[CCCĐ] Ba ngày ở Holbox và ba ngày ở Merida.

Russie

Xe máy
Biển số
OF-108722
Ngày cấp bằng
12/8/11
Số km
55
Động cơ
392,165 Mã lực
1633416647751.png

1633416715263.png

1633416749438.png

Từ giã kim tự tháp Uxmal.
Buổi chiều bọn em đi thăm bảo tàng viện Choco-Story Ecoparque Uxmal.
1633627199994.png

1633416976336.png

Em tìm hiểu trên mạng và thấy một bài như sau:
"Nền văn minh Maya là nền văn minh cổ đặc sắc và vô cùng huyền bí, được xây dựng bởi người Maya (bao gồm cả người Aztec), vốn là một bộ tộc thổ dân châu Mỹ mà từ hơn 4.000 năm trước đây đã từng sinh sống ở Trung Mỹ (thuộc đông nam México, Bắc Guatemala và Honduras ngày nay). Nền văn minh Maya đạt một trình độ rất cao về lĩnh vực xây dựng nhà nước, không chỉ nổi bật bởi hệ thống chữ viết cổ hoàn thiện mà còn phát triển rực rỡ cả lĩnh vực kiến trúc, toán học, thiên văn học và tính toán thời gian chính xác đáng kinh ngạc. Người Maya đã có quá trình buôn bán lâu dài ở Trung Mỹ và có lẽ còn xa hơn nữa. Những sản vật được buôn bán trao đổi chính là hạt cacao, muối và đá vỏ chai. Dù các nhà khảo cổ học luôn cố gắng khám phá, nhưng đến nay vẫn còn nhiều bí ẩn xung quanh một trong những nền văn minh rực rỡ nhất của nhân loại.
Hơn 1.500 năm trước Công nguyên, người Mayan đã trồng cây cacao từ rất lâu trước khi những nhà thám hiểm Châu Âu tìm tới lục địa này. Họ nhận ra rằng hạt của cây cacao có thể làm ra món thức uống ngon lành. Người ta gọi đó nước xocolatl (zo-ko-lah-tl) và họ trở thành những người đầu tiên trên trái đất này sử dụng socola, họ tin rằng cây cacao là của Thượng Đế thông qua ông thần cacao Ek Chuah và hạt cacao là ân sủng của Ngài cho con người. Khi ấy, cách thức chế biến rất đơn giản, hạt cacao được nướng lên rồi nghiền thành bột và chỉ được pha chế với một ít bột ngô nhằm tạo độ sánh khi uống. Lúc đầu, socola không hề ngọt, người Maya không có đường nhưng họ đã tìm ra cách để làm cho socola có vị hấp dẫn. Họ thêm những thứ như các loại ớt nghiền và bột bắp. Việc này làm cho socola có vị cay. Người Maya cũng ưa thích socola sủi bọt. Họ rót nó từ trên cao xuống, cách làm đó tạo ra nhiều bọt bóng nhỏ trên bề mặt của thức uống này.
Cây cacao đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của những người dân vùng châu Mĩ Latin, là đồng tiền để mua bán trao đổi hàng hóa, họ dùng hạt cacao như món đồ quý giá để nộp thuế, sính lễ cưới hỏi…
Năm 1502, Christopher Colombus có thể là người Châu Âu đầu tiên biết đến cacao ..."
(lấy từ nguồn: https://www.linkedin.com/pulse/người-maya-một-huyền-thoại-bất-tử-chocolate-belgium)

1633417385363.png

1633417413690.png


... và đây là cây ca cao và trái.

1633417545147.png

1633417584648.png

1633639108835.png

1633639153325.png

1633639189046.png

1633639260545.png

Cccm có để ý rằng các bảng đều dung hình ảnh một con khỉ để giới thiệu. Hỏi ra mơi được kể rằng theo truyền thuyết, khi người dân Maya ở đây khi thu hoạch hạt ca cao, họ bị một bầy khỉ đuổi theo giành giật lại. Và người Maya đã phải thương lượng với bầy khỉ bằng cách nào đó mới lấy được hạt ca cao.


 
Chỉnh sửa cuối:

Russie

Xe máy
Biển số
OF-108722
Ngày cấp bằng
12/8/11
Số km
55
Động cơ
392,165 Mã lực
Nhìn chung, khu bảo tàng chocolate bao gồm một khuôn viên rộng lớn cần 1-2 giờ để có thể tham quan hết các chỗ. Họ sắp xếp phương pháp chế biến quả ca cao theo thứ tự thời gian từ lúc khởi thủy, với dụng cụ thô sơ của người Maya, đến thời bị người Tây Ban Nha xâm chiếm với các máy móc làm chocolat và cuối cùng là những thiết bị hiện đại trong kỹ nghệ chế biến đủ các loại chocolat như ta hiện có.
1633630792057.png

1633629572164.png

1633629609858.png

1633629637686.png

1633629685207.png

1633629706830.png

1633630954748.png

1633630917764.png

1633630997361.png

1633631031071.png

1633631070755.png

1633631121007.png
 

Russie

Xe máy
Biển số
OF-108722
Ngày cấp bằng
12/8/11
Số km
55
Động cơ
392,165 Mã lực
Như đã đề cập ở trên, thời xa xưa, ca cao đã được người Maya trồng và thu hoạch làm nước chocolat để uống và coi đó là ân sủng của thượng đế ban cho loài người, do đo không thể không đề cập đến các nghi thức cảm tạ thượng đế thông qua các tư tế.

Hàng năm người Maya tụ tập lại cảm tạ thần Ek Chuah vị thần Cacao.

Nó dường như đã trở thành một phần thực sự không thể thiếu trong đời sống tôn giáo và xã hội của họ. Hạt ca cao và nước giải khát được sử dụng trong nhiều nghi lễ tôn giáo tôn vinh các vị thần của người Maya - loại chocolat lỏng đôi khi có tác dụng bổ máu - và được coi là "thực phẩm của thần". Người Maya thậm chí còn có một vị thần ca cao.

Họ tin rằng ca cao là do thần thánh ban cho họ. Giống như người Maya, họ thích những đồ uống chocolat nóng hoặc lạnh, có gia vị chứa caffein trong những hộp đựng trang trí công phu, nhưng họ cũng sử dụng hạt ca cao làm đơn vị tiền tệ để mua thực phẩm và các loại hàng hóa khác. Trong văn hóa Aztec, hạt ca cao được coi là có giá trị hơn vàng.

Tuy nhiên, người Maya không chỉ thưởng thức ca cao như một thức uống. Họ tôn kính hạt ca cao là linh thiêng, gọi nó là thức ăn của các vị thần và đặt tên cho nó là "Ka'kau." Có những miêu tả của người Maya cho thấy các vị thần mọc lên từ vỏ quả ca cao, và người ta đồn rằng ca cao đã được sử dụng như một thành phần trong việc tạo ra con người, trong số các mục đích khác.
Người Maya coi ca cao như tài sản của họ và coi nó như một nguồn lực và trung tâm xã hội mà mọi người đoàn kết xung quanh. Đồ uống ca cao được đưa vào các lễ kỷ niệm và ca cao thường đóng dấu thỏa thuận trong các giao dịch quan trọng. Theo các tác phẩm và tác phẩm nghệ thuật của người Maya, ca cao thậm chí còn được chấp nhận trong của hồi môn hôn nhân. Người Maya trang trí các bình của họ bằng hình ảnh quả ca cao và hình ảnh chuẩn bị đồ uống từ ca cao gắn liền với uy tín, tương tự như cách nhìn thấy rượu vang hoặc sâm panh hảo hạng ngày nay.
(https://criobru.com/blogs/news/cacao-culturally-rich-and-historically-adored)

Bàn thờ cử hành nghi lễ

1633631594696.png
Chủ tế
1633631507346.png
và các phó tế
1633631681709.png

1633631712845.png


Nghi lễ

1633632192568.png

1633632252604.png

1633632275830.png

Sau đó bọn em ghé qua phòng biểu diễn chế biến ca cao từ hạt thành nước ca cao nóng hổi.
1633642130406.png

1633642158286.png


Lần đầu tiên trong đời bọn em uống ca cao nóng pha với các loại gia vị như : hạt tiêu xay, ớt bột, bột quế, đường, muối v.v...

Trước khi ra về, bọn em ghé qua phòng lưu niệm mua một vài món mà món bọn em đắc ý nhất là phong chocolat vinh danh Việt Nam mình.

1633639996383.png
 
Chỉnh sửa cuối:

Russie

Xe máy
Biển số
OF-108722
Ngày cấp bằng
12/8/11
Số km
55
Động cơ
392,165 Mã lực
Bên trong khuôn viên Choco-Story có một góc nhỏ giới thiệu ngành nuôi ong Méliponas (melipona beecheii) rất đặc sắc của người Maya.

Melipona beecheii, được gọi là Xunan-Kab trong tiếng Maya, mà dịch đại khái là "ong quý bà vương giả" là một trong 16 loài ong không ngòi đốt, có nguồn gốc từ rừng nhiệt đới của bán đảo Yucatán ở miền nam Mexico.
Xunan-Kab, giống như các loài ong không ngòi đốt khác, là loài thụ phấn trong rừng nhiệt đới sung mãn cần thiết cho hệ sinh thái địa phương.
Đây là loài bản địa Trung Mỹ từ bán đảo Yucatán ở phía bắc đến Costa Rica ở miền Nam. Melipona beecheii được nuôi ở bán đảo Yucatán bắt đầu từ thời kỳ tiền Columbus của nền văn minh Maya cổ đại. Melipona beecheii từng là chủ đề của nhiều nghi lễ tôn giáo của người Maya.


1633633293388.png

Các tổ ong Meliponas người Maya xưa nuôi.
1633633394420.png

1633633419946.png

1633633454970.png

Đặc biệt họ chỉ đục một lỗ nhỏ để ong ra vào.
1633633621516.png

1633633653864.png
Theo lịch sử của người Maya, Melipona beecheii là hiện thân của một liên kết với thế giới linh hồn, một tài sản ban tặng của thần Ah Muzen Cab. Melipona beecheii từng là đối tượng của các nghi lễ tôn giáo khác nhau của người Maya. Melipona beecheii đã rất được tôn kính bởi văn hóa Maya trong suốt lịch sử, dẫn đến việc người Maya giữ nó như một phương tiện để đạt được một đấng cao hơn, một đấng gần gũi hơn với Thượng đế. Theo truyền thống của người Maya, một thầy tư tế sẽ thu hoạch mật ong Melipona beecheii trong một nghi lễ tôn giáo diễn ra hai lần một năm. Để tăng số lượng tổ và sản lượng mật ong, những người nuôi ong sẽ thường xuyên chia các tổ hiện có. Điều này cũng sẽ giúp giảm bớt tình trạng khó khăn của các ong chúa dư thừa xảy ra với Melipona beecheii. (Wiki).

Em chép từ trên mạng xuống để cccm đỡ mất công tra cứu.


Sử dụng ong của Precolumbian
Các sản phẩm của ong — mật ong, sáp và sữa ong chúa — đã được sử dụng ở Mesoamerica thời tiền Colombia cho các nghi lễ tôn giáo, mục đích y học, làm chất tạo ngọt, và để tạo ra mật ong gây ảo giác gọi là balche. Trong văn bản thế kỷ 16 Relacion de las Cosas Yucatán , giám mục Tây Ban Nha Diego de Landa báo cáo rằng người bản địa buôn bán sáp ong và mật ong để lấy hạt cacao (sô cô la) và đá quý.

Sau cuộc chinh phục, thuế mật ong và sáp được trao cho người Tây Ban Nha, những người cũng sử dụng sáp ong trong các hoạt động tôn giáo. Vào năm 1549, hơn 150 ngôi làng của người Maya đã trả 3 tấn mật ong và 281 tấn sáp cho người Tây Ban Nha. Mật ong cuối cùng đã được thay thế làm chất tạo ngọt bằng đường mía, nhưng sáp ong không đốt vẫn tiếp tục có tầm quan trọng trong suốt thời kỳ thuộc địa.


Nuôi ong Maya hiện đại
Người Yucatec và Chol bản địa ở bán đảo Yucatan ngày nay vẫn còn thực hành nghề nuôi ong trên đất cộng đồng, sử dụng các kỹ thuật truyền thống đã được cải tiến. Ong được nuôi trong những khúc cây rỗng gọi là jobón, với hai đầu được bịt lại bằng một nút đá hoặc gốm và một lỗ chính giữa để ong có thể chui vào. Tổ ong được đặt ở một vị trí nằm ngang và mật ong và sáp được lấy ra hai lần một năm bằng cách tháo các phích cắm cuối, được gọi là panuchos.

Thông thường, chiều dài trung bình của tổ ong của người Maya hiện đại dài từ 50-60 cm (20-24 inch), với đường kính khoảng 30 cm (12 inch) và dày hơn 4 cm (1,5 inch). Lỗ cho ong vào thường có đường kính nhỏ hơn 1,5 cm (0,6 in). Tại địa điểm Nakum của người Maya, và trong bối cảnh có niên đại chắc chắn vào cuối thời kỳ tiền cổ đại giữa năm 300 trước Công nguyên - năm 200 CN, người ta đã tìm thấy một tổ ong bằng gốm.


Khảo cổ học về nghề nuôi ong của người Maya

Tổ ong ở Nakum nhỏ hơn những tổ ong hiện đại, chỉ dài 30,7 cm (12 in), với đường kính tối đa là 18 cm (7 in) và một lỗ vào chỉ có đường kính 3 cm (1,2 in). Các tổ ong này bên ngoài được bao phủ bởi các thiết kế có vân. Nó có panuchos bằng gốm có thể tháo rời ở mỗi đầu, với đường kính 16,7 và 17 cm (khoảng 6,5 in). Sự khác biệt về kích thước có thể là do các loài ong khác nhau được chăm sóc và bảo vệ.

Lao động gắn với nghề nuôi ong chủ yếu là bảo vệ và trông coi; giữ tổ ong tránh xa động vật (chủ yếu là gấu) và thời tiết. Điều đó đạt được bằng cách xếp các tổ ong trong một khung hình chữ A và xây một cái chuồng lợp bằng mái tranh hoặc nghiêng về toàn bộ: tổ ong thường được tìm thấy trong các nhóm nhỏ gần nơi ở.


Chủ nghĩa tượng trưng của ong Maya

Bởi vì hầu hết các vật liệu được sử dụng để làm tổ ong - gỗ, sáp và mật ong - là hữu cơ, các nhà khảo cổ học đã xác định được sự hiện diện của nghề nuôi ong tại các địa điểm tiền Colombia bằng cách phục hồi các panuchos ghép đôi. Các đồ tạo tác như lư hương hình tổ ong và hình ảnh của cái gọi là Thần Lặn, có khả năng là đại diện của thần ong Ah Mucen Cab, đã được tìm thấy trên tường của các ngôi đền ở Sayil và các địa điểm khác của Maya.

Các Madrid Codex (được biết đến các học giả như Troano hoặc Tro-Cortesianus Codex) là một trong số ít những cuốn sách còn sống sót của người Maya cổ đại. Trong số các trang minh họa của nó là các vị thần nam và nữ đang thu hoạch và lấy mật ong, và tiến hành các nghi lễ khác nhau liên quan đến việc nuôi ong.

(https://www.greelane.com/vi/khoa-học-công-nghệ-toán/khoa-học-xã-hội/ancient-maya-beekeeping-169364/)
 

Russie

Xe máy
Biển số
OF-108722
Ngày cấp bằng
12/8/11
Số km
55
Động cơ
392,165 Mã lực
Trở về lại Mérida bọn em ghé qua Costco (một hệ thống chợ bán sỉ thông dụng ở các nước Bắc Mỹ) mua thức ăn về nhà nấu.
Phía trước cửa có một hố nước rất trong và khá sâu. Thì ra đó là một cái cenote (hố tử thần - sinkhole), một trong 13 cenotes nổi tiếng ở Mérida.
Em có chụp luôn sơ đồ của hố này cho cccm hình dung phía dưới hố này như thế nào.

1633643052262.png

(Ảnh trên mạng)


1633643106790.png

1633643150763.png

1633643211266.png

Chụp vội vài tấm còn phải đi chợ và về nhà nấu một nồi phở hoành tráng để chiêu đãi thể theo lời yêu cầu của hai vợ chồng người bạn Mễ.
Hết ngày thứ năm.
 

Russie

Xe máy
Biển số
OF-108722
Ngày cấp bằng
12/8/11
Số km
55
Động cơ
392,165 Mã lực
Ngày thứ sáu.

Sáng sớm bọn em thức sớm để thu xếp hành lý, dọn dẹp nhà cửa gọn gàng để trả nhà. Sau đó bọn em gọi Uber hẹn đón lúc 1:00pm ra sân bay. Ăn sáng xong xuôi mới 8.00am, bọn em quyết định đi bộ quanh khu bọn em mướn nhà xem dân tình thế thái ra sao.
Để em nói sơ qua căn nhà bọn em mướn qua airbnb tổng tổn thất là 360USD/3 ngày. Nhà có 3 phòng cho 3 cặp, vị chi là 40USD/1 ngày/1 cặp.

Có hồ bơi sau nhà:

1633744691464.png

1633744729674.png

Có bếp lớn:
1633744803832.png

bàn ăn & phòng khách:
1633744860183.png

Căn nhà tọa lạc ở một khu dân cư yên tĩnh. Bọn em thả bộ vài block đường thì thấy một quảng trường và ngôi nhà thờ cổ. Tìm hiểu trên mạng, bọn em mới biết đây là nhà thờ và quảng trường Santa Ana.
1633745172552.png



1633745305659.png

1633745338348.png

1633745362454.png

1633745416531.png
Đây là mộ bia của tướng Antonio de Figueroa y Silva, đặt bên phải nhà thờ ngay cửa ra vào.

Còn đây là quảng trường tôn vinh vị tướng này.

1633745671840.png

1633745727721.png

Theo em, đây là một chuyện rất khó hiểu.

Antonio de Figueroa y Silva (- 1733) là một chính trị gia người Tây Ban Nha sinh ra ở Extremadura. Ông nhận được sự bổ nhiệm của nhà vua Felipe V. làm thống đốc toàn quyền của Yucatán, từ năm 1725 đến năm 1733.

Một sự kiện nghiêm trọng đánh dấu quyền thống đốc của Figueroa y Silva là nạn đói xảy ra ở bán đảo Yucatan vài tháng sau khi bắt đầu chính quyền của ông. Hậu quả của nó là rất nhiều người chết cả ở nông thôn và thành phố. Theo dữ liệu từ thời điểm đó có khoảng 17.000 trường hợp chết đói. Điều này, bất chấp những nỗ lực của thống đốc nhằm cung cấp lương thực cho người dân, có ngô từ nước ngoài mang về và cũng bất chấp việc ông đã thuyết phục được nhiều gia đình giàu có hỗ trợ và nuôi sống những nạn nhân kém may mắn trong hoàn cảnh.

Khi dân số ngày càng tăng, Merida cũng phải phát triển về quy mô trong khi vẫn duy trì sự phân chia tồn tại giữa hoàng gia và người dân. Bằng chứng cho điều này là nơi ngày nay được gọi là Quảng trường Santa Ana, một khu phố được thành lập theo sáng kiến của Thống đốc Antonio de Figueroa Silva và Đại úy Lazo de la Vega, để chỉ định một khu vực sinh sống cho người dân bản địa, bắt đầu từ thế kỷ 18, nơi trước đây là một ngôi làng của người Maya.

Cùng với khu vực lân cận, Nhà thờ Santa Ana được xây dựng và thánh hiến vào năm 1733. Nhà thờ được xây dựng trên một nơi dường như là cấu trúc tôn giáo Maya cũ.

Ngày nay, ở một góc của Quảng trường Santa Ana, bạn sẽ tìm thấy các cửa hàng và quán cà phê phục vụ các món ăn Yucatecan ngon tuyệt với một mức giá tuyệt vời. Các đặc sản là: panuchos, salbutes, conchinita pibil rùa, và gà tây với relleno negro. Xa hơn bên trong quảng trường là nơi trông giống như một khu chợ nhỏ, nơi chủ yếu là hàng thủ công và các sản phẩm đặc trưng của vùng có thể được mua. (Em có chụp hình khu chợ này nhưng không biết thất lạc đâu mất.)

Điều khó hiểu là tại sao có thể xây một quảng trường để tôn vinh một người xâm chiếm đất nước mình, gây nên nạn đói làm chết cả chục ngàn người, người mà đã phá bỏ nơi thờ phượng của tổ tiên để xây dựng một nhà thờ và chôn cất kẻ đó tại nơi thờ phượng ngoại lai đó, hằng ngày cầu siêu cho kẻ cướp nước đó được?

Bỏ qua chuyện nhức đầu đó, bọn em tà tà quay về. Trên đường về, em thấy một cửa hàng bán xe (có lẽ là Vespa, em không rành lắm).

1633748588373.png

1633748613544.png

1633748643851.png
Không biết là xe gì, nhưng với tỷ giá 1 Peso = 1098 VND thì chiếc này không đắt lắm phải không cccm?
Đã gần đến giờ Uber đón, thôi từ giã Mérida.

1633748890653.png


Dưới đây là hai tấm hình em thích nhất, gửi cccm xem.


1633749072581.png

"Tam đại đồng đường" tóc xanh, tóc bạc và hoa râm.

và bức "Đưa bướm về trời"
1633749349394.png


Sân bay Mérida. Bye bye Mexico.
1633749463535.png

Vậy là kết thúc một chuyến nghỉ dưỡng thú vị. Có chăng chỉ là khi về tới LAX ra bãi giữ xe khi scan mã QR để mở ba rie thì máy tự động trả lời là bọn em phải nộp thêm 2.50 đồng nữa vì lấy xe trễ 30 phút. Đúng là điên tiết.
 
Chỉnh sửa cuối:

Meowwwww

Xe máy
Biển số
OF-781972
Ngày cấp bằng
28/6/21
Số km
52
Động cơ
31,660 Mã lực
Tuổi
34
so với Mỹ Mexico khác như nào anh ạ
 

Russie

Xe máy
Biển số
OF-108722
Ngày cấp bằng
12/8/11
Số km
55
Động cơ
392,165 Mã lực
so với Mỹ Mexico khác như nào anh ạ
Cụ hỏi một câu rất ngắn nhưng để trả lời một cách thỏa đáng thì rất dài đấy ạ. Tuy nhiên nhà em cũng có thể trả lời rất ngắn như sau: Mỹ và Mexico khác nhau ở chỗ Mexico nói tiếng Tây Ban Nha còn Mỹ thì nói tiếng Anh.

Đùa với cụ một chút thôi, cụ có thể tham khảo ở đây:
Mexico: https://vi.wikipedia.org/wiki/México
Mỹ: https://vi.wikipedia.org/wiki/Hoa_Kỳ
 

Dan du an

Xe cút kít
Biển số
OF-94944
Ngày cấp bằng
11/5/11
Số km
18,908
Động cơ
429,582 Mã lực
Có cái ảnh mấy cô phơi nắng hở hang quá. Cấm trẻ em dưới 60 tuổi cụ ạ
 

Tara.

Xe tải
Biển số
OF-793546
Ngày cấp bằng
14/10/21
Số km
235
Động cơ
21,158 Mã lực
Em chưa được đến nơi đây. Em vào ngắm chuyến đi
 

ZHZ

OFer Xuất sắc
Biển số
OF-779236
Ngày cấp bằng
4/6/21
Số km
4,288
Động cơ
171,030 Mã lực
Nơi ở
Sao Kim


Cụ hỏi một câu rất ngắn nhưng để trả lời một cách thỏa đáng thì rất dài đấy ạ. Tuy nhiên nhà em cũng có thể trả lời rất ngắn như sau: Mỹ và Mexico khác nhau ở chỗ Mexico nói tiếng Tây Ban Nha còn Mỹ thì nói tiếng Anh.

Đùa với cụ một chút thôi, cụ có thể tham khảo ở đây:
Mexico: https://vi.wikipedia.org/wiki/México
Mỹ: https://vi.wikipedia.org/wiki/Hoa_Kỳ
😁😁😁
 

giaibao35

Đi bộ
Biển số
OF-793666
Ngày cấp bằng
15/10/21
Số km
3
Động cơ
-2,509 Mã lực
Em lót dép hóng câu chuyện mới của cụ
 

prado2012

Xe điện
Biển số
OF-141245
Ngày cấp bằng
9/5/12
Số km
3,872
Động cơ
361,910 Mã lực
Điểm đến độc trên OF này vì đường xá xa xôi. Cảm ơn cụ chu hóm hỉnh.
 

namson229

Xe điện
Biển số
OF-537189
Ngày cấp bằng
15/10/17
Số km
3,867
Động cơ
208,673 Mã lực
cảnh hoang sơ, đẹp quá... cám ơn cụ chủ
 
Thông tin thớt
Đang tải

Bài viết mới

Top