Các sân bay đời cũ thường có đường băng chéo vì những lý do chính liên quan đến công nghệ máy bay thời đó. Vào thời kỳ đầu của hàng không (đầu thế kỷ 20), máy bay cánh quạt và máy bay phản lực đời đầu rất nhạy cảm với gió ngang. Thiết kế này nhằm đảm bảo rằng bất kể hướng gió nào, luôn có một đường băng gần như ngược chiều gió để cất/hạ cánh an toàn.
Thời gian đầu, số lượng chuyến bay và hành khách còn rất hạn chế. Sân bay không phải đối mặt với áp lực phải xử lý nhiều máy bay cùng lúc. Do đó, những nhược điểm về hiệu suất (không thể thực hiện cất hạ cánh song song đồng thời) của đường băng chéo không phải là vấn đề lớn. An toàn trong mọi điều kiện gió được ưu tiên hơn là tối đa hóa công suất.
Khi máy bay phản lực lớn hơn xuất hiện (như Boeing 707 và sau này là Boeing 747), các đường băng ngắn và giao cắt này trở nên không hiệu quả. Chúng không đủ dài và cấu hình giao cắt gây ra các vấn đề lớn về công suất. Máy bay phải chờ đợi để băng qua các đường băng đang hoạt động, dẫn đến tắc nghẽn nghiêm trọng.
Khi máy bay hiện đại có khả năng chịu gió ngang tốt hơn và lưu lượng bay tăng vọt, các sân bay đã dần chuyển sang cấu hình đường băng song song để tối đa hóa hiệu quả và an toàn. Các sân bay lớn dần chuyển đổi từ đường băng chéo sang đường băng song song là một xu hướng tất yếu của ngành hàng không hiện đại, xuất phát từ nhu cầu tăng cường công suất, đảm bảo an toàn và tối ưu hóa hiệu quả hoạt động.
Sân bay Heathrow đã thực hiện một cuộc chuyển đổi triệt để từ mạng lưới sáu đường băng chéo phức tạp ban đầu (thập niên 1940-1950) sang chỉ còn hai đường băng song song (09L/27R và 09R/27L) vào những năm 1970. Quyết định này nhằm đối phó với sự xuất hiện của máy bay phản lực lớn hơn và nhu cầu tăng công suất.
View attachment 9238232
Sân bay Barcellona vận hành hai đường băng song song chính (07L/25R và 07R/25L) để tối đa hóa công suất, cho phép cất/hạ cánh đồng thời. Đường băng chéo còn lại (02/20) được giữ lại nhưng rất ít khi được sử dụng để cất hạ cánh mà chủ yếu dùng cho các trường hợp đặc biệt như gió không thuận lợi hoặc giảm tiếng ồn vào ban đêm.
View attachment 9238237
Sân bay Tân Sơn Nhất trước trước đây từng có 3 đường băng, 2 đường băng song song và một đường băng cắt chéo. Để tối ưu công suất khai thác đường băng cắt chéo đã bị loại bỏ và chuyển đổi thành đường lăn.
View attachment 9238259
Việc thêm một đường băng chéo sẽ càng làm phức tạp thêm, vì khi một máy bay sử dụng đường băng chéo, nó sẽ cắt ngang đường bay của một hoặc cả hai đường băng song song, buộc các hoạt động trên đó phải tạm dừng. Điều này sẽ làm giảm đáng kể số lượng chuyến bay mà Nội Bài có thể xử lý trong một giờ, đi ngược lại mục tiêu nâng cao công suất của sân bay.
Tóm lại xây dựng một đường băng chéo cho Sân bay Nội Bài ở thời điểm hiện tại là rất khó xảy ra và không khả thi theo các tiêu chuẩn và nhu cầu phát triển của ngành hàng không hiện đại. Các nhược điểm về công suất và an toàn sẽ lấn át bất kỳ lợi ích nhỏ nào về khả năng đối phó với hướng gió đặc biệt.
Giải pháp tối ưu cho Nội Bài trong tương lai (nếu cần tăng công suất hơn nữa ngoài việc tối ưu hóa 2 đường băng hiện có) sẽ là xây dựng thêm đường băng thứ ba song song với khoảng cách đủ xa (>1km) để cho phép hoạt động độc lập.
(chỗ em khoanh đỏ)
