Thầy đang cố áp dụng triết lý giới luật 2.500 năm trước vào thời đại 2025 bây giờ.
Nếu quay ngược thời gian về thời Đức Phật, những quy tắc khổ hạnh như *"ngày ăn một bữa, chân không giày dép"* có thể phù hợp trong bối cảnh xã hội cách đây 2000 năm thời điểm chưa tồn tại khái niệm hộ chiếu, visa, sở hữu đất đai, facebook, internet…
Nhưng giữa thế kỷ XXI, việc thày mặc nhiên coi thế giới vẫn "phẳng" như thuở sơ khai ấy là sự lạc lõng. Thầy quên rằng ranh giới quốc gia, khác biệt ngôn ngữ, và hệ thống pháp lý phức tạp đã khiến việc tự do di chuyển khắp châu Á (Myanmar, Bangladesh, Ấn Độ...) không còn là chuyện "tùy duyên" đơn thuần.
Bám víu vào góc nhìn hạn hẹp của quá khứ, thầy đánh mất tầm nhìn thực tế và Khi tư duy bị giới hạn bởi khuôn mẫu nghìn năm, mọi phân tích đều trở nên phiến diện không còn đúng vào thời hiện tại. Thầy ngộ nhận rằng "thay người như thay áo" – xem con người và văn hóa các quốc gia như những mảnh ghép dễ dàng thay thế. Nhưng thực tế, việc thiếu hiểu biết về luật pháp quốc tế, bất đồng ngôn ngữ, hay khác biệt văn hóa có thể biến hành trình của thầy thành bài toán không lời giải.
Hệ quả tất yếu: Nếu phải quay về nhà sớm thì ko nên đổ cho "duyên số", mà là hệ quả của tư duy thiếu phân tích xét đoán.
Nếu thầy bị trục xuất, đó không phải định mệnh an bài, mà là kết quả của việc không lường trước rủi ro, thiếu kế hoạch ứng biến trước các quy định pháp lý. Trí tuệ đích thực của người tu hành không nằm ở việc khép mình trong giới luật cũ, mà ở khả năng thích nghi có chánh niệm – hiểu rõ thời đại mình đang sống để hoằng pháp đúng phương pháp.
Việc áp dụng giới luật một cách tùy tiện đôi khi không phải là phương án tốt nhất, và cũng không nên tuyệt đối hóa chúng.
Có những giới luật vẫn phù hợp với thời đại ngày nay, nhưng cũng có những giới luật không còn phù hợp, thậm chí trở nên lạc hậu. Cách đây 2.500 năm, khi con người đặt ra các giới luật, họ không thể lường trước sự phát triển vượt bậc của thế giới trong tương lai. Đây chính là hạn chế khi học và áp dụng giới luật một cách máy móc. Nếu chỉ học theo mà không biết suy luận, phân tích, so sánh và đánh giá, thì đó chính là sự mù quáng
Giới luật, dù có giá trị đạo đức và hướng thiện, vẫn là sản phẩm của một thời đại nhất định, chịu ảnh hưởng của bối cảnh lịch sử, văn hóa, và nhận thức thời bấy giờ. Vì vậy, khi áp dụng giới luật vào thực tế ngày nay, việc suy luận, phân tích, và điều chỉnh cho phù hợp là rất quan trọng.
Trong đạo Phật, tinh thần cốt lõi của giới luật không nằm ở việc ràng buộc cứng nhắc, mà là ở sự tỉnh thức và trí tuệ khi áp dụng chúng. Đức Phật cũng từng nhấn mạnh đến nguyên tắc “tùy duyên” – nghĩa là tùy vào hoàn cảnh, thời đại mà có sự điều chỉnh phù hợp, miễn là vẫn giữ được tinh thần hướng thiện và giải thoát.
Tuy nhiên thày hiểu hai chữ “ tuỳ duyên “ này khá bị động và máy móc… khi bí thì sử dụng bừa 2 chữ “tuỳ duyên”
Nếu tuân thủ giới luật một cách máy móc mà không hiểu rõ bản chất của chúng, người tu hành có thể rơi vào hình thức chủ nghĩa hoặc cực đoan. ( thày ko chịu đánh răng để vi khuẩn làm sâu răng vì thày nói sợ làm chết con vi khuẩn ) Do đó, cách tiếp cận tốt nhất là hiểu rõ bản chất của giới luật, biết linh hoạt trong việc áp dụng, đồng thời giữ vững mục tiêu cao nhất là phát triển trí tuệ và lòng từ bi.
