Ánh sáng thì chắc chắn là đèn vàng, đèn rọi chiếu vào cành hoa trắng, còn gì đẹp hơn?Phải phối ánh sáng đèn . Nếu không là nó sang nhưng lạnh mợ ạ.
Ánh sáng thì chắc chắn là đèn vàng, đèn rọi chiếu vào cành hoa trắng, còn gì đẹp hơn?Phải phối ánh sáng đèn . Nếu không là nó sang nhưng lạnh mợ ạ.
Chuẩn đó mợ. Sáng vàng tập chung , cường độ mạnh.Ánh sáng thì chắc chắn là đèn vàng, đèn rọi chiếu vào cành hoa trắng, còn gì đẹp hơn?
1 lần nữa phải khen cái. Quê hương cụ quá đẹp..tuy nét cổ kính không nhiều nhưng nhìn sạch sẽ , văn minh quá.Cũng vào quãng cuối năm 60, có nhà bên kia sông đã mang quan tài cốt của bố ra chôn trộm ở vị trí mắt cá chép mà không ai biết. Vì thời đó đầu và mình cá chép vẫn bị chìm dưới nước khi thủy triều lên. Phía bên này sông là nhà bác trưởng nữ em (chị cả). Đến đầu năm 70 thì bác rể em hy sinh. Cứ cuối chiều về thì hình ảnh ngôi mộ thấp thoáng phản chiếu lên tủ cánh kính nhà bác em. Mọi người thấy hiện tượng lạ nên đi xem bói và phát hiện bên kia có ngôi mộ đặt trộm đã đi báo UB xã. UBX đã cho đào mộ lên phơi quan tài 3 ngày 3 đêm mà không ai dám ra nhận, sau đó thì họ chuyển lên khu nghĩa địa của làng chôn. Một thời gian sau thì gia đình bên kia nhiều chuyện sảy ra và gần như ly tán cả. Hiện nay thì đời cháu chắt họ đã nhận lại mộ cha ông họ rồi.
![]()
Ảnh đầu cá chép này em chụp cách đây mấy năm vào dịp Tết.
Quê em là một trong những vùng nông thôn mới, được tài trợ từ khắp nơi trong đó có từ tiền thuế của các cụ mợ.1 lần nữa phải khen cái. Quê hương cụ quá đẹp..tuy nét cổ kính không nhiều nhưng nhìn sạch sẽ , văn minh quá.
Mời cụ kể tiếp.
Hải Đường, Hải Hậu, Nam ĐịnhQuê em là một trong những vùng nông thôn mới, được tài trợ từ khắp nơi trong đó có từ tiền thuế của các cụ mợ.
Em xin kể tiếp...
Tại vị trí từng là của ngôi đền thờ Đức thánh Trần (đã bị bom Mỹ) lại là điểm phân giới của bên Lương và bên Giáo. Địa thế chỗ sau này em hiểu là rất phong thủy bởi được một khúc sông Cái uốn cong ôm lấy. Giữa là đường/cổng vào, hai bên là hai hồ nước lớn, và phía sau là đồi cây phi lao (hồ và đồi được nhân tạo). Tại địa điểm này được xây dựng trường C1, C2 của xã - nơi em học tập suốt một tuổi thơ dài. Tại hai cái hồ nước này em đã từng câu được một số con cá chuối (cá quả), và với cây rong đuôi chó về cho lợn ăn trong những ngày đông đói kém.
![]()
Trường C2 (cũ) khánh thành năm 1987, thực tế HS đã vào học từ năm 85 rồi, vừa học vừa hoàn thiện ngoài và lắp cửa. Sân trường C1, C2 xưa là sân phủ cỏ gà đủ làm 2 sân bóng đá 7 người để mỗi chiều Chủ Nhật HS và thanh niên làng qua chơi.
Hiện nay cả 2 ngôi trường C1, C2 đã được xây mới khang trang hơn, và tiếc nhất người ta đã lấp 2 cái hồ trước trường để làm vườn sinh vật cảnh, nhà để xe.
![]()
![]()
![]()
Cái thời HS của em người ta đồn đại khu đấy rất nhiều ma vì là hai ngôi trường được xây dựng trên nên ngôi đền cũ, và gần đó lại có nghĩa trang LS nữa. Nhưng bọn em chẳng sợ đâu, thời lớp 3, 4 bọn em đã từng giữa đêm hôm mưa gió tối trời đến ăn trộm cánh cửa sổ cũ về đẽo súng; đến khi học C2, những đêm hè trăng sáng bọn em rủ nhau bí mật leo lên sân thượng của trường hoặc vào nghĩa trang LS ngồi hát, đốt nến, ăn kẹo, hút thuốc lá, uống nước có ga, ... hái quả mít non ăn. Người dân quanh đó cứ thế đồn đại đêm thấy ánh sáng lập loè trên sân thượng của trường, hay trong nghĩa trang, nghe tiếng bộ đội trẻ hát khúc quân hành, ....
Em còn nhớ câu chuyện thời em học lớp 3. Đợt ấy tầm tháng 5, hôm đấy mưa lớn quá em nghỉ học ở nhà, đến gần trưa thì nghe tin ngôi trường C1 bị sét đánh, một anh học lớp 4 người cùng làng bị sét đánh chết. Với lời đồn lấy cánh tay người chết bị sét đánh đi ăn trộm đêm chó sẽ không sủa, người ngủ say tít. Gia đình anh bị sét đánh chết đó phải trông mộ suốt 3 tháng trời, có lúc phải mang quan tài về vườn nhà chôn tạm cho dễ trông coi. Thời đó kinh tế khó khăn nên có nhiều trộm vặt: con gà, con cá, xoong nồi, quần áo, ...
Cũng có nhiều lời đồn đại ma Tàu ở những vị trí có xác tàu đắm, và có một số nữ nhân gọi là có chút nhan sắc từng bị ma Tàu nam nhập đã phải cúng kiếng, hình nhân thế mạng.
(Còn tiếp...)
giờ đổi tên cụ angkovat thành ông lớn . cho oáchE đoán . Chắc là vì công việc mà cụ không đc ngủ lại với ông lão kia 1 đêm.. nếu đúng thế thì hơi tiếc cho 1 lần trải nghiệm hiếm hoi cụ nhỉ .

Cánh đồng ma Pursat:
Cuối mùa mưa 1983, có lẽ khoảng tháng 10 hay tháng 11. Lúc này cuộc chiến đã rời về phía biên giới Campuchia - Thái lan. Các tỉnh giáp VN và trong nội địa đã im tiếng súng. Dân Kh'mer dần dần ổn định cuộc sống. Một số nhỏ dân chúng thường đi tìm những hố chôn người tập thể thời Polpot đào lên tìm vàng. Vàng ở đây là răng vàng, trang sức còn sót lại hoặc giấu được...
Một buổi sáng, ông chánh văn phòng của BNG Campuchia đến SQ xin gặp chú NĐ. Họ thông báo : Dân ở tỉnh Pursat có tìm được vài hố chôn tập thể ở một cánh đồng gần tỉnh lỵ. Em nhớ hôm đó là thứ 6 hoặc thứ 7.
Ngay lập tức một kế hoạch tuyên truyền được vạch ra. Thông báo với tất cả các nhà báo và tổ chức quốc tế đang làm việc tại Campuchia ( lúc đó có rất nhiều tổ chức phi chính phủ đang làm công tác cứu trợ tại Campuchia). Mời toàn bộ các sứ thần tại Campuchia đi tham quan ( chủ yếu là đại sứ các nước XHCN như Liên xô, Đức, Hung, Cu ba, Lào...)
Và sáng sớm chủ nhật một đoàn xe vài chục chiếc rời Phnom Penh tiến về Pursat. Vì chú NĐ cũng ở trong đoàn, nên em cũng khoác bộ quân phục lính Heng Somrin lên đường.
Pursat là một tỉnh nhỏ nằm cách Phnom Penh hơn 200 km về phía tây bắc. Thời Polpot nơi đây cũng là nơi có trại tập trung, Polpot gọi là "Công xã" bắt dân thành phố làm thủy lợi, trồng lúa...
Do đường xá cũng đã được tu sửa lại nên chỉ buổi trưa mọi người đã đến nơi. Hơn một đại đội lính cảnh vệ của đoàn 478 đã đến từ trước với hơn chục xe bọc thép M113. Họ bố trí cảnh giới rất chu đáo và nghiêm túc. Thấy tình hình vậy em cũng yên tâm và không cần thiết phải bám sát mục tiêu. Đoàn xe tập kết trên một con lộ, chạy dọc theo con lộ là một cánh đồng lúa lớn. Toàn bộ gần 2 chục ngôi mộ tập thể đều nằm trên cánh đồng này. Mỗi ngôi mộ đều có trên dưới chục người dân đang tiếp tục đào bới. Những chiếc xe bọc thép ghé vào sát ven lộ để chở các quan chức và phóng viên ra khu vực mộ để quay phim, chụp ảnh... Mấy chiếc xe lội đi lội lại trên ruộng bùn mấy chuyến mới chở hết người cần ra.
Gần mỗi ngôi mộ dân đốt một đống lửa lớn chắc để xua tan tử khí. Dù vậy em vẫn cảm thấy khu vực này rất lạnh lẽo, âm u. Có lẽ do cảm giác thôi. Vì vậy em cũng không leo lên xe để ra tận nơi như mọi người. Đưa mắt nhìn quanh quẩn em thấy một ngôi nhà nhỏ bên phía đường bên này, ngôi nhà nằm cách đường khoảng 50 m trong một khu vườn có mấy cây dừa, xoài và vú sữa. Nghĩ bụng các cụ còn ngắm nghía lâu, sau đó lên bờ có khi còn tổ chức họp báo tại chỗ ( vì mấy ông lính 478 đang dựng một cái lều bạt lớn). Em liền đi vào khu vườn có căn nhà nhỏ. Chắc chắn có dân ở đó vừa ngồi nghỉ vừa luyện tiếng Kh'mer. Giữa vườn là một ngôi nhà sàn cũ kỹ với cái cầu thang gỗ ọp ẹp. Em leo lên cầu thang và gọi :
- Xin chào, có ai ở nhà không ?
Nhìn thấy trước hiên nhà có một dẫy gáo dừa hơn chục cái, cái nào cũng có ít cơm, có cái đựng nước như nước gạo. Một lúc từ trong nhà bước ra một cụ ông khoảng trên dưới 60 tuổi. Thấy em mặc quân phục Heng Somrin đeo khẩu súng ngắn, ông cụ liền chắp tay cúi chào :
- Chào ông lớn.
- Không phải ông lớn. Bộ đội tình nguyện VN. Cụ có nước uống cho bộ đội xin một ly.
Ông cụ không nói gì, đi vào trong nhà lấy ra một cái ấm nhôm đen sì và một cái ca quân dụng và rót nước mời em.
Vừa uống nước em vừa hỏi chuyện:
- Mọi người trong nhà đi làm hết rồi ạ ? Gia đình mình ở đây lâu chưa ? Nhà có bao nhiêu người ?
Nhìn anh " cong tóp VN" mặt mũi cũng hiền lành, cụ già bớt vẻ nghi ngại trả lời:
- Nhà chỉ có mình tôi. Hồi xưa nhà tôi ở đây. Khi thằng Polpot vào thì mỗi người đi một ngả. Giờ chỉ còn một mình, những người khác không biết sống hay chết mà chưa thấy quay về.
- Cụ về đây được mấy năm rồi ?
- Tôi về từ năm 1980 và ở đây từ ngày ấy đến giờ.
- Vậy mà cụ không biết ngoài kia có những hố chôn người à ?
- Tôi biết chứ. Họ thường vào đây xin cơm xin nước hàng đêm. Có cả trẻ con nữa.
Nghe cụ già nói em cũng dựng tóc gáy hỏi lại :
- Cụ nói những người chết ngoài kia à ?
Cụ già thủng thẳng đáp :
- Đúng vậy. Ở Campuchia khi chết thì hỏa thiêu và đưa lên chùa. Ở đó họ được nhà chùa cho ăn uống. Còn ở đây họ vất vưởng không có gì ăn. Hàng đêm họ kéo nhau vào đây xin ăn.
Cụ chỉ tay vào những cái gáo dừa xếp thành hàng trên sàn.
- Đấy, ngày nào tôi cũng đặt cơm nước ở đó cho họ và cả một ít sữa cho trẻ con nữa.
- Sao cụ biết họ đến xin ăn ?
- Đêm nào họ cũng gào khóc từ nửa đêm đến sáng. Tôi nghe được, từ khi có cơm nước thì họ không khóc nữa. Chỉ lặng lẽ đến và đi. Chú không tin thì ngủ lại đây một đêm với tôi.
- Cụ có nhìn thấy họ không ?
- Chưa bao giờ nhìn thấy. Nhưng mùa mưa thì thấy vết chân của họ đi lên. Họ lội ruộng đi lên cầu thang, sáng ra cầu thang vẫn dính vết chân bùn của họ, cả vết chân trẻ con.
Cụ già thấy mặt em lộ vẻ nghi hoặc liền kéo tay em ra cầu thang chỉ vào những vết bùn đã khô trên cầu thang.
- Đấy vết chân họ về đêm qua đó.
Nhìn kỹ thì cũng có vẻ giống vết chân, lúc nãy đi lên em không để ý. Vết chân từ cầu thang đi đến mấy cái gáo dừa là hết. Xung quanh không còn vết bùn nào khác.
- Vậy bây giờ đào họ lên hết thì họ còn ở đây không cụ ?
- Nếu hỏa táng tất cả rồi đưa lên chùa thì hết. Còn không thì họ sẽ ở đây mãi mãi dù xương cốt họ chuyển đi đâu.
Không muốn tiếp tục mạch chuyện âm u với cụ già. Em chuyển sang hỏi thăm cuộc sống của cụ thời Sihanouk, thời Lon nol...
Ngồi chém gió hơn 1h em quay ra. Các quan chức đã vào bờ và đang uống nước trong lều bạt. Ngoài kia cánh nhà báo vẫn chụp choẹt và phỏng vấn những nông dân đào bới.
Một chiếc M113 nổ máy chuẩn bị ra đón người vào. Em liền nhảy lên ra xem thế nào ? Đến một ngôi mộ gần nhất có mấy cậu phóng viên SPK (TTX Campuchia) mấy cậu này quen em từ 1978 tại tu viện Đa Minh - Thủ Đức. Em hỏi :
- Mộ này có khoảng bao nhiêu người ?
- Gần 3 chục người chú ạ.
- A, ông cháu hôm nay cũng xuống đây à ?
- Cháu đang đi tập làm mấy cái phóng sự ảnh.
Rồi chỉ tay về phía đống xương sọ chất bên miệng hố, ông cháu nói :
- Hố này có cả trẻ con. Chú nhìn kìa cái sọ bé tẹo.
Em bỗng rùng mình nghĩ tới lời cụ già trong nhà sàn.
Em cùng ông cháu phóng viên leo lên xe về bờ. Ông cháu nói :
- Lâu lắm mới lại gặp chú. Chú cháu mình chụp tấm ảnh kỷ niệm.
Ông cháu vác cái máy ảnh ra loay hoay một hồi. Rất tiếc là ảnh hỏng hết. Vài hôm sau ông cháu đưa cho một tấm này![]()
![]()
Còn thú vị hơn thế, em sẽ kể tiếp ở còm sau. Hôm qua em cũng qua Hải Đường thăm và chúc tết chú gì em. Giờ em phải đưa gấu và đàn f1 du Xuân ảnh ọt tí.Hải Đường, Hải Hậu, Nam Định
Xã Nông thôn mới do trực tiếp CTN Trương Tấn Sang chỉ đạo giai đoạn các xã điểm đầu tiên
Cụ nhỉ
Tiếc quá, iêm cứ tưởng có duyên đã được đến quê Cụ anh, nếu là Hải Đường thì đây ạCòn thú vị hơn thế, em sẽ kể tiếp ở còm sau. Hôm qua em cũng qua Hải Đường thăm và chúc tết chú gì em. Giờ em phải đưa gấu và đàn f1 du Xuân ảnh ọt tí.

Hồi ấy chuối nặng quá..nhìn cụ khệ nệ vì chuối. Đến khổTiếc quá, iêm cứ tưởng có duyên đã được đến quê Cụ anh, nếu là Hải Đường thì đây ạ
![]()
iÊm, thời điểm trên ảnh chụp, thấm thoát đã hơn 13 năm
Thời gian nhanh như chạy
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
Theo cụ già kể như vậy, còn thực sự thì cũng không biết sao. Bên Campuchia người chết thì họ hỏa táng, còn lọ tro cốt họ gửi vào chùa. Những điểm có hố chôn người tập thể được khai quật lên thì chính phủ thường chất một đống trưng bày cho khách tham quan nhằm mục đích tố cáo chế độ diệt chủng Polpot. Điều này dân chúng cũng không đồng tình lắm. Có một thời trong nhà tù Tuol sleng họ lấy sọ người người ghép thành một tấm bản đồ Campuchia và bị dân tình phản đối ầm ầm, sau đó phải bỏ.E có thắc mắc sau câu chuyện cụ kể, quan niệm của người Cam là người chết phải được hoả táng và đưa lên chùa, còn nếu không thì dù di dời cốt đi đâu, họ vẫn vất vưởng tại nơi đã chết. Hiện tại bên Cam vẫn còn những nơi trưng bày xương/sọ người cho mọi người tham quan, tại sao chính phủ ko hoả thiêu theo phong tục?
P/s chuyện ngoài lề, mấy năm trước em vào SG ở dài ngày, có rủ đứa cháu sang Cam chơi, mà nó nhất định gàn, bảo 2 cô cháu con gái sang đấy lớ ngớ đi đường bị bắt cóc đấy. Thế là e vẫn chưa có dịp được tham quan Angkorwat.
Hồi ấy chuối nặng quá..nhìn cụ khệ nệ vì chuối. Đến khổ![]()





Em nhìn như xóm 8 H.Đ ấy.Tiếc quá, iêm cứ tưởng có duyên đã được đến quê Cụ anh, nếu là Hải Đường thì đây ạ
![]()
iÊm, thời điểm trên ảnh chụp, thấm thoát đã hơn 13 năm
Thời gian nhanh như chạy
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
Em không nhớ xóm mấy, nhưng bọn em đóng quân trong Nhà văn hóa thôn đó, tòa nhà 2 tầng, anh em ngủ la liệt ở hội trường trên tầng 2 (team đi hơn 30 người từ các Đoàn cơ sở : 1 Bệnh viện, 1 Viện nghiên cứu, khối Cục Vụ và sinh viên của 1 trường cao đẳng)Em nhìn như xóm 8 H.Đ ấy.
Ở quê em, các xã, các xóm nó cứ giông giống nhau.Em không nhớ xóm mấy, nhưng bọn em đóng quân trong Nhà văn hóa thôn đó, tòa nhà 2 tầng, anh em ngủ la liệt ở hội trường trên tầng 2 (team đi hơn 30 người từ các Đoàn cơ sở : 1 Bệnh viện, 1 Viện nghiên cứu, khối Cục Vụ và sinh viên của 1 trường cao đẳng)
Ngay cổng nhà văn hóa ra là có 1 cái cầu bắc sang bên kia con kênh nhỏ chạy chính giữa xã
Theo cụ già kể như vậy, còn thực sự thì cũng không biết sao. Bên Campuchia người chết thì họ hỏa táng, còn lọ tro cốt họ gửi vào chùa. Những điểm có hố chôn người tập thể được khai quật lên thì chính phủ thường chất một đống trưng bày cho khách tham quan nhằm mục đích tố cáo chế độ diệt chủng Polpot. Điều này dân chúng cũng không đồng tình lắm. Có một thời trong nhà tù Tuol sleng họ lấy sọ người người ghép thành một tấm bản đồ Campuchia và bị dân tình phản đối ầm ầm, sau đó phải bỏ.
Giờ trong nam vẫn đồn đại : tình hình an ninh bên K rất phức tạp đối với dân VN. Nhưng năm em sang có việc qua lại nhiều lần thì thấy không có vấn đề gì. Có dịp mợ cũng nên tham quan Angkorwat một chuyến cho biết.
Trước Tết một tuần em có một cậu học sinh bị lừa sang Campuchia làm trong sòng bạc. Cậu ta chạy trốn bị bọn bảo kê sòng bạc đáng gãy chân. Sau được cảnh sát Campuchia giải cứu và đưa ra biên giới cho gia đình đón về. Em có giúp gia đình cậu này đàm phán với phía K một buổi sáng, cuối cùng cũng mất ít tiền bồi dưỡng cho cảnh sát để họ đưa ra biên giới.