[TT Hữu ích] Cội nguồn cuộc xung đột Israel-Palestine

[Ngao5]

Nasser bình tĩnh ra lệnh cho quân đội rút lui để mặc Israel chiếm bán đảo Sinai, và sai đánh đắm tàu để bít kênh Suez.
Cả thế giới bất bình, đứng về phe Ai Cập, tố cáo Anh, Pháp, Israel là đã gây chiến tranh.

Nasser sai đánh đắm tàu để bít kênh Suez

 

[Ngao5]

Đến 2-11-1956, Israel chiếm trọn Sinai, bắt được 700 tù binh.
Tổn thất của Israel rất ít: 180 người chết, vài trăm thương binh, chỉ có một người bị bắt làm tù binh, một phi công bị thương khi máy bay rơi sau trận tuyến Ai Cập. Nhưng tỉ số sĩ quan chết rất cao vì họ can đảm xung phong tới trước.
Ai Cập mới đầu chiến đấu khá hăng, nhưng bị tấn công bất ngờ, trở tay không kịp; sau được lệnh rút lui về phía tây bờ kênh.
Liên quân Anh, Pháp và Israel rải truyền đơn xuống đầy đường:
“Hỡi dân chúng Ai Cập!
Chúng tôi bắt buộc phải dội bom các người, bất kỳ là các người ở đâu! (…) Các người đã mắc một tội mà các người sẽ phải trả bằng một giá đắt. Các người đã tin và ủng hộ Gamal Abdel Nasser”

 

[Ngao5]

Và máy bay Anh Pháp đã dội bom thật, dội bom một cách tàn nhẫn, suốt ngày đêm, dữ dội hơn cả hồi Đức Quốc xã dội xuống London.
Nhưng họ càng dội bom thì dân chúng Ai Cập càng sát cánh với Nasser
Nhân dân Anh, Pháp càng chỉ trích chính phủ, không khí tại Liên hiệp quốc càng nghẹt thở, đòi Israel, Anh, Pháp phải ngưng cuộc xâm lăng lập tức.
Thấy Liên hiệp quốc có những quyết định gấp, chính quyền Anh , Pháp càng quýnh lên, thúc quân đội tiến thật mau, để chiếm trọn Ai Cập ít nhất là Cairo, Alexandrie, Suez và lật Nasser, trước khi quân đội gìn giữ hoà bình của Liên hiệp quốc can thiệp

11-1956 – máy bay Anh và Pháp ném bom Port Said (Ai Cập)

 

[Ngao5]

Sáng 5-11-1956, liên quân Anh, Pháp tấn công Port Said, Ai Cập
Lính dù nhảy xuống, dưới biển họ nã pháo.
Lính đổ bộ, chiếm từng con đường, từng ngôi nhà một.
Binh sĩ Ai Cập chiến đấu anh dũng. Trẻ con cũng cầm súng, phụ nữ thì tiếp tế vũ khí.
Mục tiêu của Anh Pháp là chiếm xong Port Said rồi chiếm hai bờ kênh Suez một cách chớp nhoáng, khi Liên hiệp quốc can thiệp thì đã trễ, việc đã xong và có lẽ Nasser cũng bị lật rồi nữa.

11-1956 – Binh sĩ Trung đoàn 2 Dù thuộc địa tấn công Port Said (Ai Cập) với sự hỗ trợ của xe tăng Anh. Ảnh: Le Barbenchon

11-1956 – Binh sĩ Trung đoàn 2 Dù thuộc địa tấn công Port Said (Ai Cập) với sự hỗ trợ của xe tăng Anh. Ảnh: Le Barbenchon

 

[Ngao5]

11-1956 – binh sĩ Trung đoàn 2 Dù thuộc địa băng qua đường sắt hướng El Rwasa vào trung tâm thành phố Port Said (Ai Cập). Ảnh: Le Barbenchon

 

[Ngao5]

Ngày 5-11-1956, Liên Xô yêu cầu các nước phải hợp lực nhau nhất là Liên Xô và Mỹ để chặn đứng “ba tên giặc” đó lại, đừng để cho chúng bôi nhọ cơ quan tối cao của thế giới.
Liên Xô tự nguyện sẽ đem không quân và hải quân đến Ai Cập.
Đại biểu các nước khác, còn phân vân: “như vậy là tưới thêm dầu vào lửa, chứ không cứu vãn được hoà bình”, thì đại biểu Nga doạ:
- Có thể vụ này gây ra chiến tranh đấy, các ông chịu lấy trách nhiệm với nhau.
Rồi ôm cặp ra về, sau khi phân phát cho mỗi hội viên một bản sao ba bức tối hậu thư của Chủ tịch Xô viết tối cao Bulganin gửi cho Mollet, Eden và Ben-Gurion.

 

[Ngao5]

Với Pháp có đoạn:
“Những thành phố và làng mạc Ai Cập bị dội bom một cách dã man… Nước Pháp sẽ ở trong tình trạng ra sao nếu bị những vũ khí, ghê gớm của các nước khác tàn phá? Tôi cần cho ông hay rằng…”

Với Anh:
“Nếu tên lửa dội xuống Anh và Pháp thì các ông cho như vậy là dã man: Nhưng hành động của các ông ở Ai Cập hiện nay có khác gì không?”.

Còn Ben-Gurion thì tái mặt:
“Các ông đã tuân lệnh người mà hành động như nhưng kẻ sát nhân mà coi thường sinh mạng dân tộc ông. Tương lai quốc gia Israel lâm nguy đấy?
Đại sứ Nga ở Tel Aviv đã được lênh rút ngay về Moscow”.

 

[Ngao5]

Eden và Mollet hỏi nhau, ngờ vực không rõ Nga muốn làm thật hay chỉ doạ già.
Pháp hăng máu nhất, bất chấp tối hậu thư.
Anh rụt rè hỏi Mỹ, Mỹ đáp:
- Nếu cứ ương ngạnh giữ thái độ đáng tội đó thì đừng mong chúng tôi giúp nữa. Ngưng chiến ngay đi!
Lúc đó Pháp mới hoảng
Chính phủ Pháp tuyên bố với nhân dân rằng số dầu, xăng dự trữ trong nước đủ dùng trong bốn tháng mà sự thực chỉ đủ dùng có nửa tháng.
Kênh Suez đã bít ba bốn ngày rồi, không một quốc gia Ả-rập nào chịu bán xăng cho Anh, Pháp nữa.
Chỉ còn mười ngày nữa là hết xăng; các nhà máy, xưởng hãng, ô tô, máy bay lấy gì mà chạy, thợ thuyền sẽ thất nghiệp hết, kinh tế Pháp sụp đổ. Nếu Mỹ mà không giúp thì chết chắc chắn. Lúc này mới thấy xăng là máu của quốc gia và vì nó mà minh phải lệ thuộc Mỹ nhiều quá.

 

[Ngao5]

- Nếu Liên Xô tấn công thì Mỹ có bênh vực không?
Mỹ trả lời chỉ bênh vực Anh, Pháp trong trường hợp Liên Xô dội bom hay bắn vào chính địa phận của Anh, Pháp. Còn nếu Nga dội bom hay bắn vào quân đội Anh, Pháp ở Ai Cập thì Mỹ không thể can thiệp được.
Eden toát mồ hôi. Suốt đời chính trị của ông, chưa có lần nào khổ tâm, nhục nhã như vậy. Ấn Độ doạ rút ra ngoài Cộng đồng thịnh vượng, Sri Lanka sẽ theo chân. Cả khối Ả-rập chửi rủa ông. Dân chúng la ó ông. Một nghị sĩ Công đ.ảng bảo ông:
- Nếu chính phủ muốn áp dụng luật rừng rú, thì chính phủ nên nhớ rằng Anh và Pháp không phải là những con thú mạnh nhất trong rừng đâu. Còn nhiều mãnh thú nguy hiểm hơn nữa đương rình ở chúng quanh đấy!
Eden bảo Mollet:
- Tôi chịu không nổi nữa. Mọi người bỏ rơi tôi. Các cộng sự viên của tôi, từ chức hết rồi, một vạn người biểu tình ở Quảng trường Trafangar (London) đòi tôi về vườn. Ấn Độ, Sri Lanka, Canada, Úc đòi tuyệt giao: Mỹ không chịu cung cấp dầu lửa cho tôi nữa. Đồng Bảng chắc phải phá giá thôi. Ghê gớm quá!

 

[Ngao5]

Mollet năn nỉ:
- Chỉ còn chút xíu nữa là tới đích mà bỏ dở thì tức chẽt đi được. Gắng lên, ông bạn. Liên Xô doạ già đấy mà. Họ có làm thật thì cũng phải chuẩn bị ít nhất là vài ngày chứ. Chúng mình chỉ cần 48 giờ nữa là chiếm trọn kênh Suez.
- Không, tôi buông xuôi. Tôi đã ra lệnh 19 giờ phải ngưng bắn.
Mollet nói riết, Eden mới chịu hoãn thêm vài giờ nữa và quyết định là đúng 23 giờ 59 phút thì ngưng bắn, không được kéo dài thẻm một phút nào nữa.
Mollet liền đánh điện cho Tham mưu trưởng ở Ai Cập:
- Có lẽ sắp có lệnh ngưng bắn vào 24 giờ ngày 6-11. Vậy phải chiếm đất cho thật nhiều vào: Mà lệnh đó là lệnh ngưng bắn chứ không nhất định là phải ngưng tiến. Nghĩa là tới 24 giờ ngày 6-11 còn tiến được mà không phải bắn thì cứ tiến, tiến cho thật mau, chiếm được càng nhiều đất càng tốt!

 

[Ngao5]

Sáng hôm 6-11-1956, Anh cho quân đổ bộ lên Port Said rồi liên quân Anh, Pháp tiến theo bờ kênh Suez
Nhưng Pháp hóng được những thông tin
“Máy bay phản lực bay trên không phận Thổ. Không quân Thổ ở trong tình trạng báo động”
“Từ Syria có khoảng 100 máy bay MiG-15 và 100 xe tăng đang tiến vào”.
Anh cũng nhận được tin:
“Từ Sip, radar cho thấy có máy bay bay rất cao ở trên đảo”.
Pháp cũng nhận được:
“Nga xin Thổ cho phép 5 chiến hạm qua eo biển Dardanelles”
“Tin mật: Có 6 tàu ngầm Nga. Ở Alexandrie và khoảng 250 người nhái”.
Nguy quá.

 

[Ngao5]

Anh, Pháp vội đánh điện, cho Tổng tư lệnh quân đội của mình ở chiến trường Ai Cập, bảo phải ngưng bắn đúng 23 giờ 59 phút, không được trái lệnh.
Ngày hôm đó họ ráng tiến thật mau, nhưng Pháp cứ phải chờ Anh, không dám tiến một mình vì không dám nhận trách nhiệm một mình, mà Anh thì chậm chạp, trục trặc nhiều chuyện.
Khi được lệnh ngưng bắn, họ bực tức không hiểu tại sao chỉ còn có 24 giờ nữa là chiếm trọn kênh mà phải ngừng?
Và đúng 23 giờ 59 phút, hai đoàn xe tăng tới cây số 147 trên kênh Suez rồi ngừng lại y như “chết giấc” vậy
Họ mới tới El Cap, tiến được phần tư đường!

 

[Ngao5]

Hậu quả của 8 ngày chiến tranh kênh Suez
Thế là chiến tranh chớp nhoáng nhất trong lịch sử đã kết liễu: trước sau chỉ có tám ngày: từ 17 giờ ngày 29-10 đến 24 giờ ngày 6-11-1956.
Binh sĩ Anh, Pháp hận rằng không tiến được tới đầu kênh, nhưng dẫu có tiến tới thì cũng vô ích. Người ta sẽ không để cho họ chiếm kênh, họ không còn là cường quốc nữa, mà khắp thế giới, ngay dân chúng họ nữa, kịch liệt mạt sát họ.
Khi Liên hiệp quốc ra lệnh bắt Israel trở về biên giới cũ, bắt Anh, Pháp rút hết quân đội thì Anh, Pháp răm rắp tuân theo, Israel cự nự một chầu, Mỹ doạ cúp “viện trợ”, Ben-Gurion phải cúi đầu.
Đại diện của Israel ở Liên hiệp quốc đưa ra lý do: mấy năm nay các quốc gia Ả-rập không thi hành đúng hiệp ước đình chiến năm 1949, cứ khiêu khích hoài, Israel mấy lần yêu cầu Liên hiệp quốc can thiệp, Liên hiệp quốc không giải quyết được gì cả, cho tới khi Israel thấy vũ khí và quân lính Ả-rập tiến Sinai nhiều quá nguy cho Israel nên Israel phải đảm nhận lấy việc tự vệ.
Giải thích gì thì giải thích, không ai chấp nhận được luận điệu của họ và rốt cuộc Liên hiệp quốc đã buộc họ phải rút quân về biên giới.
Ben-Gourion khen Nasser thông minh cũng phải: Nasser chỉ khiêu khích để Israel phải ra tay trước mà lỗi về cả Do Thái.

 

[Ngao5]

Lỗi về Ben-Gourion đã tính sai một nước cờ, ông đã làm cho khối trung lập, khối Á Phi mất hẳn cảm tình với quốc gia ông.
Tất cả các quốc gia Ả-rập đều thêm căm thù Israel, và sự xung đột càng gay gắt hơn nữa, chủ trương thống nhất các quốc gia Ả-rập càng thêm vững vàng.
Danh tiếng của Nasser vang khắp thế giới. Mọi nước gửi lời chức tụng. Các dân tộc Ả-rập coi ông là một vị danh hùng rửa nhục cho họ, thắng được cả Anh, Pháp.
Ở Ả-rập Saudi, Syria, Jordan đâu đâu cũng thấy hình ảnh Nasser.
Anh mất hết cảm tình của dân Ả-rập, bị Mỹ hất cẳng ở bán đảo Ả-rập.
Pháp bị thiệt hại rất nặng: bao nhiêu công trình kinh doanh và xây dựng văn hoá ở Ai Cập trong một thế kỷ rưỡi, phút chốc sụp đổ hết, không còn vớt vát được chút gì cả.
Ngay các công ty Ý, Thuỵ Sĩ, Hy Lạp cũng bị hại lây: họ bắt buộc phải dùng nhân viên Ai Cập trong mọi nhiệm vụ và lần lượt các xí nghiệp ngoại quốc đều bị quốc hữu hoá hết.

 

[Ngao5]

Nhưng ảnh hưởng lớn nhất là địa vị của Liên Xô ở bán đảo Ả-rập hoá ra quan trọng, mấy chục triệu dân Ả-rập bỗng có cảm tình với Nga.
Bán đảo Ả-rập sau thế chiến thứ nhất bị Anh thao túng, quyền lợi của Pháp ở đó kém xa của Anh, Mỹ không có gì, Nga chưa mon men tới được.
Liên Xô từ lâu muốn mở rộng phạm vi tới bán đảo Ả-rập không phải vì ham các giếng dầu (Liên Xô có dư dầu lửa để dùng rồi) mà vì muốn thu phục chư hầu mà bao vây Tây Âu, tranh giành ảnh hưởng với Mỹ.
Nhờ một chính sách khôn khéo, ngược hẳn với chính sách Mỹ - Liên Xô dùng kinh tế để phục vụ chính trị, chứ không như Nhà Trắng dùng chính trị để phục vụ kình tế của mình.
Liên Xô đã thắng Mỹ một keo rực rỡ năm 1956

 

[Ngao5]

CUỘC "CHIẾN TRANH SÁU NGÀY" GIỮA Ả-RẬP VÀ ISRAEL
Vài hôm nữa Israel sẽ kỷ niện 54 năm "Cuộc chiến tranh Sáu ngày" đã làm tăng lãnh thổ của họ lê, ba lần

Từ năm 1956 đến tháng 6-1967, trước khi nổ ra cuộc chiến tranh thứ ba, tình hình khối Ả-rập có nhiều diễn biến hết sức phức tạp vì có sự thò tay của các cường quốc
1958, uy thế của Nasser bắt đầu xuống: mặt trận Ả-rập thống nhất của ông gồm có Ai Cập và Syria; Iraq và Jordan thành lập một liên minh Ả-rập để chống lại.
Tức thì xảy ra không biết bao nhiêu cuộc xáo trộn kinh khủng: nổi loạn xảy ra ở Liban giữa phe thân Nasser và phe thân Tây phương. Rồi quốc vương Iraq là Faycal bị hạ sát ở Bagdad hôm trước thì hôm sau, vị Thủ tướng của ông là Noury Said, thân Tây phương cũng bị giết.
Liban cầu cứu với Mỹ và Mỹ cho thả lính nhảy dù xuống Amman, thủ đô Jordan.
Ngày 1-2-1958, Ai Cập và Syria sát nhập với nhau thành một quốc gia mới mang tên Cộng hoà Ả-rập Thống nhất

 

[Ngao5]

Trong khi các quốc gia Ả-rập mải nói chuyện với nhau, Israel lo kiến thiết, củng cố lực lượng, thừa cơ tháo nước sông Jordan để dẫn vào các miền khô cháy của họ. Ả-rập phản kháng, doạ dẫm cũng vô hiệu.
Các vụ xung đột ở biên giới xảy ra như cơm bữa và lần nào quân đội Israel cũng “ra tay” một cách cương quyết.
Năm 1964, khối Ả-rập rất chia rẽ về vấn đề Israel:
- Tunisia ôn hoà nhất, muốn dùng chính sách ngoại giao
- Syria kịch liệt nhất, chỉ đòi dùng võ lực;
- Ai Cập trung dung đề nghị cứ tạm giữ hiện trạng mà chuẩn bị chiến tranh cho kỹ đã.

 

[Ngao5]

Để hoá giải hai chủ trương kia, Nasser thành lập một cơ quan giải phóng Palestine mà người cầm đầu là Ahmed Choukeiri
Cơ quan có mục đích quấy rối các miền có dân tản cư Ả-rập tức ở Gaza (400.000 dân tản cư trên một thẻo đất nhỏ độ 300 cây số vuông) và Jordan, trên một biên giới đài 350 cây số. Cơ quan đóng bản dinh ở Jerusalem, có rất nhiều tiền vì hầu hết các quốc gia Ả-rập đều phải đóng góp một thứ thuế gọi là “thuế hồi hương”, nhờ vậy chỉ trong hai năm thành lập được một đạo quân 16.000 người được Trung Quốc huấn luyện và cung cấp vũ khí.
Choukeiri có hồi qua thăm Bắc Kinh, được Chu Ân Lai tiếp đón niềm nở, coi như một lãnh tụ Ả-rập nên về Jerusalem ông ta hăng say, đòi mở cuộc thánh chiến, diệt Israel và tuyên bố “sẽ sẵn sàng bắn phát súng đầu tiên”.
Nasser thấy Choukeiri đi quá trớn, vội vàng cải chính, nhưng đã quá trễ

 

[Ngao5]

Đến tháng 5-1967, hai bên Israel và Ai Cập đều chuẩn bị chiến tranh.
Sau chiến tranh 1956, do yêu cầu của Ai Cập, Liên hiệp quốc phái 400 quân mũ nồi xanh đóng ở Sinai và Gaza để ngăn các cuộc gây hấn của Israel. Trong hiệp ước có nói rõ rằng nếu một trong hai bên (Ai Cập hoặc Israel) phản đối thì đội quân đó sẽ rút ra.
Năm 1967, Nasser dựa vào điều khoản đó đòi họ rút đi, thâm ý là muốn khiêu khích Israel để gây chiến.
Tổng thư ký Liên hiệp quốc là U Thant có lẽ hiểu nguy cơ đó, nhưng đành phải giữ đúng hiệp ước. Người ta trách ông quyết định vội vàng, không hỏi ý kiến Hội đồng bảo an.

 

[Ngao5]

Quân mũ xanh đi, quân đội Ai Cập tới thay thế. Nassel lại muốn phong toả eo biển Tiran, trong vịnh Akaba, ngăn các tàu Israel tới Elath, cửa ngõ của Israel trên Hồng Hải. Từ mười năm qua kênh Suez bị cấm, Liên hiệp quốc bảo đảm cho Israel dùng hải cảng đó để giao thông với phương Đông. Dầu lửa chở tới Elath, đưa lên xe tải rồi do con đường xa lộ rất tốt Beetcheva người ta gọi con đường này là “kênh Suez cạn của Israel” mà vận chuyển lên Haifa, bị chặn ở phía đó, Israel như bị cắt mất một lá phổi.
Thế là chiến tranh không thể tránh được.