Các cụ nên biết thế này: 20 năm về trước thì có mua bán chuyển giao công nghệ ĐSCT (như Alstom Pháp với Hàn, và Kawasaki/Bombardier/Siemens với Trung quốc). Nhưng hiện tại thì lĩnh vực ĐSCT không còn mua bán chuyển giao công nghệ gì cả, nước nào hãng nào có cũng giữ chặt.
Công nghệ ĐSCT, chính xác là công nghệ đoàn tàu EMU trên 200km/h, vẫn đang là hợp thời đối với thế giới, hoàn toàn không phải là "công nghệ cũ" như một số cụ tưởng, và được không ít nước muốn có. Ví dụ điển hình tôi nêu cho các cụ là trường hợp mua bán cổ phần của công ty Talgo SAU Tây Ban Nha.
Talgo (Tây Ban Nha) là 1 trong vài công ty độc lập trên thế giới nắm được công nghệ đoàn tàu EMU. Có điều công ty này chỉ chính thức làm chủ công nghệ EMU đến 250km/h. Đến tốc độ 300km/h thì Talgo rẽ ngang làm đoàn tàu kéo đẩy (không phải EMU) có tên Avril với mục đích giảm giá thành, nhưng công nghệ Avril 300km/h của Talgo mắc quá nhiều lỗi, được gọi là "Tàu cao tốc tồi nhất Châu Âu", đến nỗi bị chính Tây Ban Nha loại khỏi đội tàu cao tốc và chỉ dùng tàu Talgo EMU 230km/h.
Thế mà năm 2023 khi công ty đầu tư đang giữ 24% cổ phần Talgo rao bán số cổ phiếu này thì gần chục nước nhảy vào tranh mua: Ba-lan, Séc, UAE, Algeria, Ấn độ, thậm chí cả Malaysia. Mục đích các nước này không phải bản thân công ty Talgo mà là thông qua sở hữu cổ phần để tiếp cận công nghệ tàu EMU của Talgo, mặc dù nó chỉ hoàn chỉnh đến 250km/h.
Diễn biến tiếp theo là, Chính phủ TBN tuyên bố công nghệ của Talgo là tài sản quốc gia, chặn tất cả các chào mua, cấm Talgo chuyển nhượng. Sau đó chính phủ TBN góp 1 phần, chính quyền xứ Basque góp 1 phần mua lại 24% Talgo, để công nghệ EMU không bị thất thoát ra nước ngoài.
Còn cụ nào cho rằng "Có tiền là mua được công nghệ ĐSCT" nữa không?