Em tóm tắt một bài báo so sánh tổng thể giữa xe chạy xăng/dầu và xe điện vào thời điểm hiện nay, đường link tại đây cho các Cụ tham khảo:
Pierre Lambert : Evaluating the environmental impact of petrol and electric cars: emissions, resource use, and sustainability throughout their lifecycle
www.globalsociety.earth
...........
Nghiên cứu đánh giá tính bền vững thực sự của xe điện so với xe chạy xăng, xét toàn bộ vòng đời (từ khai thác tài nguyên, sản xuất, vận hành đến tái chế), không chỉ nhìn vào lượng khí thải trực tiếp.
1. Phát thải khí nhà kính (GHG)
Xe xăng: Thải từ 120–180 g CO₂/km khi vận hành. Ngoài ra, khai thác và vận chuyển dầu mỏ còn làm tăng lượng phát thải tới 30% và gây rủi ro sinh thái.
Xe điện: Không phát thải trong quá trình vận hành. Tuy nhiên, sản xuất pin (đặc biệt pin lithium-ion 60 kWh) phát thải 60–120 kg CO₂/kWh. Nếu xe được sử dụng hơn 150.000 km và sạc bằng điện tái tạo, tổng phát thải sẽ thấp hơn xe xăng.
Kết luận phần này: Xe điện có phát thải cao lúc đầu nhưng về lâu dài thân thiện hơn, nhất là khi dùng năng lượng tái tạo.
(Bình loạn: Khi nào nhà mình mới sử dụng năng lượng tái tạo nhiều tới mức đủ tổng phát thải sẽ thấp hơn xe xăng?
)
2. Tác động môi trường do khai thác tài nguyên
Xe xăng: Dùng dầu mỏ – gây tràn dầu, phá hủy hệ sinh thái biển, ô nhiễm do vận chuyển toàn cầu.
Xe điện: Dùng kim loại hiếm (lithium, cobalt, nickel). Khai thác gây ô nhiễm, cạn kiệt nước, ảnh hưởng đến cộng đồng bản địa (nhất là ở Nam Mỹ và Congo – nơi có điều kiện lao động tồi tệ).
Kết luận phần này: Xe điện có tác động môi trường cao hơn ở giai đoạn khai thác tài nguyên, cần cải thiện quản lý và công nghệ tái chế.
3. Tiêu thụ năng lượng (Life Cycle Assessment – LCA)
Xe xăng: Tiêu tốn 40–50 MWh trong toàn bộ vòng đời.
Xe điện: Tiêu tốn 25–30 MWh, nhờ động cơ hiệu quả hơn.
Kết luận phần này: Xe điện hiệu quả năng lượng hơn, đặc biệt khi sạc bằng năng lượng sạch. Nếu dùng điện từ than/gas thì lợi thế sẽ giảm.
(Bình loạn: Lại bài toán năng lượng sạch
)
4. Tuổi thọ và khả năng tái chế
Xe xăng: Sống thọ hơn 150.000 km, có thể tái chế một phần nhưng hiệu quả tái chế không cao.
Xe điện: Tuổi thọ pin từ 8–12 năm (150.000–250.000 km), nhưng việc tái chế pin lithium-ion còn hạn chế (chỉ 5% được tái chế hiệu quả).
Kết luận phần này: Xe điện ít cần bảo trì hơn, nhưng thách thức lớn nằm ở tái chế pin.
(Bình loạn: hiện tại trên thế giới mới chỉ 5% được tái chế hiệu quả!!!)
5. Tác động xã hội và địa chính trị
Xe xăng: Gây phụ thuộc vào dầu mỏ, dễ dẫn đến xung đột địa chính trị.
Xe điện: Gây phụ thuộc vào khoáng sản hiếm, thường được khai thác tại các khu vực bất ổn và vi phạm nhân quyền.
Kết luận phần này: Cả hai loại xe đều gây ra hệ lụy xã hội, cần chính sách toàn cầu đảm bảo chuyển dịch công bằng.
Kết luận tổng thể
Xe điện thân thiện hơn với môi trường về mặt phát thải và hiệu quả năng lượng, nhưng vẫn tồn tại vấn đề lớn ở khai thác khoáng sản và tái chế pin.
Xe xăng có hệ thống tái chế phát triển hơn, nhưng phát thải CO₂ cao và ảnh hưởng sinh thái lớn hơn.
(Bình loạn: Tiêu chuẩn khí thải Euro 6 và tới đây Euro 7 đã thực sự có bước cách mạng trong giảm phát thải môi trường)
Điều kiện để xe điện thực sự bền vững: (cái này nhà mình khó lắm nha!
)
Sử dụng năng lượng tái tạo để sạc;
Cải tiến công nghệ tái chế pin;
Cải thiện điều kiện khai thác tài nguyên.