Đường vào cổng đền Linh Lang [đền Voi Phục], ảnh chụp tháng 12 năm 1914.
Tiếng Pháp:
Environs de Hà-nôi , Tonkin , Indochine - Le paysage environnant l' entrée du temple de Linh-lang.
------------------------
Đền Voi Phục [Tây trấn từ] là một ngôi đền trong Thăng Long tứ trấn của thành Thăng Long xưa, gồm bốn ngôi thờ bảo lan. Đền tọa lạc tại số 362 phố Kim Mã, phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình, cạnh công viên Thủ Lệ.
Tương truyền, đền Voi Phục được xây dựng năm Chương Thánh Gia Khánh thứ 7 [năm 1065] đời vua Lý Thánh Tông trên một khu gò cao thuộc vùng đất của trại Thủ Lệ -một trong 13 làng trại ở phía tây kinh thành Thăng Long, [gọi là Thập tam trại, tức là các làng nghề ở phía Tây kinh thành Thăng Long] nơi đây vốn là đất lắm hồ ao, lầy lội. Đến thời Nguyễn, thuộc tổng nội, huyện Quảng Đức, phủ Phụng Thiên.
Đền thờ Linh Lang hay Linh Lang Đại Vương là vị thần được biết đến qua các thần phả, có gắn liền với lịch sử Việt Nam thời nhà Lý. Vì trước cửa đền có đắp hai con voi quỳ gối nên quen gọi là đền Voi Phục và vì đền ở phía tây kinh thành nên còn gọi là trấn Tây hoặc trấn Đoài [Đoài, theo bát quái thuộc phương Tây].
--------------------
Người Pháp có lúc gọi là Đền Balny là vì tại cổng đền chỗ mấy đám ruộng là nơi viên trung úy Hải quân Pháp Adrien-Paul Balny d'Avricourt bị quân Cờ Đen phục kích và giết chết ngày 21 tháng 12 năm 1873 cùng với F. Garnier .
Sĩ quan Liautey, người chứng kiến cái chết của Balny tường thuật:
"....ngài Garnier đã tưởng đạt tới đích rồi và coi nhẹ các toán quân An Nam cùng bọn Cờ Đen, bởi Garnier bận tiếp các sứ thần của vua Tự Đức từ Huế ra, nên bọn giặc mới áp sát tới, bắn vào thành và các cổng thành, từ cách hào 200m. Sau đó, dẫu quân Cờ Đen đã rút đi, nhưng Garnier và Balny truy đuổi đến tận Thủ Lệ… kẻ thù nấp trong những bụi tre lao ra bao vây và hạ sát Garnier bằng những nhát giáo. Balny cũng hăng máu, truy kích tới tận đền Voi Phục, ngôi chùa nằm giữa một vùng nước bao phủ bởi muôn vàn chiếc vòi tỏa ra từ những cây đa ven hồ, nơi những con voi đến quỳ phục trước chùa để vinh danh ghi nhớ hoàng tử Linh Lang ….
Balny đã ngã xuống ở góc bức tường bao quanh chùa … Từ ngày ấy, để tưởng niệm, ngôi chùa này được đặt tên là chùa Balny.
------------------------
Ngôi đền hiện tại là đền được trùng tu, ngôi đền trong ảnh đã bị phá hủy do chiến tranh năm 1947.
------------------------
Ảnh của Léon Busy, ông chụp khá nhiều kiểu ảnh ở khu vực xung quanh đền Voi Phục.