[Funland] Tiện bút của Cao Việt Dũng: Trai Hà Nội như thế nào?

HungThuy7699

Xe tăng
Biển số
OF-823453
Ngày cấp bằng
4/12/22
Số km
1,432
Động cơ
560,506 Mã lực
Đây mới chuẩn chất Hà Nội chứ không như bài của Cao Việt Dũng chỉ loáng thoáng chất người Hà Nội.
 

omerta77

Xe container
Biển số
OF-35686
Ngày cấp bằng
21/5/09
Số km
6,219
Động cơ
801,159 Mã lực
Phải chăng con gái Hà nội là khách sáo chân thành😂

CON GÁI HÀ NỘI DƯỚI GÓC NHÌN CỦA MỘT NGƯỜI CON SÀI GÒN

Mẹ tôi nể phục mấy cô gái Hà Nội lắm. Dưới con mắt của người nhà quê ra Hà Nội làm việc vặt, bà thấy các thiếu nữ nơi đây ứng xử khôn khéo, nói năng lễ độ, và khuôn phép lắm. Đó là chưa kể thêu thùa may vá, nữ công gia chánh,… Nói chung là đảm. Mỗi khi thấy mấy cô Sài Gòn tân thời quá, tự nhiên quá, bà lại chép miệng, con gái Hà Nội đâu có thế. Bà nói riết, nói riết…, khiến tôi ngờ…bà muốn thằng con của bà nên đi tìm một thiếu nữ Hà Nội.

Nhưng thế giới của tôi lại khác. Tôi sinh ra ở Sài Gòn, lớn lên ở Sài Gòn, bạn bè Sài gòn, trong đầu tôi, nếu có, cũng chỉ là con gái Sài Gòn cho hợp… thủy thổ.

Mà con gái Bắc (di cư 54) hồi đó gớm lắm, vờn qua vờn lại, làm duyên, đá lông nheo, õng ẽo làm điêu đứng con trai Nam Kỳ đến là khổ. Một thanh niên xứ Biên Hòa đã phải cay đắng thế này:

“ Em nhớ giữ tính tình con gái Bắc
Nhớ điêu ngoa nhưng giả bộ ngoan hiền,
Nhớ khiêm nhường nhưng thâm ý khoe khoang,
Nhớ duyên dáng ngây thơ mà xảo quyệt…”

Tôi không có ý kiến gì về bài thơ trên, mà cũng chẳng dại gì có ý kiến. Mấy bà mấy cô Bắc Kỳ đọc bài thơ trên có nổi cơn tam bành rủa xả, thì chắc cũng chỉ mình rủa mình nghe thôi, chứ tác giả, nhà thơ Nguyễn Tất Nhiên chết rồi, chết trong một chiếc xe hơi cũ kỹ ở sân chùa bên California.

Dù sao cũng nên đọc tiếp thêm vài câu nữa mới thấy “cảm thương” cho tác giả:

“…Ta vẫn nhớ dặn dò lòng tha thiết,
Nên vội vàng tin tưởng chuyện vu vơ
Nên yêu đương bằng gương mặt khờ khờ
Nên hùng hổ để đợi giờ thua thiệt…”

Những ngày sau 75, trên tivi Sài Gòn là những đoàn quân “chiến sĩ gái”, bước theo nhịp quân hành, chiếu cận cảnh với đôi mắt rực lửa căm hờn, giọng nói lanh lảnh. Cảm giác đầu tiên của tôi với các cô gái Bắc Kỳ (thứ thiệt) là…ớn lạnh. Tôi cười, “Đấy con gái Hà Nội của mẹ đấy…”. Bà cụ lại thở dài, chép miệng… “Hồi trước đâu có thế…”.

Dĩ nhiên, mẹ tôi không thể phát hiện cái trò đánh lận rẻ tiền của thằng con, tỉnh bơ xem tất cả các cô Bắc Kỳ đều là các cô Hà Nội.

Thực ra trong đầu tôi cũng có một chút gì đó mơ hồ về con gái Hà Nội. Biết tả thế nào nhỉ! Có thể là hình ảnh dịu dàng đằm thắm của cô Liên trong Gánh Hàng Hoa, hay thiếu nữ tân thời một cách bảo thủ, không sao thoát ra khỏi vòng lễ giáo của cô Loan trong Đoạn Tuyệt. Tôi cảm được nỗi cô đơn của Loan khi thả bộ trên bờ đê Yên Phụ,… Đại loại là tôi đã nhìn thiếu nữ Hà Nội qua lăng kính của những tiểu thuyết trong Tự Lực Văn Đoàn mà tôi được học thời trung học.

Cũng chẳng dừng ở đấy đâu. Khi đọc “Tuấn, chàng trai nước Việt”, một thứ tiểu thuyết hồi ký của Nguyễn Vỹ, tôi biết thêm rằng, các cô nữ sinh Hà Nội cũng lãng mạn ra rít. Họ kín đáo lập ra hội “Ái Tino”. Tino Rossi là ca sĩ người Pháp lừng danh thưở đó, và là thần tượng của vô số thiếu nữ, chẳng riêng gì thiếu nữ Hà thành. Cái “hội” kín đáo, chỉ lèo tèo dăm ba cô thế thôi, nhanh chóng tan hàng, và rồi mạnh ai người nấy tam tòng tứ đức, xuất giá tòng phu, công dung ngôn hạnh… Cái “lãng mạn tân thời” chỉ là đóm lửa, và họ nhanh chóng quay lại với sự thanh lịch, nề nếp theo giáo dục của gia đình.

Năm 1980, lần đầu tiên tôi ra Hà Nội công tác. Anh bạn đồng nghiệp trạc tuổi, tốt nghiệp từ Đông Đức, chở tôi trên chiếc Simson lòng vòng Hà Nội. Nơi đầu tiên tôi muốn ghé thăm là phố Khâm Thiên. Anh bạn tròn xoe mắt, “Làm gì còn hố bom mà ghé thăm”. Tôi chợt hiểu vì sao anh bạn ngạc nhiên, nhưng không thể giải thích. Môi trường giáo dục trong Nam ngoài Bắc khác nhau.

Cái máu phóng đãng đã dẫn tôi đến phố Khâm Thiên, chứ không phải bom rơi đạn lạc ở đó. Đến, dù chỉ để nhìn vài căn nhà xiêu vẹo, cũng thỏa đôi chút tò mò về một thời vang bóng. Phong lưu tài tử giai nhân, đúng, nhưng không phải cách phong lưu của Vân Hạc trong Lều Chõng của Ngô Tất Tố. Anh chàng Vân Hạc khi chờ kết quả thi, ra vào chốn ả đào để vui say bè bạn, để trấn an nhau, để bốc nhau, để chờ ngày bảng vàng ghi tên.

Tôi nhớ đến kiểu cách phong lưu của Cao Bá Quát, một tay chơi thứ thiệt, khi làm sơ khảo trường thi, tiếc bài thi hay mà phạm húy, đã dùng muội đèn để sửa. Việc lộ, bị kết án giảo giam hậu, ông phải đi dương trình hiệu lực, nghĩa là đi làm phục dịch cho phái đoàn đi công tác nước ngoài. Con người tài hoa này, mang theo nỗi cô đơn đến phố ả đào giải sầu bên chén rượu, làm vài bài hát nói, đào nương hát, mình gõ nhịp…

“Giai nhân nan tái đắc
Trót yêu hoa nên dan díu với tình
Mái tây hiên nguyệt gác chênh chênh
Rầu rĩ lắm xuân về oanh nhớ…”

Cũng lần đầu ở Hà Nội, buổi chiều chập choạng tối, lang thang ở phố Huế, tôi thấy một bà đi xe đạp ngược chiều, bị cảnh sát ngoắc lại. Bà năn nỉ thông cảm? Không. Bà phân bua? Không. Bà cãi tay đôi với cảnh sát rằng, nhất định mình đúng. Lương và nhu yếu phẩm phân phối còn không đủ sống, đâu dễ gì chịu nộp phạt. Đôi co với nhau mà cả hai vẫn một mực xưng hô…đồng chí. Tôi phì cười. Hà Nội có những điều không nằm trong trí tưởng tượng của một người Sài Gòn, lần đầu ra Hà Nội như tôi.

Bây giờ, Hà Nội khác xa rồi. Hà Nội nhiều nhà cao tầng, cầu vượt. Hà Nội nhiều xe hơi hơn, Hà Nội giàu hơn. Hà Nội không còn những cảnh cãi tay đôi với cảnh sát buồn cười như thế nữa. Hà Nội văn minh hơn, nhưng có thể họ phải “cãi tay đôi” với chính mình, khi mà còn những cảnh thanh niên thiếu nữ “ à la mode” hái hoa, giẵm hoa bẻ cành để chụp ảnh, hay gào thét tung hô thần tượng minh tinh Hàn Quốc. Đó là chưa kể bún mắng cháo chửi, rải rác vẫn còn đâu đó. Thương hiệu chăng? Tôi chịu! Ăn ngon mà nghe chửi, thôi thà ăn độn dễ nuốt hơn.

Tôi có bà bạn già (hơn tôi) là dân Hà Nội mấy đời. Cha bà là một trong số rất ít người xong bậc đại học thời Tây. Sau 54, nhà đông con, xoay sở không nổi, ông bố định cho 2 đứa con lớn tạm nghỉ học, đi làm rồi học bổ túc sau. Nhưng bà mẹ thì không, nhất quyết không. Bà đến gặp ông bà bác sĩ nhà bên mượn…tiền để các con tiếp tục ăn học. Họ cùng ở trong thành như bà, không vướng bận con cái, còn chút của ăn của để, đồng ý cho vay tín chấp, một thứ tín chấp tình người, thời nay khó tìm. Tôi hiểu ra, dân trí thức Hà Nội xưa có kiểu chơi “chẳng giống ai” (lúc này). Họ kín đáo giúp đỡ nhau trong những tình huống khắc nghiệt. Trong họ dường như chất “nhân” và lòng tự trọng được rèn luyện qua giáo dục, giấy rách phải giữ lấy lề. Mực đen và bão tố không thể vấy bẩn hay phá sập. Những năm sau 75, trong Sàigòn tôi cũng thấy vài trường hợp như thế.

Bà bạn (già) này, về chuyên môn, thì kiến thức mênh mông chứ chẳng vừa. Ăn nói nhẹ nhàng, nhưng quyết liệt khi cần. Vậy mà cư xử thì cứ dạ dạ,..cám ơn. Bà nói chuyện với tôi cũng thế, cũng dạ dạ,..cám ơn. Tôi cười, sao chị khách sáo thế. “Không phải đâu, tôi được giáo dục trong nhà từ nhỏ như thế. Các anh chị em tôi cũng đều như vậy chứ chẳng riêng tôi. Hồi đi học, chỉ vì dạ dạ…cám ơn mà chúng tôi bị phê bình là tiểu tư sản. Ông bà cụ dạy con nghiêm khắc lắm. Tôi là con gái, đi học về là phải tập tành bếp núc, ăn trái chuối là phải bẻ đôi. Ở trường là chuyện khác, còn về nhà là đâu ra đó, vào khuôn phép.”. Tôi cũng nhận ra sự “khách sáo chân thành” của bà, chứ không phải khách sáo đãi bôi.

Dạo sau này, vì công việc tôi thường ra Hà Nội. Đi ăn hàng với bè bạn ở đó thì không sao, nhưng hễ đi một mình là bị chặt (giá), dù chỉ là chai nước tinh khiết, 10.000 đồng ở quán ven đường phố cổ. Bị chặt riết thành quen. Tôi nhủ thầm, lần nào ra Hà Nội mà không bị chặt coi như trúng số.

Dù tôi cũng có vài người bạn thân ở Hà Nội, nhưng giữa tôi và Hà Nội, dường như vẫn còn khoảng cách nào đó. Tôi đến Hà Nội như một kẻ xa lạ, đến như đi nước ngoài không cần visa.

Sài Gòn dễ hội nhập. Cứ ở Sài Gòn là thành người Sài Gòn. Chưa thấy mình là người Sài Gòn, ở lâu thêm chút nữa cũng biến thành người Sài Gòn. Sài Gòn đồng hóa con người nhanh lắm.

Nhưng Hà Nội có lẽ khác, người ta đồng hóa Hà Nội như vũ bão, đồng hóa cạnh tranh từ nhiều nguồn khác nhau để tạo ra một văn hóa Hà thành hiện đại khó mô tả. Còn người Hà Nội (thứ thiệt) đành phải co cụm, khép kín, và giáo dục con cái theo cách riêng của họ để bảo tồn…di sản. Giáo dục từ gia đình mới tạo ra gốc rễ, chứ không phải là quy tắc ứng xử, hay giàu sang, quyền thế.

Hà Nội nhiều hồ. Hà Nội đẹp vì hồ vào những buổi sáng thật sớm, khi trời còn nhá nhem. Sáng lên, Hà Nội biến mất. Con gái Hà Nội (xưa) chắc cũng thế. Cuộc đời dâu bể đã làm họ biến mất, nhưng thực ra cũng chỉ lẩn quất, âm thầm đâu đó thôi.

Năm ngoái, đi ngang qua ngõ nhỏ trong khu phố cổ, tôi ghé tiệm tạp hóa mua chai nước lạnh. Bà bán hàng dễ cũng gần 70, đưa chai nước: “Thưa, của ông đây, giá 5.000. Cám ơn ông…”. Tai tôi lùng bùng. Trong tiềm thức có cái gì nghe quen quen, đọc đâu đó rồi. Đã dợm chân đi, nhưng cũng quay lại: “Thưa bà, bà là người Hà Nội?”. “Vâng ạ, nhà tôi ở ngõ này đã ba đời rồi, từ thời ông nội tôi ra làm quan ở đây”.

Mẹ tôi nói đúng về con gái Hà Nội. Họ hiếm hoi, ẩn mình như giọt nước đọng ở mặt dưới của lá cây sau cơn mưa. Có duyên mới gặp, phải tìm mới thấy.

Nguồn: Vũ Thế Thành
E thấy chuẩn nhất là câu này. Vì vậy ở nhiều nơi khác cũng có những gia đình sống giống như vậy và sinh những con người như vậy. Ngược lại ở HN cũng có những con người chả ra gì.

"...Nhưng Hà Nội có lẽ khác, người ta đồng hóa Hà Nội như vũ bão, đồng hóa cạnh tranh từ nhiều nguồn khác nhau để tạo ra một văn hóa Hà thành hiện đại khó mô tả. Còn người Hà Nội (thứ thiệt) đành phải co cụm, khép kín, và giáo dục con cái theo cách riêng của họ để bảo tồn…di sản. Giáo dục từ gia đình mới tạo ra gốc rễ, chứ không phải là quy tắc ứng xử, hay giàu sang, quyền thế..."
 

Honghen2008

Xe lăn
Biển số
OF-423435
Ngày cấp bằng
19/5/16
Số km
13,515
Động cơ
548,696 Mã lực
E thấy chuẩn nhất là câu này. Vì vậy ở nhiều nơi khác cũng có những gia đình sống giống như vậy và sinh những con người như vậy. Ngược lại ở HN cũng có những con người chả ra gì.

"...Nhưng Hà Nội có lẽ khác, người ta đồng hóa Hà Nội như vũ bão, đồng hóa cạnh tranh từ nhiều nguồn khác nhau để tạo ra một văn hóa Hà thành hiện đại khó mô tả. Còn người Hà Nội (thứ thiệt) đành phải co cụm, khép kín, và giáo dục con cái theo cách riêng của họ để bảo tồn…di sản. Giáo dục từ gia đình mới tạo ra gốc rễ, chứ không phải là quy tắc ứng xử, hay giàu sang, quyền thế..."
Vâng, người HN có giầu nhưng để nói giầu có bây giờ thì phải kể dân chỗ khác đến. Họ giầu vượt bậc nhưng vẫn sống theo cách của Họ, khác với cách cư xử và lối sống của người được đề cập trong thớt này. Em kính Cụ một ly ạ.
 

The Silent

Xe điện
Biển số
OF-781086
Ngày cấp bằng
18/6/21
Số km
2,743
Động cơ
147,890 Mã lực
Lâu lâu vào đọc thấy vui phết.

Mang cái tiếng trai HN cũng khổ đấy chả sung sướng gì đâu.

Giờ còn đỡ chứ tầm 20 năm trước nhiều cái để bàn lắm :))
Cũng chẳng đỡ đâu cụ. Chỉ “ chuyển hoá” từ “dạng” này qua “dạng” khác, các kiểu con đà điểu :((
 

The Silent

Xe điện
Biển số
OF-781086
Ngày cấp bằng
18/6/21
Số km
2,743
Động cơ
147,890 Mã lực
“… và mang những thói quen, lối sống về, đánh đồng thành Hà Nội. Rồi sau đó sẽ quay ra coi thường với góc nhìn của họ…”
Vâng, người HN có giầu nhưng để nói giầu có bây giờ thì phải kể dân chỗ khác đến. Họ giầu vượt bậc nhưng vẫn sống theo cách của Họ, khác với cách cư xử và lối sống của người được đề cập trong thớt này. Em kính Cụ một ly ạ.
 

Honghen2008

Xe lăn
Biển số
OF-423435
Ngày cấp bằng
19/5/16
Số km
13,515
Động cơ
548,696 Mã lực
“… và mang những thói quen, lối sống về, đánh đồng thành Hà Nội. Rồi sau đó sẽ quay ra coi thường với góc nhìn của họ…”
Kiểu Bà nội em xưa bảo: Hồi trước ai làm thế😂 có những câu nói đến giờ vẫn hiệu nghiệm.
 

omerta77

Xe container
Biển số
OF-35686
Ngày cấp bằng
21/5/09
Số km
6,219
Động cơ
801,159 Mã lực
Vâng, người HN có giầu nhưng để nói giầu có bây giờ thì phải kể dân chỗ khác đến. Họ giầu vượt bậc nhưng vẫn sống theo cách của Họ, khác với cách cư xử và lối sống của người được đề cập trong thớt này. Em kính Cụ một ly ạ.
Người HN gốc cũng có nhiều gia đình giàu lắm đấy. Nhưng họ vẫn sống bình thường ko thể hiện nên chả ai biết được họ giàu thế nào đâu cụ.
 

sắt con

Xe điện
Biển số
OF-203221
Ngày cấp bằng
23/7/13
Số km
3,917
Động cơ
741,550 Mã lực
Vâng, người HN có giầu nhưng để nói giầu có bây giờ thì phải kể dân chỗ khác đến. Họ giầu vượt bậc nhưng vẫn sống theo cách của Họ, khác với cách cư xử và lối sống của người được đề cập trong thớt này. Em kính Cụ một ly ạ.
Dân gốc Hà Nội có của ăn của để chẳng bao giờ khoe khoang, so bì, chả hậm hực rèm pha, ngày nào cũng như ngày nào vẫn đều đặn làm những việc như mọi ngày…
 

HungThuy7699

Xe tăng
Biển số
OF-823453
Ngày cấp bằng
4/12/22
Số km
1,432
Động cơ
560,506 Mã lực
Không “Trưởng giả Học làm Sang”. Một đặc điểm rõ nét. Dám ăn, dám tiêu. Không bần tiện.
Câu “cảm ơn” và “xin lỗi” luôn có một cách chân thành nữa cụ. Em thấy bây giờ sao thiếu những câu này vậy 🤔
 

The Silent

Xe điện
Biển số
OF-781086
Ngày cấp bằng
18/6/21
Số km
2,743
Động cơ
147,890 Mã lực
Câu “cảm ơn” và “xin lỗi” luôn có một cách chân thành nữa cụ. Em thấy bây giờ sao thiếu những câu này vậy 🤔
Em vẫn được thấy quanh đây. Dù là không nhiều. Nhưng vẫn đầy đủ sự chân thành. Nhẹ lòng mà sống thôi.
 

HungThuy7699

Xe tăng
Biển số
OF-823453
Ngày cấp bằng
4/12/22
Số km
1,432
Động cơ
560,506 Mã lực
Em vẫn được thấy quanh đây. Dù là không nhiều. Nhưng vẫn đầy đủ sự chân thành. Nhẹ lòng mà sống thôi.
Em luôn dặn con cháu luôn phải có những câu này với bất kỳ ai, từ những hành động nhỏ sẽ tạo ra những con người tốt.
 

Mystery2024

Xe điện
Biển số
OF-846727
Ngày cấp bằng
15/1/24
Số km
2,995
Động cơ
174,984 Mã lực
Phải chăng con gái Hà nội là khách sáo chân thành😂

CON GÁI HÀ NỘI DƯỚI GÓC NHÌN CỦA MỘT NGƯỜI CON SÀI GÒN

Mẹ tôi nể phục mấy cô gái Hà Nội lắm. Dưới con mắt của người nhà quê ra Hà Nội làm việc vặt, bà thấy các thiếu nữ nơi đây ứng xử khôn khéo, nói năng lễ độ, và khuôn phép lắm. Đó là chưa kể thêu thùa may vá, nữ công gia chánh,… Nói chung là đảm. Mỗi khi thấy mấy cô Sài Gòn tân thời quá, tự nhiên quá, bà lại chép miệng, con gái Hà Nội đâu có thế. Bà nói riết, nói riết…, khiến tôi ngờ…bà muốn thằng con của bà nên đi tìm một thiếu nữ Hà Nội.

Nhưng thế giới của tôi lại khác. Tôi sinh ra ở Sài Gòn, lớn lên ở Sài Gòn, bạn bè Sài gòn, trong đầu tôi, nếu có, cũng chỉ là con gái Sài Gòn cho hợp… thủy thổ.

Mà con gái Bắc (di cư 54) hồi đó gớm lắm, vờn qua vờn lại, làm duyên, đá lông nheo, õng ẽo làm điêu đứng con trai Nam Kỳ đến là khổ. Một thanh niên xứ Biên Hòa đã phải cay đắng thế này:

“ Em nhớ giữ tính tình con gái Bắc
Nhớ điêu ngoa nhưng giả bộ ngoan hiền,
Nhớ khiêm nhường nhưng thâm ý khoe khoang,
Nhớ duyên dáng ngây thơ mà xảo quyệt…”

Tôi không có ý kiến gì về bài thơ trên, mà cũng chẳng dại gì có ý kiến. Mấy bà mấy cô Bắc Kỳ đọc bài thơ trên có nổi cơn tam bành rủa xả, thì chắc cũng chỉ mình rủa mình nghe thôi, chứ tác giả, nhà thơ Nguyễn Tất Nhiên chết rồi, chết trong một chiếc xe hơi cũ kỹ ở sân chùa bên California.

Dù sao cũng nên đọc tiếp thêm vài câu nữa mới thấy “cảm thương” cho tác giả:

“…Ta vẫn nhớ dặn dò lòng tha thiết,
Nên vội vàng tin tưởng chuyện vu vơ
Nên yêu đương bằng gương mặt khờ khờ
Nên hùng hổ để đợi giờ thua thiệt…”

Những ngày sau 75, trên tivi Sài Gòn là những đoàn quân “chiến sĩ gái”, bước theo nhịp quân hành, chiếu cận cảnh với đôi mắt rực lửa căm hờn, giọng nói lanh lảnh. Cảm giác đầu tiên của tôi với các cô gái Bắc Kỳ (thứ thiệt) là…ớn lạnh. Tôi cười, “Đấy con gái Hà Nội của mẹ đấy…”. Bà cụ lại thở dài, chép miệng… “Hồi trước đâu có thế…”.

Dĩ nhiên, mẹ tôi không thể phát hiện cái trò đánh lận rẻ tiền của thằng con, tỉnh bơ xem tất cả các cô Bắc Kỳ đều là các cô Hà Nội.

Thực ra trong đầu tôi cũng có một chút gì đó mơ hồ về con gái Hà Nội. Biết tả thế nào nhỉ! Có thể là hình ảnh dịu dàng đằm thắm của cô Liên trong Gánh Hàng Hoa, hay thiếu nữ tân thời một cách bảo thủ, không sao thoát ra khỏi vòng lễ giáo của cô Loan trong Đoạn Tuyệt. Tôi cảm được nỗi cô đơn của Loan khi thả bộ trên bờ đê Yên Phụ,… Đại loại là tôi đã nhìn thiếu nữ Hà Nội qua lăng kính của những tiểu thuyết trong Tự Lực Văn Đoàn mà tôi được học thời trung học.

Cũng chẳng dừng ở đấy đâu. Khi đọc “Tuấn, chàng trai nước Việt”, một thứ tiểu thuyết hồi ký của Nguyễn Vỹ, tôi biết thêm rằng, các cô nữ sinh Hà Nội cũng lãng mạn ra rít. Họ kín đáo lập ra hội “Ái Tino”. Tino Rossi là ca sĩ người Pháp lừng danh thưở đó, và là thần tượng của vô số thiếu nữ, chẳng riêng gì thiếu nữ Hà thành. Cái “hội” kín đáo, chỉ lèo tèo dăm ba cô thế thôi, nhanh chóng tan hàng, và rồi mạnh ai người nấy tam tòng tứ đức, xuất giá tòng phu, công dung ngôn hạnh… Cái “lãng mạn tân thời” chỉ là đóm lửa, và họ nhanh chóng quay lại với sự thanh lịch, nề nếp theo giáo dục của gia đình.

Năm 1980, lần đầu tiên tôi ra Hà Nội công tác. Anh bạn đồng nghiệp trạc tuổi, tốt nghiệp từ Đông Đức, chở tôi trên chiếc Simson lòng vòng Hà Nội. Nơi đầu tiên tôi muốn ghé thăm là phố Khâm Thiên. Anh bạn tròn xoe mắt, “Làm gì còn hố bom mà ghé thăm”. Tôi chợt hiểu vì sao anh bạn ngạc nhiên, nhưng không thể giải thích. Môi trường giáo dục trong Nam ngoài Bắc khác nhau.

Cái máu phóng đãng đã dẫn tôi đến phố Khâm Thiên, chứ không phải bom rơi đạn lạc ở đó. Đến, dù chỉ để nhìn vài căn nhà xiêu vẹo, cũng thỏa đôi chút tò mò về một thời vang bóng. Phong lưu tài tử giai nhân, đúng, nhưng không phải cách phong lưu của Vân Hạc trong Lều Chõng của Ngô Tất Tố. Anh chàng Vân Hạc khi chờ kết quả thi, ra vào chốn ả đào để vui say bè bạn, để trấn an nhau, để bốc nhau, để chờ ngày bảng vàng ghi tên.

Tôi nhớ đến kiểu cách phong lưu của Cao Bá Quát, một tay chơi thứ thiệt, khi làm sơ khảo trường thi, tiếc bài thi hay mà phạm húy, đã dùng muội đèn để sửa. Việc lộ, bị kết án giảo giam hậu, ông phải đi dương trình hiệu lực, nghĩa là đi làm phục dịch cho phái đoàn đi công tác nước ngoài. Con người tài hoa này, mang theo nỗi cô đơn đến phố ả đào giải sầu bên chén rượu, làm vài bài hát nói, đào nương hát, mình gõ nhịp…

“Giai nhân nan tái đắc
Trót yêu hoa nên dan díu với tình
Mái tây hiên nguyệt gác chênh chênh
Rầu rĩ lắm xuân về oanh nhớ…”

Cũng lần đầu ở Hà Nội, buổi chiều chập choạng tối, lang thang ở phố Huế, tôi thấy một bà đi xe đạp ngược chiều, bị cảnh sát ngoắc lại. Bà năn nỉ thông cảm? Không. Bà phân bua? Không. Bà cãi tay đôi với cảnh sát rằng, nhất định mình đúng. Lương và nhu yếu phẩm phân phối còn không đủ sống, đâu dễ gì chịu nộp phạt. Đôi co với nhau mà cả hai vẫn một mực xưng hô…đồng chí. Tôi phì cười. Hà Nội có những điều không nằm trong trí tưởng tượng của một người Sài Gòn, lần đầu ra Hà Nội như tôi.

Bây giờ, Hà Nội khác xa rồi. Hà Nội nhiều nhà cao tầng, cầu vượt. Hà Nội nhiều xe hơi hơn, Hà Nội giàu hơn. Hà Nội không còn những cảnh cãi tay đôi với cảnh sát buồn cười như thế nữa. Hà Nội văn minh hơn, nhưng có thể họ phải “cãi tay đôi” với chính mình, khi mà còn những cảnh thanh niên thiếu nữ “ à la mode” hái hoa, giẵm hoa bẻ cành để chụp ảnh, hay gào thét tung hô thần tượng minh tinh Hàn Quốc. Đó là chưa kể bún mắng cháo chửi, rải rác vẫn còn đâu đó. Thương hiệu chăng? Tôi chịu! Ăn ngon mà nghe chửi, thôi thà ăn độn dễ nuốt hơn.

Tôi có bà bạn già (hơn tôi) là dân Hà Nội mấy đời. Cha bà là một trong số rất ít người xong bậc đại học thời Tây. Sau 54, nhà đông con, xoay sở không nổi, ông bố định cho 2 đứa con lớn tạm nghỉ học, đi làm rồi học bổ túc sau. Nhưng bà mẹ thì không, nhất quyết không. Bà đến gặp ông bà bác sĩ nhà bên mượn…tiền để các con tiếp tục ăn học. Họ cùng ở trong thành như bà, không vướng bận con cái, còn chút của ăn của để, đồng ý cho vay tín chấp, một thứ tín chấp tình người, thời nay khó tìm. Tôi hiểu ra, dân trí thức Hà Nội xưa có kiểu chơi “chẳng giống ai” (lúc này). Họ kín đáo giúp đỡ nhau trong những tình huống khắc nghiệt. Trong họ dường như chất “nhân” và lòng tự trọng được rèn luyện qua giáo dục, giấy rách phải giữ lấy lề. Mực đen và bão tố không thể vấy bẩn hay phá sập. Những năm sau 75, trong Sàigòn tôi cũng thấy vài trường hợp như thế.

Bà bạn (già) này, về chuyên môn, thì kiến thức mênh mông chứ chẳng vừa. Ăn nói nhẹ nhàng, nhưng quyết liệt khi cần. Vậy mà cư xử thì cứ dạ dạ,..cám ơn. Bà nói chuyện với tôi cũng thế, cũng dạ dạ,..cám ơn. Tôi cười, sao chị khách sáo thế. “Không phải đâu, tôi được giáo dục trong nhà từ nhỏ như thế. Các anh chị em tôi cũng đều như vậy chứ chẳng riêng tôi. Hồi đi học, chỉ vì dạ dạ…cám ơn mà chúng tôi bị phê bình là tiểu tư sản. Ông bà cụ dạy con nghiêm khắc lắm. Tôi là con gái, đi học về là phải tập tành bếp núc, ăn trái chuối là phải bẻ đôi. Ở trường là chuyện khác, còn về nhà là đâu ra đó, vào khuôn phép.”. Tôi cũng nhận ra sự “khách sáo chân thành” của bà, chứ không phải khách sáo đãi bôi.

Dạo sau này, vì công việc tôi thường ra Hà Nội. Đi ăn hàng với bè bạn ở đó thì không sao, nhưng hễ đi một mình là bị chặt (giá), dù chỉ là chai nước tinh khiết, 10.000 đồng ở quán ven đường phố cổ. Bị chặt riết thành quen. Tôi nhủ thầm, lần nào ra Hà Nội mà không bị chặt coi như trúng số.

Dù tôi cũng có vài người bạn thân ở Hà Nội, nhưng giữa tôi và Hà Nội, dường như vẫn còn khoảng cách nào đó. Tôi đến Hà Nội như một kẻ xa lạ, đến như đi nước ngoài không cần visa.

Sài Gòn dễ hội nhập. Cứ ở Sài Gòn là thành người Sài Gòn. Chưa thấy mình là người Sài Gòn, ở lâu thêm chút nữa cũng biến thành người Sài Gòn. Sài Gòn đồng hóa con người nhanh lắm.

Nhưng Hà Nội có lẽ khác, người ta đồng hóa Hà Nội như vũ bão, đồng hóa cạnh tranh từ nhiều nguồn khác nhau để tạo ra một văn hóa Hà thành hiện đại khó mô tả. Còn người Hà Nội (thứ thiệt) đành phải co cụm, khép kín, và giáo dục con cái theo cách riêng của họ để bảo tồn…di sản. Giáo dục từ gia đình mới tạo ra gốc rễ, chứ không phải là quy tắc ứng xử, hay giàu sang, quyền thế.

Hà Nội nhiều hồ. Hà Nội đẹp vì hồ vào những buổi sáng thật sớm, khi trời còn nhá nhem. Sáng lên, Hà Nội biến mất. Con gái Hà Nội (xưa) chắc cũng thế. Cuộc đời dâu bể đã làm họ biến mất, nhưng thực ra cũng chỉ lẩn quất, âm thầm đâu đó thôi.

Năm ngoái, đi ngang qua ngõ nhỏ trong khu phố cổ, tôi ghé tiệm tạp hóa mua chai nước lạnh. Bà bán hàng dễ cũng gần 70, đưa chai nước: “Thưa, của ông đây, giá 5.000. Cám ơn ông…”. Tai tôi lùng bùng. Trong tiềm thức có cái gì nghe quen quen, đọc đâu đó rồi. Đã dợm chân đi, nhưng cũng quay lại: “Thưa bà, bà là người Hà Nội?”. “Vâng ạ, nhà tôi ở ngõ này đã ba đời rồi, từ thời ông nội tôi ra làm quan ở đây”.

Mẹ tôi nói đúng về con gái Hà Nội. Họ hiếm hoi, ẩn mình như giọt nước đọng ở mặt dưới của lá cây sau cơn mưa. Có duyên mới gặp, phải tìm mới thấy.

Nguồn: Vũ Thế Thành

Em nói về những người quanh em, chỉ như là câu chuyện thôi, được không? Không kết luận gì cả, vì biết đâu những gì em nhìn thấy, em kết luận chỉ là một góc, chưa hẳn đúng.

Cùng được nuôi lớn, thời bé con trai và con gái giống nhau, nhìn bố mẹ ông bà làm gương; lấy thói quen đối đãi với họ hàng làm chuẩn mực cư xử; coi học vấn gia đình là mục đích cố gắng. Lớn dần có ý thức thì trai gái mới khác nhau, chứ gái cũng không hề thích xô đẩy, bon chen. Nhưng giống như người vợ sẽ nhường nhịn xã hội thay cả phần chồng, để không phải nhìn thấy người đàn ông ấy phải luồn cúi, không thể đành lòng. Chị em gái trong nhà không cam tâm nhìn anh em của mình bị dẫm đạp dưới tiền hay quyền lực. Trai Hà Nội đẹp đến nao lòng yêu thương - với những người đàn bà có sẵn tình yêu ấy trong tim. Không thương, không trọng, không thể sống được với trai Hà Nội. Không hy sinh bằng sự nhún nhường mềm mại của đàn bà, không thể bao vệ được hình ảnh đẹp trong veo của người đàn ông thẳng cứng, gia trưởng. Hình ảnh quân tử như tùng trúc, gãy vỡ chứ không thể uốn cong là hình ảnh của trai Hà Nội. Họ không lười biếng, họ chỉ không chịu nổi sự lăng mạ của thói đời.

Sắc sảo, toan tính, học cách thích nghi... của phụ nữ là khi lớn dần, hoà vào xã hội, chứ không phải giáo dục từ cốt lõi của từng gia đình, hay của họ tộc. Đừng đánh giá gái Hà Nội, nhìn vào trai Hà Nội thôi, để thấy hình ảnh bền vững với thời gian. Không ai chấp đàn bà, chẳng ai tính toán với phụ nữ - gái Hà Nội nhờ cái lý đó để linh hoạt hơn, ghê gớm hơn, va chạm nhiều hơn... Chăm sóc gia đình, nuôi nấng con cái, họ sẵn sàng vứt bỏ kể cả hình ảnh khi cần phải thế. Đừng đánh giá gái Hà Nội. Văn chương cũng ít nhắc tới phụ nữ Hà Nội. Hãy để họ ở góc của họ. Như cây quỳnh cuốn quanh cành dao, như trầu quanh cau, như những sợi tơ hồng cần quẩn thân cây - phụ nữ bên cạnh đàn ông theo cách đó. Phụ nữ Hà Nội sẽ tự mỉm cười khi nghe nhắc tới những người đàn ông của họ, biểu tượng của niềm tin và niềm tự hào của họ.
 

Thỏ móm

Xe container
Biển số
OF-542866
Ngày cấp bằng
24/11/17
Số km
5,498
Động cơ
145,005 Mã lực
Nơi ở
Vườn cà rốt màu mỡ
....Hãy để họ ở góc của họ. Như cây quỳnh cuốn quanh cành dao, như trầu quanh cau, như những sợi tơ hồng cần quẩn thân cây - phụ nữ bên cạnh đàn ông theo cách đó. Phụ nữ Hà Nội sẽ tự mỉm cười khi nghe nhắc tới những người đàn ông của họ, biểu tượng của niềm tin và niềm tự hào của họ.
Rút ruột rút gan, đọc tới câu này mà quặn lòng. Giời ạ.... cả ý và tứ thăm thẳm nỗi hy sinh cho chồng cjo con và cho cả 1 niềm tự hào văn hóa không dễ diễn đạt.
 

Mystery2024

Xe điện
Biển số
OF-846727
Ngày cấp bằng
15/1/24
Số km
2,995
Động cơ
174,984 Mã lực

Từ đó em ít viết, đúng là sai chính tả rồi đó ạ. Nhưng em xin phép giữ nguyên suy nghĩ ở trên, vì những chữ ấy "chảy" tới đâu em viết lại tới đó. Nó là như vậy, em không muốn để lại cảm giác "đã cân nhắc chỉnh sửa", không muốn có chút gì gợi đến khéo léo đắn đo khi nhắc đến những người bà, người mẹ, người chị ấy. Em cũng xin phép lưu lại đây lời nhắc của cụ ạ. Lần sau em sẽ không viết nhầm nữa.
 

Honghen2008

Xe lăn
Biển số
OF-423435
Ngày cấp bằng
19/5/16
Số km
13,515
Động cơ
548,696 Mã lực
Em nói về những người quanh em, chỉ như là câu chuyện thôi, được không? Không kết luận gì cả, vì biết đâu những gì em nhìn thấy, em kết luận chỉ là một góc, chưa hẳn đúng.

Cùng được nuôi lớn, thời bé con trai và con gái giống nhau, nhìn bố mẹ ông bà làm gương; lấy thói quen đối đãi với họ hàng làm chuẩn mực cư xử; coi học vấn gia đình là mục đích cố gắng. Lớn dần có ý thức thì trai gái mới khác nhau, chứ gái cũng không hề thích xô đẩy, bon chen. Nhưng giống như người vợ sẽ nhường nhịn xã hội thay cả phần chồng, để không phải nhìn thấy người đàn ông ấy phải luồn cúi, không thể đành lòng. Chị em gái trong nhà không cam tâm nhìn anh em của mình bị dẫm đạp dưới tiền hay quyền lực. Trai Hà Nội đẹp đến nao lòng yêu thương - với những người đàn bà có sẵn tình yêu ấy trong tim. Không thương, không trọng, không thể sống được với trai Hà Nội. Không hy sinh bằng sự nhún nhường mềm mại của đàn bà, không thể bao vệ được hình ảnh đẹp trong veo của người đàn ông thẳng cứng, gia trưởng. Hình ảnh quân tử như tùng trúc, gãy vỡ chứ không thể uốn cong là hình ảnh của trai Hà Nội. Họ không lười biếng, họ chỉ không chịu nổi sự lăng mạ của thói đời.

Sắc sảo, toan tính, học cách thích nghi... của phụ nữ là khi lớn dần, hoà vào xã hội, chứ không phải giáo dục từ cốt lõi của từng gia đình, hay của họ tộc. Đừng đánh giá gái Hà Nội, nhìn vào trai Hà Nội thôi, để thấy hình ảnh bền vững với thời gian. Không ai chấp đàn bà, chẳng ai tính toán với phụ nữ - gái Hà Nội nhờ cái lý đó để linh hoạt hơn, ghê gớm hơn, va chạm nhiều hơn... Chăm sóc gia đình, nuôi nấng con cái, họ sẵn sàng vứt bỏ kể cả hình ảnh khi cần phải thế. Đừng đánh giá gái Hà Nội. Văn chương cũng ít nhắc tới phụ nữ Hà Nội. Hãy để họ ở góc của họ. Như cây quỳnh cuốn quanh cành dao, như trầu quanh cau, như những sợi tơ hồng cần quẩn thân cây - phụ nữ bên cạnh đàn ông theo cách đó. Phụ nữ Hà Nội sẽ tự mỉm cười khi nghe nhắc tới những người đàn ông của họ, biểu tượng của niềm tin và niềm tự hào của họ.
Em đang tức cái diễn đàn này vì nó không có nút Trái tim💕 để em bấm cho Mợ.
Đọc bài này em lại nhớ đến bài thơ của ĐTLL, nó làm người đàn ông có học nào đọc xong cũng thấy mình có lỗi, họ cảm thấy mình có làm gì chăng nữa cũng vẫn chưa trả hết những gì người đàn bà của họ đã làm. Em được nuôi bởi ba người người phụ nữ Hà nội, nên em rất hiểu họ. Bà nội em sinh ra trong gia đình một chức quan nhỏ, nhiều chị em gái nhưng đều được dậy nữ công gia chánh thực sự cẩn thận. Đến thời Bác Hồ bà vẫn được mời vào nấu cơm cho Bác. Bà vẫn thường nói với e rằng: nhà này Cụ có đẻ bao nhiêu con gái cũng gả được hết bởi sự khéo léo của chính họ. Thực ra đọc bài viết của Mợ những anh con trai HN là người thực sự nên tự hào về mình vì xung quanh mình có những ngừoi luôn hết mình yêu mến họ. Em tặng mợ bài thơ này nhé. Như một lời cảm ơn.


Giá được một chén say mà ngủ suốt triệu năm
Khi tỉnh dậy, anh đã chia tay với người con gái ấy?
Giá được anh hẹn hò dù phải chờ lâu đến mấy
Em sẽ chờ như thể một tình yêu...

Em sẽ chờ
Như hòn đá biết xanh rêu
Của bến sông xa, mùa cạn nước
Cơn mưa khát trong nhau từ thuở trước
Sắc cầu vồng chấp chới mé trời xa...

Em sẽ chờ anh
Như lúa đợi sấm tháng ba
Như vạt cải vội đơm hoa, đợi ngày chia cánh bướm
Như cô Tấm thương chồng từ kiếp trước
Lộn lại kiếp này từ quả thị nhận ra nhau

Em ở hiền
Em có ác chi đâu
Mà trời lại xui anh bắt đầu tình yêu với người con gái khác?
Có phải rượu đâu mà chờ cho rượu nhạt
Có phải miếng trầu
Đợi trầu dập mới cay?

Dẫu chẳng hẹn hò
Em cứ đợi, cứ say
Ngâu có xa nhau, Ngâu có ngày gặp lại
Kim - Kiều lỡ duyên nhau
Chẳng thể là mãi mãi...

Em vẫn đợi
Vẫn chờ
Dẫu chỉ là huyền thoại một tình yêu!
 

bau67

Xe container
Biển số
OF-50318
Ngày cấp bằng
6/11/09
Số km
7,641
Động cơ
1,166,868 Mã lực
Nơi ở
Bụi Duối đầu làng !
Từ đó em ít viết, đúng là sai chính tả rồi đó ạ. Nhưng em xin phép giữ nguyên suy nghĩ ở trên, vì những chữ ấy "chảy" tới đâu em viết lại tới đó. Nó là như vậy, em không muốn để lại cảm giác "đã cân nhắc chỉnh sửa", không muốn có chút gì gợi đến khéo léo đắn đo khi nhắc đến những người bà, người mẹ, người chị ấy. Em cũng xin phép lưu lại đây lời nhắc của cụ ạ. Lần sau em sẽ không viết nhầm nữa.
Không sao đâu Mợ ! Nhà Cháu thấy Mợ viết hết sức nghiêm túc, chân thành và đầy cảm xúc nên chỉ muốn nhắc Mợ để bài viết hoàn hảo thêm 1 chút về danh từ riêng thôi ạ !
 

Thỏ móm

Xe container
Biển số
OF-542866
Ngày cấp bằng
24/11/17
Số km
5,498
Động cơ
145,005 Mã lực
Nơi ở
Vườn cà rốt màu mỡ
Em đang tức cái diễn đàn này vì nó không có nút Trái tim💕 để em bấm cho Mợ.
Đọc bài này em lại nhớ đến bài thơ của ĐTLL, nó làm người đàn ông có học nào đọc xong cũng thấy mình có lỗi, họ cảm thấy mình có làm gì chăng nữa cũng vẫn chưa trả hết những gì người đàn bà của họ đã làm. Em được nuôi bởi ba người người phụ nữ Hà nội, nên em rất hiểu họ. Bà nội em sinh ra trong gia đình một chức quan nhỏ, nhiều chị em gái nhưng đều được dậy nữ công gia chánh thực sự cẩn thận. Đến thời Bác Hồ bà vẫn được mời vào nấu cơm cho Bác. Bà vẫn thường nói với e rằng: nhà này Cụ có đẻ bao nhiêu con gái cũng gả được hết bởi sự khéo léo của chính họ. Thực ra đọc bài viết của Mợ những anh con trai HN là người thực sự nên tự hào về mình vì xung quanh mình có những ngừoi luôn hết mình yêu mến họ. Em tặng mợ bài thơ này nhé. Như một lời cảm ơn.


Giá được một chén say mà ngủ suốt triệu năm
Khi tỉnh dậy, anh đã chia tay với người con gái ấy?
Giá được anh hẹn hò dù phải chờ lâu đến mấy
Em sẽ chờ như thể một tình yêu...

Em sẽ chờ
Như hòn đá biết xanh rêu
Của bến sông xa, mùa cạn nước
Cơn mưa khát trong nhau từ thuở trước
Sắc cầu vồng chấp chới mé trời xa...

Em sẽ chờ anh
Như lúa đợi sấm tháng ba
Như vạt cải vội đơm hoa, đợi ngày chia cánh bướm
Như cô Tấm thương chồng từ kiếp trước
Lộn lại kiếp này từ quả thị nhận ra nhau

Em ở hiền
Em có ác chi đâu
Mà trời lại xui anh bắt đầu tình yêu với người con gái khác?
Có phải rượu đâu mà chờ cho rượu nhạt
Có phải miếng trầu
Đợi trầu dập mới cay?

Dẫu chẳng hẹn hò
Em cứ đợi, cứ say
Ngâu có xa nhau, Ngâu có ngày gặp lại
Kim - Kiều lỡ duyên nhau
Chẳng thể là mãi mãi...

Em vẫn đợi
Vẫn chờ
Dẫu chỉ là huyền thoại một tình yêu!
Ái chà... lần đầu tiên Thỏ đọc được à, nhìn được thêm góc này từ bác. Rất tình, rất tinh tế!

Tiện cũng cho phép Thỏ mượn thời để tặng bác Mystery2024 thêm một bài thơ mà Thỏ khá thích dù không biết tên tác giả như 1 lời tri án của Trai Hà nội dành cho người phụ nữ của mình.

" Nếu có lúc chúng ta không gặp gỡ
Như khúc sông không chảy lại hai lần
Như bọt sóng hiện hình rồi tan vỡ
Khoảnh khắc nào hụt hẫng dưới bàn chân

Anh đã gặp một Hoàng hôn rực nắng
Trên môi cười, mắt đẫm ngát hương yêu
Khi em đến, một bóng hình rất thật
Đầy giản dị và mộc mạc biết bao nhiêu
Đủ để anh hiểu sẽ là tất cả
Cũng chẳng còn gì khi ta lạc mất nhau"
 
Chỉnh sửa cuối:

tqppmpc

Xe tăng
Biển số
OF-13569
Ngày cấp bằng
28/2/08
Số km
1,017
Động cơ
540,834 Mã lực
hồib
Kiểu Bà nội em xưa bảo: Hồi trước ai làm thế😂 có những câu nói đến giờ vẫn hiệu nghiệm.
hồi bé e nhớ bị bà nội mắng vì tội ăn cà muối cả quả, ko chịu cắn đôi ra
 

NoWD

Xe buýt
Biển số
OF-488
Ngày cấp bằng
26/6/06
Số km
812
Động cơ
10,295,222 Mã lực
Em ko phải người Hà Nội, nhưng thời bé cũng từng đi hứng từng xô nước nhỏ rồi đổ vào thùng to nhưng ko đầy. Xách 2 tay 2 thùng tôn gò liêu xiêu vẹo vọ, nghỉ mấy chặng cho đỡ mỏi tay về đổ vào bể ngầm. Hồi ấy đi xách nước là hoạt động bình thường mà rèn thêm sự kiên trì cho các anh em ở khu phố.

Ảnh này em lấy trên mạng thôi.
IMG_4328.jpeg
Chỗ gánh nước này lanh quanh rặng tre Phú thượng.
Ngày xưa bọn em lên bến tàu cát Xù (bến Bạc) còn thi nhau ôm đá nhảy để chìm đến đáy (nhiều đứa lên chảy máu tai), rồi lặn qua đáy xà lan, bơi ra ngoài doi cát giữa sông (mùa nước cạn).
Mới đó đã 40 năm.
 
Thông tin thớt
Đang tải

Bài viết mới

Top