Đọc bài báo mạng chẳng có thông tin gì ngoài thông tin nơi mua vé vào xem.
Mời các cụ đọc 1 vài tóm tắt của báo khác:
Thông tin đáng chú ý và giá trị liên quan tới Khảo cổ và nguồn gốc của người Việt có lẽ là báo cáo khoa học [1] xuất bản cuối tháng 8/2025 trên tạp chí Proceedings of the Royal Society B về bộ hài cốt 12 ngàn năm tuổi, thuộc giai đoạn cuối kỷ Pleistocene (thời kỳ Đồ đá cũ), được phát hiện ở Tràng An (Ninh Bình, Việt Nam) vào cuối năm 2017.
Khám phá bộ hài cốt TBH1 tại hang Thung Bình , Tràng An, Ninh Bình, Việt Nam [1-3]:
Vào cuối năm 2017 đến đầu năm 2018, trong quá trình khai quật tại hang Thung Bình 1 thuộc Quần thể danh thắng Tràng An, Ninh Bình, các nhà khảo cổ học đã có một phát hiện chấn động: một bộ hài cốt người tiền sử được bảo tồn gần như nguyên vẹn. Bộ xương này, được đặt tên là TBH1, đã được xác định niên đại khoảng 12.000 năm tuổi, thuộc giai đoạn cuối kỷ Pleistocene (thời kỳ Đồ đá cũ). Đây là một trong những bộ hài cốt người nguyên vẹn và lâu đời nhất từng được tìm thấy ở khu vực Đông Nam Á.
Bộ hài cốt TBH1 thuộc về một người đàn ông trưởng thành, qua đời ở độ tuổi khoảng 35, cao khoảng 1,74m. Nhìn chung, sức khỏe của người đàn ông này khá tốt, cho thấy anh là một thành viên khỏe mạnh trong cộng đồng săn bắt hái lượm. Tình trạng bảo quản đặc biệt của bộ xương giúp các nhà khoa học có thể phục dựng lại khuôn mặt và phân tích chi tiết về hình thái, bệnh lý, và thậm chí là ADN của cá thể này, mở ra một cánh cửa hiếm hoi để nghiên cứu về con người thời tiền sử tại khu vực này.
Phát hiện nổi bật nhất từ bộ xương TBH1 chính là nguyên nhân cái chết của anh. Phân tích pháp y cho thấy, gần vùng cổ, người đàn ông này có một chiếc xương sườn phụ bẩm sinh, một dị tật hiếm gặp. Chiếc xương sườn này có một vết thương nghiêm trọng do một vật nhọn gây ra. Gần đó, các nhà khoa học tìm thấy một mảnh đá thạch anh hình tam giác nhỏ, có thể là đầu của một mũi tên hoặc một loại vũ khí phóng khác. Mảnh đá này không phải là loại vật liệu được tìm thấy trong các di chỉ khảo cổ tại địa phương, cho thấy người đàn ông này có thể đã bị tấn công bởi một người đến từ một cộng đồng khác.
Điều đặc biệt là vết thương này không phải là nguyên nhân trực tiếp khiến anh qua đời ngay lập tức. Phân tích xương cho thấy vết thương đã bị nhiễm trùng nặng, dẫn đến một lỗ rò thoát mủ và cuối cùng là tử vong do nhiễm trùng xương vài tháng sau đó. Việc người đàn ông này sống sót trong một thời gian dài với vết thương nghiêm trọng cho thấy anh đã được chăm sóc chu đáo bởi những người trong cộng đồng của mình. Điều này cung cấp bằng chứng sớm nhất về bạo lực giữa người với người ở Đông Nam Á đại lục và đồng thời cũng cho thấy sự phức tạp trong đời sống xã hội của các nhóm người săn bắt hái lượm thời tiền sử.
Cái chết của TBH1 không phải là một sự kiện ngẫu nhiên. Vị trí chôn cất của anh trong hang động, trong tư thế co gập người, cho thấy một nghi thức mai táng có sự tôn kính. Có khả năng anh đã được bó chặt trước khi chôn, một tập tục phổ biến trong nhiều nền văn hóa cổ xưa. Việc chôn cất này thể hiện sự quan tâm và tình cảm của cộng đồng đối với một thành viên bị thương, bất chấp những khó khăn trong việc di chuyển người bệnh.
Minh chứng sớm nhất về xung đột và bạo lực ở Đông Nam Á:
Điều khiến phát hiện này trở nên đặc biệt quan trọng là dấu hiệu bạo lực được tìm thấy trên bộ xương. Dù hộp sọ bị vỡ do đá rơi, nhưng việc phân tích kỹ lưỡng xương sườn cổ đã tiết lộ một vết thương nghiêm trọng. Một mảnh thạch anh nhỏ, được xác định là một mũi tên hoặc mũi lao, đã găm vào cổ người đàn ông này. Vết thương không giết chết anh ta ngay lập tức; thay vào đó, nó gây ra một căn bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng, lây lan khắp cơ thể và cuối cùng đã lấy đi mạng sống của anh ta sau nhiều tháng.
Đây là bằng chứng sớm nhất về xung đột giữa người với người được ghi nhận ở lục địa Đông Nam Á, vượt trội hơn các phát hiện tương tự trong khu vực hàng thiên niên kỷ. Nó không chỉ cho thấy rằng bạo lực đã tồn tại trong các cộng đồng săn bắn-hái lượm thời kỳ này mà còn hé lộ một khía cạnh đầy kịch tính của đời sống xã hội cổ đại, nơi những mối quan hệ và xung đột đã tồn tại từ rất lâu. Phát hiện này cũng gợi ý rằng sự trao đổi, di chuyển của các ý tưởng và công cụ, thậm chí cả bạo lực, có thể đã diễn ra trên những khoảng cách dài.
Tầm quan trọng đối với lịch sử và nguồn gốc người Việt:
Bộ hài cốt TBH1 không chỉ là một phát hiện khảo cổ học đơn thuần. Đó là một câu chuyện sinh động về một con người 12.000 năm trước, về cuộc đời, về cái chết bi thảm và về sự quan tâm của cộng đồng dành cho anh. Nó thách thức những suy nghĩ cũ về xã hội tiền sử và khẳng định vai trò then chốt của Việt Nam, đặc biệt là khu vực Tràng An, trong việc nghiên cứu lịch sử di cư và tiến hóa của loài người ở Đông Nam Á.
Phát hiện bộ hài cốt 12.000 năm tuổi ở Tràng An có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với việc nghiên cứu nguồn gốc người Việt và lịch sử khu vực Đông Nam Á.
- Bằng chứng khảo cổ học hiếm có: Số lượng hài cốt người nguyên vẹn thuộc cuối kỷ Pleistocene ở Đông Nam Á là rất ít. Do đó, TBH1 là một "kho báu" vô giá, cung cấp dữ liệu trực tiếp về các đặc điểm hình thái và di truyền của những người đầu tiên sống tại đây.
- Mối liên kết di truyền: Các phân tích ADN ty thể (mitochondrial DNA) ban đầu cho thấy người đàn ông này có mối liên hệ di truyền với các nhóm người săn bắt hái lượm thời kỳ đầu ở Nam và Đông Nam Á. Điều này củng cố giả thuyết rằng khu vực này là một "ngã tư" di cư quan trọng trong lịch sử loài người.
- Hé lộ đời sống xã hội tiền sử: Phát hiện này cung cấp cái nhìn sâu sắc về xã hội tiền sử. Nó không chỉ cho thấy sự tồn tại của xung đột giữa các nhóm người mà còn hé lộ khía cạnh nhân văn: sự quan tâm, chăm sóc và mai táng người bị thương. Điều này cho thấy đời sống xã hội của tổ tiên chúng ta đã phức tạp hơn nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ.
- Đóng góp vào nghiên cứu nguồn gốc người Việt: Mặc dù chưa thể khẳng định TBH1 là tổ tiên trực tiếp của người Việt hiện đại, nhưng phát hiện này là một mảnh ghép cực kỳ quan trọng, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những người đã sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam từ hàng chục ngàn năm trước. Nó góp phần xây dựng bức tranh toàn cảnh về sự hình thành và phát triển của các nền văn hóa cổ, từ đó làm sáng tỏ hơn về nguồn gốc sâu xa của dân tộc Việt Nam.
Nguồn:
[1] Christopher M. Stimpson, Alex Wilshaw, Benjamin Utting, Nguyen Thi Mai Huong, Nguyen Thi Hao, D.L. Vu, Tharsika Vimala, Hugh McColl, Emily M. Breslin, Eppie R. Jones, Ruairidh Macleod, Rachael Holmes (2025) TBH1: 12 000-year-old human skeleton and projectile point shed light on demographics and mortality in Terminal Pleistocene Southeast Asia. Proc. R. Soc. B.29220251819. DOI:
https://doi.org/10.1098/rspb.2025.1819
[2] Ancient human skeleton reveals 12,000-year-old conflict in southeast Asia:
https://www.nhm.ac.uk/discover/news/2025/august/ancient-skeleton-reveals-conflict-southeast-asia.html
[3] A 12,000-Year-Old Skeleton With a Hidden Quartz Arrowhead in Vietnam May Be the Earliest Evidence of Violence in Southeast Asia. 12,000-year-old burial reveals a mystery of survival, care, and conflict:
https://www.zmescience.com/science/archaeology/a-12000-year-old-skeleton-oldest-evidence-violence-asia/
Ngày 9/9, Ban Quản lý Di sản Tràng An (Ninh Bình) cho biết, bộ xương “Chiến binh Tràng An” có niên đại khoảng 13.000 năm tuổi, vừa được phát hiện tại hang Thung Bình 1 (Quần thể danh thắng Tràng An, Ninh Bình), đã được an vị tại chùa Bái Đính. Phát hiện khảo cổ đặc biệt này mở ra nhiều dữ liệu...
tienphong.vn
Phát hiện bộ xương người tại Ninh Bình 13000 năm tuổi
.
.
