[Funland] Đại chiến Bạch Đằng

X_axe

Xe điện
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
4,614
Động cơ
44,297 Mã lực
Em cũng như cụ.
Trong thớt này nhiều cụ hâm mộ, nâng bi cụ Dư, riêng em thì về mặt tổng thể e thấy cụ Dư bình thường, vì cụ rất tài năng, nhưng đức mỏng quá.
Chưa bằng ông nội của cụ Trần Khánh Dư (cụ Trần Thủ Độ) tài năng siêu quần 1 tay lập nên nhà Trần, chiến thắng Nguyên Mông lần 1. Nhưng đức rất mỏng giết không biết bao nhiêu người, tàn độc số 1 lịch sử Việt Nam.
 

Cún em

Xe tăng
Biển số
OF-573979
Ngày cấp bằng
14/6/18
Số km
1,022
Động cơ
158,611 Mã lực
Tuổi
46
Chưa bằng ông nội của cụ Trần Khánh Dư (cụ Trần Thủ Độ) tài năng siêu quần 1 tay lập nên nhà Trần, chiến thắng Nguyên Mông lần 1. Nhưng đức rất mỏng giết không biết bao nhiêu người, tàn độc số 1 lịch sử Việt Nam.
Cái "đức mỏng" mà cụ nói của cụ Độ theo em hiểu thì nó là ở nghĩa khác, đấy là để tranh đoạt ngôi vua, cho cả dòng tộc chứ không phải cho cá nhân
Còn cái "đức mỏng" của cụ Dư là chỉ cho cá nhân cụ ấy thôi.
Và cái này thì các nhà viết sử đều đã viết, chứ cũng không phải em tự bịa ra
Em cũng hiểu cái ý bỉ bôi, mỉa mai trong câu từ của cụ. Tất nhiên cách hiểu, cách cảm nhận của mình về một nhân vật lịch sử đã cách đây 6-700 năm là không thể giống nhau.
 

X_axe

Xe điện
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
4,614
Động cơ
44,297 Mã lực
Cái "đức mỏng" mà cụ nói của cụ Độ theo em hiểu thì nó là ở nghĩa khác, đấy là để tranh đoạt ngôi vua, cho cả dòng tộc chứ không phải cho cá nhân
Còn cái "đức mỏng" của cụ Dư là chỉ cho cá nhân cụ ấy thôi.
Và cái này thì các nhà viết sử đều đã viết, chứ cũng không phải em tự bịa ra
Em cũng hiểu cái ý bỉ bôi, mỉa mai trong câu từ của cụ. Tất nhiên cách hiểu, cách cảm nhận của mình về một nhân vật lịch sử đã cách đây 6-700 năm là không thể giống nhau.
Ok cụ :) riêng xét về độ tàn độc và hiểm thì chắc lịch sử Việt Nam khó có ai hơn cụ Độ. No. 1 Lord Voldermort
 

belo

Xe điện
Biển số
OF-76592
Ngày cấp bằng
29/10/10
Số km
3,608
Động cơ
819,181 Mã lực
Nơi ở
Da nang
Ok cụ :) riêng xét về độ tàn độc và hiểm thì chắc lịch sử Việt Nam khó có ai hơn cụ Độ. No. 1 Lord Voldermort
Cụ mắng cụ Độ thế, kể cũng oan. Cụ ấy đã tự thanh minh qua câu này rồi: "Ta cũng chỉ là chó săn cho anh em nhà chúng mày thôi"
 

belo

Xe điện
Biển số
OF-76592
Ngày cấp bằng
29/10/10
Số km
3,608
Động cơ
819,181 Mã lực
Nơi ở
Da nang
Em cũng như cụ.
Trong thớt này nhiều cụ hâm mộ, nâng bi cụ Dư, riêng em thì về mặt tổng thể e thấy cụ Dư bình thường, vì cụ rất tài năng, nhưng đức mỏng quá.
Em cũng đoán chừng thôi. Cụ Hưng Đạo đã tuyên bố " năm này thế giặc nhàn" chứng tỏ cụ đã có kế hoạch đầy đủ. Theo phong cách dùng bình của cụ, kế hoạch có thể là không cho Thoát Hoàn và Ô mã nhi hội quân. Cụ Dư nhiệm vụ phải câu thủy quân Nguyên vào các bãi cọc để đánh ngay từ đầu, nhưng cụ thua trận, để xổng thủy quân địch. Đâm ra triều đình lại bị vây cả thủy lẫn bộ. Mất cả nhàn.
Nhìn trận Bình Lệ Nguyên thì biết, Hợp Thái đã có kế hoạch tiêu diệt toàn triều đình nhà Trần, chỉ vì tiên phong ham đánh, thực hiện sai kế hoạch, mà cuối cùng để vua Trần chạy thoát. Thắng trận mà tướng tiên phong còn phải tự tử chịu tội.
 

Mimeo

Xe điện
Biển số
OF-443121
Ngày cấp bằng
6/8/16
Số km
4,505
Động cơ
208,010 Mã lực
Nơi ở
Neverland
Cụ mắng cụ Độ thế, kể cũng oan. Cụ ấy đã tự thanh minh qua câu này rồi: "Ta cũng chỉ là chó săn cho anh em nhà chúng mày thôi"
Câu nói này là khi cụ Cảnh ngăn cụ Độ giết cụ Liễu anh trai mình khi cụ Liễu 1 mình đóng giả ngư dân đến xin hàng. Em vẫn nghĩ hậu thế ko nên quá xét nét về vai trò của tiền nhân trong những thời khắc lịch sử bấy giờ. Triều Lý đã quá suy vong, lại ko có con trai để nối ngôi, thêm vào đó lại có cả sự hậu thuẫn của Linh Từ quốc mẫu Trần Thị Dung - hoàng hậu cuối cùng của triều nhà Lý. Liệu có sự đổi ngôi vương, thay đổi triều chính nào mà an toàn nguyên vẹn, ko tổn thương quá nhiều trong nhân dân vậy ko? Nhà Trần lên nắm quyền, lòng dân đều phục bởi kinh tế văn hoá rồi luật pháp, đê điều trị thủy.....đều tốt đẹp hơn cho đến đồng lòng đoàn kết đánh đuổi giặc ngoại xâm. Như vậy, luận công tội thì Trần Thủ Độ công nhiều hơn hẳn chứ. "Đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo".
 

vdtours

Xe lăn
Biển số
OF-167407
Ngày cấp bằng
19/11/12
Số km
10,709
Động cơ
1,014,514 Mã lực
Tuổi
44
Nơi ở
Hà Nội
Website
www.youtube.com
Câu nói này là khi cụ Cảnh ngăn cụ Độ giết cụ Liễu anh trai mình khi cụ Liễu 1 mình đóng giả ngư dân đến xin hàng. Em vẫn nghĩ hậu thế ko nên quá xét nét về vai trò của tiền nhân trong những thời khắc lịch sử bấy giờ. Triều Lý đã quá suy vong, lại ko có con trai để nối ngôi, thêm vào đó lại có cả sự hậu thuẫn của Linh Từ quốc mẫu Trần Thị Dung - hoàng hậu cuối cùng của triều nhà Lý. Liệu có sự đổi ngôi vương, thay đổi triều chính nào mà an toàn nguyên vẹn, ko tổn thương quá nhiều trong nhân dân vậy ko? Nhà Trần lên nắm quyền, lòng dân đều phục bởi kinh tế văn hoá rồi luật pháp, đê điều trị thủy.....đều tốt đẹp hơn cho đến đồng lòng đoàn kết đánh đuổi giặc ngoại xâm. Như vậy, luận công tội thì Trần Thủ Độ công nhiều hơn hẳn chứ. "Đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo".
Cụ Độ nếu có tội là tội với nhà Lý thôi ( cướp ngôi ).
Mà cái này thì là chuyện bình thường thời phong kiến.
Công của cụ ấy cho cả tộc Trần, cho toàn dân Đại Việt
 

X_axe

Xe điện
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
4,614
Động cơ
44,297 Mã lực
Cụ Độ nếu có tội là tội với nhà Lý thôi ( cướp ngôi ).
Mà cái này thì là chuyện bình thường thời phong kiến.
Công của cụ ấy cho cả tộc Trần, cho toàn dân Đại Việt
Ok cụ, vậy bây giừo đừng kêu ca lãnh đạo độc nhé :) quan trọng nhất là thuận thiên thừa vận, cho dân giàu nước mạnh, quan trọng kết quả chứ không quan trọng hành vi. Thánh nhân bất nhân, dĩ bách tính vi sô cẩu

Hiểu cho nỗi lòng lãnh đạo đôi lúac phải hạ độc thủ vì thời vận "thuận thiên" nó vậy, miễn là đạt kết quả :P
 
Chỉnh sửa cuối:

vdtours

Xe lăn
Biển số
OF-167407
Ngày cấp bằng
19/11/12
Số km
10,709
Động cơ
1,014,514 Mã lực
Tuổi
44
Nơi ở
Hà Nội
Website
www.youtube.com
Ok cụ, vậy bây giừo đừng kêu ca lãnh đạo độc nhé :) quan trọng nhất là thuận thiên thừa vận, cho dân giàu nước mạnh, quan trọng kết quả chứ không quan trọng hành vi. Thánh nhân bất nhân, dĩ bách tính vi sô cẩu

Hiểu cho nỗi lòng lãnh đạo đôi lúac phải hạ độc thủ vì thời vận nó vậy :P
Ai vào địa vị lúc đó thì cũng làm thế thôi.
Chính ra các cuộc chuyển ngôi của Đại Việt còn thanh bình chán so với hàng xóm bên cạnh
;))
 

taiadau

Xe điện
Biển số
OF-297494
Ngày cấp bằng
2/11/13
Số km
4,199
Động cơ
313,396 Mã lực
Ai vào địa vị lúc đó thì cũng làm thế thôi.
Chính ra các cuộc chuyển ngôi của Đại Việt còn thanh bình chán so với hàng xóm bên cạnh
;))
Cũng như nhau cả thôi cụ ơi, tất nhiên khác nhau về quy mô, còn độ ác liêt khi tranh giành quyền thế đâu cũng vậy. Bất cứ sự thay đổi triều đại nào chả thế, tàu thế, ta cũng vậy... mình nhìn lịch sử theo view của thời đại...chứ ko thể áp tiêu chuẩn chung cho các thời khác nhauđược.
 

vdtours

Xe lăn
Biển số
OF-167407
Ngày cấp bằng
19/11/12
Số km
10,709
Động cơ
1,014,514 Mã lực
Tuổi
44
Nơi ở
Hà Nội
Website
www.youtube.com
Cũng như nhau cả thôi cụ ơi, tất nhiên khác nhau về quy mô, còn độ ác liêt khi tranh giành quyền thế đâu cũng vậy. Bất cứ sự thay đổi triều đại nào chả thế, tàu thế, ta cũng vậy... mình nhìn lịch sử theo view của thời đại...chứ ko thể áp tiêu chuẩn chung cho các thời khác nhauđược.
Khác nhiều cụ ạ.
Triều đại Vn thay đổi trên thượng tầng, rất ít dân đen bị cuốn vào cuộc tranh đấu quyền lực này.
Tàu : các cuộc chuyển giao triều đại không có cuộc chuyển giao nào không đẫm máu dân đen cả.
 

LePhanOAnh

Xe hơi
Biển số
OF-777796
Ngày cấp bằng
19/5/21
Số km
129
Động cơ
37,380 Mã lực
Tuổi
35
Ai vào địa vị lúc đó thì cũng làm thế thôi.
Chính ra các cuộc chuyển ngôi của Đại Việt còn thanh bình chán so với hàng xóm bên cạnh
;))
Em hỏi chatGPT :
"Nguyên nhân nào để các cuộc chuyển ngôi của Đại Việt hầu hết đều thanh binh hơn so với hàng xóm?"

🕑 [14:35 LS2P - 26/09/2025]
Có nhiều nguyên nhân khiến các cuộc chuyển ngôi ở Đại Việt thường “thanh bình” hơn so với các nước láng giềng. Một số điểm then chốt:

1. Ảnh hưởng của văn hóa chính trị Nho giáo
Từ thời Lý – Trần – Lê, tư tưởng chính danh và thiện nhượng được đề cao: ngôi vua là “mệnh trời”, dòng chính thống được tôn trọng.
Vua thường truyền ngôi cho con trưởng hoặc con chính thất, hạn chế tranh chấp.
Ngay cả khi quyền lực chuyển sang họ khác (Lý → Trần, Trần → Hồ, Lê → Mạc), vẫn được hợp thức hóa bằng các nghi lễ “nhường ngôi”, tạo tính chính đáng.

2. Quy mô lãnh thổ và dân số vừa phải
Đại Việt không rộng lớn như Trung Quốc, nên khi xảy ra biến động, phạm vi ảnh hưởng nhanh chóng được kiểm soát.
Ít khi nội loạn kéo dài nhiều thập kỷ vì lực lượng phân tán khó cát cứ lâu bền.

3. Tính chất gắn kết của xã hội nông nghiệp làng xã
Làng xã Việt Nam rất bền chặt, ít bị lôi kéo hoàn toàn vào nội chiến triều đình.
Dân thường vẫn duy trì cuộc sống, ít bị biến thành quân phiến loạn quy mô lớn như ở Trung Hoa.

4. Truyền thống “đặt đại cục lên trên”
Các dòng họ lớn thường thỏa hiệp để bảo vệ quốc gia trước ngoại xâm.
Ví dụ: nhà Trần tiếp nhận ngôi từ nhà Lý mà không xảy ra đại chiến; sau đó Trần – Hồ cũng thực hiện dưới hình thức “nhường ngôi” dù còn bất bình.

5. Ngoại xâm là mối đe dọa thường trực
Đại Việt luôn phải đối diện với phương Bắc và phương Nam. Do đó, triều đình nào lên ngôi cũng cố gắng giữ ổn định để tập trung chống giặc, thay vì sa vào nội chiến triền miên.

👉 Tóm lại, nhờ sự pha trộn giữa Nho giáo – làng xã – thực tiễn chống ngoại xâm, Đại Việt hình thành một truyền thống chính trị coi trọng chính danh và ổn định, khiến các cuộc chuyển ngôi thường mang tính “hợp thức hóa” nhiều hơn là “soán đoạt đẫm máu”.
 

taiadau

Xe điện
Biển số
OF-297494
Ngày cấp bằng
2/11/13
Số km
4,199
Động cơ
313,396 Mã lực
Khác nhiều cụ ạ.
Triều đại Vn thay đổi trên thượng tầng, rất ít dân đen bị cuốn vào cuộc tranh đấu quyền lực này.
Tàu : các cuộc chuyển giao triều đại không có cuộc chuyển giao nào không đẫm máu dân đen cả.
Thì em nói về tính chất ác liệt mà cụ, đều chém giết, ám sát, âm mưu mà...nhưng mình bé tí so với nó nên quy mô khác nhau thôi.
 

LePhanOAnh

Xe hơi
Biển số
OF-777796
Ngày cấp bằng
19/5/21
Số km
129
Động cơ
37,380 Mã lực
Tuổi
35
Nhìn nhận nguyên nhân sâu xa, em tiếp:
"Như vậy, trong đó, nguyên nhân chủ yếu là do truyền thống người Việt gắn với làng xã, có cuộc sống "tối lửa tắt đèn có nhau", đi đến đâu cũng muốn yên ổn, hòa thuận, "bán anh em xa, mua láng giềng gần", "cơm sôi bớt lửa chẳng vơi hạt nào". Chính sự gắn kết tình cảm, sự nhường nhịn, luôn muốn hòa thuận ấy đã ngấm vào người việt trong mỗi ứng xử hàng ngày... đã làm cho các cuộc chuyển ngôi được diễn ra thanh bình, êm thấm hơn"

ChatGPT :
🕑 [14:45 LS2P - 26/09/2025]

Đúng rồi, bạn đã chạm vào cốt lõi văn hóa. Các nguyên nhân chính trị, Nho giáo, ngoại xâm… chỉ là phần bề nổi, còn cái gốc sâu xa nằm ở truyền thống cộng đồng – làng xã – tình cảm gắn kết của người Việt.

Trong đời sống thường nhật, người Việt luôn coi trọng hòa thuận, dĩ hòa vi quý:

“Tối lửa tắt đèn có nhau” – giúp đỡ nhau trong khó khăn.

“Bán anh em xa, mua láng giềng gần” – coi trọng cộng đồng gần gũi hơn cả huyết thống xa xôi.

“Cơm sôi bớt lửa chẳng vơi hạt nào” – khi có mâu thuẫn thì kiềm chế, nhường nhịn để không gây thiệt hại chung.

Tinh thần ấy ăn sâu từ làng xã, rồi lan sang tầng lớp cầm quyền. Do đó, khi chuyển ngôi, thay vì “cướp ngôi – tru diệt”, các dòng họ thường chọn cách hợp thức hóa bằng nghi lễ, danh nghĩa chính thống, miễn sao giữ được đại cục ổn định.

Nhờ vậy, văn hóa chính trị Đại Việt mang màu sắc “êm thấm” hơn so với nhiều láng giềng, nơi bạo lực và tru diệt tông tộc là chuyện thường.

👉 Có thể nói, chính cái nền văn hóa làng xã gắn kết, nhân hòa đã trở thành ‘bản tính dân tộc’, khiến cho cả việc tranh giành quyền lực cũng phần nào nhuốm màu ‘tình làng nghĩa xóm’, ít cực đoan hơn. Nhờ vậy, xã hội giữ được sự yên ổn, thanh bình, để mỗi khi có giặc ngoại xâm, toàn dân lại đồng lòng, trên dưới một lòng, kiên cường chiến đấu và chiến thắng, bảo vệ vẹn toàn non sông đất nước
 
Chỉnh sửa cuối:

belo

Xe điện
Biển số
OF-76592
Ngày cấp bằng
29/10/10
Số km
3,608
Động cơ
819,181 Mã lực
Nơi ở
Da nang
Nhìn nhận nguyên nhân sâu xa, em tiếp:
"Như vậy, trong đó, nguyên nhân chủ yếu là do truyền thống người Việt gắn với làng xã, có cuộc sống "tối lửa tắt đèn có nhau", đi đến đâu cũng muốn yên ổn, hòa thuận, "bán anh em xa, mua láng giềng gần", "cơm sôi bớt lửa chẳng vơi hạt nào". Chính sự gắn kết tình cảm, sự nhường nhịn, luôn muốn hòa thuận ấy đã ngấm vào người việt trong mỗi ứng xử hàng ngày... đã làm cho các cuộc chuyển ngôi được diễn ra thanh bình, êm thấm hơn"

ChatGPT :
🕑 [14:45 LS2P - 26/09/2025]

Đúng rồi, bạn đã chạm vào cốt lõi văn hóa. Các nguyên nhân chính trị, Nho giáo, ngoại xâm… chỉ là phần bề nổi, còn cái gốc sâu xa nằm ở truyền thống cộng đồng – làng xã – tình cảm gắn kết của người Việt.

Trong đời sống thường nhật, người Việt luôn coi trọng hòa thuận, dĩ hòa vi quý:

“Tối lửa tắt đèn có nhau” – giúp đỡ nhau trong khó khăn.

“Bán anh em xa, mua láng giềng gần” – coi trọng cộng đồng gần gũi hơn cả huyết thống xa xôi.

“Cơm sôi bớt lửa chẳng vơi hạt nào” – khi có mâu thuẫn thì kiềm chế, nhường nhịn để không gây thiệt hại chung.

Tinh thần ấy ăn sâu từ làng xã, rồi lan sang tầng lớp cầm quyền. Do đó, khi chuyển ngôi, thay vì “cướp ngôi – tru diệt”, các dòng họ thường chọn cách hợp thức hóa bằng nghi lễ, danh nghĩa chính thống, miễn sao giữ được đại cục ổn định.

Nhờ vậy, văn hóa chính trị Đại Việt mang màu sắc “êm thấm” hơn so với nhiều láng giềng, nơi bạo lực và tru diệt tông tộc là chuyện thường.

👉 Có thể nói, chính cái nền văn hóa làng xã gắn kết, nhân hòa đã trở thành “bản tính dân tộc”, làm cho cả việc tranh giành quyền lực cũng phần nào nhuốm màu “tình làng nghĩa xóm”, ít cực đoan hơn, xã hội yên ổn, thanh bình để đến khi có giặc ngoại xâm, tất cả lại cùng đồng lòng, nhất tề đứng lên, đoàn kết trên dưới 1 lòng, chiến đấu và chiến thắng để gìn giữ và bảo vệ toàn vẹn non sông đất nước.
Cái gì cụ cũng chatgpt thế này à.
 

X_axe

Xe điện
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
4,614
Động cơ
44,297 Mã lực
Em hỏi chatGPT :
"Nguyên nhân nào để các cuộc chuyển ngôi của Đại Việt hầu hết đều thanh binh hơn so với hàng xóm?"

🕑 [14:35 LS2P - 26/09/2025]
Có nhiều nguyên nhân khiến các cuộc chuyển ngôi ở Đại Việt thường “thanh bình” hơn so với các nước láng giềng. Một số điểm then chốt:

1. Ảnh hưởng của văn hóa chính trị Nho giáo
Từ thời Lý – Trần – Lê, tư tưởng chính danh và thiện nhượng được đề cao: ngôi vua là “mệnh trời”, dòng chính thống được tôn trọng.
Vua thường truyền ngôi cho con trưởng hoặc con chính thất, hạn chế tranh chấp.
Ngay cả khi quyền lực chuyển sang họ khác (Lý → Trần, Trần → Hồ, Lê → Mạc), vẫn được hợp thức hóa bằng các nghi lễ “nhường ngôi”, tạo tính chính đáng.

2. Quy mô lãnh thổ và dân số vừa phải
Đại Việt không rộng lớn như Trung Quốc, nên khi xảy ra biến động, phạm vi ảnh hưởng nhanh chóng được kiểm soát.
Ít khi nội loạn kéo dài nhiều thập kỷ vì lực lượng phân tán khó cát cứ lâu bền.

3. Tính chất gắn kết của xã hội nông nghiệp làng xã
Làng xã Việt Nam rất bền chặt, ít bị lôi kéo hoàn toàn vào nội chiến triều đình.
Dân thường vẫn duy trì cuộc sống, ít bị biến thành quân phiến loạn quy mô lớn như ở Trung Hoa.

4. Truyền thống “đặt đại cục lên trên”
Các dòng họ lớn thường thỏa hiệp để bảo vệ quốc gia trước ngoại xâm.
Ví dụ: nhà Trần tiếp nhận ngôi từ nhà Lý mà không xảy ra đại chiến; sau đó Trần – Hồ cũng thực hiện dưới hình thức “nhường ngôi” dù còn bất bình.

5. Ngoại xâm là mối đe dọa thường trực
Đại Việt luôn phải đối diện với phương Bắc và phương Nam. Do đó, triều đình nào lên ngôi cũng cố gắng giữ ổn định để tập trung chống giặc, thay vì sa vào nội chiến triền miên.

👉 Tóm lại, nhờ sự pha trộn giữa Nho giáo – làng xã – thực tiễn chống ngoại xâm, Đại Việt hình thành một truyền thống chính trị coi trọng chính danh và ổn định, khiến các cuộc chuyển ngôi thường mang tính “hợp thức hóa” nhiều hơn là “soán đoạt đẫm máu”.
Có quả vua Quang Trung / Quang Toản "nhường ngôi" cho vua Gia Long cũng ác liệt
 
Chỉnh sửa cuối:

X_axe

Xe điện
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
4,614
Động cơ
44,297 Mã lực
Cụ mắng cụ Độ thế, kể cũng oan. Cụ ấy đã tự thanh minh qua câu này rồi: "Ta cũng chỉ là chó săn cho anh em nhà chúng mày thôi"
Có thể trong nhà đã phân vai cụ Trần Thừa chi trưởng làm good cop cụ Trần Thủ Độ chi thứ làm bad cop?
 

belo

Xe điện
Biển số
OF-76592
Ngày cấp bằng
29/10/10
Số km
3,608
Động cơ
819,181 Mã lực
Nơi ở
Da nang
Có quả vua Quang Trung / Quang Toản "nhường ngôi" cho vua Gia Long cũng ác liệt
Bọn ChatGPT trả lời kiểu nương theo ý người hỏi là chính:
Đây là một câu hỏi rất hay và sâu sắc về lịch sử chính trị của Đại Việt (tức Việt Nam thời phong kiến). Việc các cuộc chuyển ngôi (đặc biệt là thay đổi triều đại hoặc chuyển giao quyền lực giữa các vị vua) ở Đại Việt thường căng thẳng, đẫm máu hơn so với các quốc gia láng giềng như Trung Hoa (nhiều triều đại có quy củ), Champa (ít tài liệu, nhưng không quá bạo liệt), hay các vương quốc Lào, Khmer… có thể được lý giải bằng một số nguyên nhân chính trị, xã hội và văn hóa sau đây:


---

🔥 1. Cơ cấu chính trị lỏng lẻo và tính cá nhân hóa quyền lực cao

Ở Đại Việt, quyền lực thường tập trung cực độ vào cá nhân vua, trong khi hệ thống pháp luật, triều đình, hoặc nguyên tắc kế vị không thực sự ổn định.

Khác với Trung Hoa có hệ thống hành chính, tam công cửu khanh, luật kế vị rõ ràng (hoặc ít nhất có truyền thống lâu đời), Đại Việt thường:

Không quy định rõ "trưởng tử" hay "con bà chính thất" mới được kế vị.

Các vua thường tự chọn người kế vị, dễ dẫn đến tranh chấp giữa các hoàng tử hoặc phe phái.



👉 Điều này khiến sau mỗi lần vua mất hoặc yếu, triều đình lại rơi vào tranh chấp quyền lực rất dữ dội.


---

⚔ 2. Truyền thống chính trị trọng võ và văn hóa "cướp ngôi hợp lý"

Từ thời Lý - Trần - Lê, Đại Việt đã tồn tại một dạng tư duy chính trị mang tính "chính danh tùy thuộc vào kết quả":

Ví dụ: Trần Thủ Độ dùng mưu kế ép Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh, lập nên triều Trần.

Nhà Hồ lên thay nhà Trần bằng cách nhận ngôi qua nhường ngôi (nhưng thực chất là tiếm đoạt).

Lê Lợi dựng nhà Hậu Lê bằng khởi nghĩa chống Minh – tức là chính danh thông qua chiến thắng.



➡ Điều này tạo nên tiền lệ rằng: ai đủ mạnh, đủ mưu, thắng trận thì được làm vua, thay vì kế vị theo dòng máu.


---

⚖ 3. Thiếu nguyên tắc kế vị ổn định

Trong lịch sử Đại Việt, có rất nhiều trường hợp tranh ngôi:

Thời Lý: tranh chấp giữa các hoàng tử (ví dụ Lý Nhân Tông không có con, phải nhận nuôi…).

Thời Trần: nhiều vua truyền ngôi sớm khi còn sống, nhưng vẫn giữ quyền lực, dẫn đến rối loạn.

Thời Lê: sau Lê Thánh Tông là loạn tam vương – các hoàng tử tranh quyền, dẫn đến nhà Mạc lên thay.


Thêm vào đó, vì không có quy tắc rõ ràng, bất cứ hoàng tử nào, quan lại nào đủ mạnh đều có thể nghĩ đến việc tiếm ngôi, làm các phe phái sẵn sàng hành động bạo lực.



---

🌪 4. Ảnh hưởng của các cuộc nội chiến và truyền thống cát cứ

Từ thời nhà Trần trở đi, Đại Việt liên tục có nội chiến:

Nhà Trần đánh dẹp các cuộc nổi dậy.

Trịnh - Nguyễn phân tranh kéo dài hơn 150 năm.

Tây Sơn nổi lên từ sự bất mãn vùng miền, rồi cũng tranh quyền đẫm máu giữa anh em Tây Sơn.


Mỗi cuộc chuyển ngôi đều đi kèm với thanh trừng, chiến tranh, khiến truyền thống chính trị càng đẫm máu hơn.



---

🌍 5. So với hàng xóm, Đại Việt có vị trí địa lý và văn hóa trung gian đặc biệt

Việt Nam nằm giữa văn hóa Trung Hoa (tập quyền, quan liêu) và văn hóa Đông Nam Á (bản địa, tự trị), nên có sự lai ghép.

Trong khi các nước như Xiêm (Thái Lan) dần có hình thức kế vị ổn định hơn, Champa yếu hơn nên ít xáo trộn quy mô lớn, thì Đại Việt luôn trong trạng thái phải giữ độc lập trước Trung Hoa, vừa chống nội loạn, nên việc giữ ngôi và cướp ngôi đều rất khốc liệt.



---

💣 Kết luận

Các cuộc chuyển ngôi ở Đại Việt dữ dội hơn so với hàng xóm vì:

1. Thiếu nguyên tắc kế vị rõ ràng.


2. Quyền lực tập trung vào cá nhân, dễ bị tranh đoạt.


3. Truyền thống "ai mạnh thì làm vua" ăn sâu.


4. Nội chiến và tranh chấp vùng miền kéo dài.


5. Ảnh hưởng của vị trí địa – văn hóa đặc biệt giữa Trung Hoa và Đông Nam Á.



Nếu bạn muốn, mình có thể phân tích từng triều đại cụ thể (ví dụ: Lý sang Trần, Trần sang Hồ, Hậu Lê sang Mạc, Trịnh – Nguyễn – Tây Sơn, v.v.) để thấy rõ mức độ "dữ" trong các lần chuyển ngôi.

Bạn có muốn đi sâu vào một giai đoạn nào không?
 

LePhanOAnh

Xe hơi
Biển số
OF-777796
Ngày cấp bằng
19/5/21
Số km
129
Động cơ
37,380 Mã lực
Tuổi
35
Cái gì cụ cũng chatgpt thế này à.
Em có nói rõ mà, chỗ nào em tự viết, chỗ nào chatGPT viết, chứ không lấy của người khác làm của mình đâu nha!

ChatGPT sinh ra được sử dụng làm công cụ hỗ trợ thì tốt mà, nhưng mình không lệ thuộc vào nó hoàn toàn, phải chính kiến, có kinh nghiệm để kiếm chứng lại những gì nó nói chứ.
 
Thông tin thớt
Đang tải
Top