[Funland] Đại biểu Quốc hội đề xuất thu phí đọc báo để phát triển kinh tế báo chí

[bidenbitrang]

Khỏi đọc à

 

[vo nho]

Báo chí ngày nay nhất là báo mạng đọc mà kiểu như nhà báo thách thức trí tuệ của Người Việt giờ kha khá người đã méo thèm đọc nữa là thu tiền.

 

[Km1102]

Các anh ấy thu thì cứ thu, còn em không đọc chỗ nào thu tiền, thế cho nhanh

 

[dovanhiep]

Lúc đó sẽ còn ít lượt truy cập để đọc báo mấy báo điện tử nhỉ, báo VN thì em đọc cho biết chuyện trong nước

 

[Hoàng tử bóng đêm]

Trước sinh viên ngày nào cà phê e cũng mất mấy nghìn cho tờ bóng đá, thanh niên, tuổi trẻ...giờ sau 20 năm nếu phải đóng tiền đọc dân trí, vnexpress, thì chắc e lại mua báo giấy

 

[Jason88]

lúc đấy người người nhà nhà đi làm báo, cạnh tranh giá, cạnh tranh nguồn tin...đánh nhau vỡ đầu kk

 

[Euro2CityStar]

lúc đấy người người nhà nhà đi làm báo, cạnh tranh giá, cạnh tranh nguồn tin...đánh nhau vỡ đầu kk

tin gì cũng phải tuyên giáo .
nên cuối cùng chỉ một tờ thôi .

 

[Duc Sang]

Chị ấy nói không sai. Chỉ là không cần thiết nói việc ấy trên quốc hội. ĐBQH nên phát biểu những vấn đề cần thiết hơn.

 

[Người ẩn danh]

Nghề báo sắp lên ngôi rồi các cụ

Đại biểu Quốc hội đề xuất thu phí đọc báo để phát triển kinh tế báo chí

Tại phiên thảo luận về Luật Báo chí (sửa đổi) chiều 24-11, đại biểu Phan Thị Thanh Phương (đoàn TP.HCM) nêu vấn đề liên quan tới kinh tế báo chí, thu phí đọc báo.

tuoitre.vn

Giờ chả có ai đọc. Thu phí ma nó đọc

 

[Vulcan V70]

Trước đây báo giấy chả phải mua là gì.

 

[zaiwaz123]

Phải có tin hot, tin độc quyền mới thu được chứ ra hàng trà đá, cafe đã biết đến hơn 90% rồi thì thu sao nổi.

 

[vingraux]

Để e bảo AI viết ể “dụ” người mới vào, nhưng chỉ độc giả trung thành – đọc

Nghị thối nên được phổ cập khóa AI cấp tốc 2 ngày chi phí 10 triệu có cấp chứng chỉ.

 

[gaquay123]

Nghề báo sắp lên ngôi rồi các cụ

Đại biểu Quốc hội đề xuất thu phí đọc báo để phát triển kinh tế báo chí

Tại phiên thảo luận về Luật Báo chí (sửa đổi) chiều 24-11, đại biểu Phan Thị Thanh Phương (đoàn TP.HCM) nêu vấn đề liên quan tới kinh tế báo chí, thu phí đọc báo.

tuoitre.vn

Em cực kỳ ủng hộ đề xuất này!
Hơn 20 năm trước, để mở rộng vốn tiếng Anh trong hoàn cảnh không có mấy sách báo, em đã ra hiệu sách cũ mua từng quyển The Economist để đọc! Không ngờ đó là 1 tạp chí kinh tế, chính trị nổi tiếng sắc bén. Các tác giả bài viết là những chuyên gia trong lĩnh vực của họ, nhiều bài viết đưa ra những đánh giá và những dự báo cực kỳ hữu ích về kinh tế, chính trị!
Đối tượng độc giá của The Economist chủ yếu là giới trí thức, giám đốc điều hành và các nhà hoạch định chính sách. Giá tạp chí khá đắt!
Sau em thấy ở Việt Nam có vef.vn cũng có khá nhiều chuyên gia viết bài, nhưng sau đó cũng bị giải tán chắc vì không có kinh phí chi trả cho người viết!
Nếu có 1 tạp chí trả tiền chuyên sâu nào như The Economist ở Việt Nam thì chắc em cũng sẽ mua theo năm!

 

[XPQ]

Để e bảo AI viết nhé


Thu phí báo chí người đọc: Thế giới làm sao và Việt Nam có áp dụng được không?

1. Vì sao báo chí phải nghĩ đến chuyện thu phí người đọc?

Trước đây, mô hình kinh doanh của báo chí khá “đơn giản”:

• Báo in: bán báo + quảng cáo trên trang giấy.
• Báo mạng: cho đọc miễn phí, kiếm tiền từ banner, video ads, advertorial…

Nhưng vài năm gần đây, hai chuyện xảy ra cùng lúc:

• Tiền quảng cáo online chảy sang Google, Facebook, TikTok…
  Các nền tảng này nắm dữ liệu người dùng, thuật toán phân phối, nên nhà quảng cáo đổ tiền vào đó nhiều hơn là đặt quảng cáo trên báo.
• Người đọc chuyển thói quen sang mạng xã hội và nền tảng video ngắn
  Tin tức được “bê” lên Facebook, TikTok, YouTube… nhiều khi chỉ còn tít + vài dòng tóm tắt. Người dùng cảm giác “xem thế là đủ”, không cần click về báo.

Kết quả: nhiều tòa soạn không đủ nguồn thu để duy trì đội ngũ phóng viên, đặc biệt là các tuyến bài tốn kém như phóng sự điều tra, phân tích dữ liệu, loạt bài dài hơi.

Vì vậy, mô hình “thu phí người đọc” (paywall, subscription, membership…) được xem là một hướng đi bắt buộc phải nghĩ tới, chứ không còn là “phương án thử cho vui” nữa.

---

2. Trên thế giới, báo chí thu phí như thế nào?

2.1. Tỷ lệ người sẵn sàng trả tiền: không cao như tưởng

Các khảo sát quốc tế (như Digital News Report của Reuters Institute) cho thấy, ngay cả ở nhóm nước giàu, cũng chỉ cỡ khoảng 15–20% người trả tiền để đọc tin tức online trong vòng 1 năm qua. Phần lớn vẫn đọc miễn phí.

Một số nghiên cứu khác cho thấy: khi gặp paywall, đa số người dùng sẽ tắt tab hoặc quay lại Google tìm nguồn khác, thay vì đăng ký ngay lập tức.

Tóm lại: thói quen trả tiền để đọc tin tức không mạnh như trả tiền xem phim, nghe nhạc hay chơi game.

2.2. Các kiểu “tường phí” (paywall) phổ biến

Có vài mô hình cơ bản sau, các tờ báo thường kết hợp chứ hiếm khi dùng một kiểu thuần túy:

1. Hard paywall – Tường phí cứng
   Không trả tiền → gần như không đọc được gì, chỉ xem được tiêu đề/đoạn mở đầu.
   Phù hợp với những tờ báo có thương hiệu rất mạnh, nội dung độc quyền (ví dụ: Wall Street Journal).
   Nhược điểm: lượng truy cập từ độc giả mới giảm rất mạnh.
   
2. Metered paywall – Đọc thử X bài, sau đó mới phải trả phí
   Ví dụ kinh điển: New York Times cho đọc miễn phí một số bài mỗi tháng, vượt số lượng đó thì buộc đăng ký.
   Ưu điểm: vẫn tận dụng được traffic từ Google/mạng xã hội để “dụ” người mới vào, nhưng chỉ độc giả trung thành – đọc nhiều mới phải trả tiền.
   
3. Freemium – Miễn phí phần lớn, thu phí phần tinh hoa
   Tin nhanh, tin ngắn, tin lại thông cáo: miễn phí.
   Các bài phân tích sâu, điều tra, dữ liệu độc quyền, báo cáo dài…: chỉ thuê bao mới xem được.
   Mô hình này tương đối “mềm”, không làm người đọc bị sốc vì đụng đâu cũng bị chặn.
   
4. Membership / Donation – Hội viên & ủng hộ
   Không dựng tường phí cứng, vẫn cho đọc toàn bộ. Nhưng báo kêu gọi:
   “Bạn thấy nội dung hữu ích? Hãy trở thành hội viên, ủng hộ chúng tôi X$/tháng để duy trì hoạt động”.
   Cách này đánh vào tâm lý ủng hộ, đồng hành – phù hợp ở những nơi độc giả chưa quen với việc bị khóa nội dung.
   
5. Pay-per-article – Bán lẻ từng bài
   Cho phép mua 1 bài, hoặc gói vài bài/tháng, thay vì bắt buộc đăng ký dài hạn.
   Nhược điểm: trải nghiệm hơi lắt nhắt; ưu điểm: dễ thuyết phục người đọc mới thử.

2.3. Ưu và nhược điểm của việc thu phí trên thế giới

Ưu điểm:

• Tạo nguồn thu ổn định hơn quảng cáo, không bị phụ thuộc hoàn toàn vào biến động thị trường ads.
• Khuyến khích tòa soạn đầu tư nội dung chất lượng cao: phóng sự, điều tra, phân tích, dữ liệu.
• Xây dựng cộng đồng độc giả trung thành, ít bị lệ thuộc vào thuật toán Facebook, Google.

Nhược điểm:

• Lượng truy cập có thể giảm đáng kể, kéo theo doanh thu quảng cáo giảm.
• Chỉ một số thương hiệu lớn (NYTimes, WSJ…) thắng lớn; nhiều báo tầm trung, báo địa phương rất khó đạt ngưỡng thuê bao đủ sống.
• Nguy cơ “bất bình đẳng thông tin”: nội dung nghiêm túc, chất lượng cao nằm sau paywall; người không trả tiền chỉ tiếp cận nguồn miễn phí, đôi khi là tin thiếu kiểm chứng.

---

3. Bức tranh thu phí người đọc tại Việt Nam

3.1. Thu phí người đọc – hiểu cho gọn

Trong các tài liệu nghiên cứu ở Việt Nam, “phí người đọc trên báo mạng điện tử” là khoản tiền độc giả trả để được sử dụng một số dịch vụ mà báo cung cấp, trong đó có quyền đọc các nội dung nhất định.

Ở ta, quảng cáo vẫn là nguồn thu chính. Tuy vậy, nhiều tòa soạn đã bắt đầu thử nghiệm các hình thức thu phí, phần lớn còn ở quy mô nhỏ.

3.2. Một vài mô hình đang thử ở Việt Nam

Ví dụ tiêu biểu:

• Tạp chí Ngày Nay: được xem là một trong những đơn vị đi sớm.
  Độc giả có thể mua theo bài, theo tuần, theo tháng, theo năm… với mức phí khoảng vài chục đến gần 200.000đ/năm cho các bài “đặc biệt”.
  
• Báo Người Lao Động: triển khai chuyên mục dành cho “bạn đọc VIP”, dùng loại tường mềm.
  Một số bài chuyên sâu, điều tra, bình luận… chỉ tài khoản trả phí mới đọc hết.
  
• Báo Tuổi Trẻ: không dựng paywall cứng, mà dùng mô hình “Tuổi Trẻ Sao”: độc giả có thể tặng sao/ủng hộ tác giả – giống kiểu donation/membership hơn là khóa nội dung.
  
• Một số tạp chí chuyên ngành, báo địa phương cũng bắt đầu có mục nội dung premium, nhưng chưa tạo thành trào lưu lớn.

3.3. Những rào cản khi thu phí ở Việt Nam

1. Thói quen đọc miễn phí đã ăn sâu
   Người dùng Internet Việt Nam quen với việc: tin tức trên mạng là miễn phí.
   Trả tiền thì người ta nghĩ ngay đến phim, nhạc, game, cloud… chứ ít khi nghĩ đến báo.
   
2. Mức thu nhập và ưu tiên chi tiêu
   Với nhiều người, chi phí data, xem phim, game, app… đã là nặng.
   Chi thêm vài chục nghìn/tháng chỉ để đọc báo – chưa phải ưu tiên hàng đầu.
   
3. Sự cạnh tranh của nội dung miễn phí
   Tin ngắn, tin giật tít, tóm tắt nội dung báo chính thống được share khắp Facebook, TikTok, YouTube.
   Nhiều người có cảm giác: xem thế là đủ, không cần trả tiền để đọc bản gốc.
   
4. Cảm nhận về chất lượng nội dung
   Muốn người ta bỏ tiền, họ phải thấy báo thật sự khác biệt và đáng tin.
   Nếu phần lớn là tin lại thông cáo, tin giải trí, soạn nhanh cho kịp giờ thì rất khó thuyết phục trả phí.
   
5. Trải nghiệm thanh toán
   Dù ví điện tử, banking đã phổ biến, nhưng nếu quy trình đăng ký – gia hạn – hủy gói rườm rà, lỗi lặt vặt, người dùng sẽ bỏ luôn.

---

4. Có nên thu phí người đọc báo tại Việt Nam?

4.1. Nên – nếu không muốn báo chí “chết dần” vì phụ thuộc quảng cáo

Quảng cáo online đang do các nền tảng lớn nắm phần nhiều. Báo trong nước không thể cạnh tranh về dữ liệu, targeting, nền tảng kỹ thuật.

Nếu chỉ sống bằng quảng cáo, rất dễ rơi vào vòng xoáy:

• Chạy theo view, giật tít.
• Ưu tiên tin giải trí, scandal, drama.
• Ít đầu tư cho điều tra, phân tích, nội dung dài hơi – tốn thời gian và tiền bạc.

Thu phí người đọc (ở mức hợp lý) giúp:

• Báo giảm bớt phụ thuộc vào lượt xem và “trend”.
• Có nguồn lực để trả lương xứng đáng cho phóng viên giỏi, giữ chân người làm nghề nghiêm túc.
• Xây dựng cộng đồng độc giả trung thành, quan tâm thực sự đến nội dung, chứ không chỉ vào xem tin “giật gân”.

4.2. Nhưng không thể bê nguyên mô hình Mỹ, châu Âu về

Thực tế: quốc gia giàu, hạ tầng tốt, dân quen với văn hóa subscription mà tỷ lệ trả tiền đọc báo còn khiêm tốn.
Ở Việt Nam, nếu dựng tường phí cứng cho toàn bộ nội dung thì khả năng rất cao là… toang.

Do đó, nếu muốn áp dụng, cần đi theo hướng:

• Đi từ nhỏ đến lớn: thử nghiệm ở 1–2 chuyên mục, 1 dòng nội dung (ví dụ kinh tế – tài chính, pháp luật, phân tích chuyên sâu…), sau đó đánh giá phản ứng, tối ưu dần.
• Chọn mô hình “mềm”: freemium, membership, bán lẻ từng bài, đọc thử X bài/tháng… thay vì đóng cửa toàn bộ.
• Giải thích rõ cho độc giả: tiền bạn bỏ ra được dùng để làm gì – ví dụ duy trì phóng sự điều tra, loạt bài bảo vệ người yếu thế, phản biện chính sách…

---

5. Gợi ý mô hình thu phí phù hợp với Việt Nam

Một vài gợi ý thực tế:

1. Freemium + nội dung cao cấp
   – Tin nhanh, tin ngắn, tin phổ thông: vẫn miễn phí.
   – Nội dung mang tính “sản phẩm trí tuệ” cao: điều tra dài kỳ, phân tích chuyên sâu, dữ liệu nghiên cứu, file tải về…: dành cho thuê bao.
   
2. Membership/ủng hộ tự nguyện
   – Không khóa nội dung, nhưng kêu gọi độc giả đăng ký gói ủng hộ cố định mỗi tháng.
   – Đổi lại là một số quyền lợi mềm: newsletter riêng, group riêng, offline gặp gỡ, ưu tiên tham gia sự kiện…
   
3. Bán lẻ theo gói chủ đề
   – Ví dụ: gói 10 bài phân tích chứng khoán, gói chuyên đề bất động sản, gói báo cáo kinh tế vùng…
   – Phù hợp với độc giả chuyên ngành, cần thông tin sâu cho công việc.
   
4. Tập trung vào trải nghiệm thanh toán và sử dụng
   – Đăng ký nhanh (QR, ví điện tử, SMS…).
   – Hủy gói dễ, không đánh đố.
   – Không spam thông báo, không làm người dùng cảm giác “bị giam tiền”.
   
5. Không quên nâng chất nội dung miễn phí
   Nếu phần miễn phí vẫn chỉ là tin “mì ăn liền”, còn nội dung tử tế ở sau paywall, lâu dần người không trả tiền sẽ bỏ đi, còn người trả tiền cũng dễ nản.

---

6. Kết luận

Thu phí người đọc báo không phải “thuế mới”, mà là cách để chia lại gánh nặng tài chính: không dồn hết lên vai quảng cáo, nhà tài trợ, mà mời chính người đọc – những người hưởng lợi trực tiếp từ thông tin – cùng chung tay.

Tuy nhiên:

• Ở Việt Nam, không thể dựng paywall kiểu “ai không trả thì đi chỗ khác”.
• Muốn thu được tiền, báo phải đáng tiền trước đã: nội dung tốt, đáng tin, khác biệt, có ích cho đời sống thật của người đọc.
• Mô hình phù hợp có lẽ sẽ là sự kết hợp giữa freemium + membership + nội dung cao cấp, triển khai từ nhỏ đến lớn.

Khi đó, chuyện “trả tiền đọc báo” sẽ bớt gây tranh cãi hơn, và cả tòa soạn lẫn độc giả đều có cơ hội nhận lại phần giá trị xứng đáng với những gì mình đóng góp.

Theo em thì người đọc báo ở Việt Nam không phải ai cũng chấp nhận trả tiền để được đọc nhưng chắc chắn có một bộ phận không nhỏ sẵn sàng trả tiền để đọc. Then chốt ở chỗ có đáng đồng tiền không thôi. Em ví dụ:
Các loại tạp chí chuyên ngành với thông tin chuyên môn, học thuật thì tổ chức phải trả tiền cho nhân viên cán bộ hoặc cá nhân tự do nếu có nhu cầu thì trả tiền là đương nhiên. Loại này áp dụng côm bô thuê bao trọn gói.
Tạp chí văn hoá văn nghệ có thể kiếm tiền tốt nếu khai thác sâu vào nhu cầu của bà con. Nhất là môn Thơ thì ăn dỗ đám tổ hiu thôi rồi.
Một loại nữa là dạng bản tin thông tấn xã. Chỉ có tin tức thuần túy kiểu bán tin.

Còn lại mấy cái báo tuyên truyền chính sách thì phải cho thả mái để phổ biến chủ trương.
Và đám rác rưởi như Dân trí hay Ếch rét hay Vietnamnat thì cho chúng nó tự sinh tự diệt.

 

[Napolong]

Báo chí đã có chức năng cung cầu rồi, người đọc đã mua báo giấy bao năm rồi. Còn báo điện tử và các hình thức khác cứ vậy mà triển khai thôi, đâu cần luật hóa quy định gì nữa đâu.

Chỉ là có làm được hay không thôi? Còn em nghĩ trước sau cũng phải làm và làm được vì đó là con đường gần như duy nhất để báo chí sống lành mạnh được.

 

[HI_CLASS]

Riêng cái đề xuất này e ủng hộ vì e it đọc báo lắm, vào of hay fb tiktok là lướt đủ thông tin r

 

[Mr.Alo]

free còn ko ai đọc giờ thu phí thì ó nó thèm ngó cái bọn 9 điểm 3 môn

 

[Xechaybangcom]

Em cũng trả tiền để đọc Nikei Asia đây 12$/năm. Quan trọng là nội dung có đáng để trả tiền hay không và mức giá như thế nào.

 

[phamhungbs]

Nhiều báo lớn như New York Times, WSJ, The Economist, Nikkei...thu lâu rồi mà, nhưng bọn đấy có một số thứ đáng đọc và nghiên cứu hơn nhiều mấy báo của ta. Ở ta thì năm ngoái thằng Vietnamnet có premium đáy, giờ chắc bỏ rồi. Cứ lớn mạnh, có tiếng nói và có nội dung chất lượng thì tự sống được thôi.

 

[tvu732]

Để e bảo AI viết nhé

Bài này cụ nhờ thằng Grok hay ChatGPT đấy ạ. Văn mượt phết, mà giải pháp cũng không đến nỗi ngây thơ. Phần bằng chứng thì chưa ghi rõ lắm nhưng với chủ đề này thì không cần thiết check bằng chứng quá cẩn thận, vì dùng suy luận cũng thấy được.