1. Khói và bụi từ bom đạn, pháo kích, cháy nổ
Khi vũ khí nổ, chúng tạo ra khói chứa các hạt bụi mịn (PM2.5, PM10), oxit nitơ (NOx), CO2, CO và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs).
Ví dụ: Trong các thành phố như Gaza, Mariupol (Ukraine), hay Aleppo (Syria), sau các trận không kích, chỉ số ô nhiễm không khí thường vượt ngưỡng “nguy hiểm”.
2. Cháy các kho nhiên liệu, nhà máy, cơ sở công nghiệp
Mục tiêu chiến tranh thường là cơ sở năng lượng hoặc kho vũ khí, mà khi cháy sẽ sinh ra:
Khói đen dày đặc chứa carbon đen, dioxin, furans – cực độc và gây ung thư.
Sulfur dioxide (SO₂), Nitrogen dioxide (NO₂) – gây viêm đường hô hấp và mưa axit.
Ví dụ: Trong cuộc chiến vùng Vịnh (1991), Iraq đốt 700 giếng dầu ở Kuwait → tạo ra “mùa đông đen” với khói đen bao phủ suốt nhiều tháng.
3. Phát thải từ xe quân sự và máy bay chiến đấu
Xe tăng, trực thăng, chiến đấu cơ tiêu thụ nhiều nhiên liệu → thải CO₂, NOx và muội than (black carbon).
Trong chiến tranh quy mô lớn, lượng khí thải này có thể gấp hàng chục lần hoạt động dân sự trong cùng khu vực.
4. Vũ khí hóa học hoặc đạn cháy (napalm, phosphor trắng)
Gây ô nhiễm cực độc tại chỗ: hít phải có thể gây bỏng phổi, ung thư, dị tật.
Lưu tồn lâu trong môi trường và tác động hệ sinh thái.
5. Tác động gián tiếp – mất kiểm soát môi trường
Không còn hoạt động giám sát khí thải, rác thải y tế hoặc công nghiệp cũng bị đổ bừa bãi.
Cháy rừng (vì bom đạn), hủy diệt rừng, đất canh tác → làm giảm hấp thụ CO₂ → góp phần biến đổi khí hậu.
Ảnh minh họa
View attachment 9222028
Kết luận. Thành phố vì Hòa Bình vẫn may mắn hơn rất nhiều thành phố đang có chiến tranh.
