Lời nhắn gửi rất hay của một bác sĩ nội trú đi trước đến các bạn đỗ bác sĩ nội trú khóa này:
Là một người trải qua Bác sĩ nội trú, ở trong ngành y nhiều năm, giờ mình đang ở Bộ môn Chẩn đoán hình ảnh, là Thầy của các Bác sĩ nội trú. Chứng kiến sự thay đổi trong đào tạo bác sĩ Nội trú của trường Đại học Y Hà Nội và thấy được những thuận lợi cũng như những khó khăn của các em ở thời điểm hiện tại. Có một số điều mình muốn nhắn gửi đến các bác sĩ nội trú mới vào và cả những đương kim nội trú trong buổi sáng chủ nhật “uống trà, nói chuyện”: (Trong buổi trò chuyện này với các thế hệ sau nên mình sẽ xưng hô là “Anh” cho thân thiện và gần gũi).
1. Đừng để những lời tán dương ấy làm đôi chân mình rời khỏi mặt đất.
Anh đã may mắn được học cùng những người thầy đầu ngành của Việt Nam, đã đi nhiều nơi trên thế giới, gặp nhiều bậc thầy – thậm chí những người phát minh kỹ thuật mới, đặt nền móng cho cả một chuyên ngành. Không một ai trong số họ nhận mình là thiên tài. Họ chỉ là những người GIỎI Ở MỘT LĨNH VỰC nhờ làm việc miệt mài liên tục trong nhiều năm (thường là 20 - 30 năm), kiên trì nghiền ngẫm từng ca bệnh, từng dữ kiện, từng sai số nhỏ nhất. Trong ngành y không có ai là thiên tài, càng không phải là nơi dành cho người nóng vội muốn đạt đến thành công nhanh chóng.
2. Bác sĩ NỘI TRÚ = Ăn, ngủ và chìm đắm trong môi trường bệnh viện.
Nội trú theo đúng nghĩa đen là Sống ở trong bệnh viện. Nếu chỉ hàng ngày đến viện rồi tối về nhà thì mới nội trú 1/2. (Đáng tiếc là bây giờ bệnh viện không có nhà cho bác sĩ nội trú ở nữa). Nhưng các em phải coi bệnh viện giống như nhà mình, bệnh phòng giống như phòng mình ở, thời gian ở bên trong “ngôi nhà” này chiếm ít nhất 3/4 quỹ thời gian 24 giờ mà các em có. Đây là quãng thời gian các em sẽ sống trọn trong bệnh viện – tắm mình trong ca trực, mùi thuốc, trong tiếng máy thở. Không ai có thể “đỡ” cho mình được. Chính những đêm trắng, những giờ căng thẳng ấy mới rèn nên bản lĩnh và đôi tay vững vàng của một bác sĩ thực thụ.
3. Chủ động lao vào công việc ngay cả khi không ai yêu cầu.
Làm xong việc của mình được giao thì chưa đủ. Hãy chủ động tham gia hoặc đề nghị được tham gia vào các việc của khoa phòng. Nội trú là người được làm việc, được học tập mà không phải chịu trách nhiệm chính trước bệnh nhân. Có nhiều bác sĩ khi qua thời gian học tập, phải đối mặt với những bệnh nhân khó đã phải ân hận là giá mà thời còn đi học theo các thầy không chuyên tâm vào học hơn. Các em sẽ được giao việc, thậm chí sai việc từ các đàn anh khoá trên, từ các thầy cô, các anh chị thậm chí từ những người cấp thấp hơn trong bệnh viện. Đừng bao giờ từ chối bất kỳ việc gì và phải hoàn thành bằng cái tâm tử tế nhất. Hãy nhớ là tuổi trẻ, các em có thể làm được mọi việc khác nhau cùng một lúc. Sống trong áp lực và vượt qua áp lực bằng một thái độ lạc quan. Chính thái độ này sẽ đưa các em đi xa hơn bất kỳ tấm bằng nào.
4. Thật thà – Chăm chỉ Chăm chỉ là điều kiện cần.
Y học không dung thứ cho sự lười biếng, vì mỗi kiến thức, mỗi thao tác đều được trả giá bằng thời gian, mồ hôi và đôi khi cả tính mạng người bệnh. Nội trú là giai đoạn các em được phép sai, được học, nhưng chỉ có sự kiên trì quan sát từng ca bệnh, trực tiếp tham gia từng thủ thuật, từng giờ trực mới giúp tay nghề tiến bộ thật sự. Thật thà là nền móng để xây dựng niềm tin. Trong môi trường bệnh viện, các em sẽ sớm thấy những khác biệt so với giảng đường: áp lực công việc, những mâu thuẫn nội bộ, đôi khi cả những chuyện đố kỵ cá nhân. Hãy nhìn nhận và phân định đúng – sai bằng lý trí, nhưng tuyệt đối không thêm thắt, không đưa chuyện, không làm tổn thương tập thể. Trong chuyên môn, thật thà nghĩa là báo cáo trung thực mọi dấu hiệu, kể cả khi chưa chắc chắn hay chưa có lời giải. Không biết thì nói không biết, không phán đoán khi chưa đủ dữ kiện. Sự trung thực ấy giúp các em giữ được niềm tin của thầy cô, đồng nghiệp và quan trọng nhất là của bệnh nhân. Chỉ khi chăm chỉ để tích lũy từng kỹ năng và thật thà để giữ vững đạo đức nghề, các em mới có thể trưởng thành bền vững và trở thành đồng nghiệp đáng tin cậy của bất kỳ ai.
5. Chia sẻ chuyên môn – nhưng chỉ giới hạn trong phạm vi mình biết.
Ngay từ năm đầu tiên, hãy tập thói quen ghi chép và báo cáo khoa học. Mỗi ca bệnh là một bài học quý giá, việc trình bày trong các buổi sinh hoạt khoa, họp nhóm hay hội thảo nhỏ không chỉ giúp rèn kỹ năng trình bày mà còn buộc các em phân tích vấn đề đến tận cùng. Càng báo cáo nhiều, các em càng nhận được phản biện và học hỏi từ đồng nghiệp. Đừng ngại nộp bài cho các tạp chí, diễn đàn, hội nghị – dù có bị từ chối nhiều lần, mỗi lần đều là một bước tiến trong tư duy khoa học. Song song đó, các em có thể bắt đầu viết những kiến thức y khoa chuẩn xác cho cộng đồng. Nhưng hãy luôn ghi nhớ: chỉ chia sẻ những điều mình thật sự hiểu rõ và thuộc đúng chuyên ngành của mình. Viết để phục vụ mục tiêu nâng cao nhận thức, không phải để quảng bá tên tuổi hay thể hiện bản thân
6. Ngoại ngữ – AI – Kỹ năng mềm: Không còn là “tùy chọn” mà là bắt buộc
Thời nay không có bác sĩ giỏi nào lại không biết ngoại ngữ. Tiếng Anh (hoặc thêm những ngoại ngữ khác) là chìa khóa để đọc tài liệu, trình bày tại hội nghị, cập nhật kiến thức, giao lưu cùng các đồng nghiệp quốc tế. Song song đó, hãy học cách ứng dụng AI, công nghệ y học số, chính các em sẽ là thế hệ định hình cách chúng ta chẩn đoán và điều trị trong 10–20 năm tới.
Một điều quan trọng mà anh vẫn không trả lời được với các em là: làm thế nào để Bác sĩ Nội trú NHÀ NGHÈO không phải xin tiền bố mẹ đóng học phí và thuê nhà? Nếu anh của gần 20 năm trước phải chọn đi làm kiếm tiền nuôi sống bản thân hay lựa chọn một chuyên ngành Bác sĩ nội trú không có hỗ trợ tài chính thì anh sẽ chọn phương án số 1
- Không phải Nội trú là auto thành một bác sĩ giỏi.
- Không vào được con đường Nội trú vẫn có thể thành công.
. Với nhà em thì đó là đam mê của con ạ.
