Em lại nghĩ đây là men rạn xanh. Thứ phủ trên bề mặt xanh dịu và trong như lớp da thủy tinh màu.
Cụ lật đáy xem có vài vết móng tay người thợ bấm vào không ?
Nhân nói về cổ vật . Quê ngoại em 1 thời cách đây quãng gần 30 năm về trước nếu ai biết sẽ thấy lác đác những mảnh gốm thời Lý ,Trần , Mạc ở ven con đường đất sau làng. Dân cũng không biết nó có từ thời đại ấy .
Lý giải chuyện này em cho rằng sau làng lâu lâu lại 1 ai đó đào đất làm lò ghạch . Từ thập kỷ 50 60 70 80 thậm chí 90 họ đào đc chồng bát, cái bình..
Ai thích thì lấy cái lành về đựng muối ..v v. Lâu lâu vứt bỏ . Còn không họ đập vỡ như 1 trò tiêu khiển.
Bản thân nhà ông bà ngoại em có cái vò sành quãng hơn 200 năm tuổi đựng muối là có từ đây. Ngoài ra có lần đào được đôi bình gốm đem ra ao lấy rơm cọ rửa. Cọ tới đâu lớp men 6 700 năm bong tới đó . Cụ bà thấy xấu vì bong men vứt luôn. Đồ nằm trong lòng đất hơn nửa tk nếu không biết lấy sẽ tự vỡ . Lôi đc đôi bình đó em cho là may mắn nó nằm không sâu . Đôi bình này gđ sau này mới biết là đồ quý mà không hay . Sự việc đó từ tk 70 và em đc nghe lại .
Cũng thập kỷ 60 70 . Ông ngoại em làm lò ghạch xây nhà . Cụ kể cho em biết đã đào đc 1 vật mặt trước có dạng hình thang . Đáy nhỏ ở dưới. Mặt bằng và mặt đáy hình chữ nhật. Có 4 vấu chân 4 góc đáy , 2 vấu trên 2 bên miệng như cái quai. Mặt trước sau hổ phù, 2 hồi phù điêu như mặt sói . Miệng có 2 chữ chìm . Ông ngoại lấy than , vôi vét đi vét lại lên hình chữ cho dễ xem . Ông nói tới đây chấm ngón tay vẽ 2 chữ lên bàn và bảo em . Chữ này : Mã Viện.
Nó xỉn chất đồng. Khi ghạch phơi khô đem nung ,cụ cho cái đó lên cạnh lò nung hy vọng nó bay màu xỉn và loại tạp chất bám quanh. Tiếc thay nó chảy ra 1 tảng đồng ( ước độ hơn 20kg ). Tập hợp dữ liệu em cho rằng làng quê ngoại em thời Hai bà Trưng là vùng ven biển . Nới đây có đánh nhau lớn giữa quân đội Hán với quân đội Hai Bà.
Củng cố bằng chứng này là Ông ngoại và mẹ em nói quê em xưa có nhiều vỏ sò , điệp , sú vẹt dưới đất sâu ..ai đào ao , giếng hay tìm đc . Và cách đây hơn 20 năm vô tình em xem cuốn sách địa chỉ khảo cổ của 1 cụ nữ tiến sĩ . Cuốn này có nói tên xã quê ngoại em. ( hình như cụ nữ ts đó là phó gđ hay gđ bảo tàng lsvn, và có thể cụ tên Nhung . 2 cbi tiết này em không dám chắc chắn vì lâu quá rồi )
Tại tt Xuân Mai ( cách trung tâm HN quãng hơn 30km về phía tây ) . Trên mặt QL6 và còn cách nhà máy cám CP 7 800m về phía HN có 1 anh tên Khanh. Anh Khanh rất am hiểu về vùng này . Bản thân anh từng dò và tìm đc tại đây 1 nồi đồng đã vỡ đường kính quãng gần 1m. Cao tầm 0.6m . Vài mũi tên đồng. Quê mẹ em trước kia luôn bị bọn dò đồ cổ mò về và số tên đồng họ mang đi khá nhiều. Bản thân 1 ng em biết trong quê vẫn có vài mũi dở tên dở giáo bằng đồng, 1 2 cái rìu đồng hình dâng như cái giày Ả Rập trong tranh .
Mũi dở tên dở giáo đó thực chất là mũi lao , tên lớn dùng bắn bằng cung khổng lồ gắn trên mũi thuyền. Những vũ khí đồ đồng loại thời đồ đồng và chuyên dụng đánh trên sông , hồ có gió lớn và lau lách. Đòi hỏi kích thước ngắn, nặng tạo động năng lớn và hạn chế lại lực cản tác động .
Đầu 70 ..viện khảo cổ đã đào 1 gò đất lớn đầu làng quê em bằng những chiếc bay xây nhỏ xíu. Chỉ với dụng cụ vậy họ đã san 1 gò đất to như đồi nhỏ thành ruộng bằng và mang đi những cổ vật . ( cái này em cũng vô tình biết . Do ông ngoại em và mẹ em hồi còn sống có nói ).
Lại nói về 1 thứ ngưòi ta gọi là Chân đèn nhà Mạc.
Đó là 1 vật cao khéo phải 70cm . Nôm na hình trụ chữ nhật, mặt là 1 cái đĩa lõm ( đổ dầu thực vật vào và cho 1 ngòi vào đốt ). Cái này cc goole xem. Có thể sẽ có hình ảnh.
1992 câc cụ CA thuộc PA 25 sang bv mỗii tối 1 thời gian ( k rõ vì sao đợt đó họ cần CA sang bv ) . 1 cụ bên đó nói với em : đm..mang bán nó đưa mịa 1,3 tỷ luôn thế mà mỗi tối " chúng nó " hỗ trợ cho ae có 30k .
.
1 nữ phó hay chánh gđ bảo tàng nơi có cái chân đèn này nói : không cần chân đèn . Ở đây có 1 thứ bé như quả na. Nếu nhà nước cho cô mang đi n ngoài bán . Cô hứa về xây lại đc cái bảo tàng cho tỉnh . Em đang lơ mơ mà giật mình .
1 Chân đèn nhà Mạc đã từng đc mang triển lãm ở nước ngoài đầu 90 , sở hữu nước ngoài. Họ đề gốm Trung Hoa. Đoàn TQ tra cứu và phản đối không phải đồ Tr Hoa . Đoàn VN vội phím về ..và họ đã phát hiện. Đấy là chân đèn thời Mạc của VN . Do 1 cụ nghệ nhân nổi tiếng là Từ hoàng Thông làm ra trước kia bao trăm năm..( xl ..Từ Hoàng Thông có thể là tên 1 cờ thủ.. có thể em lầm. Nhưng em nhớ tên cụ nghệ sĩ đời xưa đó tên là Thông hay Không gì đó ) .
