Mời cụ đưa số liệu chứng minh luận điểm của mình:Em nói với cụ, cụ đừng dùng từ Guideline này nọ kia để hù các cụ trên đây. Không phải Guideline nào cũng phù hợp với tình trạng ở VN.
Ví dụ cực đơn giản đi, viêm phổi cộng đồng gặp rất nhiều, đặc biệt là ở người già vào mùa lạnh. Nếu cụ giữ khư khư Guideline ở nước ngoài thì khởi phát đầu tay là Amoxiciline, ở VN thì Amox còn tác dụng đc không và tỷ lệ thành công với Amox ngay từ đầu là bao nhiêu %?
Guideline chỉ là tờ hướng dẫn, dành cho người chưa biết gì/ mới/ thiếu kinh nghiệm trong một vấn đề không phạm những sai lầm không đáng có.
Guideline cũng là bộ khung mà từ đó người điều trị lựa chọn/ thay đổi các phương pháp khác, phù hợp, cá thể hóa cho người bệnh của mình.
Guideline không nên được xem như là kim chỉ nam, là yêu cầu bắt buộc và ai không theo Guideline là không đủ kiến thức.
Mục tiêu cuối cùng của Guideline là để phục vụ người bệnh, nếu BS lựa chọn phương pháp khác mà kết quả không khác biệt với Guideline, vị BS đó phải được coi là đã điều trị đúng.
Như một vị đồng nghiệp ở BV Từ Dũ nói, có những Guideline được phát triển ở những BV mà con số BN họ phục vụ hằng năm còn không bằng 1 tháng ở BV của mình, vậy tại sao chúng ta phải nhất nhất làm theo cái Guideline mà họ đưa ra đó.
Ở Mỹ, tháng 7 được gọi là tháng tử thần, là tháng mà các BV có tỷ lệ tử vong cao nhất, đơn giản vì đó là thời điểm các BS nội trú bắt đầu làm việc trong các BV, Các vị BS này, với pocketbook, Guideline đầy mình vẫn không thể đánh bại các vị BS già dặn hơn trong việc chăm sóc cho BN của họ.
Chắc cụ ít làm ở phòng Cấp cứu, khi mà các BS lớn tuổi hơn không phải lúc nào cũng giữ rịt cái guideline, nhưng không hiểu sao BN vẫn sống nhiều hơn trong tua trực của họ.
Y học là vô biên, ngay cả bây giờ ở BV tuyến đầu vẫn hình thành 2 trường phái: theo đuổi Guideline như hình mẫu và Bên kia là cá thể hóa BN theo lựa chọn của mình.
Ngoài lề một chút, trong bộ phim cơ trưởng Sully, người đã phá bỏ các giao thức được xem như là Guideline trong các chuyến bay, đã làm điều đó để cứu sống hành khách và phi hành đoàn của ông. Trong y học cũng vậy, Guideline được phát triển theo một giao thức nhằm giảm thiểu nhất những sai lầm không đáng có trong thực hành y khoa, nhưng nó không bao giờ phản ánh hết tất cả các trường hợp có thể trong cuộc sống.
_ Xử trí không theo guidelines giúp tỉ lệ tử vong giảm thấp hơn ở bệnh nhân cấp cứu so với áp dụng guidelines?
_ Bác sĩ già ở Mỹ không nắm vững guidelines bằng bác sĩ trẻ? Tất cả bác sĩ muốn hành nghề ở Mỹ đều phải thi USMLE (3 steps). Ngoại trừ Step 1 kiểm tra kiến thức nền tảng (giải phẫu, sinh lý bệnh, khoa học hành vi,...), step 2 và step 3 hỏi về chẩn đoán và xử trí bệnh (guidelines) rất kỹ. Chưa kể bác sĩ già phải update kiến thức liên tục, vài năm lại thi, đánh giá 1 lần. Nếu không đạt, giấy phép hành nghề sẽ bị rút. Kinh nghiệm của họ hơn lớp trẻ rõ ràng, nhưng nói họ không nhớ guidelines bằng bs trẻ là võ đoán....
Guidelines vẫn là khung xương sống để bác sĩ bám theo, vừa giúp bệnh nhân lại tốt cho bản thân mình (trường hợp kiện tụng: điều trị theo guidelines mà bệnh nhân diễn biến nặng, lỗi sẽ không thuộc về bác sĩ). Guidelines chỉ nên thay đổi trong 1 số trường hợp đặc biệt (Vd bệnh viện không có loại thuốc đó hoặc bệnh nền chống chỉ định với thuốc trong guidelines,...)
Thực tế bệnh nhân trong tua em trực bị bềnh nền + tác dụng phụ suýt chết. Cái giá phải trả khi làm sai phác đồ không rẻ đâu. Đừng mạo hiểm khi kiến thức không vững.
Về ví dụ của cụ, em xin trả lời:
_ Bản thân em và nhiều đồng nghiệp (nội trú/ thạc sĩ/ tiến sĩ/...) từ các viện lớn (Yhn, Bmai, E, Saint Paul) vẫn sử dụng Augmentin (Amoxicillin + Clavulanid acid) điều trị viêm phổi cộng đồng cho bệnh nhân ngoại trú như guidelines quy định. Đa số đạt kq tốt. Trường hợp đáp ứng kém hoặc tái phát nhiều lần sẽ làm nuôi cấy và kháng sinh đồ trước khi chỉ định các thuốc mạnh hơn. Chẳng ai ủng hộ dùng dao mổ trâu (thuốc mạnh) để giết gà (trị bệnh nhẹ) ngay từ đầu. Viêm phổi bệnh viện em không nói đến vì tình trạng kháng thuốc ở Vn nghiêm trọng hơn nước ngoài nhiều...
Còn lại trong nghề trong ngành biết nhau tất, kể cả Cụ có làm tư nhân, cái tiếng này sẽ ko tốt đâu, bởi vậy nước ngoài nó cũng cần cái này "bệnh viện bên kia yêu cầu cung cấp reference letter (thư giới thiệu) từ người trực tiếp quản lý (sếp)" thì Cụ hiểu rồi chứ.
