Tháng 3 rồi.... em chào tháng ba bằng một tháng ba cũ
Tháng ba - lửa Đỏ và tuyết Trắng!
Một ngày tháng 10, Út ghé qua thăm Hà Nội của ta. Đi cùng Út qua Hồ Gươm, đền Ngọc Sơn và chỉ cho Út hai cây gạo ven hồ. Nhưng mùa này gạo chẳng ra hoa, nên Út vẫn chưa được ngắm sắc đỏ của hoa gạo. Tháng 3 nhé Út! Bao giờ tháng 3, Út lại ra Hà Nội đi, để ta dẫn Út đi ngắm hoa mộc miên rực cháy.
“Thần cây đa, ma cây gạo”…. câu tục ngữ đó gắn liền với một mùa tháng ba giáp hạt, khi mà những thửa ruộng lúa chiêm của người nông dân mới bắt đầu cấy xong đầu tháng hai, và mãi đến tận tháng 5 mới trổ bông để mang lại cho người nông dân bát cơm gạo mới. Để tháng ba trở thành tháng khắc khoải của những cơn đói. Người nông dân xẻ bát cơm phần lũ trẻ. Mà lũ trẻ thì chúng chẳng bao giờ biết no cả, nên chúng thường đi nhặt bông gạo để bóc chút hoa ra ăn cho đỡ nhạt miệng…Những con “ma đói” một thời xa xưa chắc cũng quẩn quanh cây gạo là vì thế.
Hoa gạo đỏ rực, cháy bỏng trên những cành cây tháng 3, mang theo cả những nỗi khắc khoải của một thời thơ dại, mang theo cả nỗi nhớ về một người con gái xa xưa:
“Anh làm sao quên được những con đường.
Lá vàng rơi trên cỏ.
Nhớ vai em chập chờn hoa gạo đỏ”.
(Từ biệt – LQV)
Hoa gạo cứ thế, cháy đỏ tuổi thơ và in đậm dấu ấn thời gian vào những người đi xa dịp tháng ba ngày tám. Cứ thong dong, bông gạo nở đỏ, bừng lên trên những cành cây to lớn, khẳng khiu, thư thả đứng ngắm nhìn từng đàn sáo bay về. Để rồi sau đó nhè nhẹ buông xuống trên mặt cỏ.
Tháng ba hoa mộc miên nở đỏ
Chập chờn theo bước em qua
Đàn chim sáo sau mùa đi tránh rét
Nhớ chốn xưa, hoa đỏ, lại quay về.
Hoa gạo – hoa mộc miên, cùng một loại hoa mà có tới 2 cái tên lận....một cái tên thật là mộc mạc, còn cái tên kia lại rất nên thơ. Mộc miên, nghĩa là loài cây mềm mại… không rõ là vì thân cây gạo, dù to, nhưng lại không phải là thân cây lấy gỗ, hay là do bông gạo già bung ra từng sợi bông nhẹ nhàng rơi, thật lãng đãng trong gió và trên sắc đỏ của hoa.
Hà Nội của ta, giờ chẳng còn nhiều cây gạo. Có lẽ vì trồng cây gạo chẳng thu được gì, nên họ không thích trồng nữa. Nhưng cũng may là Hà Nội của bọn họ - bây giờ rộng lắm – vẫn còn những miền quê thanh vắng, khắc khoải trong tháng 3 với màu hoa gạo đỏ.
Tháng ba Hà Nội, có nhẽ giờ nhiều người biết đến hoa sưa hơn là hoa gạo. Hoa sưa nha Út, chứ không phải hoa sữa của mùa thu đâu. Những cây sưa vừa cho gỗ quý, vừa xanh mát suốt năm. Cây sưa chỉ chợt rụng lá đầu xuân, khoe những tán cây khẳng khiu để rồi bừng lên trắng ngần cả góc phố.
Hoa sưa chỉ có mùi rất nhẹ, gần như không thấy, nhưng sắc hoa sưa thì thật là rạng rỡ. Hoa trắng xoá, những cánh hoa rụng sớm, bay nhè nhẹ trong gió như những bông tuyết đang bay. Hoa Tuyết Trắng – cái tên mà nhà văn Băng Sơn đã đặt cho hoa sưa trong cuốn sách của ông về những nẻo đường Hà Nội.
Hoa sưa nở nhanh lắm, và rụng cũng nhanh lắm. Nên những cô thanh nữ thường chờ đợi cả nửa mùa xuân, để đợi một ngày hoa sưa nở trắng, ánh nắng long lanh và cùng bung những tà áo thướt tha, để có một bộ ảnh tuyệt vời, lưu giữ lại tuổi thanh xuân trong trẻo, bên cành hoa sưa trắng. Có lẽ họ sợ tuổi xuân cũng chóng qua như những cánh hoa sưa.
Út lên hình đẹp lắm… Ta vẫn thường ngồi mê mải ngắm những tấm hình của Út mà không thấy chán. Để rồi sau đó, ta mong một ngày Út sẽ lại về Hà Nội tháng 3, để cùng ta đợi cái thời khắc hoa sưa nở trắng, để ta được tự tay ghi lại những tấm hình của Út dưới những cánh hoa tuyết bay bay. Ta chụp hình không đẹp, nhưng Út và hoa sưa đều đẹp, nên ta rất tự tin là những tấm hình kiểu gì cũng sẽ rất bắt mắt. Và sau đó, khi những bông hoa sưa đã đi theo thời gian, biết đâu, Út sẽ lại đồng ý theo ta lang thang về những miền quê để ngắm hoa mộc miên bừng cháy. Út sẽ lại vấn tóc, đi đôi giày cao cao theo lối đò qua bến Đục vào vãn cảnh chùa Hương nhé. Và ta sẽ lại được một lần ngắm nhìn cô bé hay cúi đầu thẹn thùng, và đôi má, đôi môi bừng đỏ như bông mộc miên bên suối....
P/S: viết vội trong một chiều mưa SG, lúc trú mưa trong ngôi nhà xây dở và nhớ về tháng 3 hoa gạo đỏ
Ảnh em mượn
