Đêm nguyệt cầm ta gọi em trong gió
Sáng linh lan hồn ta khóc bao giờ
Sáng linh lan hồn ta khóc bao giờ
Chỉnh sửa cuối:
"Ta vẫn chờ em dưới gốc sim già đóMợ bảo em phân tích thì đánh giá em quá cao rồi !! Hơn nữa, ca từ có 50% thuộc về nghệ thuật thi ca, cái này là chuyên môn của mợ mà.
Khí nhạc khá đặc biệt bởi nó là điểm giao thoa của âm nhạc và thi ca. Cái sự "sang sang" mà mợ đề cập đến chắc là phân biệt giữa bạch thoại (nói trắng ra) và văn phong. Một giai điệu đẹp (âm nhạc) kết hợp với lời thô (bạch thoại) đã có thể tạo ra những tuyệt phẩm thì khi kết hợp với văn phong .. nó trở thành không thể bình luận bằng văn chương nữa rồi. Bạch thoại hướng tới vùng nhận thức của con người, ai nghe cũng hiểu, cũng tìm thấy một phần bản thân trong đó. Văn phong đi thẳng vào vùng tiềm thức, cảm nhận được đến đâu còn tuỳ thuộc vào tiềm thức của mỗi người đã tích luỹ được những gì. Tích luỹ càng nhiều, liên tưởng càng lắm và nó càng trở lên mông lung, khó nắm bắt như những tác phẩm hội hoạ/ điêu khắc của trường phái ấn tượng nhưng lại khiến ta càng muốn nắm
Cũng như nhạc của Vũ Thành An, khi đứng một mình (nhạc và lời), nó hay và dễ nhận biết nên "kém sang". Khi được Nguyễn Đình Toàn viết lời, nó chuyển mình vào "vùng tiềm thức"
....Thần tiên gãy cánh đêm xuân
Bước lạc sa xuống trần
Thành tình nhân đứng giữa trời không
Khóc mộng thiên đường...
Thu hát cho người nếu xét về mặt triết học, nó thua Giọt mưa thu (Vạn cổ sầu) của Đặng Thế Phong. Nếu xét về tình cảm da diết, nó kém Buồn tàn thu của Văn cao. Nhưng xét về nghệ thuật, nó xứng đáng đứng đầu, có lẽ là một khắc xuất thần của Vũ Đức Sao Biển mà sau đó ông ấy không thể tái hiện lại.
Chỉ tính riêng câu mợ cố tình viết sai ".. Để hái dâng người một đoá đẫm tương tư.." đã đủ viết mỏi tay. Đẫm sương đêm/mưa/nước mắt... thì quá tục rồi, ko đáng nhắc đến. Nhớ người ấy như Duy Mạnh "bạch thoại" trong Hãy về bên anh "..Người yêu ơi có biết anh nhớ em nhiều lắm. Những đêm trong giấc mơ tay nắm tay nghẹn ngào..." hay văn phong một chút như Lam Phương trong Mưa lệ "..Bờ mắt rêu xanh màu nhung nhớ.." vẫn "kém sang" bởi bức hoạ ấn tượng đó vẫn dễ vẽ. "..hái dâng người.." là ai, nàng Thu Cafe Quảng Nam hay mùa Thu của đất trời vì hoa sim nở vào đầu hạ nhưng với "quyết tâm" đợi chờ của ai đó thì hoa sim được ướp "đẫm tương tư" đến Thu sang không phải là vấn đề. Mỗi câu trong bài hát đều hướng tới một điển tích thi ca cổ phong cho nên "tương tư" của Vũ Đức Sao Biển cũng khó cắt nghĩa chính xác được. Càng ngẫm nó càng dài, rộng và xa hơn...
...Tửu nhập sầu trường,
Hoá tác tương tư lệ....
Rượu vào dạ sầu hoá lệ tương tư - Tô mạc già (Phạm Trọng Yên)
Chỉ tiếc là Thu hát cho người đến nay vẫn chưa có giọng ca thực sự (có thể hát bel canto) trình bày. Phạm Thu Hà hát khi mới vào nghề, xử lý bè trầm còn kém nên đúng đoạn đầu mợ thích lại ... hỏng !!
Đêm nguyệt cầm ta gọi em trong gió"Ta vẫn chờ em dưới gốc sim già đó
Để hái dâng người một đoá đẫm tương tư"...
"- Thuở ấy, tôi hai mươi tuổi"...
Hai mươi - độ tuổi còn thanh thuần trong trẻo, mà ông - Vũ Đức Sao Biển - đã viết lên được những lời ca chan chứa, nặng sâu với tình yêu như thế này. Mượn hình ảnh gợi lên rất nhiều ẩn dụ sau đó - "dòng sông" và "mùa thu" để trải lòng với hai câu hỏi tu từ: hỏi người, nhưng cũng chính là hỏi lòng mình. Khéo léo để người nghe mường tượng tới vẻ cuồn cuộn sóng - "sóng" ở trong lòng là nỗi nhớ nhung, và vẻ lững lờ của con sông vào mùa Thu, nước trôi chầm chậm nhưng bền bỉ. "Người tình đi biền biệt", đi mãi đi mãi không về...
Rồi còn mượn "hoàng hạc" bay là một đi không trở lại:
"Tích nhân dĩ thừa hoàng hạc khứ,
Thử địa không dư Hoàng Hạc lâu".
"Mộng trùng lai không có ở trên đời".
Nên nói như cụ nhận định: ""Thu hát cho người" xứng đáng đứng đầu" cũng đúng. Bởi, trong này mượn điển tích cũ đan xen với thực tại:
"Rừng hoang đẹp nhất hoa màu tím", hay:
..."Màu tím hoa sim
tím chiều hoang biền biệt"...
Nỗi mênh mông trải dài, sâu thẳm: "Thời gian nào trôi bồng bềnh trên phận người". Chẳng có ai trả lời cho tác giả. Có phải: "Năm tháng, người tình và ly rượu - những thứ đó đừng bao giờ đong đếm?".
Thế nên, "đẫm tương tư" ở đây, là một từ mang tính ước lệ, nhưng cũng đầy diễm lệ. Diễm lệ bởi nó đẹp quá! Đẹp hơn cả cái tầm thường là nước mắt/là nắm tay hay là cả những va chạm xác thịt mà người ta hay nói đến để nhớ về nhau...
Độ tuổi đương mộng mơ của tác giả, đã dệt những câu thơ như những sợi nắng của mùa Thu, quả thật là quá xuất sắc. Ai không bận lòng với áo cơm? Nhưng bận lòng rồi, nhìn lại những "phận người" quanh mình, những biệt ly - hạnh ngộ, mới thấy cái sâu xa và ý tứ kín đáo hỏi lòng mình của tác giả, ấy mới là một nỗi da diết:
..."Đâu chỉ mình em sầu tiễn biệt
Mà còn se thắt cả người đưa"...
.Báo cáo với cụ, em tên: Linh Lam, nhưng khác họ.Đêm nguyệt cầm ta gọi em trong gió
Sáng linh lan hồn ta khóc bao giờ
Nguyệt cầm được "trăng nhập vào đây cung nguyệt lạnh.." của Xuân Diệu hay đã thành note nhạc "lung linh bóng sáng từng thoáng lệ ngân ..." của Cung Tiến ??
Linh lan .. loài hoa thơm nhất thế giới hay là lời xin lỗi/ sự tha thứ trong tình yêu...??
Dù là gì, Nguyệt Cầm , Linh Lan đều là cái tên đẹp nên nó càng "đáng sợ" với những ai có NYC mang tên này.
Có một cậu em chơi thân nhờ em đặt tên cho con gái đầu lòng. Hắn họ Trần tên Nam. Vô tình đọc đến đoạn cố tính viết sai của mợ, em lại đưa cho hắn một sự lựa chọn nữa - Trần Linh Lam.
"..Cháu tên Trần Linh Lam, là quốc hoa Linh Lan của Phần Lan và con gái của bố ..!!"
Xoắn não quáBáo cáo với cụ, em tên: Linh Lam, nhưng khác họ.
Lại nhắc đến Xuân Diệu, lại thấy "nồng nàn"/"rạo rực". Không mơ màng như Lưu Trọng Lư:
"Con nai vàng ngơ ngác
Đạp trên lá vàng khô"...
"Tiếng Thu" vừa trong vừa mộng. Tiếc là "lối cũ em về nay đã Thu"...
đúng là thi ca... Thôi em về với âm nhạc cho lànhHà Anh Tuấn có một concert "Stori II" với liên khúc: "Xuân Xuân - Hạ Hạ - Thu Thu - Đông Đông - Rồi Sẽ Lại Xuân", rất là nhiều cảm xúc. Theo dòng chảy của chủ đề này, nói đến cái tên, thì concert này phải chăng là vòng lặp của tạo hoá?Xoắn não quáđúng là thi ca... Thôi em về với âm nhạc cho lành

Với em, Hà Anh Tuấn hay Quang Dũng chưa bao giờ đc coi là ca sĩ đích thực nên em ko lạm bàn thêm.Hà Anh Tuấn có một concert "Stori II" với liên khúc: "Xuân Xuân - Hạ Hạ - Thu Thu - Đông Đông - Rồi Sẽ Lại Xuân", rất là nhiều cảm xúc. Theo dòng chảy của chủ đề này, nói đến cái tên, thì concert này phải chăng là vòng lặp của tạo hoá?
Ai không từng trải qua các giai đoạn: Nhi niên - Hoa niên - Trung niên và cuối cùng là Lão niên?! Ví các mùa trên, ứng với từng giai đoạn, thì hẳn là chẳng ai thoát khỏi vòng luân hồi của Trời Đất (èo, nghe có mùi đạo đức rồi nhỉ?!). Thế nên, mùa Thu tuy có đẹp, nhưng bắt đầu đã nhuốm màu "quan san" rồi. Nước mình lá cây không vàng như những nước khác, nhưng tiết Thu đã gợi cho người ta một sự man mác:
"Thu rất thật Thu là khi chớm Đông sang"...
Hà Anh Tuấn mở "cánh cửa" mới "...Rồi Sẽ Lại Xuân", là để không có tới hạn cho những bồng bềnh đó thôi...
Thế nên, tên hay hay đẹp, gọi xong rồi, có để lại dư vị gì không à cơ?![]()
Khi em 20, em thích Mỹ Tâm, Hiền Thục...Với em, Hà Anh Tuấn hay Quang Dũng chưa bao giờ đc coi là ca sĩ đích thực nên em ko lạm bàn thêm.
Với người yêu âm nhạc nghệ thuật, cái tên Linh Lan/ Linh Lam hay Nguyệt Cầm cũng bất tử cùng những tác phẩm của Vũ Đức Sao Biển, Xuân Diệu, Cung Tiến... Ở đâu cũng đc họ chú ý đặc biệt cả, bất kể nhan sắc, tuổi tác...
Bài " Mùa thu Hà nội" do Mỹ Linh hát.Khi em 20, em thích Mỹ Tâm, Hiền Thục...
Khi em 30, em thích Hà Anh Tuấn, Quang Dũng, Bằng Kiều, Uyên Linh...
Khi em 35, em thích chú Tuấn Ngọc, Tấn Minh...
+...
Sự biến chuyển về sở thích đã thay đổi theo năm tháng. Vì thế mà nghe để giải trí của tuổi xa xưa cũng khác bây giờ.
Nếu cho cụ một đề bài như dưới đây, cụ chọn một bài hát của một ca sĩ/nhạc sĩ nào mà cụ yêu thích nhất, để gửi cho một cô gái có tên Linh Lam?
"Ngô đồng nhất diệp lạc
Thiên hạ cộng tri thu".
Theo truyền thuyết, chim phụng (huyền điểu) mỗi khi hạ trần đều chỉ đậu trên cây ngô đồng. Phục Hy dùng gỗ ngô đồng chế tạo dao cầm và đưa âm nhạc đến nhân gian. Có thể nói, cây ngô đồng luôn chiếm vị trí quan trọng nhất trong triết học, tâm linh và cả nghệ thuật China cùng những nền văn hoá chịu ảnh hưởng. Ngô đồng rụng một lá - Cả thiên hạ vào thu. Ở Việt Nam, em mới chỉ gặp ngô đồng ở Huế và Cù Lao Chàm (Đà Nẵng). Mợ đưa đề bài này khác nào trực tiếp chỉ thẳng đến Thu hát cho ngườiNếu cho cụ một đề bài như dưới đây, cụ chọn một bài hát của một ca sĩ/nhạc sĩ nào mà cụ yêu thích nhất, để gửi cho một cô gái có tên Linh Lam?
"Ngô đồng nhất diệp lạc
Thiên hạ cộng tri thu".
bởi đâu còn tác phẩm âm nhạc nào đủ sức gánh vác chủ đề đó.Mùa Thu vừa làm cho người ta si tình vì sự dịu dàng của những làn gió mơn man, lại dễ lạc lối vì những dải nắng óng ảo, mượt mà như lụa. Như cô Thái Hiền hát, những ca từ mượt đến nỗi tưởng như người ta có thể "nắm" được mùa Thu. Sao cho chúng ta hình hài có đủ mọi giác quan, lại không thể làm gì được với cái đẹp huyền hoặc, liêu trai thế nhỉ?Theo truyền thuyết, chim phụng (huyền điểu) mỗi khi hạ trần đều chỉ đậu trên cây ngô đồng. Phục Hy dùng gỗ ngô đồng chế tạo dao cầm và đưa âm nhạc đến nhân gian. Có thể nói, cây ngô đồng luôn chiếm vị trí quan trọng nhất trong triết học, tâm linh và cả nghệ thuật China cùng những nền văn hoá chịu ảnh hưởng. Ngô đồng rụng một lá - Cả thiên hạ vào thu. Ở Việt Nam, em mới chỉ gặp ngô đồng ở Huế và Cù Lao Chàm (Đà Nẵng). Mợ đưa đề bài này khác nào trực tiếp chỉ thẳng đến Thu hát cho ngườibởi đâu còn tác phẩm âm nhạc nào đủ sức gánh vác chủ đề đó.
Phạm Thu Hà là giọng ca bel canto tốt nhất đã trình bày tác phẩm này. Tuy nhiên, khi đó Hà Phạm xử lý bè trầm chưa tốt, chủ yếu hát giả thanh, làm mất 1/2 chất lượng. Bằng Kiều hát đều nhưng chưa đạt đến. Ngọc Ánh (Idol 2007), giọng hát "hoang dại", lỗi kỹ thuật tùm lum nhưng ít nhất cũng thổi chút hồn "bel canto" vào Thu hát cho người, làm nó sống lại một lát.
Nhưng nghĩ lại cũng vô duyên phết. Từ đầu đã nói mãi về nó rồi mà giờ lại đưa ra trả bài. Thôi thì em làm thêm cái phụ lục để tránh điểm liệt với giám khảo khó tính.
Phượng cầu Hoàng - Thơ Đinh Hùng, nhạc Châu Kỳ do Thái Hiền trình bày
Lại "bắt giò" rồi. Thơ Nguyên Sa, nhạc Ngô Thuỵ MiênMùa Thu vừa làm cho người ta si tình vì sự dịu dàng của những làn gió mơn man, lại dễ lạc lối vì những dải nắng óng ảo, mượt mà như lụa. Như cô Thái Hiền hát, những ca từ mượt đến nỗi tưởng như người ta có thể "nắm" được mùa Thu. Sao cho chúng ta hình hài có đủ mọi giác quan, lại không thể làm gì được với cái đẹp huyền hoặc, liêu trai thế nhỉ?
Không hiểu sao, đọc những chữ cụ viết, em lại nhớ tới "Áo lụa Hà Đông". Mùa Thu với em, là những hình ảnh thướt tha với áo dài, trên những con phố nhỏ. Đặc biệt ở Hà Nội, thì cái vẻ Thu ấy, nó trải dài trên những con đường với đầy ắp những "giọt mật". Các em ríu rít, dù không cố ý nhưng sự mơn mởn của thiếu nữ hoà với ánh nắng chan hoà, bừng lên sự sống không nóng bỏng nhưng thật thu hút. Các chị bước đi những bước chân dứt khoát nhưng mà có cái gì đó cứ quấn quýt lấy chân. Là gió. Gió vờn hay mơn trớn từ tà váy lên dần những sợi tóc. Các cô thì quảy những gánh hàng rong thủng thẳng đi, khuất dần phía cuối ngõ. Gió đuổi theo một cách khoan thai. Nắng thì đung đưa...
Mình loại trừ "Thu hát cho người", để chảy trôi theo nhịp điệu của mùa, được không?
"Xin em đừng mặc áo màu mận chín
Dù ngọt hay chua ai thấy cũng thèm
Xin em đừng mặc áo màu đen
Để thăm thẳm sợi thương sợi nhớ
Và em ơi! Đừng mặc màu cỏ úa
Tuổi trẻ đời anh đã bỏ lại chiến trường"...
Thế thì mặc "Áo lụa Hà Đông" đi, thí sinh có lời bình gì về bài hát của Nguyên Sa này không ạ?
...
Phải nói về Thu như thế nào để "thí sinh" không đứng ra tuýt còi em nhỉ? Muốn trả bằng quá, vì lái cung nào cũng chạm "vạch", hiuhiu...Lại "bắt giò" rồi. Thơ Nguyên Sa, nhạc Ngô Thuỵ Miên
Thơ Nguyên Sa được nhiều nhạc sỹ lãng mạn 55-75 phổ nhạc, thậm chí có các nhạc Vàng. Cá nhân em ko thích Nguyên Sa dù ông ấy có chút "văn phong" nhưng ngôn từ lại "bạch thoại" (aka âm nhạc gọi là cross-over). Nó thừa tâm cảnh nhưng lại thiếu ý cảnh, nhiều khi bị lẫn sang "thân phận ca". Diễn tả theo kiếm hiệp là kiếm khách có tâm pháp nội công mạnh mẽ nhưng không có kiếm ý vậy.
Anh vẫn nhớ em ngồi đây tóc ngắn
Mà mùa thu dài lắm ở xung quanh
Nhưng nói chung, đó cũng là tình trạng khá phổ biến trong giai đoạn này. Nhạc sỹ Ngô Thuỵ Miên thuộc dạng "Nho nhe" hàng đầu trong các nhạc sỹ lãng mạn (không viết Nhạc Vàng) cũng không tránh khỏi ảnh hưởng dù phần lời của ông vẫn có bố cục chặt chẽ của Đường thi - Tống từ và phần nhạc vẫn tuân thủ dạng thức sonata kinh điển (có lẽ chỉ mình Cung Tiến thoát được). Do đó, cá nhân em thích âm nhạc Ngô Thuỵ Miên do ông ấy tự viết lời hơn. Cả bài không có một từ thu nào nhưng ai nghe cũng thấy bóng hình mua thu.
Chiều còn vương nắng để gió đi tìm.
Vết bước chân em qua bao nhiêu lần.
...
Và người tìm đến giọng hát mơ hồ.
Vết bước năm xưa nay vương âm thầm.
Áo lụa Hà Đông là bước lạc của Ngô Thuỵ Miên vào thế giới Nguyên Sa.
Nói thật là em không thích thơ văn lắm nhưng vẫn nhớ "luật" Đường thi - Tống từ. Tứ ngôn (4 chữ), tinh thuần giản đơn, cổ kính trang nhã. Ngũ ngôn, thâm hậu sâu xa mà lại thanh thoát nhàn nhã. Thất ngôn, tung hoành rộng lớn, biến hóa phiêu hốt ...Phải nói về Thu như thế nào để "thí sinh" không đứng ra tuýt còi em nhỉ? Muốn trả bằng quá, vì lái cung nào cũng chạm "vạch", hiuhiu...
"Giếng vàng đã rụng một vài lá ngô", mới thấy Thu thật là kín đáo...
Nói đến Đường thi, lại phải mượn "...Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà" để phảng phất chút xưa cũ:
[...]
"Quê hương khuất bóng hoàng hôn
Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai?"
...
.Đọc Tràng giang của Huy Cận thấy thất ngôný cảnh tung hoành đến thế nàoLiên quan đến âm nhạc thì em bi bô được một chút thôi cụ ơi. Văn chương, thi ca em lớt phớt lắm, viết mấy dòng mà gõ GG nát bàn phím đấy. Mệt kinh và xoắn não nữa !!
"Những cánh hoa lòng, hừ! đã ghét" nhỉ cụ Asura?!Nói thật là em không thích thơ văn lắm nhưng vẫn nhớ "luật" Đường thi - Tống từ. Tứ ngôn (4 chữ), tinh thuần giản đơn, cổ kính trang nhã. Ngũ ngôn, thâm hậu sâu xa mà lại thanh thoát nhàn nhã. Thất ngôn, tung hoành rộng lớn, biến hóa phiêu hốt ...
Em ko dám chê thơ các cụ lão thành nhưng diễn thất ngôn sang lục bát "quê mùa" nó làm sao ấy.Đọc Tràng giang của Huy Cận thấy thất ngôný cảnh tung hoành đến thế nào

Hy vọng rằng: bác đọc "Cỏ cháy vùng biên" khi nghe "Hà Nội mùa thu", để cảm nhận sự gần gũi của quê hương và tình lính trong những chữ viết của đồng đội...Bài " Mùa thu Hà nội" do Mỹ Linh hát.![]()
Cảm ơn mợ. Vừa về đến nhà, đã nhận được sách mợ tặng. Chưa kịp mở ra. Chắc tối nay mới đọc được.Hy vọng rằng: bác đọc "Cỏ cháy vùng biên" khi nghe "Hà Nội mùa thu", để cảm nhận sự gần gũi của quê hương và tình lính trong những chữ viết của đồng đội...
Gấp những trang cuối cùng lại rồi, lại nhớ tới những cái tên/địa danh mà chú Nguyễn Tuấn, Đoàn Tuấn và Trung Sỹ nhắc tới. Bọ Lực/anh Hà Huy Lan...hay những cái tên Anlong Veng/Choăm Sre...vẫn lởn vởn đâu đó trong đầu. Cuốn này, viết không nhiều màu "văn chương". Vì không mượt mà như "Mùa chinh chiến ấy", và "Chuyện lính Tây Nam", nên đọc rất "thấm. Kính tặng bác vì nhân duyên này ạ!
![]()