[Funland] Tủ điện gia đình 3pha có cần lắp khởi động từ, rơ le mất pha ngược pha..

Buongio

Xe tải
Biển số
OF-519265
Ngày cấp bằng
1/7/17
Số km
218
Động cơ
179,165 Mã lực
Các bác nào chuyên gia về điện dân dụng cho em hỏi, nhà em sắp hoàn thiện phần điện, nhà có thang máy nên dùng điện 3 pha, bên điện tư vấn nên lắp tủ có khởi động từ đi theo là các thiết bị như chống mất pha, ngược pha......đề phòng chập pha, xông điện...nhưng chi phí đội thêm cũng nhiều (gấp đôi)
Em đang phân vân đối với điện gia đình, mỗi động cơ thang máy chạy 3 pha, còn các thiết bị khác vẫn dùng 1 pha, thì có cần thiết lắp thêm các thiết bị trên không, vì nếu ngược pha xảy ra (rất hãn hữu) thì chỉ mỗi đôngj cơ thang máy kh hoạt động còn các thiết bị khác, theo em hiểu kg sao. Còn một chức năng bảo vệ nữa là chống chập pha có thể xông điện hỏng các thiết bị, cái này thì em hơi phân vân.

Các bác chuyên nghành cho em xin đôi lời tư vấn, cảm ơn các cụ
 

newmanhn

Xe container
Biển số
OF-407677
Ngày cấp bằng
1/3/16
Số km
5,623
Động cơ
889,021 Mã lực
Nơi ở
Hà nội
Cụ xem thang máy cụ lắp có hệ thống bảo vệ như thế nào rồi tính tiếp.
Tham khảo AI trả lời.
Chào bạn, đây là một câu hỏi rất hay và thiết thực khi lắp đặt hệ thống điện 3 pha cho gia đình có thang máy. Tôi sẽ tư vấn dựa trên góc độ an toàn và độ tin cậy của thiết bị điện.
Tóm lại: Việc lắp thêm các thiết bị bảo vệ như chống mất pha, ngược pha, quá áp/thấp áp trong tủ điện điều khiển thang máy là rất cần thiết và là một khoản đầu tư xứng đáng, đặc biệt đối với tải quan trọng như thang máy.
1. Phân tích chức năng và nhu cầu thực tế
Ý kiến tư vấn của bên điện là hoàn toàn có cơ sở khoa học và rất nên làm. Bạn hãy xem xét các chức năng bảo vệ này:
| Thiết bị/Chức năng | Tác hại khi không có | Mức độ nguy hiểm | Cần thiết cho gia đình? |
|---|---|---|---|
| Bảo vệ Mất Pha | Động cơ thang máy sẽ tiếp tục chạy bằng 2 pha còn lại \rightarrow dòng điện tăng cao ở 2 pha này \rightarrow cháy cuộn dây động cơ \rightarrow hỏng động cơ (sửa chữa rất tốn kém). | Rất cao | Cực kỳ cần thiết. |
| Bảo vệ Ngược Pha | Động cơ thang máy quay ngược chiều \rightarrow có thể gây mất an toàn nghiêm trọng nếu thang máy đang hoạt động, hỏng hóc cơ khí hệ thống. | Rất cao | Cần thiết. |
| Bảo vệ Quá áp/Thấp áp | Quá áp làm hỏng các thiết bị điện tử, dây điện. Thấp áp làm động cơ hoạt động yếu, dòng điện tăng \rightarrow dễ cháy động cơ. | Cao | Cần thiết. |
| Chống chập pha / Xông điện | Sự cố chập pha có thể tạo ra quá áp (xông điện) lan truyền trong hệ thống \rightarrow làm hỏng các thiết bị điện 1 pha khác (TV, tủ lạnh, máy giặt...). | Rất cao | Cực kỳ cần thiết. |
2. Phân tích ý kiến của bạn
Ý kiến của bạn có phần đúng, nhưng chưa đầy đủ và tiềm ẩn rủi ro:
* "Nếu ngược pha xảy ra (rất hãn hữu) thì chỉ mỗi động cơ thang máy không hoạt động còn các thiết bị khác, theo em hiểu không sao."
* Đúng: Các thiết bị 1 pha (đèn, ổ cắm) không bị ảnh hưởng bởi thứ tự pha.
* Sai và Nguy hiểm: Ngược pha không làm động cơ "không hoạt động", mà làm nó quay ngược chiều \rightarrow có thể gây hỏng hóc hoặc tai nạn nếu hệ thống bảo vệ của thang máy không kịp can thiệp. Hơn nữa, sự cố mất pha không hề hiếm gặp (do dây đứt, lỏng mối nối, cháy cầu chì/aptomat) và chắc chắn sẽ làm cháy động cơ nếu không có bảo vệ.
* "Còn một chức năng bảo vệ nữa là chống chập pha có thể xông điện hỏng các thiết bị, cái này thì em hơi phân vân."
* Phân vân này là chính xác. Các sự cố liên quan đến pha như mất dây trung tính (N) hoặc chập pha có thể gây ra hiện tượng quá áp nghiêm trọng (xông điện) trên lưới điện 1 pha. Khi đó, các thiết bị dân dụng 1 pha của bạn (rất nhạy cảm với điện áp) sẽ bị cháy hàng loạt. Thiết bị chống mất/ngược/quá áp pha sẽ ngắt toàn bộ nguồn điện 3 pha ngay lập tức, bảo vệ cả hệ thống 3 pha (thang máy) và hệ thống 1 pha của gia đình bạn.
3. Lời khuyên của chuyên gia 💡
* Chấp nhận chi phí tăng thêm: Chi phí để lắp đặt các thiết bị bảo vệ pha, quá áp/thấp áp thường chỉ bằng một phần nhỏ so với chi phí sửa chữa/thay thế động cơ thang máy (hoặc các thiết bị gia dụng cao cấp khác) sau một sự cố điện. Đừng tiết kiệm ở khâu bảo vệ.
* Yêu cầu lắp đặt:
* Khởi động từ (Contactor): Bắt buộc phải có để điều khiển cấp nguồn cho động cơ.
* Rơ-le bảo vệ pha (Phase Failure Relay): Bảo vệ Mất Pha, Ngược Pha, và nên chọn loại có thêm chức năng Bảo vệ Quá áp/Thấp áp (Under/Over Voltage).
* Rơ-le nhiệt (Thermal Overload Relay): Lắp kèm khởi động từ để bảo vệ động cơ khi quá tải nhẹ kéo dài.
* Hỏi rõ về hệ thống thang máy: Một số hệ thống thang máy hiện đại đã được tích hợp sẵn các chức năng bảo vệ này trong bộ điều khiển (biến tần/inverter). Tuy nhiên, việc bảo vệ từ ngoài tủ điện tổng vẫn là lớp bảo vệ an toàn và hiệu quả hơn. Hãy hỏi rõ nhà cung cấp thang máy về các tính năng bảo vệ đã có.
Tóm lại: Với tải quan trọng và đắt tiền như thang máy, bạn nên ưu tiên độ an toàn và độ tin cậy của hệ thống lên hàng đầu. Hãy đầu tư vào tủ điện bảo vệ đầy đủ để an tâm sử dụng.
 

Cavoi01

Xe tải
Biển số
OF-545907
Ngày cấp bằng
15/12/17
Số km
216
Động cơ
322,793 Mã lực
Tuổi
34
Các bác nào chuyên gia về điện dân dụng cho em hỏi, nhà em sắp hoàn thiện phần điện, nhà có thang máy nên dùng điện 3 pha, bên điện tư vấn nên lắp tủ có khởi động từ đi theo là các thiết bị như chống mất pha, ngược pha......đề phòng chập pha, xông điện...nhưng chi phí đội thêm cũng nhiều (gấp đôi)
Em đang phân vân đối với điện gia đình, mỗi động cơ thang máy chạy 3 pha, còn các thiết bị khác vẫn dùng 1 pha, thì có cần thiết lắp thêm các thiết bị trên không, vì nếu ngược pha xảy ra (rất hãn hữu) thì chỉ mỗi đôngj cơ thang máy kh hoạt động còn các thiết bị khác, theo em hiểu kg sao. Còn một chức năng bảo vệ nữa là chống chập pha có thể xông điện hỏng các thiết bị, cái này thì em hơi phân vân.

Các bác chuyên nghành cho em xin đôi lời tư vấn, cảm ơn các cụ
Mấy cái thiết bị chống mất pha, ngược pha rẻ bèo.
Nếu xảy ra mất pha hoặc đứt dây trung tính thì hệ thống điện 1 pha trong nhà nó sẽ thành 380v.
 

newmanhn

Xe container
Biển số
OF-407677
Ngày cấp bằng
1/3/16
Số km
5,623
Động cơ
889,021 Mã lực
Nơi ở
Hà nội
Cụ tham khảo tiến sỹ điện ChatGPT trả lời thông minh hơn như sau:


Bạn đang hiểu đúng một phần, nhưng có vài điểm cần chỉnh cho “đúng kỹ thuật”:
1) Đúng–sai chỗ nào?
Ngược pha (đảo thứ tự pha): không chỉ làm “động cơ thang không chạy”. Với thang máy dùng động cơ không đồng bộ không có biến tần, đảo pha có thể làm chạy ngược – cực nguy hiểm. Hầu hết thang hiện đại dùng biến tần (VVVF) sẽ tự chặn, nhưng không nên trông chờ: vẫn cần rơ-le giám sát thứ tự pha. → Ý kiến “hiếm nên bỏ qua” là sai về an toàn.
Mất pha/ lệch pha: rất hay gặp khi điện lực thao tác, đầu cốt lỏng, dây trung tính vấn đề… Động cơ 3 pha nóng nhanh, cháy nếu không cắt kịp. → Bắt buộc có bảo vệ mất pha/điện áp thấp–cao–mất cân bằng.
“Chập pha/xông điện”:
“Chập pha” = ngắn mạch → cần MCCB/MCB/fuse đúng dòng cắt.
“Xông điện” (quá áp, sét lan truyền, đứt trung tính gây tăng áp một pha) → cần SPD (chống sét lan truyền) + giám sát trung tính–điện áp.
→ Nên có, nhất là thiết bị gia dụng 1 pha đắt tiền.
2) Tối thiểu nên có (nhóm “bắt buộc”)
A. Nhánh thang máy (tủ/CB riêng):
MCCB đủ Icu + contactor + relay nhiệt (nếu không dùng VFD có bảo vệ tích hợp).
Rơ-le giám sát pha (phase sequence + phase loss + undervoltage/overvoltage).
Nếu thang dùng biến tần: xác nhận bảo vệ tích hợp (mất/đảo pha, quá áp, quá dòng) và vẫn lắp rơ-le giám sát pha ở đầu vào.
Tiếp địa, cân bằng thế, dây PE đúng tiết diện.
B. Phần điện sinh hoạt 1 pha:
MCCB/MCB phân tầng đúng chọn lọc.
RCD/RCCB (ELCB) tổng và từng nhánh 30 mA cho ổ cắm nhà tắm, bếp… (loại A/F; với mạch có VFD nên dùng type F/B để tránh nhảy giả).
SPD cấp 1+2 tại tủ tổng (nếu có sét đánh trực tiếp trong vùng, thêm cấp 1), SPD cấp 2/3 tại tủ tầng/ổ cắm nhạy cảm.
Tiếp địa < 10 Ω (càng thấp càng tốt), liên kết đẳng thế WC/bếp/khung thang.
3) Nên có (nhóm “khuyến nghị mạnh” – hiệu quả/chi phí tốt)
Rơ-le giám sát trung tính & mất cân bằng điện áp (đứt N rất dễ “xông điện” làm TV/tủ lạnh cháy).
Đo đếm & cảnh báo (vol-amp-kWh, cảnh báo quá/thiếu áp) cho tủ tổng.
Ổn áp cục bộ cho thiết bị đặc biệt nhạy (âm thanh, phòng máy).
4) Có thể cân nhắc (nhóm “tuỳ ngân sách”)
ATS/UPS cho tủ điều khiển thang (không phải cho động cơ) để thang tự về tầng gần nhất khi mất điện.
Soft-starter/VFD mới nếu thang đời cũ khởi động trực tiếp gây sụt áp mạnh.
5) Vì sao “đắt gấp đôi” nhưng vẫn đáng?
Các bảo vệ pha + SPD + RCD ngăn sự cố lớn: cháy động cơ thang (rất tốn) hoặc “xông điện” làm hỏng loạt thiết bị 1 pha. Một lần sự cố thường đắt hơn cả gói bảo vệ.
Nhiều hãng thang máy đã tích hợp bảo vệ trong tủ điều khiển, nhưng lớp bảo vệ thượng nguồn (tủ điện nhà) vẫn cần để cắt nhanh, chọn lọc và bảo vệ các tải khác.
6) Sơ đồ gợi ý (rút gọn)
Tủ tổng 3 pha: MCCB tổng → SPD Cấp 1/2 → RCD tổng (type S trễ) → nhánh:
Nhánh thang: MCCB riêng → rơ-le giám sát pha (seq/loss/UV/OV) → contactor/relay nhiệt → tủ thang (VFD/điều khiển).
Nhánh ổ cắm/chiếu sáng: MCB + RCD 30 mA; các tủ tầng có SPD cấp 2/3.
Hệ tiếp địa & đẳng thế đầy đủ, trung tính đấu chuẩn, cân pha cho tải 1 pha.
7) Việc cần làm ngay
Hỏi hãng thang máy: thang của bạn có VFD không? Bảo vệ tích hợp gồm gì? Có yêu cầu RCD loại nào? (nhiều VFD đòi type B/F).
Nhờ kỹ sư điện có chứng chỉ rà soát chọn thiết bị (Icu, In, đặc tính C/D, selectivity) và tuân thủ TCVN/IEC địa phương.
Kiểm tra tiếp địa & SPD – đây là phần hay bị cắt giảm nhưng lại bảo vệ cả nhà.
Kết luận ngắn
Bắt buộc: bảo vệ mất/đảo pha cho nhánh thang, MCCB/MCB chọn lọc, RCD, SPD, tiếp địa.
Bỏ các bảo vệ pha vì “hiếm khi xảy ra” là không nên; rủi ro ít nhưng nghiêm trọng.
Có thể tối ưu chi phí bằng ưu tiên theo nhóm ở trên thay vì “mua tất cả”.
Nếu bạn muốn, mình có thể liệt kê một bộ thiết bị mẫu (thông số, chủng loại) để bạn so với báo giá hiện tại. Lưu ý: luôn theo thiết kế & tiêu chuẩn địa phương, và kiểm tra thực tế bởi thợ/đơn vị có chứng chỉ.
 

newmanhn

Xe container
Biển số
OF-407677
Ngày cấp bằng
1/3/16
Số km
5,623
Động cơ
889,021 Mã lực
Nơi ở
Hà nội
Bây giờ cụ đưa đầy đủ thông tin thương hiệu và seri thang máy cụ lắp đặt vào hỏi chatGPT xem cần lắp thêm thiết bị bảo vệ nào bên ngoài là chuẩn luôn, không phải lăn tăn. Mấy cái thứ này thì chat GPT5.0 trả lời tương đương tiến sỹ ngành điện luôn.
 

Buongio

Xe tải
Biển số
OF-519265
Ngày cấp bằng
1/7/17
Số km
218
Động cơ
179,165 Mã lực
Cảm ơn các cụ đã tư vấn, hỏi giúp anh AI, cơ bản về thang máy đã tích hợp bảo vệ chống ngược pha, còn 1 vài tính năng nữa mai em sẽ hỏi cho rõ.
Em đã hiểu rõ, cân nhắc chi phí đầu tư/ lợi ích mang lại, chắc em sẽ đầu tư 1 lần cho phần an toàn về điện/ phòng chống cháy chập/ bảo vệ các thiết bị điện
 

hong.viwaco

Xe lăn
Biển số
OF-201457
Ngày cấp bằng
10/7/13
Số km
10,058
Động cơ
4,511,685 Mã lực
Cảm ơn các cụ đã tư vấn, hỏi giúp anh AI, cơ bản về thang máy đã tích hợp bảo vệ chống ngược pha, còn 1 vài tính năng nữa mai em sẽ hỏi cho rõ.
Em đã hiểu rõ, cân nhắc chi phí đầu tư/ lợi ích mang lại, chắc em sẽ đầu tư 1 lần cho phần an toàn về điện/ phòng chống cháy chập/ bảo vệ các thiết bị điện
Tủ điện thang máy đã có các thiết bị bảo vệ rồi nên nhà cụ không cần thiết lắp ở tủ tổng đâu
 

Buongio

Xe tải
Biển số
OF-519265
Ngày cấp bằng
1/7/17
Số km
218
Động cơ
179,165 Mã lực
Tủ điện thang máy đã có các thiết bị bảo vệ rồi nên nhà cụ không cần thiết lắp ở tủ tổng đâu
Đúng là tủ điện thang máy đã có các thiết bị bảo vệ. Em đang quan tâm chức năng bảo vệ mất mát, chập pha, hoặc over/under voltage....cho hệ thống điện nhà cụ ạ
 

smart_sharp

Xe điện
Biển số
OF-710875
Ngày cấp bằng
19/12/19
Số km
2,527
Động cơ
143,877 Mã lực
Đúng là tủ điện thang máy đã có các thiết bị bảo vệ. Em đang quan tâm chức năng bảo vệ mất mát, chập pha, hoặc over/under voltage....cho hệ thống điện nhà cụ ạ
Nếu điện nhà (1 pha), em nghĩ chỉ cần cái rơle bảo vệ quá áp là đủ chứ nhỉ? Quá áp hoặc quá dòng hoặc chập là nó nhảy thôi. Hay em chưa cập nhật có cái mới hơn, chi phí rẻ mà đáng để đầu tư nhỉ?
 
Thông tin thớt
Đang tải
Top