[Funland] Những ngôi đền cổ xưa tích cũ theo dặm dài Tổ quốc

[Gừng83]

Em bổ sung thêm ít thông tin với mợ chủ.

Đền chưa rõ xây dựng từ bao giờ (có thông tin là khoảng 600 năm trước), tuy nhiên, trải qua thời gian, biến cố, đền ko còn nữa. Đến năm 1993, nhân dân và chính quyền đã thống nhất xây dựng lại đền. Năm 1997, đền được công nhận là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia. Cho đến nay, đền tiếp tục được đầu tư tu bổ, tôn tạo. Sau sáp nhập tháng 7/2025, đền thuộc phường Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa.

Đền An Dương Vương tại Thanh Hóa có quy mô và cấu trúc khá tương đồng với đền An Dương Vương tại Cổ Loa, có lẽ khi xây dựng lại đã có dụng ý mô phỏng với ngôi đền "gốc", có thể thấy rõ nhất là nghi môn của 2 ngôi đền.

Nghi môn đền tại Thanh Hóa

View attachment 9253522

Tại Cổ Loa

View attachment 9253526

Trên cả 2 nghi môn đều đắp 4 chữ 俯仰千古 - Phủ Ngưỡng Thiên Cổ, nghĩa là Muôn đời chiêm bái, ngưỡng mộ, ngoài ra còn có ý nghĩa khác về sự ngắn ngủi của cuộc đời so với con sông dài lịch sử.

Cảm ơn thông tin của Mợ nhé!
Chính ra Đền An Dương Vương ở Cổ Loa e lại chưa đi. Còn ở TH thì e tới 2 lần; lần 1 là tháng 10 năm ngoái và hôm rồi quay trở lại thì thấy có sửa sang chút khu vực sắp lễ vs nhà chờ. Các cung và ban vẫn ko có nhiều đổi thay.

 

[Loe_hờ lú]

Vốn quan tâm và có chút đam mê tìm hiểu về văn hóa, lịch sử dân tộc qua các triều đại, với mong ước trải nghiệm nhiều không gian của đất nước, em xin phép được mở 1 thớt về chủ đề này để giao lưu, chia sẻ với những người đồng sở thích. Nếu có gì mạo phạm hay sai sót mong các Chã và Cụ/Mợ hoan hỉ và lượng thứ.
Đi để hiểu thêm, yêu thêm đất nước mình, biết ơn những người đi trước đã dựng xây, gìn giữ, chiến đấu cho cs của chúng ta hôm nay

1. Đền VUA AN DƯƠNG VƯƠNG (Sầm Sơn, Thanh Hóa)

Đền thờ Vua An Dương Vương và công chúa Mỵ Châu là một ngôi đền linh thiêng, cổ kính ở Thanh Hoá (có niên đại tầm 600 năm), tọa tại Sầm Sơn nhưng tiếc là ít người biết đến để hành lễ và chiêm bái. Nhắc tới SS thì Đền Độc Cước có vẻ nổi tiếng hơn cả. Tâm lý mọi người vẫn hay thích đi các đền to phủ lớn, càng nổi tiếng thì càng chen chúc nhau đi. Trước kia, mình cũng theo số đông như vậy nhưng từ ngày được khai mở thì mình ko phân biệt, càng đền xưa tích cũ thì càng muốn về để tìm hiểu lịch sử, văn hóa và sám hối các Ngài.
Đền của Ngài quản trấn cửa biển nơi đây gồm một cung thờ Vua, tướng quân Cao Lỗ, Lạc hầu Lạc tướng; 1 cung thờ công chúa Mỵ Châu. Một cung thờ Tứ Phủ.
Mình đi để chiêm bái và biết ơn công lao của các Ngài chứ ko dám cầu xin điều gì cả bởi đã làm được gì đâu mà dám mong cầu, xin xỏ. Những ai làm công chức, viên chức thì nên chịu khó đi lễ các đền các triều Vua. Hợp triều nào ắt thuận.
Mong mọi người hữu duyên về Thanh Hoá có dịp ghé đền của Ngài!
Đền cổ kính, yên bình, nhìn trong ảnh sẽ thấy có dấu tích của thời gian để lại, đặc biệt bên Cung Mẫu, cung Công Chúa và giếng Ngọc.

Cổng chính Đền An Dương Vương

Ngôi đền đã được xây dựng cách đây khoảng 600 năm, khá cổ kính, đậm dấu ấn thời gian.

Hiện trong đền còn lưu giữ được tư liệu, hiện vật có giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật như: 16 đạo sắc phong từ thời Lê Trung Hưng đến thời Nguyễn, các bài văn tế thần, tập văn thúc ước làng Bình Hòa và một số đồ thờ tự như long cung, long ngai, bài vị, kiệu bát cống, hương án, bát biểu, đại tự, câu đối...

Cạnh đền An Dương Vương còn có Đền Quan Nghè Sày, cũng rất ít người biết tới, em sẽ post sau.

Cụ nói đến đức Vua An Dương Vương và công chúa Mỵ Châu làm em nhớ đến câu thơ bất hủ của cụ Lành,
Câu thơ đến hiện giờ vẫn còn nguyên giá trị về những tình huống chúng ta "trái tim lầm lỡ để trên đầu". Dặn dò hậu sinh phải luôn luôn để ý đến nguy cơ ngoại xâm

Kính các cụ thơ:
Tôi kể ngày xưa chuyện Mỵ Châu
Trái tim lầm chỗ để trên đầu
Nỏ thần vô ý trao tay giặc
Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu...

Đầy đủ bài thơ tại: https://www.thivien.net/Tố-Hữu/Tâm-sự/poem-x8tVAHZNJlVGtBkPtY4Qkw#google_vignette

 

[Loe_hờ lú]

Em chụp tại Đền Thánh của đạo Cao Đài, Tây Ninh. Bức Tam Thánh ký thoả ước (Nguyễn Bỉnh Khiêm, Tôn Dật Tiên, Victor Hugo) :

Dieu et Humanite
Amour et Justice

Thượng đế và nhân loại
Bác ái và công bình

Nhìn hệ thống thánh thần và thờ phụng của đạo này quả thực em thấy khó hiểu, sao ông thánh tổ lại có thể nghĩ ra một hệ thống lai tạp đến như vậy

 

[Ocxinh_85]

Em oánh dấu du hí cùng mx Gừng83

Em cũng vậy

 

[comiki]

Cụ nói đến đức Vua An Dương Vương và công chúa Mỵ Châu làm em nhớ đến câu thơ bất hủ của cụ Lành,
Câu thơ đến hiện giờ vẫn còn nguyên giá trị về những tình huống chúng ta "trái tim lầm lỡ để trên đầu". Dặn dò hậu sinh phải luôn luôn để ý đến nguy cơ ngoại xâm

Kính các cụ thơ:
Tôi kể ngày xưa chuyện Mỵ Châu
Trái tim lầm chỗ để trên đầu
Nỏ thần vô ý trao tay giặc
Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu...

Đầy đủ bài thơ tại: https://www.thivien.net/Tố-Hữu/Tâm-sự/poem-x8tVAHZNJlVGtBkPtY4Qkw#google_vignette

Em cũng vẫn hay lẩm nhẩm bài thơ này, trước em vẫn nhớ là của cụ Lành, nhưng giờ check lại hóa ra là của Anh Ngọc.

Mỵ Châu - Anh Ngọc

Lông ngỗng lông ngan rơi trắng đường chạy nạn
Những chiếc lông ko biết tự dấu mình
Nước mắt thành mặt trái của lòng tin
Tình yêu đến cùng đường là cái chết.

Nhưng người đẹp dẫu rơi đầu vẫn đẹp
Tình yêu bị dối lừa vẫn nguyên vẹn tình yêu.

Giá như như trên đời còn có một Mỵ Châu
Vừa say đắm yêu thương vừa luôn luôn cảnh giác
Ko sơ hở, ko mắc lừa mẹo giặc
Một Mỵ Châu như ta vẫn hằng mơ,

Thì hẳn Mỵ Châu ko sống đến bây giờ
Để chung thuỷ với tình yêu hai ngàn năm có lẻ
Như anh với em dẫu yêu nhau chung thuỷ
Đến bạc đầu bất quá chỉ trăm năm.

Nên chúng ta dù rất đỗi đau lòng
Vẫn ko thể cứu Mỵ Châu khỏi chết
Lũ trai biển sẽ thay người nuôi tiếp
Giữa lòng mình viên ngọc của tình yêu.

Vẫn còn đây pho tượng đá cụt đầu
Bởi cụt đầu nên tượng càng rất sống
Cái cụt đầu gợi nhớ dòng màu nóng
Hai ngàn năm dưới đá vẫn tuôn trào.

Anh cũng như em muốn nhắc Mỵ Châu
Đời còn giặc xin đừng quên cảnh giác
Nhưng nhắc sao được người hai ngàn năm trước
Nên em ơi ta đành tự nhắc mình.

 

[chuot08]

Có lẽ là có lưu trữ được phần nào, thời 93 94 Nhà nước bắt đầu có ngân sách tài trợ cho việc lập hồ sơ di tích, một số nơi tại bản thổ vẫn còn gìn giữ được khá đầy đủ nhưng đa số mất mát hư hỏng do hoạn nạn chiến tranh chỉ còn tản mát trong các tài liệu nghiên cứu. Môn bảo tồn ở ta kém.

Mời cụ anh và cccm thăm chùa Tây Phương ở xứ Đoài xa vắng. Chùa đẹp từ kiến trúc đến tượng thì ai cũng hiết, em chỉ góp vui mấy ảnh.
Ảnh đầu là em copi trên mạng, chụp khoảng đầu 198x, cụ Trần Quốc Vượng và mấy cô làm nền trong 1 bộ ảnh lịch chủ đề về văn hoá bảo tồn.

Sau độ chục năm so với ảnh trên, hàng cau cao vút!

Phía trên các vị Tổ là ngói ngũ sắc, biểu trưng cho áo cà sa.

Bản sao các vị Tổ ở Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam:

 

[Colexanh]

Nhìn hệ thống thánh thần và thờ phụng của đạo này quả thực em thấy khó hiểu, sao ông thánh tổ lại có thể nghĩ ra một hệ thống lai tạp đến như vậy

Vì ông ấy mới chỉ đọc được có vậy nếu đọc văn học Nga có thể sẽ thêm một hai ông

 

[X_axe]

Mời cụ anh và cccm thăm chùa Tây Phương ở xứ Đoài xa vắng. Chùa đẹp từ kiến trúc đến tượng thì ai cũng hiết, em chỉ góp vui mấy ảnh.
Ảnh đầu là em copi trên mạng, chụp khoảng đầu 198x, cụ Trần Quốc Vượng và mấy cô làm nền trong 1 bộ ảnh lịch chủ đề về văn hoá bảo tồn.

Sau độ chục năm so với ảnh trên, hàng cau cao vút!

Phía trên các vị Tổ là ngói ngũ sắc, biểu trưng cho áo cà sa.

Bản sao các vị Tổ ở Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam:

Chùa Tây Phương là tượng gỗ em đến thăm chắc cũng 30 năm rồi. Còn đây là 18 vị La Hán điêu khắc đá ở chùa Trúc Lâm Phú Yên

Ít chụp ảnh nên mượn ảnh Tiền Phong

 

[X_axe]

Đền Sỹ Nhiếp, thờ Nam Giao Học Tổ

Có tượng cừu đá gần 2000 năm?

 

[hm.tuan]

Trước nhà em cũng gần đây, tối mùa hè cả nhà hay lên đây hóng mát, xem hạ cờ. Đường Bắc Sơn hồi đó, giữa trồng hoa đào rất đẹp, cây đều tăm tắp; 2 bên hè trồng hoa ban, việc thăm thú là tự do, nhưng vẫn có mấy chú cảnh vệ coi giữ.
Tượng đài này, tác giả là Kts Lê Hiệp, gv ĐHKTHN. Từ ý tưởng và thực hiện đều là cơ duyên; cá nhân em thấy đẹp và ý nghĩa, độc đáo!

Khổ, em mù tịt về kiến trúc, nên cứ thấy hao hao mấy cái khải hoàn môn nước ngoài.

 

[XPQ]

Nhìn hệ thống thánh thần và thờ phụng của đạo này quả thực em thấy khó hiểu, sao ông thánh tổ lại có thể nghĩ ra một hệ thống lai tạp đến như vậy

Các vị sáng lập họ đều là hàng công chức của Nam Kỳ thuộc địa, họ đi học với những lời sấm Trạng Trình để cùng luận đoán mơ hồ về một kỷ nguyên độc lập sắp tới, rồi báo chí Sà Goòng ra rả tuyên truyền tam dân chủ nghĩa của Tiên Dật Tôn khi đó cũng đang trốn nã ở Nam Kỳ, rồi các tác phẩm văn học của Vích To Huy Gô thời đó cũng tràn ngập tủ sách các nơi.
Một cụ là sứ giả của Giời, ban báo ý Giời.
Một cụ là chỉ lối Tam Dân là đường độc lập của cuốc gia
Một cụ thì tổ về Bác Ái, người ngợm yêu thương lấy nhau.
Thực dân Pháp lói gì lói, khá là tôn trọng sự mơ mộng kiểu này nên họ lại càng nhanh phát triển.

 

[Gừng83]

ĐỀN CỐ TRẠCH ( Lộc Vượng, Nam Định)

Đền Cố Trạch nằm cách quốc lộ 10 khoảng 300 m, thuộc địa phận xã Lộc Vượng, ngoại thành Nam Định, thờ Đức thánh Trần: Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn.

Được xây dựng vào cuối thế kỷ XIX, đến năm 1962, đền Cố Trạch được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp nhà nước.


Cố Trạch có nghĩa là "nhà cũ". Tục truyền vào giữa thế kỷ XIX, nhân dân đào được trên đất đền hiện nay một phần bia ghi rõ là đất ở nhà cũ của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn. Bước chân vào đền, du khách sẽ gặp ngay ở cung đệ nhất bức đại tự khắc gỗ năm Đinh Dậu (1897). Trên đó ghi "Hưng Đạo Thân Vương Cố Trạch", nghĩa là nhà cũ của Hưng Đạo Vương. Qua cung đệ nhất, đến cung đệ nhị, khách sẽ gặp "vật báu" có một không hai. Đó là bộ cánh cửa gỗ. Khi khép lại nó tạo thành những bức tranh lịch sử liên hoàn chạm khắc tỷ mỉ, công phu. Mỗi cánh cửa mở ra là một sự kiện, một nhân vật lịch sử của thời Trần hiện về. Từ hình ảnh lưỡng long chầu nguyệt đến cảnh Trần Thái Tông lên ngôi hoàng đế. Rồi các Hội nghị Diên Hồng, Hội nghị Bình Than, trận Chương Dương-Hàm Tử, trận Bạch Đằng Giang nổi tiếng, cảnh Thoát Hoan chui ống đồng tháo chạy hiện lên sinh động qua bàn tay khéo léo và óc sáng tạo của các nghệ nhân.

Sau hai cung là khu "Tại Thiên hương". Hưng Đạo Vương và các quan văn, võ được thiết kế thờ trong không gian không có mái che để trời đất hòa tụ. Tòa Tiền Đường có ban thờ, bài vị 3 vị danh tướng có công trong chống giặc Nguyên Mông là Nguyễn Chế Nghĩa, Phạm Ngũ Lão (2 Ngài thuộc Lục Bộ Trần Triều) và tướng Phạm Ngộ.

Lần đầu về đây em rất thích vì không gian đền thoáng đãng, yên tĩnh, sạch sẽ. Các dịch vụ cũng khá ok, chỗ đỗ xe thoải mái, nhà ăn ko quá mới nhuưng gọn gàng ok.

Hnay ở đây thì hơi nóng nực thật. 4:30 chúng em rục rịch vào thì nhà đền đã mở cửa rồi.

 

[ah99x6]

Khiếp! Mx tận dụng sức trai dã man

Mợ ấy vắt quả này thì o còn tép nào sót nhá cụ. Cu lái xe về chỉ có thể đi bằng đầu gối thôi à. Sợ thiệt!

 

[kongbuii]

ĐỀN CỐ TRẠCH ( Lộc Vượng, Nam Định)

Đền Cố Trạch nằm cách quốc lộ 10 khoảng 300 m, thuộc địa phận xã Lộc Vượng, ngoại thành Nam Định, thờ Đức thánh Trần: Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn.

Được xây dựng vào cuối thế kỷ XIX, đến năm 1962, đền Cố Trạch được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp nhà nước.


Cố Trạch có nghĩa là "nhà cũ". Tục truyền vào giữa thế kỷ XIX, nhân dân đào được trên đất đền hiện nay một phần bia ghi rõ là đất ở nhà cũ của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn. Bước chân vào đền, du khách sẽ gặp ngay ở cung đệ nhất bức đại tự khắc gỗ năm Đinh Dậu (1897). Trên đó ghi "Hưng Đạo Thân Vương Cố Trạch", nghĩa là nhà cũ của Hưng Đạo Vương. Qua cung đệ nhất, đến cung đệ nhị, khách sẽ gặp "vật báu" có một không hai. Đó là bộ cánh cửa gỗ. Khi khép lại nó tạo thành những bức tranh lịch sử liên hoàn chạm khắc tỷ mỉ, công phu. Mỗi cánh cửa mở ra là một sự kiện, một nhân vật lịch sử của thời Trần hiện về. Từ hình ảnh lưỡng long chầu nguyệt đến cảnh Trần Thái Tông lên ngôi hoàng đế. Rồi các Hội nghị Diên Hồng, Hội nghị Bình Than, trận Chương Dương-Hàm Tử, trận Bạch Đằng Giang nổi tiếng, cảnh Thoát Hoan chui ống đồng tháo chạy hiện lên sinh động qua bàn tay khéo léo và óc sáng tạo của các nghệ nhân.

Sau hai cung là khu "Tại Thiên hương". Hưng Đạo Vương và các quan văn, võ được thiết kế thờ trong không gian không có mái che để trời đất hòa tụ. Tòa Tiền Đường có ban thờ, bài vị 3 vị danh tướng có công trong chống giặc Nguyên Mông là Nguyễn Chế Nghĩa, Phạm Ngũ Lão (2 Ngài thuộc Lục Bộ Trần Triều) và tướng Phạm Ngộ.

Lần đầu về đây em rất thích vì không gian đền thoáng đãng, yên tĩnh, sạch sẽ. Các dịch vụ cũng khá ok, chỗ đỗ xe thoải mái, nhà ăn ko quá mới nhuưng gọn gàng ok.

Hnay ở đây thì hơi nóng nực thật. 4:30 chúng em rục rịch vào thì nhà đền đã mở cửa rồi.

Yên tĩnh và thanh bình mợ nhỉ. Em về đền đây hai lần vào mùa lễ hội nên chả ngắm nghía chi tiết được kiến trúc đền.

 

[Gừng83]

Yên tĩnh và thanh bình mợ nhỉ. Em về đền đây hai lần vào mùa lễ hội nên chả ngắm nghía chi tiết được kiến trúc đền.

Em ít đi theo mùa lễ hội lắm! Toàn thích đi trái mùa để tận hưởng sự thư thái và yên tĩnh. Sẽ có nhiều tg để vãn cảnh, ngó nghiêng và tìm hiểu theo sở thích của mình.

Nhất là sáng sớm thức dậy ở Đền nào trên núi đồi được hít thở sau cầm chổi quét sân đúng kiểu sống chậm lại. Sau về già cũng chỉ mong có sk xin dc chân chấp táp ở đền chùa nào cũng mãn nguyện rồi

 

[Vinacaptain]

Đền Sỹ Nhiếp, thờ Nam Giao Học Tổ

Có tượng cừu đá gần 2000 năm?

Đền cụ này ở Thuận Thành, ngày xưa về quê đi qua em thấy có cái biển chỉ dẫn vào đền. Gần đây em không thấy nữa, chắc là bị các nhà mới xây ở mặt đường che đi mất. Cụ Sỹ Nhiếp sống thời Tam Quốc, hồi đó cũng anh hùng cát cứ ở Giao Châu.

 

[Loe_hờ lú]

Kính các cụ xem ảnh đầu đao chùa Tây Phương. Theo đánh giá của em đây là những đầu đao chùa đẹp nhất ở Việt Nam
Mái chùa cong vút, uyển chuyển mềm mại.

Đợt rồi vào Huế e thấy kiến trúc mái đình chùa cổ ở Huế tương đối cụt, nó tạo cảm giác ngắn cũn cỡn k đẹp lắm

 

[Colexanh]

Chưa thấy các cụ post ảnh đền thờ Triệu Đà nhỉ, không biết nó có ở Kiến Xương Thái Bình khi nào.