Cấu trúc thị trường bán lẻ điện Trung Quốc:
Thị trường bán lẻ điện chủ yếu tập trung vào người dùng công nghiệp/thương mại lớn (chiếm hơn 70% tiêu thụ), trong khi hộ gia đình vẫn chủ yếu do lưới điện nhà nước quản lý. Cấu trúc bao gồm:
Các bên tham gia:
Nhà sản xuất: 5 tập đoàn lớn (như Huaneng, Huadian) và hàng nghìn nhà máy độc lập (than, thủy điện, gió, mặt trời). Chúng bán điện qua hợp đồng song phương hoặc sàn giao dịch.
Lưới điện (Transmission & Distribution - T&D): Độc quyền của SGCC và Southern Grid, thu phí theo mô hình chi phí + lợi nhuận (khoảng 0,2-0,3 NDT/kWh). Chúng không bán lẻ trực tiếp mà chỉ vận hành hạ tầng.
Nhà bán lẻ (Retailers): Hàng nghìn công ty bán lẻ (thường là chi nhánh của lưới điện hoặc doanh nghiệp tư nhân) cạnh tranh cung cấp gói điện cho người dùng lớn. Đến năm 2023, Quảng Đông có 158 nhà bán lẻ và 36.187 hợp đồng. Người dùng nhỏ (hộ gia đình) vẫn mua từ lưới điện với giá quy định.
Người dùng cuối: Công nghiệp/thương mại có thể chọn nhà bán lẻ qua nền tảng số (như "LaiTaoDian" ở Quảng Đông). Hộ gia đình: Giá thang bậc (tiered pricing) để khuyến khích tiết kiệm, với mức cơ bản khoảng 0,5-0,6 NDT/kWh (7,8 cent USD/kWh năm 2024), tăng dần cho tiêu thụ cao.