Ông La Quán Trung viết trận Xích Bích là lấy ý tưởng từ trận Bạch Đằng Giang mà lão
Em đã hỏi bạn chat GPT:
Ông La Quán Trung viết trận Xích Bích là lấy ý tưởng từ trận Bạch Đằng Giang.
Việc này có đúng không?
Bạn chatGPT trả lời:
[15:12 LS2P - 20/09/2025]
Ý kiến cho rằng La Quán Trung (羅貫中, tác giả Tam quốc diễn nghĩa) đã lấy trận Xích Bích từ cảm hứng trận Bạch Đằng thường xuất hiện trong giới nghiên cứu và bình luận văn học – lịch sử, nhưng không phải là một kết luận chính thống. Mình tóm rõ ra như sau:
1. Trận Xích Bích (208, Trung Quốc)
Thủy quân Tào Tháo bị liên quân Tôn – Lưu đánh bại trên Trường Giang.
Điểm nhấn: dùng hỏa công, lợi dụng gió đông nam, kết hợp chiến thuật thủy chiến.
2. Trận Bạch Đằng (938, Việt Nam – Ngô Quyền)
Quân Nam Hán bị tiêu diệt trên sông Bạch Đằng nhờ cắm cọc, nhử thủy triều.
Điểm nhấn: thủy triều, bãi cọc ngầm, tận dụng địa hình.
Về sau còn có trận Bạch Đằng 981 (Lê Hoàn) và 1288 (Trần Hưng Đạo).
3. Vấn đề niên đại
La Quán Trung sống thế kỷ XIV (khoảng 1330–1400).
Ông viết Tam quốc diễn nghĩa dựa vào các sử liệu Trung Hoa (chủ yếu Tam quốc chí của Trần Thọ, Tư trị thông giám của Tư Mã Quang, và nhiều dã sử).
Khi đó, trận Bạch Đằng (938 và 1288) đã xảy ra trước La Quán Trung, và người Trung Quốc có thể biết đến qua giao lưu biên giới, sử sách hoặc truyền khẩu.
4. Khả năng ảnh hưởng
Về mặt cốt truyện sử thi, trận Xích Bích đã có trong chính sử Trung Quốc từ trước khi La Quán Trung biên soạn, nên ông không “sáng tác mới” mà chỉ hư cấu, văn học hóa thêm.
Tuy nhiên, một số học giả Việt Nam cho rằng La Quán Trung có thể đã “mượn” một số mô típ của trận Bạch Đằng (ví dụ: thủy chiến, thiên thời – địa lợi – nhân hòa, kẻ mạnh bại trận trước mưu trí của phe yếu) để làm trận Xích Bích thêm hoành tráng, kịch tính.
Nhưng đây chỉ là giả thuyết, không có chứng cứ văn bản trực tiếp khẳng định La Quán Trung lấy ý từ Bạch Đằng.
Kết luận:
Không đúng theo nghĩa lịch sử: Trận Xích Bích vốn đã có thật và ghi chép rõ trong sử Trung Quốc từ thế kỷ III, trước Bạch Đằng hơn 700 năm.
Có thể đúng theo nghĩa văn học – cảm hứng: La Quán Trung (thế kỷ XIV) khi viết tiểu thuyết có thể chịu ảnh hưởng hoặc ít nhất “học hỏi” từ kinh nghiệm thủy chiến ở phương Nam (trong đó có Bạch Đằng).
