Chúng ta đang bước vào những ngày cuối cùng của năm 2025 năm đánh dấu một kỷ nguyên mới của Việt Nam, với nhiều thay đổi quan trọng, và những bước ngoặt rất quan trọng trong tháng ngày sắp tới, trong niềm vui chung, không chỉ của Việt Nam mà toàn thế giới, cùng đang chuẩn bị đón mừng lần thứ 2025 năm ngày Chúa giáng sinh, và năm mới 2026.
Ở Sài Gòn, rất nhiều hoạt động ca nhạc đã được tổ chức, trong phạm vi nhỏ của mình, 1 trường âm nhạc đã ký niệm 10 năm ngày thanh lapt và cho mở tổ chức 1 buổi biểu diễn tổng kết, đồng thời kết hợp cùng với của chương trình thánh nhạc của 1 ca đoàn quen thuộc, trong những ca đoàn thánh nhạc tôn giáo của Sài Gòn.
Tôi cũng xin giới thiệu với cac bác và những ai vào xem, và đọc bài viết đôi chút về chương trình ca nhạc này.
Địa điểm biểu diễn là một nơi khá quen thuộc với tất cả những người yêu âm nhạc của Sài Gòn, và với những ai đã từng vào “thớt” này, chắc đã từng có dịp được thưởng thức âm thanh của cây đàn C7 trong trung tâm này, khi tôi có dịp chính dây để biểu diễn với các tác phẩm cổ điển thời kỳ lãng mạn.
Hôm nay cây C7 này lại được chỉnh dây để đánh 1 tác giả khá đặc biệt là SIBELIUS: Bản Sonata giọng Fa trưởng, Op.12 – Allegro molto với một chủ đề tinh thần rất rõ rệt, dù ông không đặt chương trình (program music) hay mô tả câu chuyện cụ thể.
Ý nghĩa chủ đề được hiểu qua tính cách âm nhạc, cấu trúc và ngôn ngữ hòa âm.
Điều này kéo theo cây đàn piano phải được chỉnh dây với 1 màu thang âm sao cho thể hiện được màu âm nhạc của Sibelius,
Trước hết nói về đặc tính âm thanh của cây đàn Yamaha C7,
FYI, C7 một là 1 cây đàn tốt cho biểu diễn khán phòng nhỏ hay vừa và C7 có âm thanh: rõ, Bright (sáng) với nhiều overtones (bồi âm) và có độ “Ping” cao, nên rất dễ bị “vấn nạn” quãng 3 quá gắt nếu dùng thang âm bình quân luật thông thường: Âm thanh của C7 ở rất nhiều nơi khắp Việt Nam các bác nghe luôn có cảm giác đâm vào tai bởi vì hầu hết các thợ lên dây đều không có thẩm mỹ âm nhạc về điều này!!!!!!
Đã vậy,
bài Sonata này dày quãng 3 & 6 nên việc chính dây để cho ra 1 âm thanh đẹp, màu Sibelius rất quan trọng.
Xét này có 2 chủ đề chính và phụ chủ đề chính giọng Fa trưởng và chủ đề phụ giong Do trưởng, nên phải chỉnh gì sao cho:
Với chủ đề chính Fa trường:
+ Quãng 3 trưởng trung tâm rất đẹp (F–A, C–E)
+ Quãng 5 giữ được lực → chủ đề chính không bị yếu
+ Rõ Màu giọng F major: Sáng - Rộng - Không chói
Và âm thanh khi bước vào Khi vào chủ đề phụ (C major) phải có:
+ Màu sáng hơn tự nhiên
+ Người đàn có thể thoải mái đặt theo cảm xúc mà không cần “diễn” thêm bằng tay!!!!!
Ngoài ra cái cảm giác: đàn tự hát đúng tinh thần Sibelius: Sức sống – Ý chí – Ánh sáng từ phương Bắc lạnh lẽo
Giong Fa trưởng (F major) trong tay Sibelius không êm ái cổ điển kiểu Mozart, mà mang:
• Ánh sáng mạnh, khô và rõ
• Cảm giác không gian rộng, thoáng
• Một thứ “nắng lạnh” rất Bắc Âu
Tiếng đàn, thể hiện được cái Allegro molto:
• Năng lượng bộc phát
• Ý chí tiến lên
• Sự trong sáng nhưng cứng cỏi
Có thể hiểu bài
Sonate này mang chủ đề là hình ảnh con người đứng trước thiên nhiên rộng lớn, nó không trữ tình mềm mại, mà đầy nội lực, âm nhạc: không lãng mạn, mà mang tính “động cơ”
Khác với sonata lãng mạn Đức:
+ Ít giai điệu dài hát cantabile
+ Nhiều mô-típ ngắn, tiết tấu mạnh
+ Nhịp điệu dứt khoát, gần như “thô mộc”
Sonate mang chủ đề không kể chuyện tình cảm, mà:
Khẳng định bản lĩnh, sức chịu đựng, và sự kiên cường
Như đã nói trên, ai từng vào đọc chủ đề này, chắc đã từng nghe âm thanh cây đàn C7 này (ớ Hội VHNT TPHCM - 81 Trần Quốc Thảo) khi tôi lên dây biểu diễn nhạc cổ điển của những tác giả khác, nếu để ý nghe thì sẽ thấy âm thanh không giống như màu và sắc thái tôi lên cho tiếng đàn lần tiếng đàn được chính sao cho ra màu đặc trưng của Sibelius: Nhẹ nhàng trong sáng: phần Bass register rõ nhưng không nhòe, phần Treble trên cao rõ ràng nhưng không được chói và nghe sáng nhẹ.
Qua clip diễn tấu này chúng ta sẽ được nghe âm thanh trong sáng êm mềm mại tuy có những đoạn chạy nhanh nhưng vẫn là sự điềm tĩnh của con người trước nghịch cảnh và khác hẳn với nhiều tác phẩm cổ điển mà chúng ta thường nghe trước đây.
Các bác sẽ thưởng thức một cảm giác mới lạ với tiếng đàn trong trẻo trong sáng mềm mại và giầu nội tâm của pianist tuy còn trẻ nhưng với đầy tài năng này:
Âm thanh cây đàn không chí chỉnh dây để phù hợp riêng với tính cách của SIBELIUS mà vẫn có thể dễ dàng thể hiện tốt những tác phẩm của mọi tác giả khác:
vẫn rất đẹp, đầy màu sắc và vô cùng ấn tượng xin mời các bác cùng nghe một số tác phẩm và tác giả khác minh họa, qua những đôi tay rất dễ thương và còn rất non nớt vì chỉ học nghiệp dư và còn quá nhỏ tuổi, của những cháu bé này, để thấy rõ điều tôi nói:
Cũng xin nói thêm điều cần chia sẻ nhất, đáng quý nhất và cũng là 1 tin vui cho cộng đồng những người yêu piano ở Việt Nam là các cháu nhỏ trên đây, đều không phải ở Sài Gòn, mà đến từ những tỉnh khác tại Việt Nam: Đây là 1 tín hiệu tích cực cho nền âm nhạc Việt Nam nói chung, và những cộng đồng người học piano ở Việt Nam nói riêng - Rõ ràng, trong kỷ nguyên mới của dân tộc, đã có 1 tập hợp các cháu nhỏ yêu piano đang tiến bước và sẽ thay thế dần các thế hệ cha anh trong tương lai.
Tôi sẽ mời các bác thưởng thức 1 số tiết mục về giáng sinh của ca đoàn mà tôi có giới thiệu trong bình luận sau.
