Không ai phản đối việc sử dụng AI—trên thực tế, cả nước cả thế giới đang ứng dụng công nghệ này. Tuy nhiên, chúng ta cần biết chắt lọc và chỉnh sửa kết quả, bởi AI không phải lúc nào cũng đưa ra nhận định đúng đắn, cũng không nhất quán về mặt logic. Vì thế, đừng vội sao chép nguyên mẫu mà phải tổng hợp, tính toán và chọn lọc dữ liệu do AI cung cấp.
Như cụ dùng AI rồi post lên mạng máy móc xẽ rất tùy tiện, ví dụ như yêu cầu AI viết theo mô phạm chung chung, thiếu suy nghĩ sâu sắc. Cụ thể cụ đưa ra quan điêm của AI những luận điểm phản biện như sau:
"1. Phản biện Cách 1 (Tự chủ tuyển sinh):
Thách thức lớn nhất: Bất bình đẳng. Các trường tốp đầu có thể đặt tiêu chí rất cao, trong khi các trường khác phải hạ chuẩn. Việc này dễ dẫn đến việc những thí sinh giỏi “rơi rớt” vào trường không phù hợp và tạo khoảng cách lớn về chất lượng đầu vào.
Chi phí và áp lực: Mỗi trường tổ chức một kỳ thi riêng sẽ tốn kém nguồn lực, đồng thời gây gánh nặng tài chính và thời gian cho thí sinh khi phải dự thi nhiều nơi.
2. Phản biện Cách 2 (Mô hình Gaokao của Trung Quốc):
Áp lực tâm lý cực đoan. Gaokao là kỳ thi “tất cả hoặc không có gì,” tạo sức ép khủng khiếp lên học sinh, gia đình và xã hội. Hàng triệu thí sinh chỉ có một cơ hội duy nhất để quyết định tương lai, dẫn đến nhiều vấn đề về sức khỏe tâm thần.
Tính cứng nhắc. Việc ghép môn tự chọn vào bài thi kép giảm bớt tính linh hoạt. Ví dụ, một học sinh giỏi Vật lý, Hóa học nhưng yếu Sinh học sẽ bị tổ hợp điểm thi ảnh hưởng bất lợi.”
Những luận điểm trên tuy hợp lý ở góc độ phê phán, nhưng lại thiếu sự đối chứng với thực tiễn và không đề xuất phương án thay thế. Chẳng hạn:
Tự chủ tuyển sinh vốn là mô hình đã được Việt Nam và 99% các nước trên thế giới áp dụng nhiều thập kỷ qua, với vô số khảo sát, đánh giá về hiệu quả đào tạo. Trong khi đó, hình thức sử dụng kết quả Kỳ thi Tốt nghiệp THPT làm căn cứ tuyển sinh chỉ mới xuất hiện ở Việt Nam, chưa có đủ dữ liệu dài hạn ngoài một số sự cố về điểm thi “ảo” (Hà Giang, Lạng Sơn năm 2018).
AI không nhắc đến những thành tựu và tiến bộ vượt bậc của các đại học Trung Quốc kể từ khi áp dụng Gaokao—chỉ tập trung vào áp lực và tâm lý, rồi vội bác bỏ cả mô hình.
Vì vậy, trước khi tin tưởng hoàn toàn vào nhận định của AI, bạn hãy:
Kiểm chứng số liệu và dẫn chứng thực tế (thành tích đào tạo, khảo sát đầu ra, nghiên cứu khoa học…).
Đối chiếu nhiều nguồn và tự đúc kết, để có cái nhìn toàn diện hơn không sử dụng nó tùy tiện.
Riêng với tôi, nội dung và ý tưởng là của tôi AI chỉ là hỗ trợ kiểm tra câu cú, chính tả và bổ sung dữ liệu đối chiếu.