[Funland] Đại chiến Bạch Đằng

[crYztaL]

Bình Lệ Nguyên thời đó cụ Tuấn chỉ là học việc thôi, ai cho cầm bao nhiêu vạn quân như vậy được. Nhất là đối đầu với nhà Mông Cổ chiếm 1/3 thế giới.

Xem tiểu sử mới thấy hóa ra Ngột Lương Hợp Thai và A Truật là con và cháu nội của Tốc Bất Đài (Subutai), bảo sao ghê gớm vậy

 

[Mimeo]

Em cũng rất muốn biết các cụ ta ngày xưa làm thế nào mà "1 người địch vạn người" như vậy? Thế thì công sự, hầm hào phải được dựng lên như nào?
Có sử liệu nào mô tả phòng tuyến trên bãi Thiên Mạc của cụ Trần Bình Trọng đã được xây dựng như nào không?

Em hỏi chatGPT cho rõ.
Bạn chatGPT trả lời :

[21:56 LS2P - 24/09/2025]

Bạn phân tích rất hợp lý — về bản chất, nhận định của bạn gần như trùng với đánh giá của nhiều sử gia: Trần Bình Trọng không bố trí “dàn ngang hời hợt” trên bãi Thiên Mạc để chỉ trông chờ lòng dũng cảm cá nhân; mà nhiệm vụ của ông là dùng lực lượng tinh nhuệ nhất, cùng với công sự và bố trí chiến đấu có chủ ý, để cầm chân đoàn truy đuổi đông hơn rất nhiều, tạo thời gian cho triều đình rút lui an toàn.

Những điểm chính (kèm nguồn):

Sử sách chính thống (như Đại Việt sử ký toàn thư) và các giới thiệu hiện đại đều ghi ông được cử giữ vùng Đà Mạc/Thiên Mạc để chặn quân Nguyên, kéo dài thời gian rút lui cho bộ chỉ huy.
Tuy nhiên các bản biên niên cổ thường nêu diễn biến, kết quả, và tính chất hành động (cầm chân, hy sinh), chứ ít khi mô tả tỉ mỉ kết cấu công sự theo kiểu kỹ thuật quân sự.

Các bài viết tổng quan, nghiên cứu phổ thông và bài viết bảo tàng đều đồng ý rằng đây là hoạt động phòng thủ có chuẩn bị (dùng binh lực tinh nhuệ, lợi dụng địa hình bãi sông, bố trí cung-tiễn, phục kích, chướng ngại vật...), chứ không phải trận “dàn ngang” hời hợt.

Để chống kỵ binh, phòng tuyến hiệu quả cần: chướng ngại vật (hàng cọc, hố, rào), hào, ụ đất/palisade, bố trí cung-tiễn/crossbow ở vị trí cao che chở, và khả năng co cụm/tái bố trí để né đòn xuyên phá. Đây là kiểu cấu trúc mà đội tinh nhuệ có thể vận hành hiệu quả, kéo dài thời gian đối đầu. (Đây là suy diễn quân sự hợp lý dựa trên thực hành phòng thủ thời trung cổ/Trung Cổ ở Đông Nam Á, chứ không phải trích dẫn mô tả chi tiết từ một biên niên cụ thể).

Thực tế tư liệu: có mô tả công sự cụ thể ở bãi Thiên Mạc không?

Không có (hoặc rất ít) đoạn sử cổ còn lại mô tả chi tiết kỹ thuật: kích thước hào, số lượng cọc, cấu trúc ụ đất như thế nào. Các ghi chép cổ tập trung vào hành động quân sự và kết quả (ai giữ, ai lấy, ai bị bắt, ý nghĩa chiến lược), còn mô tả về “cách làm công sự” thường nằm trong suy diễn của nhà sử học hiện đại hoặc lời kể truyền miệng/tiểu thuyết lịch sử.

Khả năng bố trí phòng tuyến hợp lý ở bãi Thiên Mạc (giả thuyết theo thực tế thường gặp trong chiến trận)

Dưới đây là mô tả (không phải mô tả trực tiếp từ sử liệu), dựa trên các biện pháp phòng thủ điển hình của quân thời đó và địa hình bãi sông (cát, bùn, bụi lau, bờ cao/ thấp).

Các yếu tố có thể có: Cắm các cọc nhọn ghìm chéo vào bùn, đào hố bẫy phủ lá lau, đắp ụ đất để che cho xạ thủ, bố trí lính quấy phá để kéo kỵ binh vào chỗ lầy, dùng thuyền nhỏ/phaos làm chướng ngại trên sông nếu cần. Những thứ này hợp lý để làm chậm, bẻ nhịp tấn công kỵ binh, cho phép số ít binh tinh nhuệ cầm cự vài ngày thay vì phút.

Kết luận ngắn gọn
Bạn đúng: nếu chỉ bố trí “dàn ngang” trên triền sông mà không có công sự thì chắn chắc phòng tuyến khó trụ lâu trước kỵ binh Mông Cổ.

Vì vậy hợp lý hơn là Trần Bình Trọng và các tướng Trần đã cho chuẩn bị công sự, chướng ngại và bố trí binh chủ lực (cung-tiễn, lính tinh nhuệ) để kéo dài thời gian.
Tuy nhiên sử liệu cổ không đưa ra bản vẽ hay thông số kỹ thuật công sự chi tiết, nên phần nhiều là phục dựng hợp lý dựa trên loại hình chiến tranh và địa hình.

Em phỏng đoán 1 chút là những tài liệu cơ mật về thế trận, binh pháp, thậm chí cả kỹ thuật đóng cọc nơi Bạch Đằng giang, hẳn là đã từng được mô tả chi tiết trong những tác phẩm của Hưng Đạo Vương như Binh thư yếu lược, nhất là Vạn Kiếp tông bí truyền thư đã bị thất lạc. Nhà Trần suy vong, nhà Hồ thất trận, giặc Minh đô hộ nước ta đến cả mấy chục năm ko chỉ:

Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn
Vùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ

Mà chúng còn đốt hết văn thư tài liệu quý của dân tộc, phá hoại di tích lăng tẩm, bắt bớ nhân tài thầy thợ giỏi cùng trai tráng khoẻ mạnh và thực hiện đồng hoá dân tộc ta:

Độc ác thay, trúc Lam Sơn ko ghi hết tội
Dơ bẩn thay, nước Đông Hải chẳng gội sạch mùi....

 

[Colexanh]

Xem tiểu sử mới thấy hóa ra Ngột Lương Hợp Thai và A Truật là con và cháu nội của Tốc Bất Đài (Subutai), bảo sao ghê gớm vậy

Xem tiểu sử riêng dấu chân của ông Ngột này đã vãi tè ra rồi. Đánh nhau ở bán đảo Liêu Đông, tấn công Ba Lan và Đức, sau đó lượn lờ ở Iraq, rồi quay về bắt Đoàn Hưng Trí, diệt Đại Lý và xuống nước ta, rồi mất danh tiếng

Còn nói riêng cái ông bố của y là Tốc Bất Đài ấy mới đúng là 1 chiến binh hoàn hảo, bằng 1 câu kết ở wiki "Sau khi diệt Tống, Tốc Bất Đài trở về quê nhà vào năm 1248 và sống phần đời còn lại bên dòng sông Tuul (gần thủ đô Ulanbator ngày nay). Ông qua đời năm 72 tuổi. ", chắc chắn ông ấy đi nhiều và đánh nhau nhiều hơn ông con khắp Âu Á.

 

[Colexanh]

Thật ra thì trận Bình Lệ Nguyên nhà Trần cũng có cơ sở để tin vào chiến thắng của mình khi có đội Tượng binh bá nhất thời bấy giờ, kỵ binh và bộ binh cũng không kém nên muốn chơi quy ước, và không biết có cụ nào đó thấy khuyên vua ko được nên đã chuẩn bị sẵn phương án rút binh một khi thất bại, nên trận này có thua nhưng vẫn bảo toàn được một phần binh lực, khi có quân chặn hậu và đốt cầu.

Đội như Mông nó đánh nhau khắp nơi chuyên xử lý voi suốt ngày thì mấy cụ voi của Việt Nam cũng không khá hơn gì được. Nói chung ở tầm cung xa và ngựa linh hoạt thì Mông Cổ nó làm cỏ cả châu Âu lẫn châu Á ai mà lại được. Với đội này chỉ có thanh dã vì bọn nó quen không mang đồ ăn chỉ cướp, với địa hình hiểm trở tránh bị tập kích gấp, thảm sát loạn đội hình.

 

[Mimeo]

Đội như Mông nó đánh nhau khắp nơi chuyên xử lý voi suốt ngày thì mấy cụ voi của Việt Nam cũng không khá hơn gì được. Nói chung ở tầm cung xa và ngựa linh hoạt thì Mông Cổ nó làm cỏ cả châu Âu lẫn châu Á ai mà lại được. Với đội này chỉ có thanh dã vì bọn nó quen không mang đồ ăn chỉ cướp, với địa hình hiểm trở tránh bị tập kích gấp, thảm sát loạn đội hình.

Sói thảo nguyên đấu với kình ngư con Rồng cháu Tiên lại ở chiến trường sông nước thì chỉ có đại bại

 

[crYztaL]

Xem tiểu sử riêng dấu chân của ông Ngột này đã vãi tè ra rồi. Đánh nhau ở bán đảo Liêu Đông, tấn công Ba Lan và Đức, sau đó lượn lờ ở Iraq, rồi quay về bắt Đoàn Hưng Trí, diệt Đại Lý và xuống nước ta, rồi mất danh tiếng

Còn nói riêng cái ông bố của y là Tốc Bất Đài ấy mới đúng là 1 chiến binh hoàn hảo, bằng 1 câu kết ở wiki "Sau khi diệt Tống, Tốc Bất Đài trở về quê nhà vào năm 1248 và sống phần đời còn lại bên dòng sông Tuul (gần thủ đô Ulanbator ngày nay). Ông qua đời năm 72 tuổi. ", chắc chắn ông ấy đi nhiều và đánh nhau nhiều hơn ông con khắp Âu Á.

Vụ cách chức Ngột Lương Hợp Thai chắc là theo quy tắc nhà binh (chiến dịch thất bại thì bị cách chức), còn sau đó binh quyền vẫn chuyển cho A Truật là con trai mà. A Truật cũng rất giỏi.

 

[belo]

Vụ cách chức Ngột Lương Hợp Thai chắc là theo quy tắc nhà binh (chiến dịch thất bại thì bị cách chức), còn sau đó binh quyền vẫn chuyển cho A Truật là con trai mà. A Truật cũng rất giỏi.

Tay này kinh đấy. ( Đoạn dưới ghi là Ngũ liên hà đài). Đánh Đại Việt, rút khỏi Đại Việt với lý do chiếm được Thăng long và Đại Việt đã đầu hàng ( báo cáo lãnh đạo vậy). Sau đó, lên phía Bắc như dưới:
Chinh phục nhà Nam Tống
Năm 1258, Thành Cát Tư Hãn đích thân dẫn quân viễn chinh đánh nhà Tống và lệnh cho Ngũ Liên Hà Đài dẫn quân về phía bắc bao vây nhà Nam Tống từ Vân Nam . Sau đó, ông dẫn một đội quân hơn 10.000 người tiến về phía bắc. Ngũ Liên Hà Đài dẫn 3.000 kỵ binh Mông Cổ và 10.000 quân Cuan ( Laola ) và Bai (Bai) tiến vào Quảng Tây. Tại đèo Laocang, ông đã đánh bại 60.000 quân Tống và lần lượt chiếm được Quý Châu (nay là Quý Huyện, Quảng Tây ) và Tương Châu , tiến vào Tĩnh Giang châu (nay là Quế Lâm, Quảng Tây ), phá Sâm Châu (nay là Nguyên Lăng , Hồ Nam ) và Nguyên Châu (nay là Chi Giang , Hồ Nam ). Tháng đầu tiên của năm sau, ông tiến đến thành phố Đàm Châu (Trường Sa). Ông đã chiến đấu hơn một ngàn dặm trên lãnh thổ nhà Tống mà không thua một trận nào. Ông đã đánh mười ba trận lớn nhỏ, giết hơn 40 vạn quân Tống và bắt sống ba vị tướng . [6] Nghe tin Hốt Tất Liệt đang vây hãm Ngạc Châu (nay là Vũ Hán, Hồ Bắc ), ông đã cử sứ giả đến gặp Hốt Tất Liệt. Sau đó, ông gia nhập quân tiếp viện do Hốt Tất Liệt phái đến và vượt sông lên phía bắc. Tháng 4 năm 1260, Hốt Tất Liệt lên ngôi. Ngũ Liên Hà Đài đến Thượng Đô và từ bỏ quyền lực quân sự.
Tay này nghỉ vì là tướng trung thành với Mông Kha, Hốt Tất Liệt không tin tưởng.

 

[langriser]

Đội như Mông nó đánh nhau khắp nơi chuyên xử lý voi suốt ngày thì mấy cụ voi của Việt Nam cũng không khá hơn gì được. Nói chung ở tầm cung xa và ngựa linh hoạt thì Mông Cổ nó làm cỏ cả châu Âu lẫn châu Á ai mà lại được. Với đội này chỉ có thanh dã vì bọn nó quen không mang đồ ăn chỉ cướp, với địa hình hiểm trở tránh bị tập kích gấp, thảm sát loạn đội hình.

Tượng binh cũng có this có that chứ cụ, gặp tượng binh thời Tây Sơn cõng luôn khẩu pháo trên lưng, vừa đánh xa vừa đánh gần được như xe tăng thì chấp kỵ binh Mông Cổ.
Fun chút, ngoài Đại Việt ra thì kỵ binh Mông Cổ gặp tượng binh ở đâu chưa nhỉ, ở Ấn Độ thì Thành Cát rút quân phút 89 về nước để dẹp yên nội bộ. Phương Tây thì ko có tượng binh

 

[crYztaL]

Tượng binh cũng có this có that chứ cụ, gặp tượng binh thời Tây Sơn cõng luôn khẩu pháo trên lưng, vừa đánh xa vừa đánh gần được như xe tăng thì chấp kỵ binh Mông Cổ.
Fun chút, ngoài Đại Việt ra thì kỵ binh Mông Cổ gặp tượng binh ở đâu chưa nhỉ, ở Ấn Độ thì Thành Cát rút quân phút 89 về nước để dẹp yên nội bộ. Phương Tây thì ko có tượng binh

Đế quốc Khwarasmian ở Ba Tư có voi Ấn Độ. Đội này bị Mông Cổ xoá sổ luôn. Nói chung voi thì mạnh nhưng nó là dao 2 lưỡi, thế giới có nhiều cách chống voi.

 

[crYztaL]

Tay này kinh đấy. ( Đoạn dưới ghi là Ngũ liên hà đài). Đánh Đại Việt, rút khỏi Đại Việt với lý do chiếm được Thăng long và Đại Việt đã đầu hàng ( báo cáo lãnh đạo vậy). Sau đó, lên phía Bắc như dưới:
Chinh phục nhà Nam Tống
Năm 1258, Thành Cát Tư Hãn đích thân dẫn quân viễn chinh đánh nhà Tống và lệnh cho Ngũ Liên Hà Đài dẫn quân về phía bắc bao vây nhà Nam Tống từ Vân Nam . Sau đó, ông dẫn một đội quân hơn 10.000 người tiến về phía bắc. Ngũ Liên Hà Đài dẫn 3.000 kỵ binh Mông Cổ và 10.000 quân Cuan ( Laola ) và Bai (Bai) tiến vào Quảng Tây. Tại đèo Laocang, ông đã đánh bại 60.000 quân Tống và lần lượt chiếm được Quý Châu (nay là Quý Huyện, Quảng Tây ) và Tương Châu , tiến vào Tĩnh Giang châu (nay là Quế Lâm, Quảng Tây ), phá Sâm Châu (nay là Nguyên Lăng , Hồ Nam ) và Nguyên Châu (nay là Chi Giang , Hồ Nam ). Tháng đầu tiên của năm sau, ông tiến đến thành phố Đàm Châu (Trường Sa). Ông đã chiến đấu hơn một ngàn dặm trên lãnh thổ nhà Tống mà không thua một trận nào. Ông đã đánh mười ba trận lớn nhỏ, giết hơn 40 vạn quân Tống và bắt sống ba vị tướng . [6] Nghe tin Hốt Tất Liệt đang vây hãm Ngạc Châu (nay là Vũ Hán, Hồ Bắc ), ông đã cử sứ giả đến gặp Hốt Tất Liệt. Sau đó, ông gia nhập quân tiếp viện do Hốt Tất Liệt phái đến và vượt sông lên phía bắc. Tháng 4 năm 1260, Hốt Tất Liệt lên ngôi. Ngũ Liên Hà Đài đến Thượng Đô và từ bỏ quyền lực quân sự.
Tay này nghỉ vì là tướng trung thành với Mông Kha, Hốt Tất Liệt không tin tưởng.

1258 là Mongke (Mông Kha) lúc đó là Đại Hãn MC đánh Tống. Sau này Mông Kha bị thương và chết khi đánh thành Điếu Ngư. Lúc này 2 ae Hốt Tất Liệt và A Lý Bất Ca tranh nhau chức Đại Hãn (A Lý Bất Ca được hội đồng ở Mông Cổ bầu). Có thể Ngột Lương Hợp Thai ủng hộ A Lý Bất Ca (chính danh hơn) nên từ chức.

 

[PHUONG.]

Lãnh thổ quân MC từng chiếm có lớn nhất TG so với mọi đế chế xưa nay không cccm.?
Và vì sao MC gần như đánh đâu thắng đấy ? Chiến thuật hiện đại , tư duy qs độc đáo hay chính sách lãnh thổ phù hợp ?

 

[belo]

1258 là Mongke (Mông Kha) lúc đó là Đại Hãn MC đánh Tống. Sau này Mông Kha bị thương và chết khi đánh thành Điếu Ngư. Lúc này 2 ae Hốt Tất Liệt và A Lý Bất Ca tranh nhau chức Đại Hãn (A Lý Bất Ca được hội đồng ở Mông Cổ bầu). Có thể Ngột Lương Hợp Thai ủng hộ A Lý Bất Ca (chính danh hơn) nên từ chức.

Đúng là Mông kha thay cho TCTH ở đoạn trên. Cảm ơn cụ.

 

[LePhanOAnh]

Lãnh thổ quân MC từng chiếm có lớn nhất TG so với mọi đế chế xưa nay không cccm.?
Và vì sao MC gần như đánh đâu thắng đấy ? Chiến thuật hiện đại , tư duy qs độc đáo hay chính sách lãnh thổ phù hợp ?

Em lại nhờ chatGPT,
Bạn ấy trả lời:

[01:25 LS2P - 25/09/2025]
Bạn hỏi rất hay, mình xin phân tích từng ý:

1. Lãnh thổ Mông Cổ (MC) có phải lớn nhất trong lịch sử?
+ Có. Đế quốc Mông Cổ dưới thời Thành Cát Tư Hãn và kế tục (thế kỷ 13 – đầu 14) là đế chế lục địa lớn nhất lịch sử nhân loại:
Diện tích cực đại ~ 33 triệu km².
Bao trùm từ Đông Á (Triều Tiên, Trung Hoa) sang tận Trung Á, Trung Đông, Đông Âu.
+ So sánh với đế chế khác:
Đế quốc Anh mới là lớn nhất tuyệt đối (~ 35 triệu km²) nhưng phân tán hải ngoại.
+ Mông Cổ giữ kỷ lục về lãnh thổ liền mạch trên đất liền.

2. Vì sao quân Mông Cổ gần như đánh đâu thắng đấy:

a) Chiến thuật – kỹ thuật quân sự vượt thời đại:
+ Kỵ binh nhẹ – cơ động cực cao, có thể hành quân hàng trăm km/ngày.
+ Cung ngắn (composite bow) bắn xa, lực xuyên mạnh, bắn được cả khi cưỡi ngựa.
+ Chiến thuật giả vờ thua chạy, dụ đối thủ vào bẫy phục kích.
+ Tổ chức thập chế (10 – 100 – 1000 – 10000), kỷ luật thép.

b) Tư duy quân sự độc đáo:
+ Thành Cát Tư Hãn và các tướng như Subotai, Jebe… có khả năng phân tích đối thủ, linh hoạt ứng biến rất cao.
+ Áp dụng triệt để tình báo – gián điệp, thậm chí tung tin giả để làm đối thủ nhụt chí.
+ Sử dụng kỹ thuật bao vây, vũ khí công thành vay mượn từ người Hán, Ba Tư.

c) Chính sách nhân sự & quản trị lãnh thổ:
+ Thu dụng nhân tài: kỹ sư Trung Quốc, thương nhân Ba Tư, chiến binh Thổ… đều được dùng.
+ Khoan dung tôn giáo: không ép buộc tín ngưỡng, giúp dễ kiểm soát nhiều sắc dân.
+ Hệ thống thông tin (Yam): trạm dịch ngựa đưa tin nhanh chóng, gần như "internet" thời đó.

d) Yếu tố khách quan:
+ Các đối thủ lúc đó thường chia rẽ nội bộ (chẳng hạn châu Âu phân mảnh, nhà Tống suy yếu, Hồi giáo chia bè phái).
+ Sự khủng bố tâm lý: quân Mông Cổ tàn sát tàn bạo ở vài nơi, khiến nhiều thành phố đầu hàng trước khi bị tấn công.

Tóm lại: Mông Cổ thắng không chỉ vì kỵ binh giỏi, mà do sự kết hợp của chiến thuật cơ động hiện đại, tư duy linh hoạt, tổ chức chặt chẽ, cùng chính sách quản trị phù hợp.
Nhờ vậy mà một dân tộc du mục ít dân có thể lập đế chế rộng nhất thế giới trong chưa đầy một thế kỷ.

 

[LePhanOAnh]

Em lại hỏi tiếp:
Thế nhưng cả 3 lần đến xâm phạm Đại Việt, nơi
"Sông núi nước Nam vua Nam ở"
và chúng đã bị
"đánh tơi bời"
Phân tích những nguyên nhân làm nên chiến thắng của quân dân Đại Việt trước sức mạnh hung hãn của vó ngựa Mông Cổ?

ChatGPT :
[2:15 LS2P - 25/09/2025]
Bạn đặt vấn đề đúng trọng tâm lịch sử. Quả thực, Mông Cổ – đội quân “đi đâu thắng đó” – lại ba lần thất bại khi xâm lược Đại Việt (1258, 1285, 1287–88). Đây là kỳ tích hiếm hoi.
Nguyên nhân thành công của quân dân ta có thể phân tích ở nhiều phương diện:

1. Địa lý – môi trường bất lợi cho quân Mông Cổ
+ Đại Việt là xứ nhiệt đới, sông ngòi chằng chịt, khí hậu ẩm nóng → ngựa thảo nguyên và binh lính quen khí hậu khô lạnh khó thích ứng.
+ Địa hình rừng núi – đồng bằng xen kẽ tạo điều kiện cho ta đánh du kích, chặn hậu, cắt tiếp tế.
+ Thủy chiến rất quan trọng, trong khi Mông Cổ vốn mạnh kỵ binh, yếu thủy quân.

2. Chiến lược – chiến thuật linh hoạt, sáng tạo:
+ “Vườn không nhà trống”: rút lui chiến lược, tiêu thổ kháng chiến, khiến giặc thiếu lương.
+ Tránh chỗ mạnh, đánh chỗ yếu: không đối đầu trực diện với kỵ binh Mông Cổ, mà tận dụng du kích, phục kích đường tiếp tế.
+ Đánh vào tâm lý & điểm yếu: tập trung phá hậu cần, làm giặc “chết đói” trên đất Đại Việt.

Đỉnh cao: trận Bạch Đằng (1288) – lợi dụng thủy triều, cọc gỗ, phối hợp hỏa công → tiêu diệt toàn bộ thủy quân lương thực của giặc.

3. Sự lãnh đạo xuất sắc:
Nhà Trần với Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, đặc biệt là Trần Nhân Tông – Trần Hưng Đạo:
+ Có tầm nhìn chiến lược (“dĩ đoản chế trường”, biết ta biết địch).
+ Có khả năng tập hợp toàn dân, giữ vững tinh thần kháng chiến.
Hội nghị Diên Hồng, Hịch tướng sĩ: củng cố ý chí “sát thát”, biến sức mạnh toàn dân thành vũ khí quyết định.

4. Tinh thần đoàn kết toàn dân
+ “Sông núi nước Nam vua Nam ở”: ý thức dân tộc, chủ quyền đã ăn sâu.
+ Sĩ dân, quý tộc, tướng lĩnh đều đồng lòng (so với nhiều quốc gia khác dễ bị chia rẽ hoặc hàng phục Mông Cổ).
+ Các tầng lớp (từ nông dân, binh lính đến quý tộc, sư sãi) đều tham gia kháng chiến → sức mạnh “chiến tranh nhân dân”.

5. Sai lầm & hạn chế của quân Mông Cổ
+ Lương thảo: do địa hình xa lạ + bị ta phá → thường xuyên thiếu ăn, kiệt quệ.
+ Quân số ít so với đất rộng: đánh nhanh không được, kéo dài thì thua.
+ Không làm chủ được thủy chiến, bị thua nặng ở sông, biển.
+ Môi trường bệnh dịch, nóng ẩm gây hao mòn lực lượng.

Tóm lại, ba lần kháng chiến chống Nguyên – Mông thắng lợi là nhờ có
“Thiên thời – Địa lợi – Nhân hòa”
đã giúp Đại Việt nhỏ bé đánh bại “đế quốc mạnh nhất thế giới thời trung đại” trong cả ba lần xâm lược.

Đại Việt đã biến nhược thành cường, lấy “dân là gốc, đất là lợi, trí là binh” để chiến thắng trước đội quân mạnh nhất thế giới lúc bấy giờ.

Ba lần kháng chiến chống Nguyên – Mông thắng lợi là minh chứng rực rỡ cho sự hội tụ của Thiên thời – Địa lợi – Nhân hòa:
Trời trao thời cơ, đất ban thế núi hình sông, nhân dân đồng lòng, vua tôi một dạ. Và hơn hết, linh hồn núi sông ngàn đời như đứng lên phù trợ, tiếp sức mạnh cho Đại Việt.

Nhờ vậy, một dân tộc nhỏ bé nơi phương Nam không chỉ đứng vững trước vó ngựa của đế quốc hùng mạnh nhất thế kỷ XIII, mà còn làm nên chiến thắng vĩ đại, ghi dấu ấn bất diệt trong lịch sử nhân loại

 

[cuduc]

Chỉ có Việt Nam và cụ Trần Quốc Tuấn đương đầu vời quân Mông Cổ mà nói câu "năm nay đánh giặc nhàn", không biết mấy ông Trung Quốc hay Châu Âu lúc ấy mà biết có người nói thế thì nghĩ gì các cụ nhỉ.

 

[chỉ xâu kim]

Sói thảo nguyên đấu với kình ngư con Rồng cháu Tiên lại ở chiến trường sông nước thì chỉ có đại bại

Đọc kòm của cụ, thấy dũng khí chống giặc của hậu duệ con Rồng - cháu Tiên thật khí phách hừng hực,
Thế mà có ông kòm trên nói do thằng Ô Mã Nhi ngu, không lẽ cụ ấy coi thường con-dân Việt tôi vậy á

 

[cocsku]

Xem tiểu sử riêng dấu chân của ông Ngột này đã vãi tè ra rồi. Đánh nhau ở bán đảo Liêu Đông, tấn công Ba Lan và Đức, sau đó lượn lờ ở Iraq, rồi quay về bắt Đoàn Hưng Trí, diệt Đại Lý và xuống nước ta, rồi mất danh tiếng

Còn nói riêng cái ông bố của y là Tốc Bất Đài ấy mới đúng là 1 chiến binh hoàn hảo, bằng 1 câu kết ở wiki "Sau khi diệt Tống, Tốc Bất Đài trở về quê nhà vào năm 1248 và sống phần đời còn lại bên dòng sông Tuul (gần thủ đô Ulanbator ngày nay). Ông qua đời năm 72 tuổi. ", chắc chắn ông ấy đi nhiều và đánh nhau nhiều hơn ông con khắp Âu Á.

Tốc bất đài chính là trợ thủ cho Bạt đô đốt phà thành Kiev tiêu diệt công quốc Rus.

 

[Mimeo]

Em lại nhờ chatGPT,
Bạn ấy trả lời:

[01:25 LS2P - 25/09/2025]
Bạn hỏi rất hay, mình xin phân tích từng ý:

1. Lãnh thổ Mông Cổ (MC) có phải lớn nhất trong lịch sử?
+ Có. Đế quốc Mông Cổ dưới thời Thành Cát Tư Hãn và kế tục (thế kỷ 13 – đầu 14) là đế chế lục địa lớn nhất lịch sử nhân loại:
Diện tích cực đại ~ 33 triệu km².
Bao trùm từ Đông Á (Triều Tiên, Trung Hoa) sang tận Trung Á, Trung Đông, Đông Âu.
+ So sánh với đế chế khác:
Đế quốc Anh mới là lớn nhất tuyệt đối (~ 35 triệu km²) nhưng phân tán hải ngoại.
+ Mông Cổ giữ kỷ lục về lãnh thổ liền mạch trên đất liền.

2. Vì sao quân Mông Cổ gần như đánh đâu thắng đấy:

a) Chiến thuật – kỹ thuật quân sự vượt thời đại:
+ Kỵ binh nhẹ – cơ động cực cao, có thể hành quân hàng trăm km/ngày.
+ Cung ngắn (composite bow) bắn xa, lực xuyên mạnh, bắn được cả khi cưỡi ngựa.
+ Chiến thuật giả vờ thua chạy, dụ đối thủ vào bẫy phục kích.
+ Tổ chức thập chế (10 – 100 – 1000 – 10000), kỷ luật thép.

b) Tư duy quân sự độc đáo:
+ Thành Cát Tư Hãn và các tướng như Subotai, Jebe… có khả năng phân tích đối thủ, linh hoạt ứng biến rất cao.
+ Áp dụng triệt để tình báo – gián điệp, thậm chí tung tin giả để làm đối thủ nhụt chí.
+ Sử dụng kỹ thuật bao vây, vũ khí công thành vay mượn từ người Hán, Ba Tư.

c) Chính sách nhân sự & quản trị lãnh thổ:
+ Thu dụng nhân tài: kỹ sư Trung Quốc, thương nhân Ba Tư, chiến binh Thổ… đều được dùng.
+ Khoan dung tôn giáo: không ép buộc tín ngưỡng, giúp dễ kiểm soát nhiều sắc dân.
+ Hệ thống thông tin (Yam): trạm dịch ngựa đưa tin nhanh chóng, gần như "internet" thời đó.

d) Yếu tố khách quan:
+ Các đối thủ lúc đó thường chia rẽ nội bộ (chẳng hạn châu Âu phân mảnh, nhà Tống suy yếu, Hồi giáo chia bè phái).
+ Sự khủng bố tâm lý: quân Mông Cổ tàn sát tàn bạo ở vài nơi, khiến nhiều thành phố đầu hàng trước khi bị tấn công.

Tóm lại: Mông Cổ thắng không chỉ vì kỵ binh giỏi, mà do sự kết hợp của chiến thuật cơ động hiện đại, tư duy linh hoạt, tổ chức chặt chẽ, cùng chính sách quản trị phù hợp.
Nhờ vậy mà một dân tộc du mục ít dân có thể lập đế chế rộng nhất thế giới trong chưa đầy một thế kỷ.

2c - chính sách thu phục sử dụng nhân tài của Mongol tuy khét lẹt nhưng ko mua được tấm lòng trung kiên, tinh thần bất khuất của cụ Trần Bình Trọng. Có những bề tôi kiệt xuất, lỗi lạc lại yêu nước, trọng danh dự nghĩa khí như vậy, quả là hào kiệt linh khí của nước Nam ta. Lại phải nể thêm cụ Trần Hưng Đạo biết chọn bề tôi, thu phục nhân tâm max đỉnh.

 

[X_axe]

Lãnh thổ quân MC từng chiếm có lớn nhất TG so với mọi đế chế xưa nay không cccm.?
Và vì sao MC gần như đánh đâu thắng đấy ? Chiến thuật hiện đại , tư duy qs độc đáo hay chính sách lãnh thổ phù hợp ?

Chưa bằng đế quốc Anh. Mặt trời không bao giờ lặn trên đất Anh 1920

 

[Tlbooks]

Trận chiến này quân ta hy sinh hết thì làm gì còn ai để nói lại xem bố trí phòng ngự kiểu gì, còn nếu làm phim thì em thấy làm theo truyện của cụ Hà Ân cũng được, một bức tường thành bằng khiên để phòng ngự như kiểu các binh đoàn La Mã cũng không phải là vô lý

Chỉ có Việt Nam và cụ Trần Quốc Tuấn đương đầu vời quân Mông Cổ mà nói câu "năm nay đánh giặc nhàn", không biết mấy ông Trung Quốc hay Châu Âu lúc ấy mà biết có người nói thế thì nghĩ gì các cụ nhỉ.

Ha ha, các phi đội thám mã, tình báo, ăn mày, lái buôn, lãng tử, hát rong... của Cụ lần 3 này, giăng khắp nơi trên đất Nguyên, đi theo các đoàn binh phu trong suốt giai đoạn chuẩn bị...chưa kể tai mắt trong các đoàn hầu cận công chúa An Tư, Ích Tắc, Trần Văn Lộng, gia nhân của của Trần Doãn, Trần Kiện...

đội tình báo này chắc cũng ác liệt, nên chính sử còn phải ghi một dòng về tay cầm ca kiếm khách lãng tử điệp viên Đỗ Vỹ bị giặc bắt và giết.

có giả thuyết Trương Hán Siêu (do năm sinh hiện nay ko đc kiểm chứng, học trò xuất chúng từ trường đào tạo tình báo mà Thượng Hoàng giao cho Trần Ích Tắc lập và đào tạo nhân tài), chiến cuộc lần 3 là thư ký riêng của Cụ, trực tiếp nắm và điều hành mạng lưới tình báo dày đặc này.