THỜI ĐIỂM NÀO HỢP LÝ NHẤT ĐỂ CẤM XE CHẠY XĂNG?
Thực tế xe đạp, xe máy điện đã xuất hiện ở Việt Nam nhiều năm, trước khi có sự xuất hiện của nhà sản xuất nội địa là Vinfast kể từ năm 2022 khi họ chính thức trở thành hãng xe thuần điện cung cấp xe máy và xe ô tô điện. Như vậy, tính cho đến hiện nay, việc chuyển đổi này là chủ trương phù hợp với tiến trình giảm ô nhiễm từ khí thải. Việc chuyển đổi này là tự nhiên từ nhận thức của người dân, sự tiện lợi của xe chạy điện, giá mua và chi phí vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa xe mà không có quy định nào bắt buộc.
Mấy ngày gần đây, Chính phủ có kế hoạch cấm xe máy xăng tại khu vực bên trong vành đai 1 của thành phố Hà Nội, kể từ 01/07/2026. Việc này về nguyên tắc không cấm ở khu vực ngoài vành đai 1 nhưng nó sẽ tạo hiệu ứng cả khu vực ngoài vành đai 1. Đây là chủ trương được xem xét dựa trên cơ sở nào? Bằng số liệu dự tính hay chủ yếu bằng ý chí của cơ quan quản lý và lãnh đạo đất nước? Em không thể trả lời câu hỏi này nhưng xin đưa ra quan điểm về thời điểm phù hợp nhất để áp dụng lệnh cấm: Rõ ràng hiện nay đã có một tỉ lệ nhất định những xe máy hay xe ô tô điện đăng ký mới hàng tháng do người dân tự lựa chọn. Việc này bởi người dân tự thu xếp được việc sở hữu, sử dụng xe từ sở thích, hiệu quả tài chính lẫn vấn đề sạc pin và an toàn. Tỉ lệ này sẽ và đang tăng lên cùng với số người mua và hạ tầng sạc gồm số lượng cổng và địa điểm sạc, nguồn điện tăng và vấn đề an toàn tiêu chuẩn ngày càng cao. Theo số liệu công khai từ nhà sản xuất Vinfast thì trong vài, ba tháng gần đây họ dẫn đầu về tỉ lệ xe ô tô bán ra ở thị trường Việt Nam. Tạm gọi tỉ lệ đăng ký mới của xe máy điện so với tổng số xe đăng ký mới tại khu vực nào đó, ví dụ tại nội thành phố HN là N thì:
- Nếu N dưới <30%: Tức là số đông còn lại chưa sẵn sàng chuyển đổi sang xe điện, dễ gây xáo trộn, gây hệ lụy cho xã hội nếu áp dụng lệnh cấm
- Nếu N từ 30 đến dưới 60%: Việc chuyển đổi có thể gây các hệ lụy, xáo trộn xã hội, nên cân nhắc kéo dài thời hạn cấm.
- Nếu N từ 60-70%: Việc chuyển đổi đã ở ngưỡng thuận lợi, số đông đã tự chuyển đổi, cần tìm giải pháp hỗ trợ nhóm người thiểu số chưa sẵn sàng vì mục đích chung của cả xã hội.
Tỉ lệ ước tính trên có thể chưa chính xác nhưng một chính sách đi vào đời sống nên áp dụng ở thời điểm người dân đa số thu xếp, thích ứng được với sự thay đổi mà không phát sinh thêm các ách tắc, xung đột trong nhịp sống hàng ngày. Đây chính là sự chuyển đổi thuận cho sự phát triển của đời sống. Nếu không, nó có thể là sự thay đổi theo chiều nghịch, tạo hiệu ứng cảm giác tiêu cực với sinh khí chung của cộng đồng, thậm chí cả sự không thiện cảm với cả nhà sản xuất. Ô nhiễm không khí có thể sinh thân bệnh, nhưng di chuyển không thuận tiện hàng ngày cũng sinh cảm giác tâm, trạng thái tâm không tốt cũng có thể phát sinh tâm bệnh và có thể phái sinh thân bệnh cả.
Từ bài viết trước, em ước tính hàng ngày có tới hàng ngàn tấn xăng dầu được đốt bởi trên 5 triệu xe máy và phát thải vào không khí Hà Nội. Và giảm lượng khí thải này gần như là giải pháp khả dĩ nhất để giảm phát thải ô nhiễm hiện nay. Nhưng điều này rõ ràng cần giải pháp về công nghệ pin. Hi vọng, với sự phát triển và cải tiến không ngừng của khoa học công nghệ, các nhà sản xuất sẽ sớm có các công nghệ pin đột phá có độ nén năng lượng cao hơn với khả năng lưu trữ điện lớn, sạc nhanh và an toàn hơn.
Ảnh minh họa em tìm trên mạng không biết pin gì nhưng nhìn rất ra gì và này nọ.
