Tổng bí bên Syria có lên tiếng rồi là cho phép dùng không phận Syria để đánh chặn tên lửa iran. Hay nói chính xác là ko đồng ý cho tên lửa iran bay qua không phận sỷ
bài toán cụ phải tách ra
1/ là chi phí cố đinh ( máy bay, sân bay, phi công ... cái này chỉ có những nước lớn là lợi thế )
2/ là chí phí biển đổi... như bom và tên lửa., xăng dầu ( dùng một lần là vứt)
nếu so sánh chi phí biển đổi thì :
Chi phí giờ bay máy bay/ giờ + chi phí bom rẻ hơn nhiều so với chi phí tên lửa
Những nước lớn họ tính chán rồi bom vẫn là rẻ nhất nên Mỹ, trung quốc tập trung rất nhiều vào phi đội máy bay với kho bom lên tới cả triệu quả bom trong kho dự trữ, nếu tên lửa hiệu quả và rẻ hơn thì họ đã đầu tư tên lửa nhiều hơn so với bom rồi. Áp chế đối phương bằng bom khác bọt hơn nhiều so với tên lửa hay bằng AUV nên từ khi Nga đánh bằng bom lượn mới áp chế được trên tuyền tuyến với UK
Tên lửa đạn đạo thật sự có uy lực khi nó lắp đầu đạn Hạt Nhân còn nếu lắp 500-1000 kg thuốc nổ thì không mấy khác gì một quả bom 500-1000kg đôi khi sức công phá không bằng
Cụ không tin thì có thể lên chat GPT nó phân tích tại sao bom rẻ và hiệu quả hơn nhiều so với tên lửa
bác nhầm. Cách chia này của bác đã đơn giản hóa quá mức và chưa phản ánh đầy đủ các yếu tố thực tế trong kinh tế vận hành quân sự. Nó giống kinh doanh dân sự hơn
Máy bay, sân bay, phi công ... cái này không chỉ là chi phí cố đinh, mà còn là chi phí biến đổi, tức giống như vật tư hao hụt. Mỗi một lần máy bay chiến đấu cất cánh là 1 lần chi phí lớn chứ không rẻ đâu, thậm chí không cất cánh vẫn tốn chi phí như thường.
Ví dụ một máy bay chiến đấu khi mua nó rồi, ngoài chi phí mua ra, còn phải có chi phí vận hành trong vòng đời vô cùng đắt, chia ra thì chi phí cho từng năm, từng tháng không hề rẻ, ví dụ một chiếc máy bay chiến đấu như F-35 có giá mua khoảng 80–120 triệu USD nhưng chi phí vận hành trọn vòng đời có thể lên tới 50 triệu đô/năm cho 1 chiếc máy bay này (tính trên cơ sở 30–35 năm hoạt động với 8,000 giờ bay, giờ bay trung bình mỗi năm 250 giờ / năm theo USAF).
Ta hãy liệt kê chi phí vận hành của một chiếc máy bay chiến đấu
1) Bảo trì định kỳ (scheduled maintenance), khấu hao thiết bị:
2) Mỗi lần cất cánh đều làm giảm tuổi thọ khung thân, động cơ, radar, sau mỗi lần cất cánh là một lần phải được hệ thống kỹ thuật chăm chút cẩn thận đặc biệt máy bay hệ Mỹ rất tốn kém cái này. Nói chính xác ra,
mỗi một lần máy bay chiến đấu cất cánh bay chính là một đại tu nhẹ.
Ví dụ:
- Sau khi bay phải trải qua một khâu gọi là quy trình hậu nhiệm vụ (Post-Flight Maintenance), kiểm tra sau bay post-flight inspection, gồm rất nhiều bước tốn kém, ví dụ:
+ kiểm tra cấu trúc máy bay đặc biệt ở các điểm chịu tải cao khi thao diễn hoặc hạ cánh,
+ đọc dữ liệu hệ thống (Built-in Test System) - những máy bay hiện đại như có thể có hàng nghìn cảm biến thu thập dữ liệu bay, lỗi hệ thống, sai số điều khiển... để phân tích.
+ Kiểm tra động cơ: đo áp suất, nhiệt độ, độ rung, tạp chất trong dầu/lọc gió.
+ Thay thế vật liệu hao mòn nhanh: như ống dẫn thủy lực, tấm phủ radar hấp thụ sóng (RAM coating), ăng-ten cảm biến, v.v. Rất nhiều thứ, vật liệu vật liệu phải thay thế chỉ sau chục giờ hay vài chục giờ bay.
+ Nhiều thứ khác
- Bên cạnh quy trình xử lý hậu nhiệm vụ như vậy, còn có quy trình phục vụ cho quá trình làm nhiệm vụ bay. Mỗi một lần cất cánh của máy bay chiến đấu, đó là chi phí cho cả hệ thống logistics hỗ trợ nhiệm vụ: radar mặt đất, tàu chở dầu, máy bay cảnh giới (AWACS), trạm chỉ huy di động... tốn kém hơn nhiều máy bay dân sự
- Chi phí nhiên liệu, không chỉ cho máy bay chiến đâu, mà còn cho toàn bộ tất cả các hoạt động kể trên,
3) Huấn luyện phi công và kỹ thuật viên liên tục (do yêu cầu duy trì năng lực chiến đấu). Kể cả khi không đánh nhau vẫn phải chi phí thường xuyên cho họ. Nên nước nào mà lượng không quân càng lớn càng tốn kém nhiều.
Trong thực tế, chi phí cho mỗi lần máy bay chiến đấu cất cánh, dù không phải chiến đấu cũng rất đắt đỏ, nếu để chiến đấu thì càng đắt đỏ và bao gồm rất nhiều yếu tố gián tiếp và dài hạn. Vì thế nên các nước lớn rất cẩn trọng trong việc điều động máy bay chiến đấu, kể cả trong huấn luyện.
4) Tóm lại rất nhiều phần bạn gọi là "chi phí cố định" lại bị tiêu hao và chi phí liên tục theo từng nhiệm vụ, nên không thực sự "cố định" như mô hình lý thuyết bạn nói. Tôi khuyên bạn nên phân tích đầy đủ hơn, ví dụ
- Chi phí đầu tư: Mua máy bay, radar, xây sân bay, huấn luyện ban đầu
- Chi phí vận hành cố định thường xuyên: Lương cố định, bảo trì định kỳ, nâng cấp phần mềm, cơ sở vật chất thường trực
- Chi phí biến đổi: Nhiên liệu, vũ khí dùng trong nhiệm vụ, hao mòn khấu hao theo giờ bay, tiêu hao hậu cần, etc.
- Chi phí cơ hội/chiến lược: Rủi ro mất phi công, tổn thất tài sản, mất ưu thế răn đe (khó định lượng tiền)
Với cái nhìn vĩ mô, nếu một quốc gia bị buộc phải lựa chọn đầu tư ưu tiên giữa tên lửa và máy bay ném bom trong hoàn cảnh chi phí eo hẹp, thì tên lửa hiệu quả kinh tế hơn nhiều, vì vậy chỉ có những nước giàu mới có không quân, những nước nghèo họ ưu tiên tên lửa hơn, duy trì không quân ở quy mô nhỏ hơn hoặc không có, vì chi phí đầu tư, vận hành cả hệ thống hạ tầng cũng như toàn bộ chuỗi chu trình hoạt động của tên lửa rẻ hơn nhiều so với chi phí xây dựng và vận hành hệ thống không quân.