Việc nhận ra và chấp nhận việc trẻ có dấu hiệu tự kỷ phải rất tinh ý và công tâm; vì việc này nếu nói sai rất mếch lòng và ảnh hưởng tới tâm lý chung của bố mẹ cháu cũng như cả nhà.
Như chuyện nhà em, F1 nhà bà chị gái kém F1 nhà em gần 1 tuổi; 2 nhà cũng ko gần nhau nên ko có cơ hội tiếp xúc nhiều, thi thoảng sang chơi thì hay so sánh là thằng này nó chậm (nói, biết) hơn cu nhà mình thôi chứ cũng ko dám nhận xét sâu. Đến quãng nó khoảng 20-22 tháng thì cu nhà em đợt đó bị sốt dài ngày nên bà nội phải cho cả con nhà bà chị qua nhà em để trông 2 đứa. Ở cùng nó mấy hôm thì em mới để ý rõ hơn các hành vi của nó: ko biết tên mình, ai gọi ko chú ý & ko giao tiếp bằng mắt; rất thích các loại quạt, bánh xe; khi chơi với con nhà em thì hầu như là ko biết cách chơi; hay đánh phá chứ ko hợp tác.
Vì là người trong nhà và cũng có con same same tuổi nên em mới tìm hiểu thêm & báo với nhà anh chị là thằng bé có dấu hiệu tự kỷ chứ ko phải là chậm bình thường. Oba kia lúc đó mới hốt hoảng chứ trước giờ cũng ko để ý hoặc nghĩ con bị vậy. Vì ở nhà bà trông thường toàn lanh quanh trong nhà, ít tiếp xúc với người khác, trẻ con cùng lứa nên nó bị "mất kết nối". Cả nhà quyết định cho nó về quê để thay đổi môi trường vì nghĩ vẫn còn sớm, còn kịp.
Sau khoảng 2-3 tháng về quê, tiếp xúc với nhiều người, không gian thoáng thì cháu nó có tiến bộ hơn, gọi biết thưa và bước đầu biết giao tiếp mắt. Sau đó cũng cho nó đi học mẫu giáo như trẻ khác, cháu vẫn chịu nhưng bị chậm ăn (ăn cứ phải đút, ko đút ko ăn hoặc chớt chat), vs vẫn lung tung (đi tè thì tự đi nhưng đi ị là kiểu cứ tự nó tòi ra chứ ko kịp đòi); học số rất tốt & tiếng anh nhanh. Nói chung cháu tập trung tốt, thích học cái gì (số) thì học rất nhanh & nhớ rất tốt; còn tay chân thì cứ kiểu lều khều, ko khéo tay.
Đến hiện tại cháu gần 4t, em cảm nhận thì về trí tuệ nó phát triển đc 80-85% so với con nhà em tầm tuổi: nhận biết hết mọi thứ xung quanh, có tư duy và tò mò; nhưng về ngôn ngữ, hành vi và xúc cảm thì kèm hơn. Về ngôn ngữ cháu nói ngọng, nghe quen mới nhận ra được & hiện tại vẫn chưa biết khác phục thế nào, ko biết có phải can thiệp về ngôn ngữ ko chứ dạy ko ăn thua; cháu cũng diễn tả đc ý muốn của bản thân, nói đc câu dài nhưng ko phức tạp và hay nói theo đuôi người khác. Về hành vi thì vẫn vậy: ăn phải đút mới chịu ăn, tè thì tự đi nhưng ị thì cứ tự ra quần (kiểu chưa/ko kiểm soát đc); tay chân vẫn lêu ngêu kiểu hậu đậu chứ chưa có sự khéo léo (con nhà em thì cầm kéo, cầm bút, cầm thìa đũa rất khéo), biết đi xe thăng bằng. Về cảm xúc thì em cảm giác cháu ko hiểu nhiều về các cảm xúc, nó chỉ có 1 số ít cảm xúc chứ ko biết/thể hiện đc nhiều; ít đồng cảm đc cảm xúc của người khác để điều chỉnh hành vi bản thân. Khi chơi thì vẫn hay giằng/đòi đồ bằng được; nếu ko đc đáp ứng thì sẽ hờn, ăn vạ rất to.....
Theo các cụ có kinh nghiệm thì trường hợp như của cháu là ở mức độ nào? Có phải can thiệp bằng phương pháp hay trường lớp gì ko hay cứ để nó tự hoà đồng? Em thì có cảm giác về trí tuệ nó sẽ phát triển đc cơ bản bt vì nó thích cái gì thì sẽ rất chú ý; nhưng về trí tuệ xúc cảm thì khó. Sau này đi học nó sẽ khó hoà đồng và dễ bị tổn thương. Em mới chỉ khuyên anh/chị tích cực phải quan tâm, kiên nhẫn với nó, đặc biệt về cảm xúc; tích cực cho nó chơi với trẻ cùng lứa và can thiệp khi cần thiết.
