[TT Hữu ích] Tản mạn về cuộc sống tại CH Séc

[hoviba]

Cô chủ nhiệm của nhóc nhỏ gửi email cho phụ huynh học sinh, yêu cầu các em chỉ được mang đồ dùng đóng gọn trong 1 vali kéo tay dưới 10 kg và 1 ba lô đựng đồ cần thiết theo người. Vali sẽ được xe của trường chở tới chỗ ở, còn các em học sinh sẽ đi tầu hỏa cùng với xe đạp. Em nào không có xe đạp thì có thể đăng ký trước để thuê xe đạp tại chỗ ở.

Toàn bộ chi phí đi lại, ăn ở trong toàn bộ chuyến đi dã ngoại này, sau khi đã trừ đi tiền quỹ lớp có được từ các chương trình kế hoạch nhỏ do học sinh tự đóng góp, và tiền hỗ trợ từ nhà nước, thì mỗi học sinh đăng ký đi phải đóng thêm gần 2 ngàn korun. Đây là số tiền cũng không quá lớn, nên đa số các em đều có thể tham gia được.

Hàng quý thì nhà trường đều có tổ chức các chương trình quyên góp kế hoạch nhỏ tự nguyện cho toàn bộ học sinh trong trường. Các em tự nguyện quyên góp giấy, bìa cát tông, vỏ chai các loại. Nhà trường không yêu cầu ghi tên tuổi của từng em quyên góp mà chỉ ghi tên lớp, để tiện cho việc tổng kết số tiền quyên góp được cho từng lớp. Điều này chủ yếu để tránh cho nhiều em cảm thấy mặc cảm nếu quyên góp được ít, bởi đây là vấn đề tự nguyện.

Những chuyến đi dã ngoại như thế này, em thấy khá bổ ích cho các học sinh. Qua những dịp như vậy, các em có cơ hội được tìm hiểu sâu rộng hơn về thiên nhiên, được rèn luyện tính tự giác, ý thức cá nhân cũng như ý thức giữ gìn chung trong môi trường sinh hoạt công cộng. Các em cũng được cảnh báo về các nguy cơ trong môi trường thiên nhiên, cũng như được hướng dẫn các cách xử lý trong từng tình huống cụ thể.

 

[hoviba]

Ăn cơm tối xong, nhóc nhỡ có hỏi em và mẹ tụi nhỏ là thứ 7 này con với bạn gái đi xem phim, nên con có được tiêu tới 1 ngàn korun không? Mẹ tụi nhóc nói là bao cả bạn gái hay sao mà tốn thế. Nhóc cười, nói là con bảo với bạn, nếu chi phí cho buổi đó dưới 1 ngàn thì con trả hết, còn hơn thì bạn ấy phải góp thêm vào cùng với con.

Tụi em vẫn cho tiền sinh hoạt cả hai nhóc hàng tháng, chủ yếu là để ăn thêm cho đủ chất. Bởi tuy cả 2 nhóc đều đăng ký ăn trưa tại trường (cấp 2 thì 38 korun 1 xuất ăn, cấp 3 thì 49 korun 1 xuất), nhưng cả hai nhóc nhà em ăn cũng không đủ no. Tụi nhỏ đều phải ăn thêm, bữa thì mua ở ngoài, bữa thì về nhà tự nấu lấy. Thành ra hàng tháng tiền để chi tiêu trong tài khoản đều dư ra, nên tụi nhóc thỉnh thoảng lại chỉ tiêu gì đó.

Tụi em thống nhất là tụi nhóc chỉ được mua bằng thẻ, và nếu mua gì có giá trị trên 200 korun thì phải xin phép ý kiến của bố mẹ. Tụi nhóc đi chơi xa với lớp hay với câu lạc bộ cũng vậy, đều chỉ chi tiêu qua thẻ (tụi em có giới hạn định mức theo ngày). Nếu phải trả bằng tiền mặt thì phải thông báo, để bố mẹ còn biết.

 

[hoviba]

Sáng nay em đạp xe theo tuyến đường mà hàng ngày hai nhóc dẫn mẹ tụi nhóc đi tập mỗi buổi chiều. Lúc đầu em cũng không nghĩ là mẹ tụi nhỏ sẽ theo được tụi nhỏ thường xuyên. Nhưng đúng là chỉ ngày mưa gió là mấy mẹ con không đi. Còn lại cứ thời tiết khô giáo là cô ấy lại đạp xe theo tụi nhỏ.

Đầu tiên là đạp xe theo đường số 3 dành riêng cho xe đạp.

Đi được 3 km thì tới sân bóng của CLB FC Rokycany.

Bên cạnh đó là bể bơi ngoài trời của thành phố.

 

[hoviba]

Em đạp tiếp theo men theo bờ sông để vào rừng.

Nhiều đoạn dốc cao, tụi nhóc nói mẹ không đạp được, phải dắt bộ để leo lên

Dọc theo đường rừng này, cứ vài trăm mét là lại có 1 cái ghế nghỉ như thế này.

Nước sông khá trong và em thấy có cả cá và vịt bơi lội.

Một cây cầu dành cho người đi bộ và xe đạp được bắc qua sông.

 

[hoviba]

Thành phố cũng có những khu cắm trại và nướng thịt công cộng dành cho người dân có thể đăng ký sử dụng. Nhiều người sống ở chung cư, cũng không có nhà sở hữu nhà nghỉ, thì có thể đăng ký sử dụng khu vực này cuối tuần. Họ đưa gia đình tới nghỉ ngơi, nướng thịt và vui chơi.

Bên cạnh khu cắm trại này là câu lạc bộ bắn cung của thành phố.

Câu lạc bộ bắn cung cũng có khu để nướng thịt nằm trong khuôn viên có mái che. Phía xa là các bia tập bắn theo nhiều khoảng cách.

Em lên cầu dành cho xe đạp để quay về, phía bên cạnh là cầu dành cho xe hơi.

Đường cho xe đạp hướng quay về thành phố khá rộng rãi.

Vào tới thành phố thì bắt đầu thấy các công nhân vệ sinh cắt cỏ dọc theo tuyến đường.

Em về tới nhà thì đo được hợn 14 km cho cả quãng đường này.

 

[hoviba]

Em vừa xem đồ thị giá điện tại Séc trong 18 năm qua, thì thấy giá điện gần như cũng không tăng gì cả. Chỉ có thời điểm khi cuộc chiến giữa Nga và Ukraina vừa xảy ra, thì giá điện tăng vọt lên mức 24 ngàn korun cho 1 MWh, tức là 24 korun cho 1kWh, tương đương khoảng 24 ngàn VND cho 1 số điện.

Đây có thể là mức giá cao nhất từ trước tới nay tại Séc. Giờ thì mức giá 1 số điện tầm 2,5 korun so với mức 2,4 korun của 18 năm về trước.

 

[hoviba]

Em và mấy nhóc đang trên sân để cổ vũ cho đội A của FC Rokycany. Trận này đội A cần phải thắng để chính thức trụ hạng dù vẫn còn 2 vòng đấu cuối nữa. Nếu đội bị rớt xuống hạng 5, nghĩa là không còn được chơi ở giải Liga cấp quốc gia nữa. Khi đó đội phải xuống chơi ở giải tỉnh, cũng có nghĩa là các cầu thủ không còn là bán chuyên nghiệp nữa, do đó tiền hỗ trợ hàng tháng từ 10 tới 30 ngàn korun sẽ không còn được nhận nữa.

Phút thứ 87, đội FC Rokycany vẫn đang dẫn trước 1-0. Có khoảng 300 khán giả tới sân cổ vũ đội nhà.

P/S: Kết thúc trận đấu đội FC Rokycany đã chiến thắng với tỷ số 1-0 và chính thức trụ lại hạng 4 Liga Séc thành công. Đội đã toàn thắng cả 5 trận gần nhất với 10 bàn thắng và 1 bàn thua. Một phong độ khá tốt vào cuối mùa giải.

 

[hoviba]

Thành phố cũng có lắp 1 loạt cột sạc điện miễn phí dành cho xe đạp điện, với đầy đủ các loại đầu cable. Ngoài ra còn có đủ các dụng cụ để có thể sửa chữa xe đạp lúc khẩn cấp cùng với bơm hơi.

 

[hoviba]

Cộng hòa Séc đã cải thiện chất lượng giáo dục và nghiên cứu, khi từ vị trí thứ 14 vươn lên thứ 12 trong khối Liên minh châu Âu, mặc dù chi tiêu cho giáo dục đã giảm từ 4,9 xuống 4,5% GDP. Sự cải thiện chung về vị thế của Cộng hòa Séc là nhờ vào sự phổ cập xã hội hóa các kỹ năng kỹ thuật số tiên tiến. Nhưng ngược lại thì tỷ lệ người lớn tuổi tham gia giáo dục nâng cao ở Cộng hòa Séc luôn ở mức thấp trong một thời gian dài. Theo Chỉ số Thịnh vượng và Sức khỏe Tài chính do Česká spořitelna và dự án dữ liệu Châu Âu cung cấp cho báo Thông tấn xã Séc.

"Chất lượng giáo dục và nghiên cứu tốt nhất vẫn tiếp tục được các nước Bắc Âu nắm giữ. Chất lượng giáo dục kém nhất vẫn là ở khu vực Balkan, trong đó ba nước có thứ hạng thấp nhất là Romania, Bulgaria và Hy Lạp, nơi có số liệu đều dưới mức trung bình trong hầu hết các chỉ số được giám sát", bà Hana Vincourová, một nhà phân tích của trung tâm Eurostat cho biết.

Cộng hòa Séc vẫn đang tụt hậu so với nhiều nước châu Âu về số lượng người lớn tuổi được tiếp nhận giáo dục bổ sung trong nhiều chương trình hoặc khóa học khác nhau, để cải thiện chuyên môn. Mặc dù thị phần này tại Cộng hòa Séc tăng lên 9,1%, theo Eurostat và vẫn tiếp tục tăng đáng kể sau đại dịch Covid-19, Cộng hòa Séc vẫn xếp dưới mức trung bình ở vị trí thứ 19. Người dân Bắc Âu có khả năng tiếp tục học tập và đào tạo sau 25 tuổi cao nhất trong khối EU, cụ thể Thụy Điển là nước năng động nhất về mặt giáo dục khi tỷ lệ này là 34,5%. Cũng theo dữ liệu của Eurostat, chỉ một phần ba số người trẻ từ 25 đến 34 tuổi ở Cộng hòa Séc là có bằng đại học vào năm 2024.

Hàng năm, số lượng bằng sáng chế được cấp trên một triệu dân mà người Séc nộp, thông qua đơn xin cấp bằng sáng chế quốc gia hoặc thông qua hệ thống bằng sáng chế quốc tế PCT đều tăng lên. Trong khi năm 2023 chỉ có 103 bằng sáng chế như vậy được cấp trên một triệu người dân Séc, thì năm nay, theo cơ sở dữ liệu của Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới, con số này đã tăng lên 126 bằng sáng chế trên 1 triệu dân.

P/S: có thể thấy nền giáo dục của Séc vẫn còn rất nhiều vấn đề cần khắc phục và cải tiến, để có thể theo kịp với hệ thống giáo dục chung của EU.

 

[hoviba]

Em với mẹ tụi nhỏ vừa đạp xe 20 km, giờ về qua sân vận động để cổ vũ tiếp cho đội B của FC Rokycany đá hạng 6 trong khuôn khổ giải của tỉnh Plzeň.

Đội FC Rokycany đang dẫn trước 3-1 khi trận đấu đã sang phút 50.

Đội FC Rokycany đang đứng thứ 5/16 trên bảng xếp hạng. Chỉ đội vô địch giải đấu mới được thăng hạng. Còn 3 đội đứng bét bảng sẽ bị xuống hạng.

Liên đoàn bóng đá Séc phân cấp thành 9 hạng đấu, trong đó có 4 hạng Liga thuộc cấp quốc gia. Liga 1 và 2 là thuộc giải chuyên nghiệp, Liga 3 và 4 là thuộc giải bán chuyên nghiệp. Từ giải hạng 5 tới hạng 7 là thuộc giải cấp tỉnh. Còn hạng 8 và hạng 9 là thuộc giải cấp huyện.

Khán giả hôm nay tới xem đông hơn ngày hôm qua đội A thi đấu. Em thấy mọi người chủ yếu tới mua vé và uống bia, ăn thịt nướng ủng hộ câu lạc bộ là chính

 

[Bongdem83]

Chấm trc có dk sẽ đến

 

[hoviba]

Cô D hồi giữa tháng 3 về Việt Nam để giải quyết việc bán đất đai ở quê, dự định chỉ về có 1 tháng. Nên cô ấy cắt phép được 12 ngày và xin nghỉ thêm số ngày còn lại không lương. Vậy mà cô ấy về Việt Nam làm thủ tục giấy tờ đúng 2 tháng rưỡi mới quay lại được Séc.

Cô ấy rất lo khi quay lại bên này sẽ bị nhà máy cho nghỉ việc, nên có nhờ em tìm cách giúp cô ấy. Em cũng thấy tiếc cho cô nếu cô bị cho nghỉ việc, vì cái tuổi gần nghỉ hưu như cô giờ xin được việc ký hợp đồng chính thức là khó có cơ hội nữa.

Hai tháng nay em cũng có nhiều áp lực trong nhà máy. Do em ăn lương của cả mấy bên, vừa làm cho nhà máy, vừa làm cho đối tác bên môi giới việc làm của người bạn Séc. Vì tham công tiếc việc nên em vẫn cứ ôm đồm mọi việc. Nhiều khi cũng thấy áp lực, nhưng tự nhủ mình nhận lương, nhận thưởng của người ta thì phải cố gắng mà hoàn thành nhiệm vụ.

Cũng may mọi việc tới thời điểm này đã tạm ổn, thì sắp tới lại vào mùa nghỉ phép của công nhân viên các xưởng Lại một thử thách nữa đang chờ đợi em ở phía trước.

Thứ 6 vừa rồi cô D quay trở lại đi làm. Em có nhắn cô khi cô còn ở Việt Nam là cô mua chút quà sang để tặng mấy chị em người Ukraina. Nhờ có họ tăng ca làm thêm, nên em mới thu xếp để giữ chỗ cho cô gần 2 tháng nay.

Các bác Việt Nam làm trong nhà máy đa phần đã lớn tuổi, nên họ chỉ làm 8 tiếng mỗi ngày. Thỉnh thoảng nếu có giúp đi làm thêm thì cũng chỉ max là 12 tiếng mỗi ngày. Nên chủ yếu em nhờ các bạn người Ukraina làm thêm, các bạn ấy có thể làm thông 2 ca thành 16 tiếng. Có 1 bạn làm liên tục cả tháng 16 tiếng mà có vẻ nếu có cơ hội làm thêm chắc cô ấy cũng làm. Thật sự mà nói thì các chị em Ukraina sang đây lao động làm kinh tế cũng chịu khó như người Việt Nam mình. Họ lại có lợi thế là sức khỏe, nhiều chị em làm việc nặng có khi chẳng thua kém gì đàn ông Việt Nam mình

 

[hoviba]

Em tìm hiểu thì thấy tại Séc nhu cầu về phi công lái trực thăng cứu hộ đang tăng lên. Có thể thấy đây là 1 lực lượng khá thiết thực, đóng góp 1 phần không nhỏ làm giảm số người tử vong do tại nạn giao thông tại Séc.

Tại Cộng hòa Séc, dịch vụ trực thăng cứu hộ (HEMS - Helicopter Emergency Medical Service) đóng vai trò quan trọng trong hệ thống cứu hộ khẩn cấp quốc gia. Hàng năm, các trực thăng cứu hộ đã thực hiện tổng cộng trên dưới 9 ngàn nhiệm vụ trên toàn quốc, trong đó khoảng 90% là các chuyến bay trực tiếp đến hiện trường tai nạn, và 10% là các chuyến bay chuyển viện khẩn cấp hoặc không khẩn cấp.

Hệ thống HEMS tại Séc bao gồm 10 trung tâm cứu hộ trực thăng, phân bố đều khắp cả nước để đảm bảo mọi khu vực đều nằm trong bán kính phục vụ khoảng 70 km. Trong số này, 6 trung tâm hoạt động 24/7, còn lại hoạt động vào ban ngày. Các trung tâm này được vận hành bởi các đơn vị tư nhân, cảnh sát và quân đội, với đội ngũ phi công và nhân viên y tế được đào tạo chuyên sâu.

Ngoài ra, với kế hoạch hiện đại hóa đội bay của cảnh sát, PCCC và cứu thương Séc từ năm 2025 đến 2033, nhu cầu về phi công trực thăng có kinh nghiệm dự kiến sẽ tăng lên.

Trường CVUT của nhóc lớn nhà em đang theo học, hiện tại đang có 1 số học bổng toàn phần cũng như 1 phần do nhà nước tài trợ đào tạo phi công lái máy bay trực thăng cứu hộ.

 

[hoviba]

Vừa họp xong nên em đang ngồi chém gió với mấy người đồng nghiệp trong căng tin. Đợt trước em có xem đồ thị về giá tiền điện từ năm 2007 tới năm 2025, thì nhận thấy rằng giá tiền điện tại Séc sau 18 năm vẫn không chênh lệch là mấy.

Có thể thấy giá điện có nhiều thời điểm còn xuống dưới 1,5 Kč cho 1 kWh (năm 2016). Trong khi đó thì mức lương trung bình tại Séc từ năm 1991 (sau khi chuyển từ 1 nước trong khối Xã hội chủ nghĩa sang thành 1 nước Cộng hòa) đã luôn tăng mạnh cho tới tận bây giờ.

Mức lương trung bình tăng từ 4500 Kč một tháng (năm 1991) lên mức 20 957 Kč mỗi tháng (năm 2007) và đạt mức 48 ngàn Kč mỗi tháng (năm 2025). Nhưng giá điện vẫn gần như không tăng trong suốt 18 năm vừa qua.

Đây chính là điều em thắc mắc. Nếu theo kinh tế thị trường thì khi người dân có mức lương tăng lên, hay khi lạm phát tăng, thì giá điện cũng phải tăng lên. Nhất là khi các tập đoàn sản xuất và cung cấp điện không trực thuộc nhà nước, mà là các công ty cổ phần tư nhân.

Chẳng nhẽ giới tư bản tài phiệt trong lĩnh vực điện lại thương người dân Séc mà không tăng giá để tận thu. Bởi chỉ cần nâng giá điện theo mức tăng của lương, thì giới tài phiệt kiếm thêm hàng tỷ $ tiền lãi mỗi năm không hề khó. Mà như vậy thì khi đó nhà nước Séc cũng thu thêm được tiền thuế (21% thuế VAT) do giá điện tăng.

Có cụ mợ nào am hiểu về kinh tế vĩ mô, có thể giải thích thắc mắc trên của em được không ạ?

 

[hoviba]

Em tigm hiểu về tập đoàn CEZ là tập đoàn điện lực cổ phần tư nhân lớn nhất Séc thì thấy có mấy đồ thị sau.

Phía trên là đồ thị lãi sạch của CEZ từ năm 1999 tới 2025. Năm 2022 khi chiến tranh Nga-Ukraina nổ ra thì CEZ lãi kỷ lục 80,7 tỷ Kč (khoảng gần 4 tỷ USD).

Giá cổ phiếu của CEZ năm 2007 giá là 1037 Kč. Khi CEZ chào bán cổ phiếu lần đầu trên sàn là gần 8 ngàn Kč.

 

[hoviba]

Luống rau cải ngọt em trồng đã bắt đầu thu hoạch được. Nhóc bé đi nghỉ dã ngoại, nên chỉ có em với nhóc nhỡ ăn món canh cải nấu với thịt băm. Mẹ tụi nhỏ vẫn đang truyền đạm nên chỉ ăn có chút ít.

Lúc nãy em cũng mời ông quản giáo ăn thử 1 bát canh cải với thịt băm em mang từ nhà đi. Ông ấy ăn hết và khen ngon

Em cũng thử trồng 1 ít ngô nếp xem thế nào.

 

[hoviba]

Ông giám đốc nhà máy nhắn tin cho em nói đầu giờ chiều mà em vào nhà máy thì đưa cô D lên văn phòng gặp ông ấy. Đêm qua em ở trong xưởng gần sáng mới về, nên dậy ăn trưa xong, em mới chạy vào nhà máy. Em qua xưởng chỗ cô D làm, nói cô đi cùng em lên gặp ông giám đốc. Cô hỏi em có chuyện gì không cháu, em nói em không biết vì ông ấy chỉ nhắn tin vì nghĩ giờ đó em đang nghỉ ngơi.

Em thấy cô D đi với em lên văn phòng mà cô có vẻ căng thẳng lo lắng. Em động viên cô là chắc không có vấn đề gì đâu. Hai cô cháu lên tới nơi thì ông ấy lại đang bận nên hai cô cháu ngồi ở ngoài chờ. Cô nói là bữa trước cô có khoe với mấy bà công nhân Séc làm cùng, là cô về bán đất ở Việt Nam mà làm thủ tục hơi lâu, nên giờ mới quay lại Séc được. Cô lo cô về lâu quá, sợ lãnh đạo nhà máy không thích, lại thấy cô bán được đất, có tiền rồi thì cho cô nghỉ việc.

Đến khi hai cô cháu vào gặp ông giám đốc thì hóa ra là cô được tăng lương, nên phải ký nhận bảng lương mới, thì sang tuần nhà máy mới trả lương cho cô được. Sau khi làm chính thức được 6 tháng thì cô được tăng lương, nhưng do cô về Việt Nam, nên chưa ký nhận bảng lương mới được, nên phòng tài chính mới chuyển hồ sơ lên văn phòng giám đốc.

Hôm nay ông giám đốc mới sờ tới hồ sơ và gọi cô lên ký nhận bảng lương mới. Mức trợ cấp ăn uống hàng ngày của cô cũng được tăng từ 130 korun lên thành 140 korun cho mỗi ngày đi làm. Hai cô cháu cũng vừa quay về xưởng, cũng vừa lúc hết ca làm việc. Cô nói là may quá, vừa rồi cô về Việt Nam giải quyết được công việc ổn thỏa. Tuy xin nghỉ có 1 tháng (12 ngày phép còn lại là nghỉ không lương) nhưng cuối cùng thành ra nghỉ mất 2 tháng rưỡi, vậy mà sang vẫn không bị mất việc.

Cô cũng chia sẻ là sắp tới khi con trai cô được phép trả nốt ngân hàng số tiền vay trả góp mua căn chung cư ở bên này, thì cô đưa tiền cho em để trả luôn 1 cục. Sau này em có muốn mua nhà để vừa ở vừa kinh doanh thì sẽ dễ dàng làm thủ tục vay hơn. Giờ cô lo nốt đám cưới cho em với bạn gái nữa là cô an tâm.

Hai mươi mấy năm 1 mình cô nuôi nấng và chăm lo cho con. Đúng là tấm lòng bao la của người mẹ.

 

[hoviba]

Cuối tuần này ở quảng trường chỗ em có Lễ hội bia hơi, với gần hai mươi hãng bia lớn nhỏ trong khu vực tham gia. Mọi người đang dựng sân khấu biểu diễn âm nhạc để 11h mở màn.

Trời bắt đầu mưa, nhiệt độ khoảng 15 độ C, nên có vẻ không ủng hộ Lễ hội lắm.

Đây là hãng bia nằm tại TP Rokycany

 

[Vova]

Năm nay thời tiết ẩm ương quá cụ nhỉ. Bình thường tháng 5 là toàn Májová láska rồi. Đằng này tháng 6 vẫn thế này thì yêu với đương gì nữa

 

[hoviba]

Năm nay thời tiết ẩm ương quá cụ nhỉ. Bình thường tháng 5 là toàn Májová láska rồi. Đằng này tháng 6 vẫn thế này thì yêu với đương gì nữa

Thời tiết năm nay chán thật cụ ạ. Giờ vẫn mưa bão liên tục, nhiệt độ thì lạnh, nhiều nơi còn mưa đá, lốc xoáy các kiểu.

Lễ hội bắt đầu từ 11h mà chỉ lác đác người. Đây là Lễ hội truyền thống hàng năm, nên bình thường rất đông khách tham dự. Ăn uống nhảy múa cả đêm mà thời tiết thế này thì quá buồn ạ.