[Funland] Những từ-ngữ khó hiểu trong nhạc vàng

Alibababa · 21:35 02/03/2020

Có lần em xem TV bảo là bài Thànb Phố Buồn là nói về Bảo Lộc mà các cụ

Lucky-Driver · 21:52 02/03/2020

Tipvatit nói:
[QUOTE="Lucky-Driver, post: 54721576,

Mời các cụ mợ, chúng ta cùng bàn luận và giải thích cho nhau nhiều từ - ngữ khác nữa. Ví dụ như: nguồn gốc của bài hát "Câu chuyện vườn thanh", bài hát "Mai Lệ Xuân".... hay ý nghĩa của những từ, cụm từ như: đăng trình, bông-xô, sơn khê...

1. Vườn Thanh: em chắc 90# là liên quan đến 3 bài thơ của một thiếu phụ bí ẩn ký tên TTKh làm chấn động người yêu thơ những năm 30 của thế kỷ trước : Hai sắc hoa ty gôn, Bài thơ thứ nhất và Bài thơ thứ hai. Nguyên gốc của Vườn Thanh nằm trong Bài thơ thứ nhất
Ở lại vườn Thanh có một mình
Tôi yêu gió lạnh lúc tàn canh
Yêu trăng rớt lạnh trên tà áo...

2. Mai lệ Xuân: cái này em võ đoán thôi nhé. Trong truyện ngắn của Nguyễn Tuân về đố chữ có trích câu thơ cổ
Mộ thượng mai khai xuân hựu lão
Hoa mai nở trên nấm mộ, xuân già đi
Không biết nhạc sỹ nhìn mai trắng nở, bông hoa nhỏ xinh nhớ đến câu thơ trên mà liên tưởng đến những dòng lệ của mùa xuân chăng?
[/QUOTE]

Cách giải thích của cụ gợi mở đấy, em sẽ tìm hiểu theo hướng này!

Kyson1 · 21:55 02/03/2020

piston nói:
"Đưa em vào Hạ", Hạ là tên nhà lao động hay khách sạn, hiện nay vẫn còn là bí ẩn.

Lạy cụ ạh

Phuclongchau · 22:01 02/03/2020

Mang ngôn từ của bài hát ra vặn vẹo thì mệt rồi,cụ rảnh thật

myman65 · 22:02 02/03/2020

E cũng thấy nhiều người sai nguyên bản câu “áo ấm có lành không” thành “áo ấm có lạnh không”

truongsa1210 · 22:10 02/03/2020

piston nói:
"Đưa em vào Hạ", Hạ là tên nhà lao động hay khách sạn, hiện nay vẫn còn là bí ẩn.

Hạ là tên người. Còn "em" là cái gì thì chưa rõ.

fanmu1234 · 22:15 02/03/2020

thngaylangthang nói:
Cũng như từ ngữ chiên ngành, có những ngành còn khó hiểu gấp nhiều nhiều lần như: triết, lý luận, lịch sử đảng, cnxh ... v.v

Từ khó hiểu nhất, là từ "quán triệt" :))

1 hôm em đi dự hội lấy ý kiến tín nhiệm để tái bổ nhiệm 1 giám đốc CN BIDV.

Kết quả 100% nhân viên tín nhiệm Giám đốc

Giám đốc khoe, em rất được NV tin yêu, mặc dù không "quán triệt" nhưng kết quả vẫn là 100%

Vậy "quán triệt" nghĩa là gì?

piston · 22:16 02/03/2020

Lucky-Driver nói:
Trong bài "Tâm sự người lính trẻ" có đoạn: "Một năm tìm vui nơi quan tái... chưa về một lần dù chỉ một lần thôi".

Quan: cổng
Tái: biên cương

"Quan tái" có lẽ hiểu là nơi giao giới giữa hai vùng biên cương của hai nước.

"Bạn ơi, quan hà xin cạn chén ly bôi..." (Biệt Kinh kỳ)

hienzm · 22:16 02/03/2020

elantra 2.0 nói:
Đến bây giờ cháu vẫn chưa hiểu tại sao gọi là Nhổn???

Em đem câu hỏi của cụ hỏi bà hàng nước đầu ngõ thì bà bảo “hỏi cái Nhồn” chả biết đúng không.

Tookies · 22:20 02/03/2020

Bài hát đầu tiên đề cập tới tình trạng thi trượt Đại học + hệ luỵ sau đó =))

Hoang Giang91 nói:
Chả cứ nhạc vàng, từ ngữ trong âm nhạc bao giờ cũng có tính phá cách; như bài nhạc đỏ Người đi xây hồ Kẻ gỗ có câu: Nay da em nâu tươi mầu suy nghĩ.....

fanmu1234 · 22:20 02/03/2020

Lucky-Driver nói:
Trong bài "Tâm sự người lính trẻ" có đoạn: "Một năm tìm vui nơi quan tái... chưa về một lần dù chỉ một lần thôi".

Quan: cổng
Tái: biên cương

"Quan tái" có lẽ hiểu là nơi giao giới giữa hai vùng biên cương của hai nước.

Bây giờ cụ nói em mới biết.

Lúc em nghe ca sĩ hát "... tìm vui nơi quan tái" , em nghĩ hay chúng nó hát nhầm, chắc là "quan ải"? :))

HuyArt · 22:20 02/03/2020

Lucky-Driver nói:
Bài này là phần 4 của loạt bài viết giải nghĩa một số câu chữ trong các bài nhạc vàng nổi tiếng. Đó là những câu, những chữ có thể gây khó hiểu hoặc thường bị ca sĩ hát sai nhất. Bài viết này nói đến hai bài hát “Vọng Gác Đêm Sương” và “Đà Lạt Hoàng Hôn”. Khi hiểu đúng ý nghĩa của từng chữ mà nhạc sĩ đã viết ra, chúng ta sẽ thấy bài hát hay hơn và thêm yêu những ca khúc bất tử đó.

Đọc lại 3 phần trước:
Phần 1: https://nhacxua.vn/giai-nghia-cau-chu-trong-cac-bai-nhac-vang-noi-tieng-phan-1/
Phần 2: https://nhacxua.vn/giai-nghia-cau-chu-trong-cac-bai-nhac-vang-noi-tieng-phan-2/
Phần 3: https://nhacxua.vn/giai-nghia-cau-chu-trong-cac-bai-nhac-vang-noi-tieng-phan-3/

1. Buông khói gây thơ, tôi kể người nghe một chuyện tâm tình…

Đó là câu mở đầu của bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Mạnh Phát – bài Vọng Gác Đêm Sương. Tuy nhiên, khi search phần lời “buông khói gây thơ” này trên google, sẽ không ra bất kỳ một kết quả nào, thay vào đó, 100% kết quả hiển thị là câu “buông khói NGÂY thơ”, một câu khá tối nghĩa.

Khi nghe lại hàng chục phiên bản bài Vọng Gác Đêm Sương từ trước đến nay, người viết nhận thấy thế hệ ca sĩ sau 1975 hầu hết là hát sai câu mở đầu bài hát, đó là Tuấn Vũ, Trường Vũ, Mạnh Quỳnh… Chỉ có Tâm Đoan và Như Quỳnh là hát đúng “buông khói gây thơ”. Ngoài ra thế hệ ca sĩ trước 1975 cũng có rất nhiều người hát bài hát này, và đều hát đúng lời là Chế Linh, Thanh Tuyền, Phương Dung, Giao Linh…

Từ đó cho thấy, mặc dù Vọng Gác Đêm Sương là một bài hát quen thuộc, được nhiều thế hệ yêu thích, nhưng hầu hết khán giả lại hiểu sai câu hát, ngay cả ca sĩ nổi tiếng cũng hát sai câu hát này.

Bài Vọng Gác Đêm Sương của Mạnh Phát kể về một người lính đang gác súng nơi biên thùy lúc nửa đêm giá lạnh. Mặc dù đang ở nơi đầu tuyến nguy hiểm, nhưng với anh lính, đó là một khung cảnh nên thơ, với sương rớt trên vai, gió về lạnh buốt, làm anh chạnh nhớ về thời thơ mộng của mình. Vì vậy mới có câu “buông khói gây thơ”.

Thoạt đầu, người nghe sẽ liên tưởng đến “khói” trong câu hát này là khói thuốc lá. Điều đó cũng có thể đúng. Tuy nhiên khi nghe các đoạn sau của bài hát, tác giả mô tả khung cảnh cô đơn và giá lạnh về đêm với hơi sương lan tỏa:

Phút vấn vương bàng hoàng hơi sương…

và:

Đêm trắng hoen sương…

Vì vậy “buông khói” ở đây có thể không phải khói thuốc mà là khói sương tỏa ra khi người ta thở, điều thường thấy khi ở xứ lạnh.

2 …bước chân êm giữa không gian, hoàng hôn thùa màn đêm…

Trong nhạc vàng, bài hát Đà Lạt Hoàng Hôn của nhạc sĩ Minh Kỳ và Anh Bằng là 1 trong 4 bài hát nổi tiếng nhất viết về Đà Lạt (3 bài khác là Thương Về Miền Đất Lạnh (cũng của nhạc sĩ Minh Kỳ), Thành Phố Buồn – Lam Phương và Ai Lên Xứ Hoa Đào – Hoàng Nguyên).

Đà Lạt Hoàng Hôn được nhạc sĩ Minh Kỳ sáng tác năm 1968 chung với nhạc sĩ Anh Bằng trong nhóm Lê Minh Bằng, trở thành bài hát quen thuộc của xứ sở ngàn hoa, là ca khúc góp phần đưa tên tuổi ca sĩ người Đà Lạt là Thanh Tuyền vụt sáng trở thành ngôi sao hạng A của làng nhạc miền Nam.

Trước năm 1975, Thanh Tuyền là người duy nhất hát bài Đà Lạt Hoàng Hôn. Cho đến nay, có thể nói cô cũng là người duy nhất hát đúng lời gốc của bài hát, đặc biệt là ở cụm từ “hoàng hôn thùa màn đêm”. Vậy THÙA trong câu hát nghĩa là gì?

Sau này các ca sĩ trẻ không hiểu chữ “thùa”, họ đã hát thành “hoàng hôn THUA màn đêm” hay “hoàng hôn KHUA màn đêm”, nghe rất vô nghĩa.

“Thùa” là một từ cũ, nay ít được dùng. Ngoài động từ nghĩa là “thêu thùa”, thì “thùa” còn có nghĩa là một màu vàng pha mà chúng ta hay thấy ở bầu trời lúc chạng vạng. Vậy, chữ “thùa” trong câu hát được tác giả sử dụng rất độc đáo, mô tả khoảng thời gian chạng vạng, khi trời đang chuyển từ chiều sang tối.

Có nhiều tranh cãi quanh từ ngữ này, tuy nhiên tra cứu lại lời gốc của bài hát được in trên tờ nhạc khi phát hành năm 1968, có thể thấy rõ ràng tác giả đã sử dụng chữ “THÙA”:

Ngoài ra, xem lại tờ nhạc phát hành trước năm 1975, có một đoạn được nhạc sĩ viết 2 lời khác nhau, thay đổi chỉ một chi tiết nhỏ như sau:

Lời 1:
…hàng cây thẫm màu, đèn lên phố PHƯỜNG
Giờ đây HƠI SƯƠNG giá buốt

Lời 2
hàng cây thẫm màu, đèn lên phố NHỎ
Giờ đây ĐI TRONG giá buốt

Ở bản thu âm trước 1975, Thanh Tuyền hát lời thứ 2, trong khi hầu hết các ca sĩ khác thì hát lời 1. Theo tờ nhạc gốc thì hát lời nào cũng đúng.

(Nguồn bài viết nhacxua.vn)

Trên đây là một trong nhiều giải thích về một số từ - ngữ gây khó hiểu, lầm lẫn trong nhạc vàng. Mời các cụ mợ, chúng ta cùng bàn luận và giải thích cho nhau nhiều từ - ngữ khác nữa. Ví dụ như: nguồn gốc của bài hát "Câu chuyện vườn thanh", bài hát "Mai Lệ Xuân".... hay ý nghĩa của những từ, cụm từ như: đăng trình, bông-xô, sơn khê...

Em ko rành về nhạc vàng nên ko bàn luận, chỉ thấy trong bức vẽ bìa nhạc Vọng Gác Đêm Khuya hình như hướng 9h có anh đặc công Việt cộng đang ẩn mình rất khéo, anh lính gác chắc lành ít dữ nhiều

HuyArt · 22:25 02/03/2020

piston nói:
"Đưa em vào Hạ", Hạ là tên nhà lao động hay khách sạn, hiện nay vẫn còn là bí ẩn.

Khả năng tiên tri phố Háng Lạ ngoài HN

Lucky-Driver · 22:26 02/03/2020

HuyArt nói:
Em ko rành về nhạc vàng nên ko bàn luận, chỉ thấy trong bức vẽ bìa nhạc Vọng Gác Đêm Khuya hình như hướng 9h có anh đặc công Việt cộng đang ẩn mình rất khéo, anh lính gác chắc lành ít dữ nhiều

Cụ thẩm tranh tốt đấy

truongsa1210 · 22:28 02/03/2020

HuyArt nói:
Em ko rành về nhạc vàng nên ko bàn luận, chỉ thấy trong bức vẽ bìa nhạc Vọng Gác Đêm Khuya hình như hướng 9h có anh đặc công Việt cộng đang ẩn mình rất khéo, anh lính gác chắc lành ít dữ nhiều

Em soi toét cả mắt chả thấy anh VC nào.

HuyArt · 22:28 02/03/2020

piston nói:
Thời đó thanh niên chưa có đá mà cụ

Chưa có đá, nhưng bồ đà cần xa lính bú mút như cá dọn bể luôn cụ ạ

HuyArt · 22:30 02/03/2020

truongsa1210 nói:
Em soi toét cả mắt chả thấy anh VC nào.

Đặc công Vi Xi mà ai cũng nhìn phát ra ngay thì bị anh lính gác kia hóa vàng luôn à? khéo anh lính cộng hòa đái vào đầu anh đặc công vẫn ko biết ấy chứ
Cụ nhìn kỹ lại lần nữa đi

Kuu · 22:37 02/03/2020

Lucky-Driver nói:
Bài này là phần 4 của loạt bài viết giải nghĩa một số câu chữ trong các bài nhạc vàng nổi tiếng. Đó là những câu, những chữ có thể gây khó hiểu hoặc thường bị ca sĩ hát sai nhất. Bài viết này nói đến hai bài hát “Vọng Gác Đêm Sương” và “Đà Lạt Hoàng Hôn”. Khi hiểu đúng ý nghĩa của từng chữ mà nhạc sĩ đã viết ra, chúng ta sẽ thấy bài hát hay hơn và thêm yêu những ca khúc bất tử đó.

Đọc lại 3 phần trước:
Phần 1: https://nhacxua.vn/giai-nghia-cau-chu-trong-cac-bai-nhac-vang-noi-tieng-phan-1/
Phần 2: https://nhacxua.vn/giai-nghia-cau-chu-trong-cac-bai-nhac-vang-noi-tieng-phan-2/
Phần 3: https://nhacxua.vn/giai-nghia-cau-chu-trong-cac-bai-nhac-vang-noi-tieng-phan-3/

1. Buông khói gây thơ, tôi kể người nghe một chuyện tâm tình…

Đó là câu mở đầu của bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Mạnh Phát – bài Vọng Gác Đêm Sương. Tuy nhiên, khi search phần lời “buông khói gây thơ” này trên google, sẽ không ra bất kỳ một kết quả nào, thay vào đó, 100% kết quả hiển thị là câu “buông khói NGÂY thơ”, một câu khá tối nghĩa.

Khi nghe lại hàng chục phiên bản bài Vọng Gác Đêm Sương từ trước đến nay, người viết nhận thấy thế hệ ca sĩ sau 1975 hầu hết là hát sai câu mở đầu bài hát, đó là Tuấn Vũ, Trường Vũ, Mạnh Quỳnh… Chỉ có Tâm Đoan và Như Quỳnh là hát đúng “buông khói gây thơ”. Ngoài ra thế hệ ca sĩ trước 1975 cũng có rất nhiều người hát bài hát này, và đều hát đúng lời là Chế Linh, Thanh Tuyền, Phương Dung, Giao Linh…

Từ đó cho thấy, mặc dù Vọng Gác Đêm Sương là một bài hát quen thuộc, được nhiều thế hệ yêu thích, nhưng hầu hết khán giả lại hiểu sai câu hát, ngay cả ca sĩ nổi tiếng cũng hát sai câu hát này.

Bài Vọng Gác Đêm Sương của Mạnh Phát kể về một người lính đang gác súng nơi biên thùy lúc nửa đêm giá lạnh. Mặc dù đang ở nơi đầu tuyến nguy hiểm, nhưng với anh lính, đó là một khung cảnh nên thơ, với sương rớt trên vai, gió về lạnh buốt, làm anh chạnh nhớ về thời thơ mộng của mình. Vì vậy mới có câu “buông khói gây thơ”.

Thoạt đầu, người nghe sẽ liên tưởng đến “khói” trong câu hát này là khói thuốc lá. Điều đó cũng có thể đúng. Tuy nhiên khi nghe các đoạn sau của bài hát, tác giả mô tả khung cảnh cô đơn và giá lạnh về đêm với hơi sương lan tỏa:

Phút vấn vương bàng hoàng hơi sương…

và:

Đêm trắng hoen sương…

Vì vậy “buông khói” ở đây có thể không phải khói thuốc mà là khói sương tỏa ra khi người ta thở, điều thường thấy khi ở xứ lạnh.

2 …bước chân êm giữa không gian, hoàng hôn thùa màn đêm…

Trong nhạc vàng, bài hát Đà Lạt Hoàng Hôn của nhạc sĩ Minh Kỳ và Anh Bằng là 1 trong 4 bài hát nổi tiếng nhất viết về Đà Lạt (3 bài khác là Thương Về Miền Đất Lạnh (cũng của nhạc sĩ Minh Kỳ), Thành Phố Buồn – Lam Phương và Ai Lên Xứ Hoa Đào – Hoàng Nguyên).

Đà Lạt Hoàng Hôn được nhạc sĩ Minh Kỳ sáng tác năm 1968 chung với nhạc sĩ Anh Bằng trong nhóm Lê Minh Bằng, trở thành bài hát quen thuộc của xứ sở ngàn hoa, là ca khúc góp phần đưa tên tuổi ca sĩ người Đà Lạt là Thanh Tuyền vụt sáng trở thành ngôi sao hạng A của làng nhạc miền Nam.

Trước năm 1975, Thanh Tuyền là người duy nhất hát bài Đà Lạt Hoàng Hôn. Cho đến nay, có thể nói cô cũng là người duy nhất hát đúng lời gốc của bài hát, đặc biệt là ở cụm từ “hoàng hôn thùa màn đêm”. Vậy THÙA trong câu hát nghĩa là gì?

Sau này các ca sĩ trẻ không hiểu chữ “thùa”, họ đã hát thành “hoàng hôn THUA màn đêm” hay “hoàng hôn KHUA màn đêm”, nghe rất vô nghĩa.

“Thùa” là một từ cũ, nay ít được dùng. Ngoài động từ nghĩa là “thêu thùa”, thì “thùa” còn có nghĩa là một màu vàng pha mà chúng ta hay thấy ở bầu trời lúc chạng vạng. Vậy, chữ “thùa” trong câu hát được tác giả sử dụng rất độc đáo, mô tả khoảng thời gian chạng vạng, khi trời đang chuyển từ chiều sang tối.

Có nhiều tranh cãi quanh từ ngữ này, tuy nhiên tra cứu lại lời gốc của bài hát được in trên tờ nhạc khi phát hành năm 1968, có thể thấy rõ ràng tác giả đã sử dụng chữ “THÙA”:

Ngoài ra, xem lại tờ nhạc phát hành trước năm 1975, có một đoạn được nhạc sĩ viết 2 lời khác nhau, thay đổi chỉ một chi tiết nhỏ như sau:

Lời 1:
…hàng cây thẫm màu, đèn lên phố PHƯỜNG
Giờ đây HƠI SƯƠNG giá buốt

Lời 2
hàng cây thẫm màu, đèn lên phố NHỎ
Giờ đây ĐI TRONG giá buốt

Ở bản thu âm trước 1975, Thanh Tuyền hát lời thứ 2, trong khi hầu hết các ca sĩ khác thì hát lời 1. Theo tờ nhạc gốc thì hát lời nào cũng đúng.

(Nguồn bài viết nhacxua.vn)

Trên đây là một trong nhiều giải thích về một số từ - ngữ gây khó hiểu, lầm lẫn trong nhạc vàng. Mời các cụ mợ, chúng ta cùng bàn luận và giải thích cho nhau nhiều từ - ngữ khác nữa. Ví dụ như: nguồn gốc của bài hát "Câu chuyện vườn thanh", bài hát "Mai Lệ Xuân".... hay ý nghĩa của những từ, cụm từ như: đăng trình, bông-xô, sơn khê...

Câu mở đầu bài Vọng gác đêm sương em nghĩ nó là "buông khỏi ngây thơ...", khi hát theo tiết tấu nhạc thì từ "khỏi" thành "khói". Câu mở đầu này hàm ý nói tâm tư thực tại của một người hoài niệm về những ký ức trong trắng ngây thơ thuở nào...
Chứ "buông khói gây thơ" vẫn tối nghĩa và có vẻ không ăn nhập với nội dung bài hát

Lucky-Driver · 22:40 02/03/2020

Kuu nói:
Câu mở đầu bài Vọng gác đêm sương em nghĩ nó là "buông khỏi ngây thơ...", khi hát theo tiết tấu nhạc thì từ "khỏi" thành "khói". Câu mở đầu này hàm ý nói tâm tư thực tại của một người hoài niệm về những ký ức trong trắng ngây thơ thuở nào...
Chứ "buông khói gây thơ" vẫn tối nghĩa và có vẻ không ăn nhập với nội dung bài hát

Đây cụ ơi:

Kuu · 22:49 02/03/2020

Lucky-Driver nói:
Đây cụ ơi:

Vầng, nó là như thế.
Trước giờ em tuyền nhầm câu này, công nhận nhiều ca từ khó hiểu thật

[Funland] Những từ-ngữ khó hiểu trong nhạc vàng

[Tịch thu bằng lái]

Xe tăng

Xe điện

Xe điện

Xe buýt

Xe buýt

Tháo bánh

Xe container

Xe tăng

Xe điện

Tháo bánh

Xe lăn

Xe lăn

Xe tăng

Xe buýt

Xe lăn

Xe lăn

Xe lăn

Xe tăng

Xe lăn

Thông tin thớt