Trên mạng bây giờ nhiều "chiên gia" mà trình độ toán thì chắc cỡ 4 điểm, vật lý cỡ 2 điểm chém gió thành thần về nguyên nhân lũ lụt ở Miền Trung. Đưa ra mấy lập luận và con số cho nó có vẻ nguy hiểm nhưng toàn ngụy khoa học hết. Kể cả nhiều người có chuyên môn, thậm chí là chuyên gia nổi tiếng cũng phát biểu một cách cảm tính và võ đoán.
Việc phân tích nguyên nhân lũ, lụt phải dựa trên số liệu, cơ sở khoa học và phải có tính toán cụ thể mới có thể xác định được vì điều kiện mỗi lưu vực một khác. Đành rằng là để mọi người dễ hiểu thì có thể ví von dân dã nhưng kiểu lập luận dùng hồ chứa này để giải thích hồ chứa khác đã là không đúng chứ chưa nói đến việc mượn những thứ vớ vấn để giải thích cho cách hoạt động của một hồ chứa, một con đập cụ thể.
Em nói thật là với địa hình Miền Trung cộng với diễn biến thời tiết khó lường do biến đổi khí hậu, cộng với đô thị hóa, sự can thiệp quá mức của con người trên lưu vực (phá rừng, thay đổi mặt đệm,...) thì lũ lụt là không tránh khỏi. Đây mới là những nguyên nhân chính.
Các giải pháp để giảm lũ lụt thì phần lớn đều không khả thi về điều kiện kỹ thuật và kinh tế. Ví dụ, trữ nước để giảm lũ cho hạ du, làm đường dẫn để thoát lũ nhanh, xây đê, mở rộng lòng sông, cửa sông,... đối với Miền Trung là không hiệu quả.
Tuy nhiên, những giải pháp để tránh lũ, ngập lụt là phù hợp: ví dụ qui hoạch lại khu dân cư, tôn nền, làm nhà trên cao,...
Vì vậy, chính quyền và người dân cần phải chuẩn bị sẵn sàng để chung sống và thích ứng với lũ lụt. Chuẩn bị thật tốt từ qui hoạch, xây dựng nhà cửa chống lũ, tích trữ lương thực, nhu yếu phẩm trong khoảng thời gian mùa lũ bão (cho 4 tháng từ tháng 9 đến hết tháng 12). Nhà nước cần nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống quan trắc, dự báo, cảnh báo, trợ giúp vận hành, xây dựng bản đồ ngập lụt cho mọi kịch bản thiên tai cực đoan xảy ra và thông tin đầy đủ đến người dân để giảm thiểu thiệt hại.