Không biết bây giờ dư lào, nhưng cách đây 10 năm, nhà cháu sang Nhật cùng với ông bạn thân, ông bạn là GĐ 1 cty xklđ của 1 tổng cty NN.
Sang bển, nhà cháu đến thăm các nhà máy nơi có lao động VN làm việc. Tiếp xúc với các CT, GĐ nhà máy cũng như giới lãnh đạo các nghiệp đoàn lao động Nhật cộng tác làm việc với cty anh bạn. Qua gần 2 tuần, nhà cháu nắm khá rõ về phương thức cộng tác của 2 bên.
Về phía các nghiệp đoàn lao động Nhật thì mỗi thành phố, thị trấn họ đều có các văn phòng đại diện, và mô hình theo kiểu tư nhân nên các văn phòng có thương hiệu khác nhau. Các văn phòng nhân sự lđ này có chức năng kết nối với các xưởng, nhà máy tại địa phương, nếu nơi nào cần tuyển nhân sự lao động họ sẽ báo cho văn phòng số lượng. Từ đây, văn phòng báo cho nghiệp đoàn của mình và họ sẽ liên lạc với đầu cung cấp bên VN là cty anh bạn. Để đáp ứng nhân sự cho các xưởng, nhà máy của Nhật, bên cty a bạn phải mất vài tháng để đào tạo, từ học tiếng Nhật đến các chuyên môn cơ bản của người công nhân ngành cơ khí hay xây dựng...vv.
Người đại diện của nghiệp đoàn sẽ tuyển trực tiếp qua kiểm tra, phỏng vấn, hồ sơ, ngoại hình, sức khoẻ.
Tiếp xúc nói chuyện trực tiếp với các công nhân lao động VN thì nhà cháu thấy thu nhập của họ tầm 12 man đến 15 man/ tháng ( thời điểm năm 2015 nhà cháu sang bển thì tỉ giá 1¥= 178vnđ, như vậy thu nhập của lđ khoảng từ 21 tr- 26 tr), cũng có chỗ thu nhập cao hơn chút (17-18m) nhưng rất hãn hữu. Các công nhân được hỗ trợ chỗ ở, nhưng nhìn chung chỗ ở của họ rất kém, thậm chí có nơi còn quá tệ chả hơn gì xứ ta.
Trong hành trình trải nghiệm này, nhà cháu thấy có vụ a bạn nhà cháu bàn bạc với 1 ông ở văn phòng môi giới lđ hướng giải quyết 1 vụ mà ng lđ vi phạm hđ( bỏ ra ngoài làm việc). Hoá ra khi nhập cảnh vào Nhật, đại diện của văn phòng sẽ đón đưa các lđ VN về cơ sở, họ sẽ thu giữ luôn hộ chiếu. Vụ việc mà ông bạn bàn với ông kia cách xử lý là do cậu kia bỏ ra ngoài làm việc, sau đó muốn xin lại hộ chiếu để có tư cách pháp nhân với nơi mới, nhưng có lẽ cậu ta ko có xèng để nộp phạt nên nhờ ng nhà ở VN gây áp lực với a bạn, buộc anh bạn phải can thiệp. Không rõ hậu vụ đó thế nào, nhưng thấy tay ng Nhật có vẻ làm căng khi doạ đưa vụ việc ra polit, nếu phải ra polit thì khả năng cậu kia bị trục xuất về VN là rất cao.
Như vậy, để làm việc bên Nhật, ng lđ VN phải chi 1 khoản khá lớn ban đầu cho cty môi giới ở VN, sau đó sang bển làm việc thì họ sẽ bị trừ tiếp % vào lương, khoản % này nhà máy sẽ chi trả cho các nghiệp đoàn, nới cung cấp nhân sự lđ cho họ. Đây là lí do khiến các lđ VN bỏ ra ngoài, tự tìm kiếm làm việc trực tiếp với công ty, nhà máy khác. Tuy nhiên nếu không có giấy tờ pháp nhân, nhà máy không dám nhận vì như vậy họ đã vi phạm, nếu bị phát hiện, có lẽ chế tài xử phạt rất nặng.
Không rõ bây giờ lđVN có bị thu giữ hộ chiếu sau khi nhập cảnh vào N không?