Trồng lúa để đảm bảo lương thực không phải khó, cũng không cần phải có nhiều máy móc vật tư nông nghiệp. Quan trọng là phải tạo được động lực cho dân (khoán chẳng hạn), biết cách làm và phải cần cù.
Như quê em, 1 vùng trồng lúa tên tuổi ở đồng bằng sông Hồng thời đầu khoán 10 đã làm như sau:
- Cày ruộng: sức trâu (1 trâu + 1 người)
- Xếp ải, đổ ải: sức người
- Tát nước: sức người. Các loại gầu tự chế.
- Bừa: sức người (2 người kéo, 1 người giữ bừa; hoặc trâu/người kết hợp như kéo cày).
- Cấy lúa: sức người 100%, căng dây, chổng mông cấy từng gốc chứ không chơi gieo sạ (xạ) nhé
- Chăm sóc (bắt sâu, làm cỏ, sục bùn): sức người là chính
Có món đặc sản là toàn dân, kể cả học sinh, buổi tối mang đèn dầu ra ruộng, đặt trên chậu nước có váng dầu để bẫy sâu bướm. Rồi xông khói bắt chuột nữa.
Phân bón chủ yếu là hữu cơ (ủ từ chất thải của người và gia súc, gia cầm, hoặc từ thân lá cây xanh, rơm rạ).
Phân bón hóa học và thuốc trừ sâu dùng rất ít. Đợt cao điểm sâu bệnh mới phun, cả vụ chắc 1 lần. Phân HH chỉ để bón thúc, cũng chỉ 1-2 lần/vụ, lượng ít.
- Thu hoạch: sức người. Cắt bằng liềm, gánh/chở thuyền về sân, dùng cối đá lăn người kéo để tuốt lúa.
Thóc phơi thủ công chứ không có máy sấy gì cả.
Tất cả các khâu sx như trên, có đến trên 90% là truyền thống. KHCN hiện đại cũng không phải yếu tố quyết định gì cho lắm.
Được cái chính quyền địa phương chỉ đạo sát sao. Loa phóng thanh suốt ngày ra rả: ngày mai toàn dân làm cỏ; hộ ông A xóm X chưa đổ ải...
Đơn giản vậy mà vẫn có gạo đủ ăn, thừa đem đi xuất khẩu.
