[Funland] Cuộc chạy đua chinh phục không gian

[Ngao5]

Lunokhod
Lunokhod (Луноход) là một dòng robot mặt trăng tự hành của Liên Xô được thiết kế để hạ cánh lên Mặt Trăng từ năm 1969 đến năm 1977. Lunokhod 1 là robot tự hành đầu tiên của loài người đã hạ cánh xuống bề mặt một thiên thể ngoài Trái đất.
Năm 1969 Lunokhod 1A đã bị phá hủy sau khi phóng tên lửa đẩy thất bại, năm 1970 Lunokhod 1 và Lunokhod 2 đã hạ cánh thành công xuống bề mặt Mặt trăng, Lunokhod 3 không được phóng lên quỹ đạo.
Lunokhot cao 135 cm, dài 170 cm, rộng 160 cm, khối lượng 840 kg và có tám bánh, mỗi bánh có hệ thống treo, động cơ và phanh độc lập, có hai tốc độ, khoảng 1 và 2 km/h

Lunokhod 1

 

[Ngao5]

Lunokhod 1

 

[Ngao5]

Vết xích Lunokhod 1 trên mặt trăng

 

[Ngao5]

Lunokhod-2

Tàu Luna 21 thả Lunokhod 2 xuống mặt trăng hôm 17/1/1973. Ảnh: Sovfoto

Vết xích Lunokhod 2 trên mặt trăng hôm 18/2/1973. Ảnh: Sovfoto
Về sau Lunokhod 2 bị mất tích trên Mặt Trăng

Phòng điều khiển Lunokhod 2

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

Lunokhod 3
Có lẽ thấy không hiệu quả, Liên Xô đã dẹp bỏ, không phóng Lunokhod 3 lên mặt trăng nữa

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

Thảm hoạ tàu SOYUZ 11, 3 phi hành gia Xô Viết tử nạn

Như đã nói, Liên Xô là nước đầu tiên đã phát triển thành công Trạm không gian ở quỹ đạo trái đất, đó là Trạm SALYUT -1
Ba phi hành gia Soyuz 11: Trung tá Georgi Dubrovolsky, kỹ sư chuyến bay Viktor Patsayev, và kỹ sư chuyến bay Vladislav Volkov được chọn là những người đầu tiên làm việc trên Salyut 1

Trung tá Georgi Dubrovolsky (Chỉ huy)

Kỹ sư chuyến bay Viktor Patsayev

kỹ sư chuyến bay Vladislav Volkov
Cả ba người lên Salyut 1 bằng tàu không gian Soyuz 11

 

[Ngao5]

Cả ba người lên Salyut 1 bằng tàu không gian Soyuz 11

Soyuz 11 phóng ngày 6 tháng 6 năm 1971 tại sân bay vũ trụ Baikonur

Ba phi hành gia trong cabin Soyuz 11

Ba phi hành gia Soyuz 11: Trung tá Georgi Dubrovolsky, kỹ sư chuyến bay Vladislav Volkov và kỹ sư chuyến bay Viktor Patsayev trong cabin Soyuz-11. Ba phi hành gia này đã chết khi trở về trái đất

Cả ba phi hành gia đã làm việc trong không gian 22 ngày, lập kỷ lục thế giới thời gian sống lâu nhất trong vũ trụ

Bên trong Trạm vũ trụ Salyut 1 với cửa hầm dẫn tới tàu vũ trụ Soyuz 11, tháng 6 năm 1971. Ảnh của: Sovfoto

Ngày 29/6/1971, Salyut 1 có đám cháy nhỏ, Trung tâm Chỉ huy chuyến bay ra lệnh họ trở về trái đất
Salyut 1 chỉ có một cổng nối với Soyuz, nên họ trở về cũng bằng Soyuz 11

 

[Ngao5]

Vào ngày 29 tháng 6 năm 1971, ba phi hành gia đã chất các mẫu vật khoa học, phim, băng và các thiết bị khác vào Soyuz 11 và cho tàu rời Salyut 1
Sứ mệnh của Salyut 1 sau đó đã chấm dứt và nó bốc cháy khi quay trở lại bầu khí quyển Trái đất vào ngày 11 tháng 10 năm 1971
***
Soyuz 11 bay cùng quỹ đạo một lúc trước khi phóng trở lại lúc 22:35 GMT để chuẩn bị quay trở lại khí quyển. Trước khi quay trở lại bầu khí quyển Trái đất, cả khoang làm việc và Module Dịch vụ đều bị loại bỏ. Điều này xảy ra vào khoảng 22:47 GMT. Liên lạc vô tuyến đột ngột chấm dứt khi khoang làm việc tách ra
Gần 25 phút sau, hệ thống tự động của Soyuz 11 đã hạ cánh tàu lúc 23:16:52 GMT, cách Karazhal ở Kazakhstan 90 km về phía tây nam, sau khi quay trở lại Trái đất một cách bình thường . Tuy nhiên, khi đội cứu hộ mở khoang của Soyuz 11, họ phát hiện cả 3 người đàn ông đều đã chết.

 

[Ngao5]

Kerim Kerimov, Chủ tịch Ủy ban Nhà nước, nhớ lại: "Bên ngoài không có thiệt hại gì. Họ gõ cửa bên hông nhưng không có phản hồi từ bên trong. Khi mở cửa sập, họ thấy cả ba người đàn ông nằm trên ghế dài, bất động, với những mảng màu xanh đậm trên mặt và những vệt máu từ mũi và tai. Họ đưa họ ra khỏi Module hạ cánh. Các bác sĩ đã tiến hành hô hấp nhân tạo. Dựa trên báo cáo của họ, nguyên nhân cái chết là do ngạt thở".

 

[Ngao5]

Nguyên nhân cái chết
Rõ ràng là các phi hành gia đã bị ngạt thở. Lỗi được bắt nguồn từ van thông gió thở, nằm giữa Module Dịch vụ và Module hạ cánh, đã bị bật mở khi Module hạ cánh tách khỏi Module dịch vụ. Hai Module được giữ với nhau bằng bu-lông nổ được thiết kế để bắn tuần tự; trên thực tế, họ đã bắn đồng thời. Lực nổ của việc bắn bu lông đồng thời khiến cơ chế bên trong của van cân bằng áp suất làm lỏng một vòng đệm thường bị loại bỏ sau đó và thường cho phép tự động điều chỉnh áp suất cabin.
Van mở ở độ cao 168 km, và hậu quả là mất áp suất gây tử vong trong vòng chưa đầy một phút. Van nằm bên dưới ghế ngồi và không thể tìm thấy và chặn lại trước khi không khí bị mất đi. Dữ liệu máy ghi chuyến bay từ một phi hành gia duy nhất được trang bị cảm biến y sinh cho thấy ngừng tim xảy ra trong vòng 40 giây sau khi mất áp suất.
Thi thể của Patsayev được tìm thấy ở gần van, và anh ta có thể đã cố gắng đóng hoặc chặn van vào thời điểm bất tỉnh. Một cuộc điều tra sâu rộng đã được tiến hành để nghiên cứu tất cả các thành phần và hệ thống của Soyuz 11 có thể gây ra vụ tai nạn, mặc dù các bác sĩ nhanh chóng kết luận rằng các phi hành gia đã chết vì ngạt thở

 

[Ngao5]

Các phi hành gia đã được tổ chức một tang lễ cấp nhà nước quy mô lớn và được chôn cất tại Nghĩa địa Bức tường Điện Kremlin tại Quảng trường Đỏ, Moscow, gần hài cốt của Yuri Gagarin. Phi hành gia người Mỹ Tom Stafford là một trong những người khiêng quan tài . Họ cũng được truy tặng Huân chương Anh hùng Liên Xô.
Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon đã đưa ra tuyên bố chính thức sau vụ tai nạn:
"Nhân dân Mỹ cùng bày tỏ với các bạn và nhân dân Liên Xô sự cảm thông sâu sắc nhất về cái chết bi thảm của ba nhà du hành vũ trụ Liên Xô. Cả thế giới đã dõi theo chiến tích của những nhà thám hiểm dũng cảm về những điều chưa biết này và chia sẻ nỗi thống khổ trước thảm kịch của họ. Nhưng thành tựu của các phi hành gia Dobrovolsky, Volkov và Patsayev vẫn còn. Tôi chắc chắn rằng nó sẽ đóng góp to lớn vào những thành tựu tiếp theo của chương trình thám hiểm không gian của Liên Xô và do đó mở rộng tầm nhìn của con người".

 

[Ngao5]

Người dân Liên Xô đọc tin tức về thảm họa tàu Soyuz 11, ngày 1/7/1971. Ảnh: TASS

 

[Ngao5]

Hôm 2/7/1971, tang lễ cấp nhà nước cho ba phi hành gia được tổ chức ở Quảng trường Đỏ, Moscow và được chôn cất tại Nghĩa địa Bức tường Điện Kremlin tại Quảng trường Đỏ, Moscow, gần hài cốt của Yuri Gagarin.

 

[Ngao5]

 

[Ngao5]

Trong chương trình Salyut, Liên Xô phóng hàng chục trạm không gian nhưng chỉ hai trạm dân sự Salyut 6 và 7 hoạt động được nhiều ngày. Tất nhiên không kể những Trạm không gian sử dụng vào mục đích quân sự mà Liên Xô không công bố
Salyut 1

phóng ngày 19 tháng 4 năm 1971
rơi xuống Thái Bình Dương ngày 11 tháng 10 năm 1971
thọ 175 ngày
Khối lượng 18.425 kg
Chiều dài 20 m
Đường kính 4 m
Thể tích điều áp 99 m3
Độ cao 200-220 km
Như đã nói ở trên, Soyuz-11 đưa ba phi hành gia lên Salyut 1 làm việc được 22 ngày thì Salyut 1 hoả hoạn, phi hành đoàn phải quay về mặt đất và tử nạn. Salyut 1 bỏ hoang và tự rơi bốc cháy trong khí quyển ngày 11 tháng 10 năm 1971, thọ 175 ngày
Salyut 2
Số phận còn tệ hơn Salyut 1
Phóng ngày 3 tháng 4 năm 1973
Rơi xuống Thái Bình Dương ngày 28 tháng 5 năm 1973
thọ 54 ngày
Chưa có người lên đó cả

 

[Ngao5]

Salyut 3
Phóng ngày 25 tháng 6 năm 1974
Rơi ngày 24 tháng 1 năm 1975
thọ 213 ngày
Vào ngày 4 tháng 7, hơn một tuần sau khi Salyut 3 được phóng, tàu vũ trụ Soyuz 14 của phi hành đoàn đã cập bến trạm sau khi được phóng vào ngày hôm trước. Phi hành đoàn của Soyuz 14 gồm có chỉ huy Pavel Popovich và kỹ sư bay Yury Artyukhin. Phi hành đoàn đã dành 15 ngày trên trạm. Phi hành đoàn đã quan sát Trái đất và dành vài ngày để chụp ảnh nhiều địa điểm khác nhau, bao gồm cả Trung Á. Sau đó đã mang theo phim và quay về Trái đất. Soyuz 14 hạ cánh an toàn vào ngày 19 tháng 7 sau 15 ngày làm việc.
Sau đó, Soyuz 15 được phóng lên, nhưng không thể cập bến do hệ thống ghép nối gặp trục trặc.

 

[Ngao5]

Soyuz 4
Phóng ngày 26 tháng 12 năm 1974
Rơi xuống Thái Bình Dương ngày 3 tháng 2 năm 1977
Thọ 2 năm 2 tháng +
Salyut 4 mang theo máy móc quan sát, không có người vận hành, phục vụ nghiêng về khoa học và quân sự

Salyut 5
Phóng ngày 22 tháng 6 năm 1976
Rơi ngày 8 tháng 8 năm 1977
thọ 13 tháng
Salyut 5 hoàn toàn phục vụ quân sự sử dụng máy ảnh cỡ lớn chụp hoạt động dưới mặt đất

 

[Ngao5]

Salyut 6
Phóng ngày 29 tháng 9 năm 1977
Rơi ngày 29 tháng 7 năm 1982
Hoạt động được gần 5 năm
Soyuz 37 chở Gorbatko và Phạm Tuân lên Salyut 6 vào cuối tháng 8 năm 1980