Mấy trang trước các bác có bóng bàn về sở việc sở hữu súng, dùng súng để tự vệ ở Mỹ. Hôm qua em vừa xem phim tài liệu "The perfect neighbor" trên Netflix. Nội dung phim kể về một phụ nữ da trắng, Susan Lorincz nhiều tuổi, sống độc thân ở một khu dân cư (neighborhood) ngoại ô mà đa số dân cư là người da đen. Bà già da trắng Susan thường xuyên cảm thấy bị làm phiền bởi lũ trẻ da đen chơi ngoài đường. Susan cho rằng bọn trẻ không được chơi và làm ồn trên bãi cỏ của bà, trong khi bọn trẻ và cha mẹ chúng thì cho rằng bãi cỏ không phải là của riêng bà. Hàng tuần, bà gọi cảnh sát đến 2-3 lần. Cao trào xảy ra khi trong một lần "xô xát" thường lệ của bà già với bọn trẻ, bà gọi chúng bằng những từ ngữ xấu xa và mang tính phân biệt chủng tộc. Ajike Owens (mang tên này chắc mới từ châu Phi sang chứ không phải Mỹ đen xịn), mẹ của bọn trẻ, đứng ngoài đập cửa nhà Susan, quyết nói chuyện phải quấy cho ra nhẽ. Susan từ trong nhà dùng súng bắn ra xuyên qua cửa khiến cho Ajike chết.
Ra tòa, bồi thẩm đoàn quyết định rằng Susan có tội ngộ sát. Hành động dùng súng bắn là kết quả của sự giận dữ chứ không phải nỗi sợ bị đe dọa tính mạng. Tháng 11/2024, thẩm phán kết án Susan Lorincz 25 năm tù.
Phim kể chuyện thật chứ không phải diễn, sử dụng chủ yếu băng ghi hình thực tế từ camera của cảnh sát (body-cam), các cuộc gọi 911, footage từ hiện trường để kể câu chuyện.
Em có vài suy nghĩ tản mạn như này.
- Người Mỹ, nhất là Mỹ xịn, cứng nhắc thật, cứng nhắc đến mức nhàm chán. Nếu họ nghĩ rằng mình đúng thì nhất định họ không chịu thua, chịu nhún nhường. Thiếu gì cách hòa giải: mua cho bọn trẻ trâu ít đồ chơi, ít kẹo... tổ chức nướng thịt uống bia trong khu phố... Mà không chịu nổi nữa, sống ở một nơi mà hàng xóm toàn những kẻ mình khinh thường (phỏng đoán quan điểm của Susan Lorincz) thì dọn đi chỗ khác, nhất là khi ngôi nhà đó Susan thuê chứ không sở hữu. Sang khu khác, hoặc sang Việt Nam, Thái Lan mà ở, mà dưỡng già.
- Hóa ra, không phải cứ vin vào luật tự vệ (trong câu chuyện là luật Stand Your Ground law của bang Florida) mà yên thân. Có tội hay không là do bồi thẩm đoàn, mà đoàn này thì cũng đủ mọi thành phần. Đội da đen thì tổ chức mít tinh biểu tình này nọ ầm ĩ, mà bà già Susan thì không có bạn, không có ai đấu tranh cho.
- Low tech, không nắm được công nghệ cũng là cái nhược điểm chết người. Giờ camera tầu đầy ra, ở VN em có thể mua một cái tốt đủ dùng trong 3 năm với giá $10, tự lắp trong 5 phút. Bà Susan này bao nhiêu lần kêu cảnh sát đến than phiền bọn trẻ trâu nó quấy tôi mà không trưng ra được bằng chứng, cảnh sát lắc đầu đi về; trong sự kiện cao trào gây chết người dính án cũng không trưng ra được bằng chứng nào. Lời kể của bà ta lại mâu thuẫn với lời kể của bọn hàng xóm da đen. Thế là đi tù 25 năm.
