Dân chủ chỉ thực sự đem lại giá trị cho dân chúng khi họ nhận thức đúng và đầy đủ quyền mần chủ của mình. Cụ Phan Châu Trinh rất đúng khi hô hào khai dân trí chấn dân khí hậu dân sinh trước khi rao về dân chủ.Không thể lấy ví dụ các nước Đông Âu được các cụ ợ. Vì 1 là trước 1945 các nước này đã phát triển cao (như Séc trước 1945 là nền kinh tế đứng thứ 12 thế giới) và năm 1990 vẫn còn tương đối khá, 2 là dân trí các nước này rất cao và đồng đều, và 3 là các nước này có Mỹ+Tây Âu bảo hộ trực tiếp, không gây ra lộn xộn.
Ngoài Châu Âu thì tất cả các châu lục khác đều không thích hợp để dân chủ hóa đột ngột. Dân chủ quá sớm với các nước này thì hoặc là sẽ gây ra hỗn loạn, hoặc sẽ dẫn đến trì trệ lâu dài.
Ngay cái dân như dân chúng mình, trong nhà vợ chửi chồng con mắng bố vẫn đầy ra, dân chủ thì khác gì giống tôm.