Cháu tát nước theo mưa.
Báo chí VN có những nhà báo có trình độ, có tâm, nhưng cực hiếm. Giờ dọc báo thì hoặc là định hướng, hoặc là đút chân gầm bàn viết báo, hoặc là dịch không đăng nguồn hẳn hoi. Thực sự kiếm được bài báo đúng chất “báo”: có tính cập nhật, có nghiên cứu, có tìm hiểu, có ảnh tự chụp (không phải do AI “chụp”), phóng sự thì có phỏng vấn hẳn hoi, có trích nguồn đầy đủ…bây giờ cực cực hiếm.
Lấy TV là ví dụ, phóng viên thường chú ở XYZ, thay vì trước khi lên chương trình phải tìm hiểu, phỏng vấn người có chuyên môn, dựng hình tại hiện trường… thì “phóng viên thường chú” sẽ cóp một đoạn từ một trang báo mạng, hoặc khá hơn là một đoạn trên một tin của một tờ báo địa phương, rồi tự mình “phát biểu” trích dẫn lại, chọn một đoạn đường vắng vẻ nào đó, lên hình, cuối đoạn sẽ có tuyên bố “Phóng viên thường chú tại XYZ!”. Thế là thành “thường chú”!!!
Trên mạng đầy rẫy các bài báo nguồn nọ cóp nguồn kia. Các bài báo dịch lại càng tệ hại. ”Người viết bài” luôn né dưới dạng “Tổng hợp từ…” rồi đưa ra cái nguồn chung chung. Cũng phải công nhận có bạn có đầu tư công sức tìm hiểu thông tin và dịch sang tiếng Việt đúng với văn phong của báo chí nhưng đa phần toàn dùng google translate, tin đăng và ảnh kèm hoàn toàn không liên qua hoặc sai bét. Nhan nhản luôn.
Tệ hại nhất bây giờ là lạm dụng AI. Lạm dụng từ viết bài, lạm dụng AI dựng ảnh minh hoạ 10 ảnh của 10 bài khác nhau trông y trang nhau. Giờ “làm báo” cũng nhanh và dễ. Nhà nhà làm báo. Người người làm báo. AI tổng hợp lên bài, xong cái AI lên cho cái ảnh phụ hoạ. Xong. Ếch bờ rét là một ví dụ. Rặt ảnh minh hoạ của AI. Riết rồi chả muốn đọc báo. Miễn phí hay có trả phí trước tiên cần chất lượng.
Bên tai có thu phí đọc báo, cơ mà khó chứ không dễ. Những tờ báo chuyên môn có thu phí nhưng lượng độc giả không cao. Những tờ không thu phí thì quảng cáo tràn lan nhảy nhót múa rối khắp màn hình đọc nhức hết cả mắt. Càng thu phí thì lượng độc giả càng bị thu hẹp. Tồn tại giờ cũng còn khó chứ chưa nói đến làm tiền từ làm báo. Thu phí cũng được thôi. Để coi chất lượng báo có khá hơn không.