Cầu Phù Lỗ giờ vẫn còn cái lô cốt thời Pháp cũ ở chỗ đầu cầu. Đi từ hướng Đông Anh lên nếu rẽ phải vào đường đê đi ra chỗ trường Giáo dưỡng thì dọc đường vẫn còn tàn tích bốt từ xưa. Bà ngoại em hồi còn sống cũng kể chuyện bị Pháp bắt đi làm dân phu lên xây dãy bốt đồn này, quãng năm 1950 thì phải.
Em là người cổ mà. Thời xưa Pháp cũng yếu thôi, chủ yếu chiếm đóng vùng đồng bằng Bắc Bộ. Dính đến núi non là ngại.
Ngày xưa Sóc Sơn gọi là huyện Đa Phúc, thuộc Phúc Yên. Nhật Bản có xây dựng một sân bay nhỏ ở Đa Phúc, sau này gọi là sân bay Đa Phúc, các cụ đi khỏi sân bay Nội Bài một chút thấy những hanga (ụ đất) của Nhật Bản đê bảo vệ máy bay, máy bay ngày xưa nhỏ thôi
Năm 1964, Trung Quốc xây dựng sân bay quân sự Nội Bài (sát với sân bay Nội Bài ngày nay). Không quân Mỹ ném bom Bắc Việt Nam cứ gọi là sân bay Đa Phúc, mà không gọi là Nội Bài. Một số quân nhân không quân Việt Nam thời đó cũng cứ gọi Nội Bài là sân bay Đa Phúc
Con sông Cà Lồ (em nhơ mang máng) là sông Phó Đáy, chảy đến Xuân Hoà, Đa Phúc thì gọi là sông Cà Lồ thì phải
Con sông này là biên giới của Phúc Yên và Thái Nguyên, có một chiếc cầu sắt bắc qua, ô tô chsỵ ngon lành em đi qua chiếc cầu này lần cuối cùng vào măm 1979. Tứ đó đến nay chỉ nghe nói cầu được xây dựng lại bằng bê tông mang tên cầu Đa Phúc. Thời của em cầu sắt nhỏ này gọi là cầu Phù Lỗ, tuy rằng ngã ba Phù Lỗ cách cầu cũng ngót chục km. Trung Giã cách cầu này về phía Hà Nội chừng 3 km
Cầu Phù Lỗ thời xưa, nay xây lại gọi là cầu Đa Phúc, bắc qua sông Cà Lồ
Trong kháng chiến chống Pháp, người Pháp chỉ đóng quân đến chỗ cầu Phù Lỗ thôi (nay gọi là cầu Đa Phúc), bên kia cầu là vùng Pháp "tự do bắn phá" gọi là "vành đai trắng" tiếng Anh là "no-man land"
Cho nên Thái Nguyên là Thủ đô kháng chiến, và Đài Tiếng nói Việt Nam được đặt ở đây
Tuyến đường Hà Nội-Hải Phòng dài 100 km, mà người Pháp không quản lý nổi. Cứ ra khỏi Hà Nội 30 km là bị du kích Mỹ Hào gài mìn trên đường, cũng như ra khỏi Hải Phòng 30 km (về phía Hà Nội) là bị du kích Phú Thái phục kích
Phía Quốc lộ 6 Hoà Bình , người Pháp chỉ làm chủ được đến Xuân Mai. Gọi là làm chủ Xuân Mai, nhưng thực tế Pháp chỉ dám qua Hà Đông chục km thôi. Chỗ Xuân Mai cũng là vành đai trắng.
Phía Quốc lộ 1 phía nam, thì Pháp chỉ làm chủ đến thị xã Ninh Bình, còn chưa được đến Dốc Xây, Tam Điệp đâu. Từ đó vào phía Thanh Hoá là vành đai trắng
Phía Sơn Tây, thì Pháp khá mạnh, nhưng cũng chỉ đến bờ sông Đà hắt về Hà Nội, mà cũng không dám mon men đến
Bên kia sông Đà, là Thanh Sơn, Thanh Thuỷ là vùng tự do. Pháp cũng chẳng đủ sức bắn đạn sang đó
Vùng tự do do chính phủ ta làm chủ rất rộng, nhưng chủ yếu là núi rừng, không sản xuất được lúa gạo
Với thông tin của cụ Ngao5 và cụ timeout còm men, em đã xác định được vị trí này là Cầu Phù Lỗ, bắc qua sông Cà Lồ.
nhìn là lăm nghìn !
Thời điểm 1949 quân Pháp liên tục càn quét hai bên trục đường 3 hiện giờ suốt từ Yên Viên sang đến Phù Lỗ. Mấy làng kháng chiến miền Đông các cụ nhà ta bị đánh bật ra hết, chỉ còn du kích trụ lại chủ yếu ở khu miền Tây (Nam Hồng bây giờ). Khu xung quanh nhà ngoại em từ năm 1950 đều chuyển thành làng tề hết. Chính vì là làng tề nên sau ngày giải phóng, làng em cũng có kịch bản như chuyện Ba người khác của cụ Tô Hoài.Người dân quanh vùng bị bắt ra xây dung củng cố lô cốt đầu cầu Phù Lỗ. Họ xây lô cốt có gia cố them bằng những tấm tà-vẹt thép. Những tấm tà-vẹt này được lấy từ tuyến đường sắt Yên Viên-Lào Cai (hay còn gọi là tuyến Hà Nội-Côn Minh).
Những người dân này có thể là dân làng quê ngoại của cụ timeout. Nhìn trang phục và tư thế có lẽ họ đang làm việc trong trời rét buốt của mùa đông. Nhìn cái dáng co ro của cụ cầm cán xẻng mà thấy thương.
Hồi bé (tầm 1988,89) bọn e hay trèo cây đa và nhảy xuống đống rơm ở gốc. Đền đối diện Hồ Bán Nguyệt và cũng ngay gần trường học cụ ạ.Cổng đền Mẫu, Phố Hiến, Hưng Yên, năm 1880.
Đền Mẫu Hưng Yên thờ Dương Quý Phi [ Dương Thiên Hậu]. Theo sử sách thì bà là vợ vua Tống Đế Bính.
Năm 1279, quân Nguyên xâm lược nước Tống, vua và hoàng tộc xuống thuyền chạy về phương Nam. Trên đường chạy, họ bị tướng nhà Nguyên là Trương Hoằng Phạm bắt được. Vua Tống cùng một số phi tần không chịu khuất phục đã nhảy xuống biển tự sát , xác của Dương Quý Phi trôi vào bãi cát, được nhân dân chôn cất chu đáo và lập đền thờ.
Theo “Đại Nam nhất thống chí”, Đền Mẫu được khởi dựng vào thời Trần Nhân Tông, niên hiệu Thiệu Bảo nguyên niên [1279]. Trải qua các triều đại, Đền đều được trùng tu và phong tặng nhiều lần. Đến năm Thành Thái thứ 8 [1896], Đền được trùng tu lớn và có quy mô kiến trúc như ngày nay.
Năm 1990, Đền Mẫu Hưng Yên đã được xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật.
Các chữ Hán còn đọc được: cổng bên phải hình như là : Nam Hải Vô Nhai, ở giữa Dương Thiên Quan, cổng bên trái là Tây Trì Hiến Thụy???
Cụ doctor76 cho cháu thắc mắc một chút chi tiết Tống Bế Đính và Dương Quý Phi mà cụ nhắc ở đền này ạ. Theo cháu đọc thì Tống Bế Đính thọ 08 tuổi cho đến khi trung thần nhà Tống, Lục Tú Phu ôm vua nhảy xuống biển khi bị quân Nguyên truy đuổi sau trận Nhai Sơn. Vua Tống Bế Đính được tôn lên ngôi sau khi vua trước bị ngã nước bệnh và chết sớm. Lúc chết vua quá nhỏ để có vợ là bà Dương Quý Phi được thờ ở đền Hưng Yên ta. Vậy liệu vị Quý Phi này có phải là mẹ hoặc cấp phi vợ của vua cha tự vẫn theo đoàn quân cuối cùng của nhà Nam Tống không ạ?
Theo các thông tin em tìm hiểu thì có lẽ đây là một bà phi họ Dương, tự vẫn cùng Thái hậu, tư liệu của viện Hán Nôm.
Mời cụ
Làng này ở đâu có cụ nào biết ko ạ ?
Cái đài như thế này ở Túc Duyên-Thái Nguyên bên bờ đê sông Cầu vẫn còn.
Truyền thống Lương Sơn Bạc thế mà chả thấy ghi sử làng chán nhỉ
Cụ ơi cho e hỏi, hình như Nghệ An cũng có đền thờ vị phi nào của Vua Tống cũng chết trong trận bị quân Mông Nguyên truy đuổi phải k cụ nhỉ
sợ nó bằng thép ý. bềnDân phu tại Vĩnh Yên xây dựng các lô cốt của Pháp. Những tà-vẹt và đường ray lấy từ đường sắt Hà Nội-Côn Minh bị Việt Minh phá được tận dụng xây lô cốt. Ảnh chụp 1950
Những tà vẹt sắt được gây thành lô cốt. Những chiếc tà vẹt kiểu này đến những năm 2000 thấy trên tuyến đường sắt HN-Lào Cai vẫn còn sử dụng. Em còn nhìn thấy ở quê em có mấy nhà có dùng để kê chuồng lợn.
