Tác động của chiến tranh Nga - Ucraine đến các học thuyết quân sự.
Cuộc chiến tranh này đang làm nhiều học thuyết quân sự trở lên lỗi thời. Các cường quốc trên thế giới nhận ra nhiều học thuyết của họ đã lạc hậu. Cả những quốc gia nhỏ cũng nhìn thấy cơ hội lớn trong hình thái chiến tranh bất đối xứng nếu phải ở thế tự vệ.
1. Các đòn tấn công chớp nhoáng trở thành bất khả thi.
Với kỷ nguyên UAV, vệ tinh tầm thấp, khiến các đòn đột kích chớp nhoáng dù diễn ra ban đêm hoặc ban ngày trở thành điều bất khả thi. Mạng lưới kết nối thông tin cũng khiến sự truyền tải thông tin chiến trường và các trung tâm chỉ huy diễn ra theo diễn tiến thời gian thực.
2. Tank thiết giáp mất vai trò chiến trường
Kể từ khi ra đời, xe tăng luôn đóng vai trò chủ lực trong các đòn tấn công đột kích, nhờ hỏa lực mạnh, lớp giáp dầy, khiến nó trở lên tin cậy trên chiến trường. Xe tăng bước lên vũ đài đỉnh cao về vị thế chiến trường dưới nghệ thuật chỉ huy của các tướng soái Đức trong thế chiến thứ hai. Những đòn đột kích thiết giáp thọc sâu, với sự hỗ trợ của không quân và bộ binh cơ giới của Đức từng khiến cả thế giới bàng hoàng. Tuy nhiên mọi thứ đã thay đổi.
Hỏa lực cá nhân của bộ binh ngày càng mạnh mẽ hơn. Các loại vũ khí diệt tăng trang bị cho bộ binh có thể tạo ra các đe dọa sống còn đối với thứ thiết giáp từng là hung thần chiến trường. Thêm vào đó, UAV đang ngày càng tỏ ra là khắc tinh của tăng thiết giáp, khi các phương tiện tấn công có giá vài nghìn đến vài chục nghìn usd có thể dễ dàng hạ gục các xe tăng chiến đấu chủ lực có giá vài triệu usd.
Tuy nhiên để tiến chiếm thực địa, bên tấn công vẫn cần một thứ có vỏ giáp che trở cho những người lính. Trong thời gian tới chắc chắn lực lượng tham mưu quân sự của các cường quốc sẽ phải bóp trán suy nghĩ xem sẽ phải thay đổi ra sao trong việc sử dụng binh lực để có thể thực hiện được các đòn đột kích hàng trăm km.
3. Bộ binh với tầm nhìn thượng đế.
Các đòn đột kích chiến hào qua lại giữa bộ binh Nga và Ucraine trở thành những cuốn phim trực quan dưới sự quan sát trực tiếp của UAV. Có lẽ các cường quốc như Mỹ & TQ sẽ đi đầu trong việc trang bị UAV đến cấp tiểu đội và tích hợp hình ảnh chiến trường từ UAV tới mũ và kính bảo hộ của từng người lính. Khi đó tầm nhìn của bộ binh sẽ là tầm nhìn thượng đế, hầu như không còn góc chết chiến trường.
4. AI và kỷ nguyên bình minh của Terminator
Trí tuệ nhân tạo đã được tích hợp vào UAV và robot tấn công mặt đất của Nga và cả Ucraine. Nó đang nhanh chóng phổ biến và tạo ra những thay đổi rất lớn về tương quan lực lượng chiến trường. Nếu cuộc chiến này tiếp tục kéo dài, thì tỷ lệ các phương tiện chiến tranh tích hợp trí tuệ nhân tạo sẽ ngày càng tăng. Một cuộc chiến lớn trong tương lai, có thể là cuộc chiến với phần lớn robot và thiết bị trí tuệ nhân tạo tham chiến.
5. Vị thế của các cường quốc trong chiến tranh
Cường quốc luôn là cường quốc. Nhưng thế giới hiện đã chia phe mà thực tế chiến trường Nga, Ucraine cho thấy lợi thế của một cường quốc về mặt quân sự giảm đi rất nhiều khi phía bên kia tìm được sự hỗ trợ vùng xám (không tham chiến trực tiếp) của phe còn lại. Thực tế Ucraine sẽ không có chút lợi thế chiến trường nào nếu các phương tiện chiến đấu của họ, bao gồm UAV không nhận được sự hỗ trợ vùng xám của NATO, gồm dữ liệu vệ tinh giám sát, mạng lưới thông tin và máy bay, UAV thám sát tầm xa. Các hỗ trợ vùng xám này khiến bên yếu hơn có thể gây những tổn thất lớn cho bên mạnh hơn, dù chênh lệch lớn về lực lượng.
Từ 5 yếu tố trên, có thể tạm dự đoán là những cuộc tấn công xâm lược trong tương lai, nếu có, của các cường quốc sẽ gặp nhiều trở lực lớn. Ví dụ là một cuộc tấn công của Trung Quốc vào Đài Loan sẽ gặp khó khăn cực lớn, thậm chí thất bại, nếu hòn đảo này tích trữ đủ năng lực phòng không để vô hiệu hóa không quân, có đủ hỏa lực bộ binh để diệt tăng thiết giáp và đủ phương tiện tấn công uav mặt nước để diệt các tàu chiến tiếp cận.
Tuy nhiên, cuộc chiến tranh này đang đẩy loài người đến bờ vực diệt vong nhanh hơn khi nó thúc đẩy ngày càng nhanh sự tích hợp trí tuệ nhân tạo vào các thiết bị, phương tiện chiến tranh, đến một lúc nào đó sẽ vượt ra ngoài tầm kiểm soát của những người chế tạo.