Tôi đã viết nhiều lần trong OF là VN có thể đuổi kịp Thái lan và sẽ bị kẹt lại đâu đó giữa Thái và Mã. Còn đuổi kịp TQ về GDP đầu người là không thể, chưa nói đến vượt bẫy thu nhập TB.
Có cụ nhìn vào kết quả thi quốc tế của HS Việt nam rồi bảo VN sẽ vượt bẫy thu nhập trung bình. Cụ khác thì tin rằng năm nay tăng trưởng 8% thì cứ thế (8%/năm) đến 2045 là ta thành nước giàu! Sao ngây thơ như thế được nhỉ?
Nói cho công bằng thì VN muốn phá bẫy thì điều kiện tiên quyết là TQ phải phá được bẫy trước.
Lý do tương tự tại sao Nam Mỹ, Đông Nam Á, thậm chí cả Ý (trước gọi là Trung Quốc của châu Âu vì trò đi sản xuất giá rẻ) mãi đì đẹt khó vượt được bẫy, thậm chí thụt lùi sau 1990 đến nay.
Cơ bản vì ông kẹ TQ đến khi nào vẫn cứ loanh quanh phân khúc lao động cận thu nhập cao thì ai giành được công việc với ông ý đâu? Nam Mỹ, Đông Nam Á (Malay, Thái) thụt lùi cũng vì mất các ngành công nghiệp ở phân công lao động trung bình cao vào tay Trung Quốc.
Nhưng TQ mà phá được bẫy thì cơ số anh tây da trắng sẽ phải xuống lao động dưới mức trung bình (Chỉ cần 400 triệu người TQ phá bẫy thôi, là đủ cả cái Đông Âu coi như khốn khổ).
Ở 1 góc độ khác, cháu thấy điểm đáng ghi nhận là so với Thái Lan, ngành nông nghiệp và chế biến sâu nông sản của Việt Nam đang có những tiến bộ nhanh chóng, thậm chí có thể coi là giành lấy phân công lao động cao từ họ:
- Gạo: rõ nhất, họ còn phải chặn nhập giống lúa của mình. Từ chỗ sản lượng cao hơn nhưng giá thấp hơn nhiều, giờ gạo VN sản lượng cao hơn, và giá còn cao hơn.
- Sầu riêng: chỉ cần Trung quốc mở cửa cho mình y như cách mở cho Thái, không tưởng nổi, chỉ trong 2-3 năm mà mình chiếm lĩnh thị phần của họ cực nhanh bằng giá với sầu tươi. Rồi đến sầu đông lạnh, mở một cái giờ mình cũng bùng nổ ngay.
- Chuối: mình chiếm thị phần của phi ở Trung xong, giờ chiếm tiếp thị phần của họ ở Nhật.
- Hạt điều, sản phẩm từ gạo: kinh khủng hơn nữa, từ chỗ dùng nguyên liệu nội địa, giờ mình nhập để gia công vì nội địa không đủ. Bún miến phở bánh tráng ngày xưa thái lấy đặc sản của mình để xuất, giờ mình tự nhập cả tỷ usd từ gạo Ấn để làm, xuất đi các nước.