ZELENSKY CHỊU ÁP LỰC: CHIẾN TRANH, THAM NHỮNG VÀ LÀN SÓNG DI CƯ HÀNG LOẠT: UKRAINA ĐANG ĐỨNG TRƯỚC BƯỚC NGOẶT MGUY HIỂM
14.11.2025
(GS Nông Văn Hải tạm dịch nhanh từ Tiếng Đức)
Pokrovsk đang bên bờ vực sụp đổ, Kyiv sa lầy trong bê bối tham nhũng, và thanh niên đang chạy trốn về phía tây. Liệu chính quyền Zelensky có sắp sụp đổ?
Những hình ảnh từ Pokrovsk dường như đến từ một thời đại khác. Khói bốc lên từ những tòa nhà chung cư đổ nát, binh lính Ukraina tìm chỗ ẩn nấp trong bùn lầy, và máy bay không người lái Nga rải rác trên bầu trời xám xịt tháng 11 ở miền đông Ukraina. Nhưng những gì đang diễn ra tại thành phố công nghiệp này ở Donbas không chỉ là một giai đoạn khác trong cuộc chiến tiêu hao dường như bất tận. Câu hỏi đang được đặt ra ngày càng cấp bách ở Kyiv là: Liệu chính quyền Zelensky có thể chịu đựng được áp lực? Và một đất nước đã lâm vào chiến tranh gần bốn năm có thể tiếp tục chiến đấu được bao lâu nữa?
Trong hơn một năm qua, Ukraina đã chống trả cuộc tấn công dữ dội của Nga tại Pokrovsk. Giờ đây, theo các blogger quân sự Nga và Ukraina, sự sụp đổ dường như chỉ còn là vấn đề thời gian. Quân đội Nga được cho là đang tiến sâu vào thành phố, trong khi quân đội Ukraina chỉ giữ được một vài khu chung cư phía bắc, cái gọi là "thành trì". Về phía đông, vòng vây đang dần hiện rõ, và con đường mở cuối cùng dẫn đến Myrnohrad đang bị pháo kích liên tục. Đối với nhiều binh sĩ chiến đấu tại đây, Pokrovsk từ lâu đã đồng nghĩa với sự tuyệt vọng, một nơi mà chiến tranh thể hiện dưới hình thức tàn khốc nhất.
Nhà phân tích quân sự-chính trị Oleksandr Kovalenko thuộc nhóm Kháng Thông tin đã mô tả tình hình trong một cuộc phỏng vấn với tờ Berliner Zeitung là "khó khăn, nhưng ít nhiều ổn định". Pokrovsk vẫn bị chia cắt - "miền bắc là Ukraina, miền nam do Nga chiếm đóng" - nhưng tiền tuyến hiện tại gần như không có chuyển động. "Pokrovsk đang vắt kiệt nguồn lực của chúng tôi, nhưng sẽ không có gì xảy ra cho đến cuối năm nay. Nhiều khả năng là năm 2026", Kovalenko nói. Ông đánh giá tình hình ở miền nam Donbass, cụ thể là vùng tam giác Donetsk-Dnipro-Zaporizhzhia, đang trở nên nghiêm trọng hơn. Theo Kovalenko, ở đó "tình hình hoạt động mong manh hơn đáng kể".
Ông so sánh với những điểm nóng biểu tượng trước đó của cuộc chiến. "Pokrovsk có thể trở thành một Chasiv Yar hay Volchansk thứ hai. Tôi e ngại nhiều năm giao tranh từng nhà mà không có tiến triển đáng kể về mặt quân sự-chiến lược", Kovalenko nói. Đối với giới lãnh đạo quân sự ở Kyiv dưới thời Tổng thống Volodymyr Zelensky, thành phố này từ lâu đã trở thành một địa điểm quan trọng hơn cả một vị trí quân sự-chiến lược. Ukraina đang cố gắng câu giờ, bất chấp mọi giá. Nhưng cái giá phải trả - sinh mạng con người, thiết bị quân sự, và tinh thần chiến đấu ngày càng suy yếu - đang tăng lên từng ngày.
Bê bối tham nhũng làm rung chuyển Kyiv
Trong khi binh lính thiệt mạng hàng ngày ngoài mặt trận, vụ bê bối tham nhũng lớn nhất kể từ khi chiến tranh nổ ra đang làm lung lay niềm tin vào giới lãnh đạo chính trị ở thủ đô. Các nhà điều tra từ Cục Chống Tham nhũng Quốc gia (NABU) đã phát hiện ra một mạng lưới hối lộ sâu rộng trong lĩnh vực năng lượng – chính xác là lĩnh vực mà Nga đang nhắm mục tiêu một cách có hệ thống bằng các cuộc tấn công vào các trạm biến áp và nhà máy điện.
Trọng tâm của cuộc điều tra là Bộ trưởng Tư pháp Herman Halushchenko đã từ chức và Bộ trưởng Năng lượng Svitlana Hrynchuk, cũng như doanh nhân Timur Mindich, một cộng sự lâu năm của Zelensky từ thời ông còn là nhà sản xuất truyền hình. Các cáo buộc bao gồm rửa tiền, hối lộ và gây ảnh hưởng đến các quyết định của chính phủ. Theo các nhà điều tra chống tham nhũng, có thể đã có tới 100 triệu đô la được rửa thông qua các công ty vỏ bọc.
Đối với Kovalenko, đây là một vụ bê bối "chưa từng có tiền lệ". "Nó cho thấy ngay cả trong chiến tranh, các vụ tham nhũng vẫn có thể bị phanh phui ở cấp cao nhất." Quy mô đầy đủ của vụ bê bối tham nhũng vẫn chưa rõ ràng. "Nhưng những đồn đoán về vai trò của tổng thống trong toàn bộ vụ việc này đang ngày càng gia tăng." Kovalenko ca ngợi Zelensky vì đã công khai ủng hộ các cơ quan điều tra - "ông ấy không còn lựa chọn nào khác." Đồng thời, ông coi sự phẫn nộ của công chúng là một tín hiệu quan trọng: "Xã hội muốn công lý. Không giới tinh hoa nào có thể thoát tội." Nhưng liệu một người thân tín của Zelensky cuối cùng có thoát khỏi công lý hay không? Mindich đã trốn khỏi Ukraina với hộ chiếu Israel vào đầu tuần, ngay trước cuộc đột kích được lên kế hoạch nhằm vào ông.
Một điều đã rõ ràng: những tiết lộ này đang làm tổn hại đến uy tín quốc tế của đất nước bị chiến tranh tàn phá, vốn đang chật vật tìm kiếm viện trợ từ phương Tây kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu. "Những cá nhân tham nhũng này chẳng khác gì những kẻ chiếm đóng Nga", Kovalenko nói. "Nhưng ít nhất Ukraina đang cho thấy sự minh bạch là điều có thể, ngay cả trong bối cảnh chiến tranh."
Theo nhà phân tích, tại Kyiv, hai phe đang nổi lên: "Một phe ủng hộ tổng thống, ủng hộ Zelensky và tin rằng ông ấy thực sự muốn chống tham nhũng. Và một phe chống Zelensky, quyết tâm lật đổ ông ấy." Ví dụ, bao gồm Thị trưởng Kyiv Vitali Klitschko, cựu tổng thống và hiện là nhân vật đối lập Petro Poroshenko, cũng như nhiều tổ chức phi chính phủ do phương Tây tài trợ, những người bất mãn với khuynh hướng đôi khi độc đoán của Zelensky. Cuộc tranh giành quyền lực giữa hai phe có thể làm suy yếu thêm sự ổn định chính trị ở Kyiv, đúng vào thời điểm mà một mặt, tình hình ở tiền tuyến có vẻ bất ổn, và mặt khác, xã hội đang ngày càng mệt mỏi với chiến tranh.
Cuộc di cư của thanh niên: Khi đàn ông Ukraina bỏ trốn
Nhưng gánh nặng lớn nhất đối với Ukraina không hẳn là tình hình ở tiền tuyến hay bê bối tham nhũng, mà là sự tháo chạy của những người đàn ông trẻ Ukraina. Kể từ khi chính phủ nới lỏng quy định cho phép nam giới từ 18 đến 22 tuổi rời khỏi đất nước vào cuối tháng 8, Ba Lan và Đức đã chứng kiến một làn sóng người tị nạn Ukraina mới. Những người trẻ này đang tìm kiếm sự an toàn, tự do và cơ hội, và khi làm như vậy, họ đồng thời tước đi tương lai của đất nước, Kovalenko nói.
Theo các quan chức biên giới Ba Lan, gần 100.000 người Ukraina trong độ tuổi này đã rời khỏi đất nước kể từ tháng 9. Tại Đức, chính quyền đã ghi nhận tới 1.800 người mới đến chỉ trong tuần đầu tiên của tháng 10. Sự gia tăng mạnh mẽ này cũng có thể thấy rõ ở Berlin – dù là trong công viên, siêu thị hay trên tàu S-Bahn (tàu điện ngoại ô).
Kovalenko coi việc nới lỏng các hạn chế biên giới là một sai lầm nghiêm trọng. "Những thanh niên này sẽ không trở về, ngay cả sau khi chiến tranh kết thúc. Đây là một thế hệ bị bỏ rơi." Theo Kovalenko, hàng chục nghìn người đàn ông Ukraine này không chỉ không còn khả dụng đối với quân đội Ukraina, mà – và điều này còn tệ hơn nhiều – họ còn không còn là người đóng thuế tiềm năng. Đây là một thảm họa đối với ngân sách Ukraina.
Ông bày tỏ sự thông cảm với những người chạy trốn khỏi vùng chiến sự ác liệt, nhưng cũng nhấn mạnh sự mất cân bằng xã hội trong xã hội Ukraina: "Tôi hiểu khi có người chạy trốn khỏi Pokrovsk hoặc Kharkiv. Nhưng không hiểu khi người dân từ Ivano-Frankivsk hoặc Chernivtsi chạy trốn đến Berlin, Warsaw hay Prague. Hầu như không có chiến tranh ở đó, ngoài tiếng còi báo động không kích thỉnh thoảng."
Nhà phân tích mô tả sự bất bình đẳng xã hội ngày càng gia tăng: “Các bà mẹ đương nhiên vui mừng khi con trai mình giờ đã an toàn. Nhưng đất nước đang mất đi quá nhiều người tài. Người dân đang chạy trốn từ miền đông Ukraina sang miền tây Ukraina, nơi họ phải trả tiền thuê nhà cắt cổ. Chủ sở hữu của những căn hộ này thường ở Đức và hưởng lợi kép – thu tiền thuê nhà từ Ukraina và nhận trợ cấp xã hội từ Đức.” Theo Kovalenko, tình trạng này là không thể duy trì đối với Ukraina. Xã hội sẽ càng bị chia rẽ – thành những người ở lại và những người rời đi. Và chiến tranh càng kéo dài, việc thu hẹp khoảng cách này sẽ càng khó khăn.
www.berliner-zeitung.de
(GS Nông Văn Hải dịch)
14.11.2025
(GS Nông Văn Hải tạm dịch nhanh từ Tiếng Đức)
Pokrovsk đang bên bờ vực sụp đổ, Kyiv sa lầy trong bê bối tham nhũng, và thanh niên đang chạy trốn về phía tây. Liệu chính quyền Zelensky có sắp sụp đổ?
Những hình ảnh từ Pokrovsk dường như đến từ một thời đại khác. Khói bốc lên từ những tòa nhà chung cư đổ nát, binh lính Ukraina tìm chỗ ẩn nấp trong bùn lầy, và máy bay không người lái Nga rải rác trên bầu trời xám xịt tháng 11 ở miền đông Ukraina. Nhưng những gì đang diễn ra tại thành phố công nghiệp này ở Donbas không chỉ là một giai đoạn khác trong cuộc chiến tiêu hao dường như bất tận. Câu hỏi đang được đặt ra ngày càng cấp bách ở Kyiv là: Liệu chính quyền Zelensky có thể chịu đựng được áp lực? Và một đất nước đã lâm vào chiến tranh gần bốn năm có thể tiếp tục chiến đấu được bao lâu nữa?
Trong hơn một năm qua, Ukraina đã chống trả cuộc tấn công dữ dội của Nga tại Pokrovsk. Giờ đây, theo các blogger quân sự Nga và Ukraina, sự sụp đổ dường như chỉ còn là vấn đề thời gian. Quân đội Nga được cho là đang tiến sâu vào thành phố, trong khi quân đội Ukraina chỉ giữ được một vài khu chung cư phía bắc, cái gọi là "thành trì". Về phía đông, vòng vây đang dần hiện rõ, và con đường mở cuối cùng dẫn đến Myrnohrad đang bị pháo kích liên tục. Đối với nhiều binh sĩ chiến đấu tại đây, Pokrovsk từ lâu đã đồng nghĩa với sự tuyệt vọng, một nơi mà chiến tranh thể hiện dưới hình thức tàn khốc nhất.
Nhà phân tích quân sự-chính trị Oleksandr Kovalenko thuộc nhóm Kháng Thông tin đã mô tả tình hình trong một cuộc phỏng vấn với tờ Berliner Zeitung là "khó khăn, nhưng ít nhiều ổn định". Pokrovsk vẫn bị chia cắt - "miền bắc là Ukraina, miền nam do Nga chiếm đóng" - nhưng tiền tuyến hiện tại gần như không có chuyển động. "Pokrovsk đang vắt kiệt nguồn lực của chúng tôi, nhưng sẽ không có gì xảy ra cho đến cuối năm nay. Nhiều khả năng là năm 2026", Kovalenko nói. Ông đánh giá tình hình ở miền nam Donbass, cụ thể là vùng tam giác Donetsk-Dnipro-Zaporizhzhia, đang trở nên nghiêm trọng hơn. Theo Kovalenko, ở đó "tình hình hoạt động mong manh hơn đáng kể".
Ông so sánh với những điểm nóng biểu tượng trước đó của cuộc chiến. "Pokrovsk có thể trở thành một Chasiv Yar hay Volchansk thứ hai. Tôi e ngại nhiều năm giao tranh từng nhà mà không có tiến triển đáng kể về mặt quân sự-chiến lược", Kovalenko nói. Đối với giới lãnh đạo quân sự ở Kyiv dưới thời Tổng thống Volodymyr Zelensky, thành phố này từ lâu đã trở thành một địa điểm quan trọng hơn cả một vị trí quân sự-chiến lược. Ukraina đang cố gắng câu giờ, bất chấp mọi giá. Nhưng cái giá phải trả - sinh mạng con người, thiết bị quân sự, và tinh thần chiến đấu ngày càng suy yếu - đang tăng lên từng ngày.
Bê bối tham nhũng làm rung chuyển Kyiv
Trong khi binh lính thiệt mạng hàng ngày ngoài mặt trận, vụ bê bối tham nhũng lớn nhất kể từ khi chiến tranh nổ ra đang làm lung lay niềm tin vào giới lãnh đạo chính trị ở thủ đô. Các nhà điều tra từ Cục Chống Tham nhũng Quốc gia (NABU) đã phát hiện ra một mạng lưới hối lộ sâu rộng trong lĩnh vực năng lượng – chính xác là lĩnh vực mà Nga đang nhắm mục tiêu một cách có hệ thống bằng các cuộc tấn công vào các trạm biến áp và nhà máy điện.
Trọng tâm của cuộc điều tra là Bộ trưởng Tư pháp Herman Halushchenko đã từ chức và Bộ trưởng Năng lượng Svitlana Hrynchuk, cũng như doanh nhân Timur Mindich, một cộng sự lâu năm của Zelensky từ thời ông còn là nhà sản xuất truyền hình. Các cáo buộc bao gồm rửa tiền, hối lộ và gây ảnh hưởng đến các quyết định của chính phủ. Theo các nhà điều tra chống tham nhũng, có thể đã có tới 100 triệu đô la được rửa thông qua các công ty vỏ bọc.
Đối với Kovalenko, đây là một vụ bê bối "chưa từng có tiền lệ". "Nó cho thấy ngay cả trong chiến tranh, các vụ tham nhũng vẫn có thể bị phanh phui ở cấp cao nhất." Quy mô đầy đủ của vụ bê bối tham nhũng vẫn chưa rõ ràng. "Nhưng những đồn đoán về vai trò của tổng thống trong toàn bộ vụ việc này đang ngày càng gia tăng." Kovalenko ca ngợi Zelensky vì đã công khai ủng hộ các cơ quan điều tra - "ông ấy không còn lựa chọn nào khác." Đồng thời, ông coi sự phẫn nộ của công chúng là một tín hiệu quan trọng: "Xã hội muốn công lý. Không giới tinh hoa nào có thể thoát tội." Nhưng liệu một người thân tín của Zelensky cuối cùng có thoát khỏi công lý hay không? Mindich đã trốn khỏi Ukraina với hộ chiếu Israel vào đầu tuần, ngay trước cuộc đột kích được lên kế hoạch nhằm vào ông.
Một điều đã rõ ràng: những tiết lộ này đang làm tổn hại đến uy tín quốc tế của đất nước bị chiến tranh tàn phá, vốn đang chật vật tìm kiếm viện trợ từ phương Tây kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu. "Những cá nhân tham nhũng này chẳng khác gì những kẻ chiếm đóng Nga", Kovalenko nói. "Nhưng ít nhất Ukraina đang cho thấy sự minh bạch là điều có thể, ngay cả trong bối cảnh chiến tranh."
Theo nhà phân tích, tại Kyiv, hai phe đang nổi lên: "Một phe ủng hộ tổng thống, ủng hộ Zelensky và tin rằng ông ấy thực sự muốn chống tham nhũng. Và một phe chống Zelensky, quyết tâm lật đổ ông ấy." Ví dụ, bao gồm Thị trưởng Kyiv Vitali Klitschko, cựu tổng thống và hiện là nhân vật đối lập Petro Poroshenko, cũng như nhiều tổ chức phi chính phủ do phương Tây tài trợ, những người bất mãn với khuynh hướng đôi khi độc đoán của Zelensky. Cuộc tranh giành quyền lực giữa hai phe có thể làm suy yếu thêm sự ổn định chính trị ở Kyiv, đúng vào thời điểm mà một mặt, tình hình ở tiền tuyến có vẻ bất ổn, và mặt khác, xã hội đang ngày càng mệt mỏi với chiến tranh.
Cuộc di cư của thanh niên: Khi đàn ông Ukraina bỏ trốn
Nhưng gánh nặng lớn nhất đối với Ukraina không hẳn là tình hình ở tiền tuyến hay bê bối tham nhũng, mà là sự tháo chạy của những người đàn ông trẻ Ukraina. Kể từ khi chính phủ nới lỏng quy định cho phép nam giới từ 18 đến 22 tuổi rời khỏi đất nước vào cuối tháng 8, Ba Lan và Đức đã chứng kiến một làn sóng người tị nạn Ukraina mới. Những người trẻ này đang tìm kiếm sự an toàn, tự do và cơ hội, và khi làm như vậy, họ đồng thời tước đi tương lai của đất nước, Kovalenko nói.
Theo các quan chức biên giới Ba Lan, gần 100.000 người Ukraina trong độ tuổi này đã rời khỏi đất nước kể từ tháng 9. Tại Đức, chính quyền đã ghi nhận tới 1.800 người mới đến chỉ trong tuần đầu tiên của tháng 10. Sự gia tăng mạnh mẽ này cũng có thể thấy rõ ở Berlin – dù là trong công viên, siêu thị hay trên tàu S-Bahn (tàu điện ngoại ô).
Kovalenko coi việc nới lỏng các hạn chế biên giới là một sai lầm nghiêm trọng. "Những thanh niên này sẽ không trở về, ngay cả sau khi chiến tranh kết thúc. Đây là một thế hệ bị bỏ rơi." Theo Kovalenko, hàng chục nghìn người đàn ông Ukraine này không chỉ không còn khả dụng đối với quân đội Ukraina, mà – và điều này còn tệ hơn nhiều – họ còn không còn là người đóng thuế tiềm năng. Đây là một thảm họa đối với ngân sách Ukraina.
Ông bày tỏ sự thông cảm với những người chạy trốn khỏi vùng chiến sự ác liệt, nhưng cũng nhấn mạnh sự mất cân bằng xã hội trong xã hội Ukraina: "Tôi hiểu khi có người chạy trốn khỏi Pokrovsk hoặc Kharkiv. Nhưng không hiểu khi người dân từ Ivano-Frankivsk hoặc Chernivtsi chạy trốn đến Berlin, Warsaw hay Prague. Hầu như không có chiến tranh ở đó, ngoài tiếng còi báo động không kích thỉnh thoảng."
Nhà phân tích mô tả sự bất bình đẳng xã hội ngày càng gia tăng: “Các bà mẹ đương nhiên vui mừng khi con trai mình giờ đã an toàn. Nhưng đất nước đang mất đi quá nhiều người tài. Người dân đang chạy trốn từ miền đông Ukraina sang miền tây Ukraina, nơi họ phải trả tiền thuê nhà cắt cổ. Chủ sở hữu của những căn hộ này thường ở Đức và hưởng lợi kép – thu tiền thuê nhà từ Ukraina và nhận trợ cấp xã hội từ Đức.” Theo Kovalenko, tình trạng này là không thể duy trì đối với Ukraina. Xã hội sẽ càng bị chia rẽ – thành những người ở lại và những người rời đi. Và chiến tranh càng kéo dài, việc thu hẹp khoảng cách này sẽ càng khó khăn.
Krieg, Korruption und Massenflucht: Die Ukraine steht vor einem gefährlichen Wendepunkt
Pokrowsk steht kurz vor dem Fall, Kiew versinkt im Korruptionsskandal und junge Männer fliehen gen Westen. Implodiert jetzt die Selenskyj-Regierung?
www.berliner-zeitung.de
(GS Nông Văn Hải dịch)
