Có mặt tại phiên tòa xét xử vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” tại TAND TP Hà Nội sáng 19/9, đại diện Agribank – Trưởng ban pháp chế tại ngân hàng này "phủ nhận sạch trơn" nghĩa vụ trả nợ của Agribank đối với BHXH.
Khi ALC II vay tiền của BHXH, Agribank với tư cách là Công ty mẹ đã có chứng thư bảo lãnh gửi BHXH, trong đó cam kết nghĩa vụ trả nợ trong trường hợp ALC II không thể trả nợ cho BHXH.
Đáng chú ý, mặc dù ghi là “Thư bảo lãnh” nhưng nội dung lại sử dụng từ “nhận hộ”, “vay hộ”. Tuy nhiên, theo vị đại diện Agribank tại phiên tòa, ngân hàng chỉ bảo lãnh thanh toán để nhận vốn nội tệ từ quỹ BHXH, và đây là hình thức huy động tiền gửi. Việc “nhận vốn” và “vay vốn” là khác nhau.
Trưởng ban pháp chế Agribank cho rằng đây là quan hệ giữa hai doanh nghiệp, thực chất thỏa thuận này phù hợp với từng giai đoạn, văn bản này có tính chất định hướng giữa hai đơn vị với nhau, nên khi thực hiện có thể tuân thủ, nhưng điểm nào chưa phù hợp thì không cần thực hiện.
“ALC II là công ty của chúng tôi nhưng thành lập theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước. Ngân hàng Nhà nước ra quyết định thành lập và là đơn vị phê chuẩn về việc thành lập ALC II” – đại diện theo ủy quyền của Agribank "đổ vấy" trách nhiệm cho Ngân hàng Nhà nước.
Khi bị các luật sư hỏi ngược lại, Trưởng ban Pháp chế Agribank "đánh bài ngửa": Tôi đề nghị HĐXX bác yêu cầu của BHXH Việt Nam về việc đòi lại tiền. Đề nghị TAND TP Hà Nội đề nghị TAND Tối cao bác bỏ nghĩa vụ của Agribank”.
Lê Bạch Hồng cho biết, trong giai đoạn làm Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, từ năm 2010-2015, mức độ thiệt hại của BHXH từ việc cho vay “chỉ” 173 tỷ đồng, nhưng trong khoảng thời gian này Hồng “có công” mang về cho BHXH Việt Nam 51.000 tỷ đồng tiền lãi vay.
Quá trình trả lời đại diện VKS và các luật sư, ông Hồng nhắc đi nhắc lại việc bị cáo thấy tiền tồn đọng gây lãng phí nên cho vay, và cho rằng việc cho vay là đúng với nhiệm vụ của mình.
“Nếu không cho vay thì Nhà nước mỗi ngày mất vài tỷ đồng nên tôi nghĩ mình phải làm tăng quỹ BHXH. Việc cho vay là theo bảo lãnh của Agribank nên tôi thấy yên tâm, mình làm như vậy là có lợi cho Nhà nước khi sử dụng tiền nhàn rỗi để nâng cao hiệu quả của BHXH. Việc cho vay như vậy là bảo đảm an toàn và có hiệu quả” – Lê Bạch Hồng nói.
Ông Hồng cũng tỏ ra bức xúc trước việc Agribank chối bỏ trách nhiệm: “Tôi tin tưởng vì có thư bảo lãnh do Tổng Giám đốc Agribank ký, bây giờ ngân hàng lại chối bỏ trách nhiệm bảo lãnh. Tôi đã làm việc với Tổng giám đốc Agribank và được cam kết sẽ trả nợ”.
Lê Bạch Hồng tiếp tục: “Khi phát hiện thư bảo lãnh thứ ba và đã hủy 2 thư bảo lãnh trước, tôi đã làm việc với Agribank. Agribank khẳng định sẽ có trách nhiệm trả nợ cho BHXH và không chối bỏ trách nhiệm bảo lãnh của mình”.
“Thời điểm đó, Agribank gửi mấy công văn khẳng định sẽ chịu trách nhiệm. Và thực tế họ đã trả 200 tỷ đồng, họ đồng ý trả tiếp và hứa là sẽ trả, có điều trả ít một, mỗi lần trả khoảng 5 hoặc 3 tỷ đồng”.
Lời khai của Lê Bạch Hồng còn hé lộ những thông tin động trời, đó là trong số các ngân hàng thương mại vay tiền của BHXH Việt Nam, có nhiều đối tượng “gần giống như ALC II”.