[Funland] Những ngôi đền cổ xưa tích cũ theo dặm dài Tổ quốc

[TungThoc]

Đền Trần Thương, Lý Nhân, Hà Nam (nay là xã Trần Thương, Ninh Bình), là một ngôi đền lớn, thờ Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn cùng các tướng có công trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông lần thứ hai vào thế kỷ XIII.

View attachment 9259497

Trần Thương - 陳 倉, tức kho lương của nhà Trần, tương truyền nơi đây 6 dòng sông nhỏ chụm đầu gọi là “lục đầu khê”, do đó, Trần Hưng Đạo chọn khu vực này là một trong 6 địa điểm cất giữ kho lương vào năm 1285.

Đền được khởi dựng vào niên hiệu Vĩnh Hựu (1735-1740) đời Lê Ý Tông. Ngôi đền hiện nay được xây dựng lại vào đầu thế kỷ 20, tọa lạc trên một gò cao, theo thế “hình nhân bái tướng”, tức thế đất của một người con gái đang lễ lạy. Đền gồm nghi môn ngoại, nghi môn nội, năm tòa, 15 gian, chia thành ba cung: Đệ nhất, Đệ nhị, Đệ tam và hai giải vũ, năm giếng,… tạo nên những nét độc đáo ít nơi nào giống được.

Nghi môn chính của đền, bên trên ghi "Trần đại linh từ" (Đền thiêng triều Trần), đôi câu đối: "Thiên địa cao thâm, Trần triều thần công thiên niên tại - Sơn hà quảng đại, Nam Việt thánh đức vạn cổ truyền".

View attachment 9259442
View attachment 9259437
View attachment 9259438

Từ bên trong nhìn ra
View attachment 9259452

Phương đình với hoành phi Phong vân trường hộ - Gió mây che chở mãi
View attachment 9259454

Gian tiền tế, đại tự Hệ xuất thần minh
View attachment 9259460

Dưới cửa võng là đại tự Đông A lệnh trụ
View attachment 9259459

Giếng khẩu giữa nhà tiền đường và cung đệ nhị, là trung tâm của đền, nước ở đây luôn giữ ở chừng mực, không đầy hơn cũng không cạn đi.
View attachment 9259482
View attachment 9259483
View attachment 9259484
View attachment 9259485

Các bức đại tự tôn xưng Thượng phụ Quốc công, cầu mong "thực túc binh cường", "quốc thái dân an".
View attachment 9259487
View attachment 9259488

Voi đá
View attachment 9259493

Phần chuôi vồ
View attachment 9259494
View attachment 9259495

Phần hậu điện và cung thờ Phật hoàng Trần Nhân Tông

View attachment 9259500

View attachment 9259502

View attachment 9259503

Hào nước bao quanh đền
View attachment 9259504

Quảng trường và hồ nước phía trước đền
View attachment 9259505

Cùng với giá trị lịch sử, đền Trần Thương còn mang giá trị văn hoá thông qua lễ hội. Đền hàng năm mở 2 lễ hội lớn: lễ phát lương Đức Thánh Trần tổ chức vào đêm 14 rạng sáng ngày 15 tháng Giêng hàng năm; lễ giỗ từ 18 đến 20 tháng 8 âm lịch thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương.

Đền này rất gần với quần thể đền Trần (xã Long Hưng- Hưng Yên) đền A Sào (xã A Sào - Hưng Yên), nhưng cách trở bởi một cái cầu Thái Hà - một trong những cây cầu hiếm hoi trên toàn quốc vẫn còn thu phí bằng tiền mặt vì CĐT không phải dạng vừa đâu, nay về với Hưng yên liệu có xóa được trạm thu phí này cho các bác tài đỡ bực mình, hay ít ra thì cũng thu phí không dừng chứ cứ đi đến cầu này là thấy mất đi một tí niềm tin hiếm hoi vào các quan.
Nói chung các khu đền thờ thời nhà Trần đều rất rộng và đẹp, khu vực lục đầu giang này dày đặc di tích triều đại nhà Trần.

 

[chuot08]

Cụ Chuột8 ở SG à ?
Chùa Vĩnh Nghiêm có phải ở Q2 không cụ ?

Em HN, chùa này ở quận 3 cụ ah.

 

[PHUONG.]

Em HN, chùa này ở quận 3 cụ ah.

Dạ. Em cám ơn.

 

[chuot08]

Lang thang miền lạ, ngoài ăn chơi thì em hay đi thăm chợ và di tích, để biết thêm đời sống và văn hoá mỗi miền. Chục năm trước, ra Lý Sơn e ở lại mấy ngày cho bõ công, và ko bỏ sót di tích nào.
Mời cccm thăm Âm Linh tự, nơi thờ tự những người thuộc đội lính Trường Sa. Xưa chỗ này sát biển, giờ quai đê và nhà cửa mở rộng, miếu thành giữa làng.

Bia “ Chiến sĩ trận vong”

Những mộ gió

Vài ảnh cũ treo trong miếu và thông tin:

 

[comiki]

THÁI MIẾU NHÀ TRẦN (xã An Sinh, Đông Triều, Quảng Ninh)

Về QN, ắt hẳn nhiều người biết tới Đền (Điện) An Sinh, ngôi đền hơn 600 năm tuổi và là trung tâm của cả khu di tích nhà Trần tại Đông Triều. Nhưng ít người biết tới Đền Thái Miếu (hay còn gọi là Đền Thái) cách đó ko xa.

Đền Thái Miếu nhà Trần thờ các Vua Trần, hoàng tộc, Đức Thánh Trần, bách quan văn võ triều đại nhà Trần và được coi là khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt.

Đền Thái tọa lạc trên đồi Đình, thôn Trại Lốc, xã An Sinh, thị xã Đông Triều. Đây được xem là kinh đô thứ hai của triều Trần, bởi vùng đất An Sinh chính là quê gốc, nơi các bậc tiền nhân của nhà Trần sinh sống và lập nghiệp trước khi dời xuống Thái Bình và Nam Định. Thái Miếu có vị trí đắc địa lưng tựa núi, mặt hướng ra hồ, tạo nên khung cảnh thanh tịnh, hài hòa, gắn kết giữa trời, đất và con người, được các vua nhà Trần xây dựng để thờ tổ tiên, thể hiện lòng thành kính và giữ gìn truyền thống "uống nước nhớ nguồn".

Khởi nguyên, đây chính là Tiên miếu, do An Sinh Vương Trần Liễu xây dựng vào khoảng nửa đầu thế kỷ XIII, thờ tổ tiên nhà Trần và Trần Thừa. Về sau, bài vị của các vua Trần được đưa về đây thờ cúng và Tiên miếu được đổi thành Thái miếu. Thời Nguyễn, di tích bị tàn phá, nên dân làng đã xây dựng lại một ngôi đình, gọi là đình Đốc Trại, thờ 8 vị vua Trần và được triều đình sắc phong là Thành hoàng của làng Đốc Trại. Trải qua thời gian dài bị thiên nhiên hủy hoại, tàn phá, đền chỉ còn là phế tích. Năm 1993, nhân dân trong vùng xây dựng lại ngôi đền nhỏ như ngày nay để thờ phụng. Trong đền đặt bài vị thờ và đặt tên chữ là “Đại Vương đền”, thể hiện lòng tôn kính và là sự tri ân của người dân địa phương đối với các vua Trần.

(Ảnh bên ngoài Miếu cũ)

(Ảnh chụp từ xa mùa lễ hội)

(Nghi môn)

(Phía bên trong miếu rất uy nghi nhưng vẫn giữ lại nét cổ kính xưa; nền gạch xưa cũ...)

Đền Thái Miếu quy mô rộng rãi, đẹp và rất thanh bình, tĩnh lặng. Mỗi lần về đây, chúng em cảm thấy vô cùng thư thái. Trông coi đền có duy nhất Cụ Ánh là Thủ từ, Cụ rất điềm đạm, hiền lành và nhân hậu.
Chỗ đỗ xe thoải mái các bác ạ!

Trong khuôn viên Đền trông nhiều vải lắm, rất ngon, tới mùa về kiểu gì cũng có được lộc vải ở Đền

Mợ gọi hoặc đền Thái hoặc Thái miếu, chứ đừng gọi "Đền Thái Miếu"

 

[Gừng83]

Mợ gọi hoặc đền Thái hoặc Thái miếu, chứ đừng gọi "Đền Thái Miếu"

Cảm ơn Mợ đã chỉnh sửa. Hoặc Đền Thái hoặc đầy đủ sẽ là Đền Thái miếu nhà Trần (để phân biệt với Thái miếu các thời đại khác như Thái miếu nhà Lê...)

 

[comiki]

Cảm ơn Mợ đã chỉnh sửa. Hoặc Đền Thái hoặc đầy đủ sẽ là Đền Thái miếu nhà Trần (để phân biệt với Thái miếu các thời đại khác như Thái miếu nhà Lê...)

Ko, ko phải đầy đủ là Đền Thái miếu, mà chỉ là hoặc Thái miếu hoặc đền Thái (theo dân gian) là đủ rồi. Kiểu hoặc vợ, hoặc bà xã, chứ ko gọi vợ bà xã ấy

 

[chuot08]

Ko, ko phải đầy đủ là Đền Thái miếu, mà chỉ là hoặc Thái miếu hoặc đền Thái (theo dân gian) là đủ rồi. Kiểu hoặc vợ, hoặc bà xã, chứ ko gọi vợ bà xã ấy

Mợ chị nữ ofer giải thích rắc rối quá, e chửa thủng!

 

[comiki]

Mợ chị nữ ofer giải thích rắc rối quá, e chửa thủng!

kệ em

 

[Gừng83]

Ko, ko phải đầy đủ là Đền Thái miếu, mà chỉ là hoặc Thái miếu hoặc đền Thái (theo dân gian) là đủ rồi. Kiểu hoặc vợ, hoặc bà xã, chứ ko gọi vợ bà xã ấy

Em hiểu ý Mợ mà. Nhưng đây là Đền mà.
Ai đó thích ngắn gọn thì gọi là Đền Thái.
Ai đó thích đầy đủ thì gọi là Đền Thái Miếu nhà Trần (để phân biệt với Thái Miếu nhà Lê, Nguyễn....)
Em nghĩ ko nên chấp quá vào nó miễn thể hiện đúng địa danh, vị trí

 

[comiki]

Em hiểu ý Mợ mà. Nhưng đây là Đền mà.
Ai đó thích ngắn gọn thì gọi là Đền Thái.
Ai đó thích đầy đủ thì gọi là Đền Thái Miếu nhà Trần (để phân biệt với Thái Miếu nhà Lê, Nguyễn....)
Em nghĩ ko nên chấp quá vào nó miễn thể hiện đúng địa danh, vị trí

Vâng, tùy mợ

 

[Gừng83]

Đền này rất gần với quần thể đền Trần (xã Long Hưng- Hưng Yên) đền A Sào (xã A Sào - Hưng Yên), nhưng cách trở bởi một cái cầu Thái Hà - một trong những cây cầu hiếm hoi trên toàn quốc vẫn còn thu phí bằng tiền mặt vì CĐT không phải dạng vừa đâu, nay về với Hưng yên liệu có xóa được trạm thu phí này cho các bác tài đỡ bực mình, hay ít ra thì cũng thu phí không dừng chứ cứ đi đến cầu này là thấy mất đi một tí niềm tin hiếm hoi vào các quan.
Nói chung các khu đền thờ thời nhà Trần đều rất rộng và đẹp, khu vực lục đầu giang này dày đặc di tích triều đại nhà Trần.

Ah nhắc tới các khu đền thờ nhà Trần ở QN thì còn Đình Trung Bản trong cụm di tích Bạch Đằng nữa Cụ ạ! Để mai ngồi Lap em gõ tử tế sẽ up

 

[Gừng83]

ĐÌNH TRUNG BẢN (Quảng Yên, Quảng Ninh)

Đình Trung Bản cách trung tâm TX Quảng Yên khoảng 8km về phía nam, nằm trên một gò đất cao thuộc xóm Thượng, thôn Trung Bản, xã Liên Hoà. Năm 2012, đình Trung Bản được xếp hạng di tích lịch sử đặc biệt quốc gia trong Cụm di tích Bạch Đằng.

Truyền thuyết kể rằng: ngài Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn cùng đoàn tuỳ tùng đi thị sát chuẩn bị cho trận thuỷ chiến Bạch Đằng đánh quân Nguyên Mông (1288), khi qua đây gió bay tóc bị sổ, ngài đã chống gươm dừng lại để bối tóc. Nơi ngài chống gươm, người đời sau đã lập đình thờ để tưởng nhớ vị Anh hùng dân tộc có công với nước. Đình đã được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia ngày 30/8/1991. Năm 2012, đình Trung Bản là di tích lịch sử đặc biệt quốc gia trong Cụm di tích Bạch Đằng.

Đình Trung Bản quay hướng Tây Nam, bố cục hình "chuôi vồ", gồm 3 phần: Tiền đường, bái đường và hậu cung, tổng diện tích hơn 500m2 (không kể sân). Trong đó, tiền đường gồm có 5 gian, cấu kết vì kèo kiểu chuồng rường, có bốn hàng cột, cột cái chu vi 1,6m, cột quân chu vi 1,52m. Các con rường, đầu bẩy được chạm nổi hình rồng, mây và hoa văn lá cách điệu, 3 gian bái đường và 1 gian hậu cung cũng có kết cấu trang trí tương tự. Đình Trung Bản đã có những lần trùng tu lớn vào năm 1919 và 1998. Năm 2009, đình được Nhà nước cấp kinh phí trùng tu và đã khánh thành vào tháng 9/2010. Đình Trung Bản có nhiều đồ thờ và hiện vật khá phong phú và có giá trị. Đó là các hoành phi, câu đối, án gian, đặc biệt là bộ kiệu (bát cống) và bộ quán tẩy có niên đại từ thời Lê (thế kỷ thứ 17), được xếp vào là một trong những hiện vật quý quốc gia, trải qua hằng trăm năm nhưng vẫn được giữ gìn khá nguyên vẹn mà ít có ngôi đình, chùa nào ở Quảng Ninh có được.

Nội dung các câu đối của đình đa phần là bút tích của cử nhân Nguyễn Huy Hách, người làng Trung Bản (đăng khoa năm 1906), cũng là người đã khởi xướng trùng tu đình vào năm 1919. Trong các câu đối ca ngợi công lao của Trần Hưng Đạo, phải nhắc tới bộ câu đối như: “Thiên sứ tá Trần nhi sinh Bùi Độ Tử Nghi vô dĩ quá/ Đế dĩ bình Nguyên tái mệnh Thoát Hoan, Ô Mã tín thành cầm”. Tạm dịch ý: Trời còn muốn phù nhà Trần, nên sinh ra (những người xuất chúng anh hùng) như Bùi Độ, Tử Nghi là phải. Vua muốn hòa với Nguyên nên tha chết cho (những tướng bại trận) như Thoát Hoan và trao trả Ô Mã là thật. Hoặc như: “Đằng hải thực thung vạn thế phong huân thùy vũ trụ. Dược Sơn minh kiếm thiên thu chính khí thượng quân cao.” (Trận cọc sông Bạch Đằng muôn thủa công to trùm vũ trụ/ Gươm sáng núi Dược Sơn ngàn năm chính khí mãi tôn thờ).

Đình Trung Bản hiện còn giữ được 6 đạo sắc phong của các vua nhà Nguyễn: Thiệu Trị, Tự Đức, Đồng Khánh, Duy Tân, đều phong: “Thượng Đẳng Thần” và ca ngợi công lao to lớn của tướng Trần Hưng Đạo dẹp tan giặc Nguyên - Mông đã linh ứng thánh thần phù hộ độ trì cho dân, cho nước. Hằng năm, vào dịp Tết và ngày giỗ Đức Thánh Trần (20/8 âm lịch), đặc biệt năm nay (mùng 8/3 âm lịch) nhân dịp kỷ niệm 1080 năm (938 - 2018) và 730 năm (1288 - 2018) chiến thắng Bạch Đằng, dân làng tổ chức các trò chơi thi đấu thể thao như: Cờ tướng, kéo co, bài điếm và biểu diễn văn nghệ…, thu hút nhiều đoàn khách thập phương về tế lễ, tham quan.

Ảnh em chụp hồi Tết năm kia. Đình khá cổ kính, đơn sơ, yên tĩnh, vị trí đẹp, ít người qua lại. Cận Tết các Cụ/Mợ có duyên qua hành lễ, chiêm bái có thể xin Cụ Thủ từ dâng hoa cho Đình thêm ấm cúng

Bảng chỉ dẫn phía bên ngoài

 

[MP3]

Em gặp rất nhiều đền chùa miếu mạo, nhưng lần đầu tiên đi ngôi đền này, tim em loạn nhịp vì nó quá cổ kính, trầm tư nhưng cũ kĩ xuống cấp quá. Đền làng Đào Xá, Thanh Thủy- Phú Thọ các cụ mợ ạ, mái đền như muốn sập xuống bất cứ lúc nào:

 

[chuot08]

Em gặp rất nhiều đền chùa miếu mạo, nhưng lần đầu tiên đi ngôi đền này, tim em loạn nhịp vì nó quá cổ kính, trầm tư nhưng cũ kĩ xuống cấp quá. Đền làng Đào Xá, Thanh Thủy- Phú Thọ các cụ mợ ạ, mái đền như muốn sập xuống bất cứ lúc nào:

Đình này xây thời Hậu Lê, rất đẹp và giá trị, dân chuyên môn và các hội nhóm yêu truyền thống hay về đây khảo cứu. Đình này còn nhiều mảng chạm rất đẹp và độc đáo, vd như tích “táng mộ hàm rồng” này (ảnh tư liệu em copi)

 

[chuot08]

Đình quê em đang tu bổ (ảnh thằng em chụp).
Đình thờ thánh Tản Viên, quay về hướng núi. Đình có từ bao giờ ko rõ nhưng theo truyền thuyết thì rất lâu. Năm 1885 do dân làng tự chế vũ khí đánh Pháp nên bị càn 1 trận ác liệt. Một cụ già đánh trống kéo bụi mù mịt nghi binh để bà con thoát lối khác; giặc vào bắt cụ và giết giữa đình, sau đó đốt trụi đình. Năm 1886 ( câu đầu còn ghi: Bính Tuất niên thu tạo) dựng lại. Sau nhiều lần tu sửa nhỏ, năm nay đại tu lớn nhưng vẫn giữ những gì có thể.
Hồi bé, thời bao cấp còn thiếu trường lớp, em cũng học ở 2 bên tả vu hữu vu đình này.

Vữa gắn mạch xây đá ong, dùng chính đất hoàng thổ của đá này đánh nhuyễn cho đồng nhất và mịn mạch.

 

[MP3]

Đình này xây thời Hậu Lê, rất đẹp và giá trị, dân chuyên môn và các hội nhóm yêu truyền thống hay về đây khảo cứu. Đình này còn nhiều mảng chạm rất đẹp và độc đáo, vd như tích “táng mộ hàm rồng” này (ảnh tư liệu em copi)

Em chỉ sợ sau này tu bổ thay hết những nét cổ kính trầm tư bằng cái mới mẻ hiện đại quá, giống như chùa Trăm gian hay 1 số chùa chiền khác. Mà k tu bổ thì nhìn thương thật sự, chỉ sợ bão về là sập bất cứ lúc nào, nhìn lọc sọc lung lay thật tội.

 

[chuot08]

Em chỉ sợ sau này tu bổ thay hết những nét cổ kính trầm tư bằng cái mới mẻ hiện đại quá, giống như chùa Trăm gian hay 1 số chùa chiền khác. Mà k tu bổ thì nhìn thương thật sự, chỉ sợ bão về là sập bất cứ lúc nào, nhìn lọc sọc lung lay thật tội.

Bên chuyên môn họ làm tốt, quan trọng là kinh phí và chọn đúng người đúng việc thôi mợ!

 

[chuot08]

Em mê cái mái ngói kia quá cụ ạ.

Mùa hoa đại trên mái chùa đó đây mợ

 

[Đêm HG]

Mùa hoa đại trên mái chùa đó đây mợ

Cụ chụp được độc đáo thế, ảnh thường thấy chỉ hoa rụng sân đình, hoa rơi cửa phật..