1. Tỉ số nén động cơ:
- Tỉ số nén = Thể tích xy lanh khi pít tông ở điểm chết dưới / Thể tích xy lanh khi pít tông ở điểm chết trên
- Vậy tỉ số 10,7:1 nghĩa là thể tích xy lanh khi pít tông ở điểm thấp nhất là 10,7 và khi pít tông đi lên, hỗn hợp khí bị nén ở điểm cao nhất thể tích còn lại là 1.
- Tỉ số nén càng lớn thì hỗn hợp hòa khí càng nóng, áp suất càng lớn => cháy mạnh => sinh công lớn NHƯNG khi áp suất nén cao hỗn hợp dễ bị kích nổ nếu dùng xăng có chỉ số RON (Octan) thấp, không phù hợp.
2. Tác hại của việc xăng bị kích nổ sớm (khi bugi chưa đánh lửa, hỗn hợp đã xăng tự cháy trước)
Nếu dùng xăng có chỉ số RON (Octan) thấp, không phù hợp với tỉ số nén động cơ thì sẽ xảy ra hiện tượng kích nổ sớm, điều này gây 1 số tác hại:
- Làm giảm hiệu suất động cơ do pít tông đang trong chu trình đi lên thì bị áp suất do kích nổ sớm đẩy dội ngược lại
- Khi bị áp suất nổ sớm đẩy ngược lại sẽ tạo sóng áp qua lại tác động lên đầu pít tông, thành xy lanh, nắp máy...
- Tạo ra nhiệt độ tăng đột biến làm nguy hại cho xéc măng, bugi, pít tông, van xả...
=> Lâu ngày có thể làm thủng đỉnh pít tông, gãy/bó xéc măng, cong/cháy su páp, carbon nóng đỏ tiếp tục tự kích nổ, làm xe yếu, hư hỏng.
3. Các loại chỉ số chống kích nổ RON và sử dụng phù hợp cho mỗi loại xe
=> Lưu ý: Xăng có chỉ số RON càng cao thì khả năng chống kích nổ sớm càng tốt, nghĩa là tỉ số nén càng cao thì cần xăng có chỉ số RON càng lớn.
- Trên thị trường hiện có các loại chỉ số chống kích nổ RON 92, RON 93, RON 95-III, RON 95-V, RON 98, vậy nên dùng loại nào cho phù hợp để duy trì công suất động cơ, tăng tuổi thọ động cơ? dưới đây là các mức khuyến nghị để các cụ tham khảo:
+ Tỉ số nén <= 9,0:1 loại khuyên dùng RON 92
+ Tỉ số nén từ 9,1 đến 10,2:1, loại khuyên dùng RON 95-III
+ Tỉ số nén từ 10,3-10,5:1, loại khuyên dùng RON 95-V
+ Tỉ số nén từ 10,5-10,9:1, loại khuyên dùng RON 95-V
+ Tỉ số nén từ 11-12:1, bắt buộc RON 95-V
+ Tỉ số nén >12:1, loại khuyên dùng RON 95-V hoặc RON 98 (phun trực tiếp, tùy thiết kế)
Lưu ý: Xem sách hướng dẫn sử dụng xe để biết tỉ số nén của động cơ và chỉ số RON phù hợp mà NSX xe yêu cầu mức tối thiểu sử dụng động cơ).
Tại sao tôi chia sẻ bài viết này? vì nó xuất phát từ thực tế xe của tôi đã dùng không đúng chỉ số RON mà NSX ghi trong sách hướng dẫn, họ ghi rõ chỉ số Octan tối thiểu là RON 96, nhưng vì tôi không để ý nên đã dùng xăng RON 95-III trong 1 thời gian dài, tất nhiên gần đây có hiện tượng bất thường như có tiếng gõ động cơ tôi mới nghiên cứu. Hy vọng các cụ khi đọc được bài viết này thì mở sách HD sử dụng xe mình ra xem tỉ số nén là bao nhiêu và hãng yêu cầu chỉ số RON tối thiểu là bao nhiêu để đổ xăng cho đúng, giúp nâng cao hiệu suất, giúo động cơ vận hành bền bỉ hơn.
- Tỉ số nén = Thể tích xy lanh khi pít tông ở điểm chết dưới / Thể tích xy lanh khi pít tông ở điểm chết trên
- Vậy tỉ số 10,7:1 nghĩa là thể tích xy lanh khi pít tông ở điểm thấp nhất là 10,7 và khi pít tông đi lên, hỗn hợp khí bị nén ở điểm cao nhất thể tích còn lại là 1.
- Tỉ số nén càng lớn thì hỗn hợp hòa khí càng nóng, áp suất càng lớn => cháy mạnh => sinh công lớn NHƯNG khi áp suất nén cao hỗn hợp dễ bị kích nổ nếu dùng xăng có chỉ số RON (Octan) thấp, không phù hợp.
2. Tác hại của việc xăng bị kích nổ sớm (khi bugi chưa đánh lửa, hỗn hợp đã xăng tự cháy trước)
Nếu dùng xăng có chỉ số RON (Octan) thấp, không phù hợp với tỉ số nén động cơ thì sẽ xảy ra hiện tượng kích nổ sớm, điều này gây 1 số tác hại:
- Làm giảm hiệu suất động cơ do pít tông đang trong chu trình đi lên thì bị áp suất do kích nổ sớm đẩy dội ngược lại
- Khi bị áp suất nổ sớm đẩy ngược lại sẽ tạo sóng áp qua lại tác động lên đầu pít tông, thành xy lanh, nắp máy...
- Tạo ra nhiệt độ tăng đột biến làm nguy hại cho xéc măng, bugi, pít tông, van xả...
=> Lâu ngày có thể làm thủng đỉnh pít tông, gãy/bó xéc măng, cong/cháy su páp, carbon nóng đỏ tiếp tục tự kích nổ, làm xe yếu, hư hỏng.
3. Các loại chỉ số chống kích nổ RON và sử dụng phù hợp cho mỗi loại xe
=> Lưu ý: Xăng có chỉ số RON càng cao thì khả năng chống kích nổ sớm càng tốt, nghĩa là tỉ số nén càng cao thì cần xăng có chỉ số RON càng lớn.
- Trên thị trường hiện có các loại chỉ số chống kích nổ RON 92, RON 93, RON 95-III, RON 95-V, RON 98, vậy nên dùng loại nào cho phù hợp để duy trì công suất động cơ, tăng tuổi thọ động cơ? dưới đây là các mức khuyến nghị để các cụ tham khảo:
+ Tỉ số nén <= 9,0:1 loại khuyên dùng RON 92
+ Tỉ số nén từ 9,1 đến 10,2:1, loại khuyên dùng RON 95-III
+ Tỉ số nén từ 10,3-10,5:1, loại khuyên dùng RON 95-V
+ Tỉ số nén từ 10,5-10,9:1, loại khuyên dùng RON 95-V
+ Tỉ số nén từ 11-12:1, bắt buộc RON 95-V
+ Tỉ số nén >12:1, loại khuyên dùng RON 95-V hoặc RON 98 (phun trực tiếp, tùy thiết kế)
Lưu ý: Xem sách hướng dẫn sử dụng xe để biết tỉ số nén của động cơ và chỉ số RON phù hợp mà NSX xe yêu cầu mức tối thiểu sử dụng động cơ).
Tại sao tôi chia sẻ bài viết này? vì nó xuất phát từ thực tế xe của tôi đã dùng không đúng chỉ số RON mà NSX ghi trong sách hướng dẫn, họ ghi rõ chỉ số Octan tối thiểu là RON 96, nhưng vì tôi không để ý nên đã dùng xăng RON 95-III trong 1 thời gian dài, tất nhiên gần đây có hiện tượng bất thường như có tiếng gõ động cơ tôi mới nghiên cứu. Hy vọng các cụ khi đọc được bài viết này thì mở sách HD sử dụng xe mình ra xem tỉ số nén là bao nhiêu và hãng yêu cầu chỉ số RON tối thiểu là bao nhiêu để đổ xăng cho đúng, giúp nâng cao hiệu suất, giúo động cơ vận hành bền bỉ hơn.
