[Funland] Dịch sách: Viễn chinh Đà Nẵng-Nam Kỳ 1858-1859.

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Tiếp tục phục vụ các cụ OF ham-mê Lịch sử, hôm nay em xin giới thiệu đến các cụ bản dịch cuốn: Indochine: souvenirs de voyage et de campagne, 1858-1860: tạm dịch: Đông Dương, ghi nhớ hành trình chiến dịch 1858-1859
Tuy nhiên, để dễ hiểu, em xin mạn phép dịch là: Viễn chinh Đà Nẵng-Nam Kỳ.

Về nguyên nhân, diễn biến, kết quả...xưa nay các cụ đều biết nên em không đi sâu thêm, chỉ muốn qua cuốn nhật ký của viên Trung úy Thủy quân lục chiến Pháp là Henri de Ponchalon, người đã trực tiếp tham chiến tại tất cả các trận đánh giữa liên quân Pháp-Tây Ban Nha và quân triều đình Huế, để các cụ có cái nhìn sâu hơn, cụ thể hơn, vì qua cuốn nhật ký này, tất cả ngày tháng, thậm chí giờ phút, đều được tác giả ghi chép rất chính xác.

Sách được viết theo dạng nhật ký ngay tại thời điểm các trận đánh, sự kiện diễn ra, nên có tính tư liệu cao, ngoài ra cũng bộc lộ tâm tư của tác giả và thái độ khá tôn trọng quân và dân Việt Nam lúc ấy.

Cuốn này em đã dịch rất lâu, đã hoàn thành xong, nhưng bị virus độc ác phá mất, nên đành dịch lại, bản dịch này em xin bổ xung các địa danh bằng tiếng Việt để các cụ tiện theo dõi. Ngoài ra, có bổ xung thêm các ghi chép khác trong Nhật ký hành quân của Quân đội Pháp để đối chứng khi cần hoặc bổ xung những chỗ chưa rõ.

Vì trình-độ tiếng Pháp rất ngu dốt, kiến thức cực kỳ nông cạn, bản dịch không tránh khỏi những chỗ sai sót, mong các cao nhân lượng thứ, và, coi đây chỉ là tham khảo mà thôi.

Trong nguyên tác, phần Một kể khá dài dòng về cuộc hành trình, cùng với các nghi lễ tôn giáo, em xin mạn phép không dịch 1 chương, vì, nó không liên quan lắm.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Về tác giả, Henri de Ponchalon, lúc tham chiến tại Việt Nam là Trung úy thủy quân lục chiến Pháp, tốt nghiệp học viện quân sự danh tiếng Pháp École Spéciale Militaire de Saint-Cyr, một người ham mê phiêu lưu, đã từng tham chiến tại chiến dịch Crưm tại quân cảng Sevastopol, thuộc Đế quốc Nga, năm 1854-1855.
Sau này, Henri de Ponchalon lên đến Đại tá, tham chiến nhiều nơi khác.
Trong sách này, các cụ sẽ thấy tác giả còn tự thuật nhiều hơn về mình.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Vị trí địa lý của vương quốc An Nam - Bắc Kỳ - Trung Kỳ - [Hạ] Nam Kỳ - Campuchia - Ghi chép lịch sử

I​

Vương quốc An Nam hay Nam Kỳ bao gồm ba phần rõ rệt: ở phía Bắc, Bắc Kỳ, thủ đô Hà Nội; ở trung tâm, Trung Kỳ [ nguyên văn là An Nam] ở giữa với kinh đô Huế, nơi ở của các vị vua; về phía nam, [Hạ] Nam Kỳ, có thành phố chính là Sài Gòn.

Ba vùng lãnh thổ này tạo thành một dạng tam giác có cơ sở được Trung Quốc bảo-trợ [ triều đình Huế vẫn coi mình là phiên quốc của nhà Thanh] và đỉnh của nó đi xuống Mũi Campuchia hoặc Mũi Cà Mau, nơi kết thúc phần đất liền. Để phân biệt các phần khác nhau được sáp nhập vào Pháp hoặc chịu sự bảo-hộ của nước này, do đó chúng được đặt tên là: Tonkin [ Bắc Kỳ], Annam [ Trung Kỳ] và Cochinchine [ Nam Kỳ]; nhưng, về mặt địa lý, chúng cùng nhau tạo thành vương quốc An Nam hoặc Nam Kỳ, hay đúng hơn là Đông Dương nằm giữa vịnh Thái Lan và biển Đông.

Về phía Bắc, Bắc Kỳ giáp các tỉnh Quảng Tây và Vân Nam của Trung Quốc; phía Đông giáp Vịnh Bắc Bộ; về phía Nam, với Trung Kỳ; về phía Tây, với một số tiểu quốc của Lào, hầu hết đều là các tiểu quốc phụ-thuộc của An Nam, Xiêm La và Miến Điện.

Con sông chính ở Bắc Kỳ là Sông-Koï hay sông Hồng, chảy từ Tây sang Nam. Sau khi tiếp nhận sông Lô ở bên trái và sông Đà ở bên phải, nó đổ ra Vịnh Bắc Bộ qua một số nhánh và cửa sông nhỏ, với các phụ lưu khác và sông Thái Bình, tạo thành khu vực đồng bằng Bắc Bộ.

Phần còn lại của Bắc Kỳ là đồi núi; nó được hình thành bởi một chuỗi rừng rậm, ở mỗi bên của đồng bằng, đổ ra biển và tạo thành lưu vực sông Hồng.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Bắc Kỳ được chia thành 15 tỉnh. Thủ đô là vạn dân; nó được nối với Huế bằng một con đường. Cách Hà Nội khoảng 40km về phía Nam là Nam-Định, một thành phố có 30.000 dân, thủ phủ của một tỉnh cùng tên, nơi xảy ra vụ thảm sát những người theo Thiên Chúa Giáo cùng hai nhà truyền giáo người Pháp và Đức Cha Diaz, giám mục Tây Ban Nha [José María Díaz Sanjuro sinh ngày 26 tháng 10 năm 1818 tại Santa Eulaliae de Suegos, Tây Ban Nha. Ông là con trưởng của gia đình gồm có 5 anh chị em, ngoài ông còn có người em gái theo con đường tu trì là nữ tu Antonia. Ông từng theo học tại chủng viện Lugo. Sau đó ông gián đoạn ba năm học và về quê khi Tây Ban Nha nội chiến. Tiếp tục con đường học vấn, ông nhập học đại học Compostela. Trong giai đoạn này, Sanjuro được biết và có thiện cảm với vấn đề truyền giáo ở Viễn Đông. Sau đó, ông thuyết phục gia đình và xin vào học tại tu viện Santo Domingo Ocana của tỉnh dòng Đa Minh Rất Thánh Mân Côi, đặc trách truyền giáo ở Viễn Đông. Ngày 24 tháng 9 năm 1843, ông gia nhập Dòng Đa Minh. Năm 26 tuổi ông đã thụ-phong chức Linh Mục. Ông đến Đàng Ngoài ngày 12 tháng 09 năm 1845 với tên Việt là An. Sau thời gian học tiếng Việt, ông được đề cử coi sóc chủng viện tại Nam Am. Ngày 20 tháng 7 năm 1857, ông bị triều đình nhà Nguyễn xử chém và ném đầu xuống biển, ông chính là người mà hoàng hậu Pháp Eugénie de Montijo, vợ của Napoleon III, rất yêu mến khi bà còn trẻ, cái chết của ông khiến Hoàng hậu rất tức giận và thuyết-phục chồng quyết đánh nhà Nguyễn bằng được]
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Các thành phố quan-trọng khác của Bắc Kỳ là: Bắc-Ninh, trên đường đi Lạng Sơn, cách Hà Nội 35 cây số; Lạng Sơn, ở biên giới đông bắc; Lào Kay, ở biên giới Vân Nam; Tuyên Quang trên sông Lô; Hưng Hóa trên sông Đà; Sơn Tây ở đầu châu thổ; Hải Dương, trên tỉnh Thái Bình, và Hải Phòng, nơi có một bến cảng tốt.

Bắc Kỳ đã từng là một quốc gia độc-lập. Nhiều cuộc nổi dậy đã thường xuyên đe dọa ngai vàng của các Hoàng đế An Nam; Những người theo đạo Thiên Chúa ở đó nhiều hơn những nơi khác của vương quốc.

Trung Kỳ gồm 10 tỉnh; bị ép chặt giữa bờ biển và những dãy núi cao, nơi cư ngụ của dân Mọi [ chỉ dân Tây Nguyên]. Ngoài Huế, kinh đô của đế chế, chỉ riêng đường bờ biển của khu vực này đã mang lại sự quan-tâm về mặt địa lý; có những bến cảng an-toàn và tốt, chẳng hạn như Đà Nẵng, Quy Nhơn, Chu Lai và Cam Ranh. Vịnh Đà Nẵng, vì phạm vi rộng lớn và gần thủ đô, nên thường xuyên có tàu nước ngoài và đặc biệt là tàu Pháp lui tới.

[ Hạ] Nam Kỳ gồm 6 tỉnh cực Nam của vương quốc An Nam, diện tích của nó là ít nhất 300 Lieue vuông [ đơn vị đo cổ của Pháp, 1 Lieue = 4km]; dân số hơn hai triệu. Vị trí ở lối ra của eo biển Singapore, giữa Trung Quốc, Malaysia và Ấn Độ, mang lại lợi thế lớn cho thương mại. Việc bảo vệ lãnh thổ này rất dễ-dàng; nó được băng qua mọi hướng bởi hai con sông, một con sông lớn và nhiều kênh rạch thông thuyền; có thể được so sánh với đồng bằng Bắc Kỳ và có độ phì nhiêu lớn hơn.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Ba dòng chảy chính dẫn nước cho hạ lưu Nam Kỳ là: 1. sông Mê Kông, bắt nguồn từ núi Tây Tạng và đổ ra Biển Đông qua 7 cửa chính : đối diện với một trong số đó, cách bờ biển 180km , là nhóm các đảo Poulo-Condor [ Côn Đảo], nơi có một cảng có thể neo đậu thuyền bè tốt; 2. sông Đồng Nai , bắt nguồn từ những dãy núi của Lào và đổ ra Biển Đông qua 3 cửa, cửa chính kết thúc tại Mũi Saint-Jacques [ Vũng Tàu] : trên một trong những phụ lưu của nó là Sài Gòn; 3. sông Vàm Cỏ, được hình thành bởi sự hợp nhất của hai con sông sâu, và một nhánh của sông Đồng Nai, gặp nhau ở cửa sông rộng lớn vùng Soài Rạp.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Sáu tỉnh của Nam Kỳ, bắt đầu từ phía Đông: 1. tỉnh Biên Hòa, thủ phủ là thành phố Biên Hòa, trên sông Đồng Nai; 2. tỉnh Sài Gòn, thủ phủ là Sài Gòn, cũng là thủ phủ của Nam Kỳ (thành phố này, nằm ở hữu ngạn sông Sài Gòn, cách biển khoảng 22 dặm [ gần 100km, nguyên văn Lieue], được nối liền bởi một con kênh với Chợ Lớn, một thành phố của người Hoa rất đông dân cư , nơi diễn ra hầu hết các hoạt động buôn bán trong khu vực); 3. tỉnh Mỹ Tho, thủ phủ là Mỹ Tho, trên sông Mekong; 4. tỉnh Vĩnh Long, thủ phủ là Vĩnh Long, cũng trên sông Mê Kông, hạ lưu từ Mỹ Tho; 5. tỉnh Châu Đốc, thủ phủ Châu Đốc, trên sông Mekong, đúng ra là hạ lưu sông; 6. tỉnh Hà Tiên, thủ phủ là Hà Tiên, cảng biển trên vịnh Xiêm, nối với sông Mekong bằng kênh đào. Trên vịnh Xiêm La còn có Kampot, hải cảng của Campuchia.

Về phía tây bắc, Nam Kỳ giáp với Campuchia. Lãnh thổ của vương quốc này ngày nay khá nhỏ; An Nam và Xiêm La dần dần chinh phục phần phía nam và phía tây 1.

Thủ đô của Campuchia là Oudong [Oudong, còn được gọi là Udong hay Odongk, là cố đô của Campuchia từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19; đây là kinh đô cuối cùng trước khi vương triều Khmer thiên đô xuống Phnom Penh. Oudong tuy là cố đô nhưng những di tích còn lại khá khiêm nhường so với các công trình cổ tích khác tại Campuchia], trên sông Mekong, một hiệp ước, được ký kết gần đây, quy định việc Xiêm bồi-thường cho người bảo trợ của chúng ta, vua của Campuchia, của các tỉnh Battambang và Angkor; quyền của chúng ta [ người Pháp] ở tả ngạn sông Mekong được công nhận. Phía đông bắc của Oudong là Angkor, thủ đô cũ của Đế chế Khmer, ngày nay nổi tiếng với những tàn tích hoành tráng của các cung điện và chùa chiền, vẻ đẹp của nó chứng tỏ rằng một đế chế vĩ đại đã tồn tại, mặc dù lịch sử của nó hầu như vẫn chưa được biết đến. Ngày nay, thủ đô mới là Phnom-Penh, nằm ở ngã ba sông Mekong và một nhánh của Biển Hồ. Vương quốc Campuchia nằm dưới sự bảo hộ của Pháp.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Campuchia có hồ Toulé-Sap hay Biển Hồ, thông với sông Mekong bằng một kênh tự nhiên, một phần của hồ này thuộc về Xiêm. Vào mùa mưa, Biển Hồ, về mức độ, giống như một biển nội địa nhỏ. Đồng bằng sông Nile và hồ Moeris, nơi đóng vai trò là hồ chứa của nó, không thể so sánh với đồng bằng sông Cửu Long mênh mông và Biển Hồ Campuchia, nơi con sông này xả tràn.

Vào mùa khô, Biển Hồ được người Campuchia khai thác; đánh bắt bởi vì nguồn cá rất phong phú. Cá được ướp muối sau đó phơi khô, và được chuyển đến Trung Quốc và Ấn Độ. Ngành nghề đánh bắt cá này là nguồn thu nhập tốt nhất của Campuchia.

Cây trồng chính của đế chế An Nam, đặc biệt cả Bắc Kỳ và Nam Kỳ là lúa gạo; có chất lượng tốt và rất phong phú về chủng loại. Năm 1857, trong nạn đói lớn của Ấn Độ, Nam Kỳ đã xuất khẩu một số lượng lớn đến đó.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
1658216782048.png



Bản đồ in trong sách
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
II

Lịch sử quan hệ của chúng ta với Vương quốc An Nam bắt đầu từ thời trị vì của Louis XVI. Năm 1787, hoàng đế Gia Long bị truất ngôi sau một cuộc nổi dậy ghê-gớm và ẩn náu quanh Hà Tiên, nơi ông gặp một nhà truyền giáo người Pháp, Đức Cha Pigneau de Béhaine [ Bá Đa Lộc], còn gọi là giám mục Adran.

Giám mục Adran rời sang Pháp cùng với con trai của Gia Long, người mà ông đã đưa lên Louis XVI. Một hiệp ước liên minh tấn công và phòng thủ được ký kết tại Versailles, do Gia Long tiến hành, để đổi lấy viện-trợ đã hứa với ông, khoảng 1.500 lính và 4 tàu chiến, đổi lại, Gia Long sẽ nhượng lại cảng Đà Nẵng và quần đảo Poulo-Condor [ Côn Đảo] cho Pháp, với quyền tự do thương mại ở tất cả các vùng, cũng như quyền tự do truyền đạo của người Công giáo.

Theo yêu cầu của Giám mục Adran, quyền chỉ huy cuộc thám hiểm này được giao cho Bá tước Conway, Toàn quyền các khu vực thuộc địa của Pháp tại Ấn Độ.

Những trở ngại bởi nhiều lý do và cuối cùng là Cách mạng Pháp đã ngăn cản việc thực hiện hiệp ước năm 1787; nhưng một số sĩ quan Pháp đã tự phục vụ cho Gia-Long và đóng góp một cách đắc lực vào việc ông hoàn toàn tái lập quyền thống trị của mình. Chẳng hạn, các pháo đài và thành của Đế chế An Nam được xây dựng bởi những sĩ quan Pháp này; họ cũng giúp xây dựng cho Gia Long một nền hành chính gần như giống Pháp. Như một phần thưởng cho sự phục vụ của họ, họ được bổ nhiệm làm quan lớn. Khi giám mục của Adran qua đời vào năm 1799, hoàng đế đã cho người cố vấn đầu tiên của mình một lễ tang lộng lẫy và hoành tráng; một ngôi mộ đã được xây lên cho ông ở Sài Gòn.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Gia Long là một hoàng tử khai sáng, một vị vua vĩ đại, bằng trí thông minh và nỗ lực của mình đã đoạt được và củng cố ngai vàng của mình. Khi ông mất năm 1820, mọi nỗ lực khởi nghĩa [ của những người tưởng nhớ nhà Lê] đều bị dập tắt.

Con trai của ông là Minh Mạng kế vị; ông ấy tỏ ra không tin tưởng vào người châu Âu. Sau khi yêu cầu ông Chaigneau, lãnh sự Pháp và từng là người phục vụ của cha ông rời khỏi Huế, ông đã từ chối vào năm 1831, công nhận ông là lãnh sự [ Jean-Baptiste Chaigneau (1769-1832), tên tiếng Việt Nguyễn Văn Thắng,là một sĩ quan và nhà thám hiểm người Pháp, người đã giúp đỡ Nguyễn Ánh trong cuộc chiến với triều đại Tây Sơn, năm 1819, Pháp phong ông là Lãnh sự Pháp tại Vn, tuy nhiên, sau khi Minh Mạng lên ngôi, năm 1825 đã đuổi hết người Tây, năm 1831,Chaigneau quay lại dâng thư xin lập lãnh sự, Minh Mạng quyết tâm xua đuổi]. Hai năm sau, ông ta ban hành một sắc lệnh đàn áp những người theo đạo Thiên chúa, và một số nhà truyền giáo đã bị thảm sát. Trong ba năm cuối triều đại của ông, công việc trừ gian diệt bạo tiến hành gắt gao [ ý tác giả nói đến những cuộc khởi nghĩa chống lại Minh Mạng khắp nơi, đồng thời, Minh Mạng cũng thẳng tay chém giết, đồ sát nhân dân kinh hồn].

Minh Mạng mất năm 1841; con trai ông là Thiệu Trị chỉ trị vì sáu năm. Theo sự xúi-giục của triều đình Trung Quốc, triều đình đã phong Vương cho ông, ra lệnh tiếp tục cuộc đàn-áp chống lại các tín đồ Cơ đốc giáo. Không còn nghi ngờ gì nữa, những xúi-giục của triều đình Mãn Thanh chỉ là hậu quả của hành động xâm lược gần đây của Anh.

Có thể nào Hoàng đến Thiên Triều quên rằng, năm trước [1840], việc nhập khẩu thuốc phiện vào Quốc gia của ông ta đã bị áp đặt bằng vũ lực chứ không phải thỏa thuận [ ý tác giả nói việc TQ mỗi khi có biến loạn trong nước lại xúi bẩy hay gây chiến bên ngoài, và cuộc chiến tranh Nha Phiến đã làm nhà Thanh nhục nhã phải ký nhiều điều ước bất bình đẳng]?
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Kể từ cuộc chiến tranh ác-liệt này, trong đó một chính phủ Thiên chúa giáo [ nước Anh] được coi là bảo vệ việc buôn bán trái đạo đức một loại thuốc tàn ác bằng súng và đại bác, đã làm các quan lại có thái độ khinh-miệt sâu sắc đối với người châu Âu nói chung, điều này đổ hết lên các nhà truyền giáo, được nhiều người coi là đội tiên phong của mọi rợ.

Năm 1843, ông Levêque, chỉ huy tàu hộ tống Pháp l'Héroïne, đến Đà Nẵng để yêu-cầu thả 5 nhà truyền-giáo bị kết án tử hình; ông tuyên-bố rằng nếu họ không được giao trả một cách an-toàn và khỏe-mạnh, ông ta sẽ đến Huế bằng tàu chiến của mình. Lời đe dọa này đã tỏ ra có kết-quả: các nhà truyền giáo được ân xá và giao cho tư lệnh Levêque.

Năm 1845, Tổng Giám mục Lefèvre, người đã bị tống vào tù trong khi chờ tuyên án tử hình, cũng được phóng thích bởi Fornier-Duplan, chỉ huy tàu hộ tống l'Alcmène.

Người ta nói rằng Thiệu Trị chết vì đau buồn năm 1847 khi ông biết rằng hai khinh hạm của Pháp, Gloire và Victorieuse, do Lapierre và Rigault de Genouilly chỉ huy đã phá hủy 2 pháo đài và 5 tàu hộ tống của An Nam tại Đà Nẵng. Trong cuộc giao tranh thảm-khốc này, một nghìn người và 25 quan lại An Nam đã bị giết. [ Cuộc can thiệp năm 1845 được ra lệnh bởi Đô đốc Cécille, sĩ quan cao cấp của hải quân Pháp. Năm 1847, giáo sĩ Dominique Lefèbvre bí mật vào lại Việt Nam. Ông và một nhà truyền giáo khác, Duclos, đã bị bỏ tù. Việc bắt giữ hai nhà truyền giáo đã làm nổ ra một cuộc đối đầu giữa triều đình Huế và các tàu của Hải quân Pháp có nhiệm vụ bảo vệ quyền lợi của các nhà truyền giáo Công giáo La Mã tại Viễn Đông.

Vào tháng 3 năm 1847, Cécille gửi khinh hạm Gloire loại tàu chiến 54 khẩu đại bác, chỉ huy là thuyền trưởng Augustin de Lapierre và tàu hộ tống 24 khẩu đại bác Victorieuse do thuyền trưởng Charles Rigault de Genouilly chỉ huy, đến Đà Nẵng, với mục đích đàm phán để giải phóng các nhà truyền giáo người Pháp và để tìm kiếm một cam kết từ triều đình Huế cho phép tự do thờ phụng cho người Công giáo La Mã ở Việt Nam.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Có thể vì người Việt Nam coi việc Lefèbvre trở lại Việt Nam là một hành động khiêu-khích có chủ ý của người Pháp nên cuộc đàm phán đã thất bại. Các cuộc thảo-luận kéo dài không có kết-quả, và vào ngày 15 tháng 4 năm 1847, sáu tàu hộ tống của Việt Nam tấn công hai tàu Pháp ở Vịnh Tourane. Trong hành động ngắn ngủi sau đó, người Pháp đã đánh chìm bốn tàu hộ tống của Việt Nam và vô hiệu hóa ⅕ tổng số hạm đội, đồng thời gây thương vong gần 1.200 người cho các thủy thủ Việt Nam vượt trội hơn. [ Cuộc can thiệp năm 1845 được ra lệnh bởi Đô đốc Cécille, sĩ quan cao cấp của hải quân Pháp. Năm 1847, giáo sĩ Dominique Lefèbvre bí mật vào lại Việt Nam. Ông và một nhà truyền giáo khác, Duclos, đã bị bỏ tù. Việc bắt giữ hai nhà truyền giáo đã châm ngòi thêm một cuộc đối đầu giữa triều đình Huế và các tàu của Hải quân Pháp có nhiệm vụ bảo vệ quyền lợi của các nhà truyền giáo Công giáo La Mã tại Viễn Đông.

Vào tháng 3 năm 1847, Cécille ra lệnh cho khinh hạm Gloire gắn 54 khẩu đại bác do Augustin de Lapierre làm thuyền trưởng và tàu hộ tống gắn 24 đại bác Victorieuse do Charles Rigault de Genouilly chỉ huy đến Đà Nẵng, với nhiệm vụ đàm phán để nhà Nguyễn thả các nhà truyền giáo người Pháp bị giam ở Huế và để tìm kiếm một cam kết từ triều đình cho phép tự do thờ phụng với người Công giáo La Mã ở Việt Nam.

Có thể vì triều đình coi việc Lefèbvre trở lại An Nam là một hành động khiêu khích có chủ ý của người Pháp nên cuộc đàm phán đã thất bại. Các cuộc thảo luận kéo dài không có kết quả, Thiệu Trị, phẫn nộ với sự can thiệp này, quyết định kết thúc bằng một cuộc tấn công bất ngờ. Kế hoạch của ông là mời các sĩ quan Pháp đến dự tiệc, giết họ, sau đó đốt cháy và đánh chìm các con tàu. Nhưng Tư lệnh Lapierre đã cảnh giác và từ chối lời mời. Các quan An Nam, thấy kế hoạch thứ nhất thất bại, đã chuyển sang kế thứ hai. Họ bất ngờ tấn công và vào ngày 15 tháng 4 năm 1847, 6 tàu chiến của nhà Nguyễn khai hỏa tấn công hai tàu Pháp ở Vịnh Đà Nẵng. Quân Pháp khai hỏa bắn lại, chỉ một thời gian ngắn ngủi, quân Pháp đã đánh chìm 4 tàu chiến của An Nam và vô hiệu hóa ⅕ hạm đội, đồng thời gây thương vong gần 1.200 người dù các thủy thủ An Nam có quân số vượt trội hơn].
 
  • Vodka
Reactions: HnA

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Dưới thời Tự-Đức, người kế vị Thiệu Trị, cuộc đàn áp chống lại những người theo đạo Thiên chúa tăng lên gấp bội bằng bạo lực; hai nhà truyền giáo người Pháp, Schoeffer và Bonnard, đã phải chịu thử-thách cuối-cùng.

Năm 1856, chính phủ Pháp đã cố gắng thương lượng một hiệp ước với triều đình Huế. Chỉ huy Catinat có nhiệm vụ phá hủy một trong những pháo đài của Đà Nẵng để gây sức ép buộc triều đình chấp nhận một bức thư gửi cho hoàng đế Tự Đức, trong đó có đề cập đến yêu cầu của Pháp. Thật không may, đại diện ngoại giao của chúng tôi, M. de Montigny, không có đủ lực lượng theo ý của mình để áp đặt các điều kiện; ông rời Đà Nẵng, sau khi thông báo rằng ông sẽ yêu cầu các chỉ thị mới từ điện Tuileries [cung điện Tuileries là một cung điện hoàng gia Pháp ở Paris, nhưng hiện nay không còn tồn tại. Bắt đầu được xây dựng từ cuối thế kỷ 16 theo ý của vương hậu Catherine de Médicis, nơi đây trở thành một trong những cung điện hoàng gia quan trọng nhất của Pháp, ý nói là chính phủ Pháp] và thúc giục chính phủ An Nam chấm dứt cuộc đàn áp chống lại những người theo đạo Thiên chúa.

Sự ra đi bất ngờ này đã tạo ra một hậu quả tai hại. "Người Pháp," các quan An Nam nói, "sủa như chó và chạy trốn như dê. Tự Đức, để thách thức chúng ta, đã ra thêm lệnh bắt bớ mới. Năm 1857, Đức Cha Diaz, giám mục Tây Ban Nha, bị xử tử ở Bắc Kỳ.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Giám mục Pellerin, Giám quản tông tòa Nam Kỳ, sau đó lên đường sang Pháp; ông đã làm cho chính phủ hiểu rằng danh dự quốc gia đã bị xúc phạm. Khi cuộc viễn chinh được quyết định, quyền chỉ huy được giao cho Phó đô đốc Rigault de Genouilly, lúc đó đang ở Trung Quốc, ông vừa chiếm được Quảng Châu, phối hợp với người Anh [ vụ nhà Thanh giết một nhà truyền giáo Anh là Chapdelaine đã thúc đẩy cuộc chiến chống lại Trung Quốc] hoặc người Tây Ban Nha, những người đang rất muốn trả thù cho cái chết của Giám mục Diaz, là cung cấp cho chúng tôi một đội quân Tagales [ quân lính người Phillipines].
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
PHẦN THỨ NHẤT
TỪ PHÁP ĐẾN ĐÔNG DƯƠNG


I

Từ Brest đến Gorée

Lên tàu vận tải hỗn hợp Saône-Nhân sự trên tàu-Xuất hành từ Brest-Mũi Bojador- Senegal-Khí hậu, sản xuất-Gorée-Nhà vua Dakar-Săn gà Guinea-Những con kền kền-Trở về Gorée - Khởi hành.

Brest, ngày 18 tháng 2 năm 1858. Tiểu đoàn viễn chinh thuộc Trung đoàn bộ binh thủy quân lục chiến số 2 lên tàu vận chuyển hỗn hợp Saône, do hạm trưởng Liscoat chỉ huy. Lực lượng nòng cốt của tiểu đoàn này gồm 4 đại đội do trung đoàn 2 và 3 điều tới. Tôi là thiếu úy, thuộc đại đội 35 do đại úy Duplaix chỉ huy. [ hải cảng Brest, tỉnh Finistère, thuộc vùng Bretagne, miền tây bắc Pháp. Đây là hải cảng quan trọng ở bờ Tây nước Pháp, cảng quân sự lớn thứ hai nước Pháp sau Toulon].

Từ Rochefort, nơi đóng quân của tôi, tôi đến Brest bằng đường biển, cuộc vượt biển đầu tiên này đã cho tôi biết thế nào là say sóng. Chiếc thuyền hơi nước nhỏ bé chở chúng tôi đã phải chiến đấu chống lại một vùng biển đầy bão tố: dốc và lăn qua lăn lại đã làm nên điều kỳ diệu.

"Cậu không bị bệnh," người chỉ huy nói với tôi; “tốt, cậu có thể đi đến Trung Quốc! "

Ngoài các nhân viên, trên tàu Saône còn có rất nhiều hành khách, hoa tiêu, các sĩ quan pháo binh hải quân và Trung tá Reybaud, người nắm quyền chỉ huy tất cả các đơn vị thủy quân lục chiến. Chúng tôi phải tìm ở Trung Quốc một tiểu đoàn khác của trung đoàn 4, do ông Martin des Pallières, tư lệnh quân đoàn từ năm 1870 chỉ huy, và 2 đại đội, trong đó có một đại đội trên chiến hạm Nemesis. Trong số các hành khách có một thường dân, đang trên đường đến Saint-Denis (Đảo Reunion).

Thuyền phó của tàu gọi tên các sĩ quan:

- M. de Pontchartrain

Đó là tên mà tôi được ghi trên sổ đăng ký tàu. Tôi trả lời:

- Có mặt.

Các sĩ quan khác chỉ huy tàu cười, yêu cầu lính gác cho tôi vượt qua; [ họ nói đùa] hậu duệ của một bộ trưởng hải quân phải có cánh tay dài!
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Chúng tôi cố gắng sắp xếp ổn thỏa nhất có thể, và vào lúc hai giờ hai mươi lăm phút chiều, tàu Saône khởi hành. Chúng tôi chào lần cuối những người từ cầu tàu, chào tạm biệt chúng tôi bằng cách vẫy những chiếc khăn tay của họ.

Tôi thương xót những sĩ quan đã có gia đình phải bỏ vợ bỏ con [ để lên đường viễn chinh]; đối với tôi, viễn cảnh về một chuyến đi tuyệt đẹp và một chiến dịch ở hầu hết các quốc gia chưa được khám phá sẽ khiến tôi không phải tiếc nuối khi rời nước Pháp. Hai anh của tôi đã đến vùng nông thôn Crimea [ đây là chiến tranh Krym bắt đầu từ năm 1853 và chấm dứt năm 1856, giữa hai lực lượng quân sự châu Âu, phe đồng minh gồm Pháp, Anh, Ottoman và Vương quốc Sardegna chống lại Đế quốc Nga. Cuộc chiến tranh này còn được gọi là Chiến tranh nước Nga] và trở về bình an vô sự; Tôi hy vọng rằng tôi cũng sẽ gặp lại đất nước của mình, sau khi hoàn thành nghĩa vụ của một người lính.

Sau khi băng qua Goulet de Brest [ Goulet de Brest là một eo biển dài 3 km nối từ đường Brest đến Đại Tây Dương, chỉ rộng 1,8 km] và vượt qua Pointe de Saint-Mathieu [ Pointe Saint-Mathieu là một vùng đất nằm gần Le Conquet trong lãnh thổ của xã Plougonvelin ở Pháp, bên cạnh những vách đá cao 20m], chúng tôi tiến vào Đại Tây Dương. Mưa thuận gió hòa, động cơ hơi nước được tắt đi, tàu Saône căng buồm: Được rồi! [ nguyên văn tiếng Anh: All right]

Đêm đến, tôi đi xuống khoang hành khách, nơi bữa tối được phục vụ. Khách thì ít, say sóng là một món khai vị không tốt. Khi dùng bữa xong, phòng ăn được cải tạo thành chỗ ngủ; chỉ huy ra lệnh cho chúng tôi treo các khung ngủ từ trần của quán rượu; phải đứng trên bàn để treo. Chúng tôi chìm vào giấc ngủ bị rung chuyển bởi con tàu.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
Ngày 19 tháng Hai.

Ngày thứ hai này được dành cho những sắp đặt cuối cùng của chúng tôi. Mọi người đều cố gắng sử dụng tốt nhất không gian ít ỏi được giao. Chúng tôi cũng phải học cách giữ thăng bằng, bởi vì biển động, và tàu bị rung lắc mạnh. Trên bàn, những tấm thẻ gỗ giữ đĩa không có khả năng giữ lại món súp mà chúng đựng; để nắm lấy nó, chúng tôi cố gắng nắm bắt mọi thời điểm cơ hội; những người thủy thủ già phục vụ mỉm cười khi họ nhìn thấy khuôn mặt đầy bỡ ngỡ của những người kém may mắn trong chúng tôi.

Ngày 21 tháng Hai.

Tôi vừa leo lên đỉnh cột buồm chính của tàu. Những người thủy thủ phụ trách dây buồm, mà tôi không nhận ra, đã thòng lọng lấy chân tôi; Tôi đã phải trả một khoản tiền phạt 5 franc, - đây là tỷ giá hợp pháp, - để có thể quay trở lại: từ giờ trở đi, miễn tất cả các loại phạt, tôi sẽ có thể lưu thông thoải mái trong các tấm vải buồm.

Đại tá Reybaud nói với chúng tôi rằng ông sẽ thuyết trình hai lần một tuần về “diễn biến các dòng hải lưu” cho các sĩ quan cấp đại úy; các trung úy có hai năm quân hàm cũng được triệu tập. Tôi được phép tham dự, tôi sẽ không bao giờ tìm được cơ hội tốt hơn để hoàn thành khóa huấn luyện quân sự của mình; Đại tá Reybaud nổi tiếng trong quân đội về khả năng điều động tác chiến.
 

doctor76

Xe ba gác
Biển số
OF-81790
Ngày cấp bằng
3/1/11
Số km
23,805
Động cơ
689,273 Mã lực
Nơi ở
Sơn La
23 Tháng Hai.

Trong ba ngày, chúng tôi thấy một con chim đen lớn đang tiến về phía con tàu bên bờ biển để đón những cơn gió mậu dịch phương Bắc. Chúng tôi khuất tầm nhìn của đảo Madère [ một quần đảo của Bồ Đào Nha tại miền Bắc Đại Tây Dương, phía tây nam của Bồ Đào Nha.Quần đảo này chỉ cách đảo Tenerife, quần đảo Canaria 400 km về phía Bắc] và quần đảo Canary [quần đảo Canaria, cũng được gọi là Canarias, là một quần đảo và cộng đồng tự trị của Tây Ban Nha nằm trong Đại Tây Dương, cách Maroc 100 km về phía Tây. Quần đảo Canarias là một lãnh thổ thuộc nhóm ngoại vùng của châu Âu]; chúng tôi tìm kiếm đỉnh núi Ténériffe [ Tenerife là đảo lớn nhất và đông dân nhất quần đảo Canaria. Đây cũng là đảo đông dân nhất của Tây Ban Nha, với diện tích đất 2.034,38 km2] đầy tuyết trắng trên đường chân trời trong vô vọng.

Trước buổi trưa một chút, tôi leo lên đài quan sát với người bạn Pied, trung úy thủy quân lục chiến; một con chim đen lớn tiến về phía con tàu, chúng tôi chỉ nó cho sĩ quan canh gác. Gần như ngay lập tức thủy thủ trông chừng hét lên:

- Đất liền!

Chỉ huy Liscoat chạy đến; ngay lập tức ông nhận ra, vừa đúng lúc! chúng tôi đang đi thẳng đến mũi Bojador [ Mũi Bojador là mũi đất trên bờ biển phía Tây của Tây Sahara, ở 26 ° 07 '37 "N, 14 ° 29' 57" W] do lỗi ở điểm quan sát. Chúng tôi bắn vài phát súng, và chuyển hướng đi.

Sự cố này, có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng nếu không cơ động kịp thời, là chủ đề của tất cả các cuộc trò chuyện. Bản đồ trong tay, chúng tôi thảo luận về kế hoạch sẽ tuân theo trong trường hợp đắm tàu. Trí tưởng tượng trẻ con bùng cháy và mơ về một chuyến đi bộ trên Tombouctou [ tiếng Anh là: Timbuktu, một thành phố cổ ở vùng Tombouctou, Mali, nằm cách 20 km về phía bắc của sông Niger. Thị trấn ngày nay là thủ phủ của vùng Tombouctou, một trong 8 vùng hành chính của Mali]. băng qua sa mạc Sahara; đề xuất khôn ngoan nhất là đi bộ dọc theo bờ biển châu Phi đến Saint-Louis, thủ đô của Senegal. Kể từ khi có cảnh báo này, Chỉ huy Liscoat, với kính lục phân [ Sextant là dụng cụ để đo góc kẹp giữa hai vật thể có thể trông thấy bằng mắt thường, là dụng cụ hàng hải cơ bản được sử dụng trong hành hải từ rất lâu. Người ta thường sử dụng nhất là vào giữa trưa để xác định vĩ độ của người quan sát.

Thiết bị này được gọi là kính lục phân bởi vì tỉ lệ góc của nó nhỏ hơn 60° (1/6 của 360°)] luôn trong tay, sẽ trực tiếp kiểm tra mỗi vị trí tàu trong ngày.
 

HnA

Xe tăng
Biển số
OF-157895
Ngày cấp bằng
23/9/12
Số km
1,459
Động cơ
355,054 Mã lực
Cụ có bản dịch không gửi cho em xin qua đường mail? em in ra và đọc như đọc sách cho dễ ạ.
 
Thông tin thớt
Đang tải
Top