[Funland] Những từ-ngữ khó hiểu trong nhạc vàng

Lucky-Driver

Xe tăng
Biển số
OF-384878
Ngày cấp bằng
30/9/15
Số km
1,786
Động cơ
258,352 Mã lực
Bài này là phần 4 của loạt bài viết giải nghĩa một số câu chữ trong các bài nhạc vàng nổi tiếng. Đó là những câu, những chữ có thể gây khó hiểu hoặc thường bị ca sĩ hát sai nhất. Bài viết này nói đến hai bài hát “Vọng Gác Đêm Sương” và “Đà Lạt Hoàng Hôn”. Khi hiểu đúng ý nghĩa của từng chữ mà nhạc sĩ đã viết ra, chúng ta sẽ thấy bài hát hay hơn và thêm yêu những ca khúc bất tử đó.


Đọc lại 3 phần trước:
Phần 1: https://nhacxua.vn/giai-nghia-cau-chu-trong-cac-bai-nhac-vang-noi-tieng-phan-1/
Phần 2: https://nhacxua.vn/giai-nghia-cau-chu-trong-cac-bai-nhac-vang-noi-tieng-phan-2/
Phần 3: https://nhacxua.vn/giai-nghia-cau-chu-trong-cac-bai-nhac-vang-noi-tieng-phan-3/



1. Buông khói gây thơ, tôi kể người nghe một chuyện tâm tình…


Đó là câu mở đầu của bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Mạnh Phát – bài Vọng Gác Đêm Sương. Tuy nhiên, khi search phần lời “buông khói gây thơ” này trên google, sẽ không ra bất kỳ một kết quả nào, thay vào đó, 100% kết quả hiển thị là câu “buông khói NGÂY thơ”, một câu khá tối nghĩa.

Khi nghe lại hàng chục phiên bản bài Vọng Gác Đêm Sương từ trước đến nay, người viết nhận thấy thế hệ ca sĩ sau 1975 hầu hết là hát sai câu mở đầu bài hát, đó là Tuấn Vũ, Trường Vũ, Mạnh Quỳnh… Chỉ có Tâm Đoan và Như Quỳnh là hát đúng “buông khói gây thơ”. Ngoài ra thế hệ ca sĩ trước 1975 cũng có rất nhiều người hát bài hát này, và đều hát đúng lời là Chế Linh, Thanh Tuyền, Phương Dung, Giao Linh…

Từ đó cho thấy, mặc dù Vọng Gác Đêm Sương là một bài hát quen thuộc, được nhiều thế hệ yêu thích, nhưng hầu hết khán giả lại hiểu sai câu hát, ngay cả ca sĩ nổi tiếng cũng hát sai câu hát này.

Bài Vọng Gác Đêm Sương của Mạnh Phát kể về một người lính đang gác súng nơi biên thùy lúc nửa đêm giá lạnh. Mặc dù đang ở nơi đầu tuyến nguy hiểm, nhưng với anh lính, đó là một khung cảnh nên thơ, với sương rớt trên vai, gió về lạnh buốt, làm anh chạnh nhớ về thời thơ mộng của mình. Vì vậy mới có câu “buông khói gây thơ”.

Thoạt đầu, người nghe sẽ liên tưởng đến “khói” trong câu hát này là khói thuốc lá. Điều đó cũng có thể đúng. Tuy nhiên khi nghe các đoạn sau của bài hát, tác giả mô tả khung cảnh cô đơn và giá lạnh về đêm với hơi sương lan tỏa:

Phút vấn vương bàng hoàng hơi sương…

và:

Đêm trắng hoen sương…

Vì vậy “buông khói” ở đây có thể không phải khói thuốc mà là khói sương tỏa ra khi người ta thở, điều thường thấy khi ở xứ lạnh.



2 …bước chân êm giữa không gian, hoàng hôn thùa màn đêm…

Trong nhạc vàng, bài hát Đà Lạt Hoàng Hôn của nhạc sĩ Minh Kỳ và Anh Bằng là 1 trong 4 bài hát nổi tiếng nhất viết về Đà Lạt (3 bài khác là Thương Về Miền Đất Lạnh (cũng của nhạc sĩ Minh Kỳ), Thành Phố Buồn – Lam Phương và Ai Lên Xứ Hoa Đào – Hoàng Nguyên).

Đà Lạt Hoàng Hôn được nhạc sĩ Minh Kỳ sáng tác năm 1968 chung với nhạc sĩ Anh Bằng trong nhóm Lê Minh Bằng, trở thành bài hát quen thuộc của xứ sở ngàn hoa, là ca khúc góp phần đưa tên tuổi ca sĩ người Đà Lạt là Thanh Tuyền vụt sáng trở thành ngôi sao hạng A của làng nhạc miền Nam.

Trước năm 1975, Thanh Tuyền là người duy nhất hát bài Đà Lạt Hoàng Hôn. Cho đến nay, có thể nói cô cũng là người duy nhất hát đúng lời gốc của bài hát, đặc biệt là ở cụm từ “hoàng hôn thùa màn đêm”. Vậy THÙA trong câu hát nghĩa là gì?

Sau này các ca sĩ trẻ không hiểu chữ “thùa”, họ đã hát thành “hoàng hôn THUA màn đêm” hay “hoàng hôn KHUA màn đêm”, nghe rất vô nghĩa.

“Thùa” là một từ cũ, nay ít được dùng. Ngoài động từ nghĩa là “thêu thùa”, thì “thùa” còn có nghĩa là một màu vàng pha mà chúng ta hay thấy ở bầu trời lúc chạng vạng. Vậy, chữ “thùa” trong câu hát được tác giả sử dụng rất độc đáo, mô tả khoảng thời gian chạng vạng, khi trời đang chuyển từ chiều sang tối.

Có nhiều tranh cãi quanh từ ngữ này, tuy nhiên tra cứu lại lời gốc của bài hát được in trên tờ nhạc khi phát hành năm 1968, có thể thấy rõ ràng tác giả đã sử dụng chữ “THÙA”:





Ngoài ra, xem lại tờ nhạc phát hành trước năm 1975, có một đoạn được nhạc sĩ viết 2 lời khác nhau, thay đổi chỉ một chi tiết nhỏ như sau:

Lời 1:
…hàng cây thẫm màu, đèn lên phố PHƯỜNG
Giờ đây HƠI SƯƠNG giá buốt


Lời 2
hàng cây thẫm màu, đèn lên phố NHỎ
Giờ đây ĐI TRONG giá buốt


Ở bản thu âm trước 1975, Thanh Tuyền hát lời thứ 2, trong khi hầu hết các ca sĩ khác thì hát lời 1. Theo tờ nhạc gốc thì hát lời nào cũng đúng.

(Nguồn bài viết nhacxua.vn)

Trên đây là một trong nhiều giải thích về một số từ - ngữ gây khó hiểu, lầm lẫn trong nhạc vàng. Mời các cụ mợ, chúng ta cùng bàn luận và giải thích cho nhau nhiều từ - ngữ khác nữa. Ví dụ như: nguồn gốc của bài hát "Câu chuyện vườn thanh", bài hát "Mai Lệ Xuân".... hay ý nghĩa của những từ, cụm từ như: đăng trình, bông-xô, sơn khê...
 

thngaylangthang

Xe ngựa
Biển số
OF-130800
Ngày cấp bằng
14/2/12
Số km
25,823
Động cơ
1,653,176 Mã lực
Nơi ở
Đó đây, langthang
Cũng như từ ngữ chiên ngành, có những ngành còn khó hiểu gấp nhiều nhiều lần như: triết, lý luận, lịch sử đảng, cnxh ... v.v
 

Lucky-Driver

Xe tăng
Biển số
OF-384878
Ngày cấp bằng
30/9/15
Số km
1,786
Động cơ
258,352 Mã lực
Trong bài "Một chuyến bay đêm" có đoạn:

"Đêm nay chuyến bay, trời xanh như màu áo. Đường Minh Đế nhàn du ngắm tình cầu"

Ở đây liên quan đến tích xưa bên Tàu:

Vua Đường Minh Hoàng ra lệnh cho đạo sĩ La Công Viễn làm phép để ông có thể lên chơi trăng một lần. Vị đạo sĩ đã cho vua uống một loại thuốc thần bí và sử dụng một chiếc gối đặc biệt cho vua kê đầu.
Trong chốc lát, nhà vua thấy hồn mình nhẹ nhàng bay lên và có mặt ở cung trăng thưởng thức cảnh sắc tiên giới và tiên nữ múa hát trong những bộ xiêm y bảy sắc cầu vồng.
Lúc tỉnh dậy, nhà vua nhớ lại mà mô phỏng ra một khúc nhạc có tên Nghê Thường Vũ Y ( Nghê là cái vòng, Thường là xiêm váy). Khúc nhạc này rất nổi tiếng cho đến tận ngày nay và vua Đường Minh Hoàng luôn được giới nghệ thuật ca vũ Trung Quốc đời sau suy tôn là “Thánh tổ”.
 
Chỉnh sửa cuối:

MTD

Xe buýt
Biển số
OF-306141
Ngày cấp bằng
24/1/14
Số km
859
Động cơ
319,834 Mã lực
Giờ em mới biết, thế là trước tới nay hát sai suốt
 

W123Lang

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-550803
Ngày cấp bằng
16/1/18
Số km
5,444
Động cơ
212,479 Mã lực
Cảm ơn ạ, em thích mấy món này, tìm hiểu nhạc cổ, từ cổ mà giờ bọn giới trẻ không dùng nữa

Của đáng tội
 

Lah

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-98893
Ngày cấp bằng
6/6/11
Số km
5,651
Động cơ
472,767 Mã lực
Trong bài "Một chuyến bay đêm" có đoạn:

"Đêm nay chuyến bay, trời xanh như màu áo. Đường Minh Đế nhàn du ngắm tình cầu"

Ở đây liên quan đến tích xưa bên Tàu:

Vua Đường Minh Hoàng ra lệnh cho đạo sĩ La Công Viễn làm phép để ông có thể lên chơi trăng một lần. Vị đạo sĩ đã cho vua uống một loại thuốc thần bí và sử dụng một chiếc gối đặc biệt cho vua kê đầu.
Trong chốc lát, nhà vua thấy hồn mình nhẹ nhàng bay lên và có mặt ở cung trăng thưởng thức cảnh sắc tiên giới và tiên nữ múa hát trong những bộ xiêm y bảy sắc cầu vồng.
Lúc tỉnh dậy, nhà vua nhớ lại mà mô phỏng ra một khúc nhạc có tên Nghê Thường Vũ Y ( Nghê là cái vòng, Thường là xiêm váy). Khúc nhạc này rất nổi tiếng cho đến tận ngày nay và vua Đường Minh Hoàng luôn được giới nghệ thuật ca vũ Trung Quốc đời sau suy tôn là “Thánh tổ”.
Sai tình cầu nhé :D
Minh đế nhàn rỗi du lịch khắp tinh cầu :D

Phong kín tâm tư, tôi gói đời trai vào mộng đăng trình =giấu kín tâm trạng (cá nhân), lên đường (lập công, mang tính to lớn, chính nghĩa)
 

piston

Xe container
Biển số
OF-12752
Ngày cấp bằng
18/1/08
Số km
6,036
Động cơ
571,439 Mã lực
Trong bài "Một chuyến bay đêm" có đoạn:

"Đêm nay chuyến bay, trời xanh như màu áo. Đường Minh Đế nhàn du ngắm tình cầu"

Ở đây liên quan đến tích xưa bên Tàu:

Vua Đường Minh Hoàng ra lệnh cho đạo sĩ La Công Viễn làm phép để ông có thể lên chơi trăng một lần. Vị đạo sĩ đã cho vua uống một loại thuốc thần bí và sử dụng một chiếc gối đặc biệt cho vua kê đầu.
Trong chốc lát, nhà vua thấy hồn mình nhẹ nhàng bay lên và có mặt ở cung trăng thưởng thức cảnh sắc tiên giới và tiên nữ múa hát trong những bộ xiêm y bảy sắc cầu vồng.
Lúc tỉnh dậy, nhà vua nhớ lại mà mô phỏng ra một khúc nhạc có tên Nghê Thường Vũ Y ( Nghê là cái vòng, Thường là xiêm váy). Khúc nhạc này rất nổi tiếng cho đến tận ngày nay và vua Đường Minh Hoàng luôn được giới nghệ thuật ca vũ Trung Quốc đời sau suy tôn là “Thánh tổ”.

Anh phi công trong bài hát này cũng chính là người lính không quân trong bài "Chúng mình ba đứa"
 

Hoang Giang91

Xe tăng
Biển số
OF-96362
Ngày cấp bằng
22/5/11
Số km
1,171
Động cơ
418,141 Mã lực
Chả cứ nhạc vàng, từ ngữ trong âm nhạc bao giờ cũng có tính phá cách; như bài nhạc đỏ Người đi xây hồ Kẻ gỗ có câu: Nay da em nâu tươi mầu suy nghĩ.....
 

poiuy

Xe cút kít
Biển số
OF-198769
Ngày cấp bằng
17/6/13
Số km
19,206
Động cơ
594,474 Mã lực
Những từ "cổ" như thừ THÙA thì đúng là giờ chả ai hiểu là gì nên dễ hiểu là hay hát sai.
 

Lah

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-98893
Ngày cấp bằng
6/6/11
Số km
5,651
Động cơ
472,767 Mã lực
Từ Thùa này nghe có vẻ giải thích sai nhỉ :D
Câu Không gian thùa màn đêm nghe có vẻ như "thêu dệt - thùa" đan xen giữa màn đêm vào bầu giời - chính là cảnh hoàng hôn thì hơn là nghĩa của Thùa: chính là hoàng hôn.
 

Trâu hun khói

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-701902
Ngày cấp bằng
26/9/19
Số km
2,031
Động cơ
115,682 Mã lực
Tuổi
40
"Đưa em vào Hạ", Hạ là tên nhà lao động hay khách sạn, hiện nay vẫn còn là bí ẩn.
Cụ muốn nó bí ẩn đấy chứ?!
Theo em Hạ chính là để chỉ chỗ xúc than với đẩy xe bò.... Cũng ko hẳn là nhà lao động hay khách sạn
theo em hiểu ngu, tác giả nói giảm nói tránh nói phong cách nghệ thụt
Đưa em vào Hạ chày
 

Trâu hun khói

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-701902
Ngày cấp bằng
26/9/19
Số km
2,031
Động cơ
115,682 Mã lực
Tuổi
40
Trong bài "Một chuyến bay đêm" có đoạn:

"Đêm nay chuyến bay, trời xanh như màu áo. Đường Minh Đế nhàn du ngắm tình cầu"

Ở đây liên quan đến tích xưa bên Tàu:

Vua Đường Minh Hoàng ra lệnh cho đạo sĩ La Công Viễn làm phép để ông có thể lên chơi trăng một lần. Vị đạo sĩ đã cho vua uống một loại thuốc thần bí và sử dụng một chiếc gối đặc biệt cho vua kê đầu.
Trong chốc lát, nhà vua thấy hồn mình nhẹ nhàng bay lên và có mặt ở cung trăng thưởng thức cảnh sắc tiên giới và tiên nữ múa hát trong những bộ xiêm y bảy sắc cầu vồng.
Lúc tỉnh dậy, nhà vua nhớ lại mà mô phỏng ra một khúc nhạc có tên Nghê Thường Vũ Y ( Nghê là cái vòng, Thường là xiêm váy). Khúc nhạc này rất nổi tiếng cho đến tận ngày nay và vua Đường Minh Hoàng luôn được giới nghệ thuật ca vũ Trung Quốc đời sau suy tôn là “Thánh tổ”.
Sai tình cầu nhé :D
Minh đế nhàn rỗi du lịch khắp tinh cầu :D

Phong kín tâm tư, tôi gói đời trai vào mộng đăng trình =giấu kín tâm trạng (cá nhân), lên đường (lập công, mang tính to lớn, chính nghĩa)
Anh phi công trong bài hát này cũng chính là người lính không quân trong bài "Chúng mình ba đứa"
Những chuyến bay đêm là nói về bọn đập đá suốt đêm
 

LuckyCar

Xe container
Biển số
OF-48864
Ngày cấp bằng
16/10/09
Số km
7,941
Động cơ
3,004,599 Mã lực
Nơi ở
Internet
Từ Thùa này nghe có vẻ giải thích sai nhỉ :D
Câu Không gian thùa màn đêm nghe có vẻ như "thêu dệt - thùa" đan xen giữa màn đêm vào bầu giời - chính là cảnh hoàng hôn thì hơn là nghĩa của Thùa: chính là hoàng hôn.
Hoàng hôn thùa màn đêm chính là khoảng thời gian giao giữa "hoàng hôn" và "màn đêm", không còn là chiều, nhưng chưa hẳn là tối, tức là nói về thời gian chứ không phải là cảnh vật, em hiểu thế cụ ạ, không biết có đúng không.
 

piston

Xe container
Biển số
OF-12752
Ngày cấp bằng
18/1/08
Số km
6,036
Động cơ
571,439 Mã lực
Hoàng hôn thùa màn đêm chính là khoảng thời gian giao giữa "hoàng hôn" và "màn đêm", không còn là chiều, nhưng chưa hẳn là tối, tức là nói về thời gian chứ không phải là cảnh vật, em hiểu thế cụ ạ, không biết có đúng không.
Giống "Với áo mơ phai dệt lá vàng" hả Cụ.
 
Thông tin thớt
Đang tải

Bài viết mới

Top