[Funland] Tất tần tật về ăn chay

matizac

Xe điện
Biển số
OF-125314
Ngày cấp bằng
24/12/11
Số km
2,075
Động cơ
830,532 Mã lực
BẠN ĐANG ĂN CHAY HAY ĂN HÓA CHẤT? PHÂN TÍCH SỰ THẬT VỀ ĐỒ CHAY CHẾ BIẾN.
Chuyện là, hồi còn làm ở Ban QL An toàn thực phẩm T.phố, mình từng phụ trách CT giám sát nông, lâm thủy sản nhập về TP. Và có vài lần gửi công văn cho Đơn vị Tỉnh Bạn về việc xử lý mẫu nông sản nhiễm thuốc trừ sâu, thì sau đó có vài người vẫn giữ liên lạc và trao đổi chuyên môn dù biết mình đã nghỉ việc chuyển qua dạy Yoga.
Và mới đây nhất là hỏi mình chỉ tiêu CBSP chay công nghiệp, để HD cho cơ sở SX. Chủ đề này mình thật sự muốn viết từ lâu, bởi thấy tình trạng ăn chay kiểu trào lưu hiện nay rất nhiều, quán chay mọc lên đầy rẫy, nhưng hiếm có quán nào nấu đúng tinh thần ăn chay vì sức khỏe. Và hầu hết người ta đua nhau tháng ăn 2 ngày để mong “nhẹ người” hay “nhẹ tội sát sinh”, …. Nhẹ người đâu không thấy chỉ thấy “nặng người” thêm vì hóa chất….dưới đây là góc nhìn về 1 người học và làm trong lĩnh vực QL thực phẩm nhiều năm,cộng với việc làm về phục hồi sức khỏe tiếp xúc với cực kỳ nhiều người bệnh, thậm chí có 1 số sư cô chay trường vẫn bệnh đã và đang theo tập trong lớp.
Hiểu đúng: Chế độ ăn Thuần thực vật tự nhiên và Ăn chay chế biến.
🍀
Chế độ ăn thuần thực vật tự nhiên:
Là chế độ ăn tập trung vào thực phẩm toàn phần, ít qua xử lý, bao gồm:
• Rau củ quả tươi, các loại hạt, đậu, đỗ, ngũ cốc nguyên cám (yến mạch, gạo lứt, lúa mạch...), thảo mộc, gia vị tự nhiên
• Không sử dụng: thịt, sữa động vật, đường tinh luyện, dầu tinh luyện, thực phẩm chế biến sẵn.
Đây là chế độ ăn tốt cho sức khỏe, và giữ được các hoạt chất quý giá, cũng như enzym có sẵn trong thực phẩm.(Bài viết về hoạt chất có trong thực vật mình đã viết rõ)
🧪
Ăn chay dùng nhiều thực phẩm chế biến sẵn:
Dù không dùng sản phẩm từ động vật, nhưng lại dùng nhiều:
• Đồ ăn nhanh chay (xúc xích chay, chả lụa chay, bò khô chay...)
• Đồ ăn đóng gói (bánh snack, mì ăn liền chay, sữa thực vật có đường)
• Gia vị chay công nghiệp….
Những sản phẩm này được làm từ tinh bột biến tính, cùng với rất nhiều chất phụ gia (chất tạo màu, chất ổn định, Đường, dầu công nghiệp, muối tinh, hương liệu tổng hợp…)
Và chúng được sử dụng phụ gia nhiều hơn so với thực phẩm chế biến thông thường để tạo ra mùi vị đồ mặn.
Dưới đây là các thành phần phổ biến và lý do Tại sao nhiều người “ăn chay vẫn bệnh”?
1. Đạm thực vật tinh chế (Isolated/Concentrated Plant Protein)
• Nguồn gốc: đạm đậu nành cô lập (soy protein isolate), đạm lúa mì (gluten), đạm đậu hà lan.
• Mục đích: tạo độ dai, giống thịt.
• Vấn đề:
o Thiếu cân bằng amino acid nếu không phối hợp đa dạng.
o Qua tinh chế sâu, mất enzyme, chất xơ, vitamin.
o Có thể gây tăng axit uric, gánh nặng chuyển hóa thận – gan.
2. Tinh bột tinh luyện (Refined Starch)
• Nguồn gốc: bột mì trắng, bột năng, bột khoai, tinh bột biến tính (modified starch).
• Mục đích: làm kết dính, tạo hình, độ mịn.
• Vấn đề:
o Chuyển hóa nhanh, gây tăng đường huyết – tăng insulin đột ngột.
o Thiếu chất xơ → gây táo bón, rối loạn ruột.
o Có thể dẫn tới kháng insulin, tăng nguy cơ tiểu đường type 2 nếu ăn lâu dài.
3. Dầu công nghiệp (Refined Vegetable Oils)
• Nguồn gốc: dầu nành, dầu cọ, dầu hướng dương… qua tinh luyện.
• Vấn đề:
o Tỷ lệ omega-6 cao → mất cân bằng với omega-3 → gây viêm âm ỉ.
o Dầu chiên lại nhiều lần → tạo acrolein, aldehyde độc gan, phá hủy tế bào.
o Tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu, gan nhiễm mỡ, mỡ nội tạng.
4. Phụ gia công nghiệp (Additives)
• Loại thường gặp:
o Chất bảo quản (E200–E290): như sodium benzoate, potassium sorbate.
o Chất tạo màu: màu caramel (E150d), màu tổng hợp nhóm azo.
o Chất tạo vị: bột ngọt, ribonucleotide (E627, E631), hương tổng hợp.
o Chất ổn định – nhũ hóa – làm dày: xanthan gum, carrageenan, guar gum.
• Vấn đề:
o Gây kích ứng niêm mạc ruột, viêm đại tràng, đầy hơi, rối loạn tiêu hóa.
o Một số loại liên quan tới tăng nguy cơ ung thư (đặc biệt là carrageenan, nitrite thực vật).
o Gây rối loạn vi khuẩn đường ruột, ảnh hưởng miễn dịch, tâm trạng.
5. Đường tinh luyện và chất tạo ngọt
• Nguồn gốc: đường trắng, đường glucose-fructose syrup, maltodextrin.
• Vấn đề:
o Tăng viêm cấp độ thấp, tăng mỡ nội tạng.
o Gây dao động đường huyết, dễ gây mệt mỏi sau ăn.
o Tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ, kháng insulin, hội chứng chuyển hóa.
o Tạo môi trường thuận lợi cho nấm candida, vi khuẩn hại ruột.
Nhiều người theo đạo, theo trào lưu ăn chay nhưng:
• Dựa vào thực phẩm giả mặn chứa nhiều đạm biến tính, phụ gia hóa học. Lạm dụng đồ chiên, đồ nướng, thực phẩm từ bột mì trắng.
• Gây ra Thừa chất nhưng thiếu vi chất (nhiều calo rỗng từ đường, tinh bột tinh luyện, dầu chiên – không cung cấp dinh dưỡng thực sự), Bị mất dinh dưỡng, đặc biệt là enzyme, vitamin nhóm B, sắt, kẽm.
• Gây rối loạn chuyển hóa: đường huyết dao động, tăng insulin, béo bụng, mệt mỏi kéo dài.
• Gây viêm nội mô và lão hoá: do phụ gia, chất bảo quản, dầu công nghiệp.
• Ảnh hưởng gan – thận – ruột: các chất phụ gia, màu tổng hợp gây gánh nặng chuyển hoá.
• Gây nghiện vị giác: sản phẩm chay công nghiệp thường dùng chất tăng vị, gây nghiện ăn mặn, ăn ngọt.
Kết quả: mệt mỏi, tóc rụng, thiếu máu, da xạm, rối loạn nội tiết, thậm chí sỏi mật – sỏi thận – rối loạn tiêu hoá.
Ăn chay không đồng nghĩa với ăn lành mạnh. Chìa khoá nằm ở sự tự nhiên, toàn phần và tối giản trong chế độ ăn.
Chế độ thuần thực vật đúng nghĩa là khi cơ thể được nuôi dưỡng bởi nguyên liệu tươi sống từ thiên nhiên, chứ không phải sản phẩm giả lập từ nhà máy.
Và hãy: Đọc kỹ nhãn: tránh sản phẩm có hơn 5 thành phần, nhất là phụ gia nhân tạo. Nấu ăn tại nhà: kiểm soát nguyên liệu và cách chế biến. Ưu tiên hấp, luộc, ăn sống, lên men tự nhiên thay vì chiên rán. Kết hợp các nhóm thực vật đúng cách: đảm bảo đủ đạm, vitamin, khoáng.
Hãy ăn chay bằng cả hiểu biết, không chỉ bằng niềm tin.

P/s: Copy bài hơi dài bên FB.
 

KENO

Xe buýt
Biển số
OF-760981
Ngày cấp bằng
25/2/21
Số km
709
Động cơ
429,739 Mã lực
hồi xưa khó khăn chỉ ít/không có thịt thôi, chứ tôm cua cá ở nông thôn thì vẫn sẵn/nhiều nhé cụ. 9-10 con thì chắc cụ đang nói các cụ nông thôn roài.
Nói ngày xưa các Cụ ăn chay vẫn khoẻ mạnh, thực ra là các Cụ vẫn tôm cua cá ốc ếch, gà khi bị rù, trứng chén tốt, thịt thì vẫn chén khi có, đặc biệt là thịt mỡ có khi quý hơn thịt nạc. có nghĩa là không phải các Cụ ăn chay mà điều kiện để ăn mặn ít thôi. việc sinh đẻ nhiều thì do quan niệm đông con đông của, nhiều con là tăng sức sản xuất thôi, cứ chén bừa chả có phương pháp ngừa thai giề. Trên thực tế không thể nói thể lực ngày xưa hơn bây giờ được, hiện nay do chế độ dinh dưỡng tốt hơn nên nòi giống được cải thiện vóc dáng, tuổi thọ trung bình cũng cao hơn.
Giờ mình thấy bênh tật nhiều vì ngày xưa mình cũng ko nhiều thông tin, với lại điều kiện sống ảnh hưởng tới sức khoẻ giờ rất nhiều chứ không phải chỉ ăn chay hay mặn, ăn chay mà hít thở bụi bặm, dùng nước ô nhiễm rau quả không an toàn thì điều gì đến sẽ đến.
E vẫn chủ trương ăn đều mọi thứ, nhưng ăn uống điều độ vừa đủ, hạn chế tối đa rượu bia (với cơ thể của E thôi nhá) hoạt động chân tay cơ thể và đầu óc. Cố gắng để khoẻ lâu lâu chút
 

AXEGA

Xe điện
{Kinh doanh chuyên nghiệp}
Biển số
OF-344545
Ngày cấp bằng
27/11/14
Số km
2,448
Động cơ
432,903 Mã lực
Nơi ở
Ngụy Như Kon Tum, Thanh xuân, Hà Nội
Em có hơn 30 năm ăn mặn và 6 năm trường chay nên rất hiểu ăn cái gì tốt hơn cái gì mà ko tài liệu nào phân tích hay chỉ ra được chính xác hơn trải nghiệm của bản thân mình.
 

Khongdanhvong

Xe container
Biển số
OF-301828
Ngày cấp bằng
16/12/13
Số km
5,297
Động cơ
336,291 Mã lực
Ăn chay được là tốt với điều kiện ăn đồ tự nhiên, còn chế biến sẵn thì không biết được đâu.
Không ăn chay nhưng hạn chế thịt, ăn nhiều rau củ quả tươi vẫn tốt như thường.
Còn nói về tâm linh thì chịu, ai tin gì làm đó, tâm sao làm vậy. Chúng ta cũng không thể thoát khỏi sự đau khổ của thế xác.
 

Hự.

Xe điện
Biển số
OF-426937
Ngày cấp bằng
3/6/16
Số km
3,108
Động cơ
319,709 Mã lực
Em có hơn 30 năm ăn mặn và 6 năm trường chay nên rất hiểu ăn cái gì tốt hơn cái gì mà ko tài liệu nào phân tích hay chỉ ra được chính xác hơn trải nghiệm của bản thân mình.
Trải nghiệm bàn thân nó có 2 mặt. Mặt tích cực là cảm nhận bản thân là chính xác nhất, ko ai biết được ngoài mình. Mặt kém tích cực là nó bị thiên kiến chủ quan, cái gì mình cho là, tin là tốt thì mình sẽ thấy tốt mà ko có sự so sánh khách quan.

Ví dụ cụ chỉ có thể so sánh với chính cụ trước đây, chứ cụ ko có 1 phiên bản thứ 2 của chính cụ cùng song song ăn 1 chế độ khác 1 chút (vd chay kết hợp 1 chút đạm, hoặc chay theo nhóm thực phẩm khác) để so sánh cách ăn nào tốt hơn ở giai đoạn hiện tại của cơ thể cụ.

Ở 1 góc độ nào đó có thể lấy ví dụ như việc lễ lạt, dâng sao giải hạn. Ko có 1 version song song thứ 2 ko hề cúng cáp gì để so sánh rồi nói lễ lạt làm mọi thứ tốt hơn. Dù có thế nào cũng có thể nói "nếu ko lễ thì còn tệ hơn nữa".

Em lan man tí về vấn đề "cảm nhận cá nhân" có phải là đúng nhất ko thôi chứ ko liên quan đến vấn đề ăn chay.
 

AXEGA

Xe điện
{Kinh doanh chuyên nghiệp}
Biển số
OF-344545
Ngày cấp bằng
27/11/14
Số km
2,448
Động cơ
432,903 Mã lực
Nơi ở
Ngụy Như Kon Tum, Thanh xuân, Hà Nội
Trải nghiệm bàn thân nó có 2 mặt. Mặt tích cực là cảm nhận bản thân là chính xác nhất, ko ai biết được ngoài mình. Mặt kém tích cực là nó bị thiên kiến chủ quan, cái gì mình cho là, tin là tốt thì mình sẽ thấy tốt mà ko có sự so sánh khách quan.

Ví dụ cụ chỉ có thể so sánh với chính cụ trước đây, chứ cụ ko có 1 phiên bản thứ 2 của chính cụ cùng song song ăn 1 chế độ khác 1 chút (vd chay kết hợp 1 chút đạm, hoặc chay theo nhóm thực phẩm khác) để so sánh cách ăn nào tốt hơn ở giai đoạn hiện tại của cơ thể cụ.

Ở 1 góc độ nào đó có thể lấy ví dụ như việc lễ lạt, dâng sao giải hạn. Ko có 1 version song song thứ 2 ko hề cúng cáp gì để so sánh rồi nói lễ lạt làm mọi thứ tốt hơn. Dù có thế nào cũng có thể nói "nếu ko lễ thì còn tệ hơn nữa".

Em lan man tí về vấn đề "cảm nhận cá nhân" có phải là đúng nhất ko thôi chứ ko liên quan đến vấn đề ăn chay.
Đúng là lan man thật. Ahihi
 

Diep1979

Xe container
Biển số
OF-809344
Ngày cấp bằng
24/3/22
Số km
6,816
Động cơ
828,425 Mã lực
Cháu giờ chỉ uống bia chay thôi
Ăn còn chả có miếng nào nữa là ngủ chay 🤭

20250614_210139_HDR.jpg
 
Thông tin thớt
Đang tải

Bài viết mới

Top