Sáng nay tôi đã viết, bây giờ viết lại: Muốn có tuyến ĐSCT này, điều kiện tiên quyết là phải có 1 người hoặc 1 nhóm người chủ trì, hội tụ đủ cả 3 điều kiện: 1 là đủ chuyên môn (cả chuyên môn ĐSCT và chuyên môn quản lý dự án), 2 là đủ năng lực huy động và dùng tiền, và 3 là đủ sắt máu để ép dự án này đề đích đúng hẹn.
Trong 3 điều kiện trên, Nhà nước chỉ có cái thứ 2 (tiền), tư nhân Vin thì có cái thứ 3 (sắt máu) và 1 nửa của 1 (quản lý dự án), tư nhân ThCo thì có vẻ yếu cả 3.
Riêng chuyên môn ĐSCT thì tư nhân sẽ làm tốt hơn NN vì cùng là đi thuê thì tư nhân thoáng, nhanh và thẳng thắn hơn.
Mặc dù báo chí nói khá nhiều về ĐSCT nhưng có thể thấy khá rõ 1 điều là công việc cụ thể tiến triển rất chậm chạp. Nó khác hẳn với tuyến Lào cai -HN-HP hợp tác với TQ, tiến độ rất nhanh và chắc chắn. Đó chính là hệ quả của việc không có 1 người/1 ban chủ trì như tôi nhắc ở trên.
Câu hỏi đặt ra là: với cơ chế hiện nay, nếu NN đứng ra thực hiện dự án thì lấy đâu ra 1 ban chủ trì dự án như vậy?
Điều cụ nói là hoàn toàn chính xác với thực tế tình hình hiện nay. Để tháo gỡ các hạn chế đó, em đề xuất phương án như thế này, các cụ xem thử nhé:
- Tổng chỉ huy dự án: một vị trong tứ trụ để đảm bảo có đủ quyền hạn quyết định nhanh những cơ chế, vướng mắc chưa có tiền lệ, đồng thời cũng có thừa khả năng xử lý bất cứ cán bộ nào thiếu quyết liệt. Với một dự án tầm cỡ để lại cho muôn đời sau (đặc thù của đường sắt là tuổi đời hàng trăm năm), cơ hội vinh danh trong lịch sử dân tộc như thế này thì em thấy vị trí Tổng chỉ huy là một trong tứ trụ là hoàn toàn hợp lý.
- Phó công trình sư phụ trách chuyên môn: Chính phủ VN gửi công hàm cho Chính phủ Đức nhờ giới thiệu những chuyên gia đầu ngành cho vị trí này, mức lương thỏa thuận nhưng dự kiến khoảng 50.000 đô / tháng (bằng với mức lương của hiệu trưởng trường ĐH lớn bên Đức).
Với quy mô dự án 60 tỉ đô, với lời mời chính thức từ quốc gia VN, với cơ hội nâng cao uy tín cá nhân trên thế giới, cùng với việc đút túi cỡ 3-4 triệu đô sau khi kết thúc dự án, em nghĩ sẽ không thiếu những bộ óc hàng đầu nước Đức và tầm cỡ thế giới giơ tay xin tham gia. Dĩ nhiên vị này đồng thời được chọn 1 ekip các chuyên gia, giáo sư khác hỗ trợ.
Tại sao lại là Đức mà không phải nước khác ? Về kỹ thuật đường sắt, cơ khí vật liệu, cơ điện tử v.v... thì Đức là một trong những nước hàng đầu TG, điều này không cần bàn cãi. Thứ hai là về đặc tính dân tộc của Đức, tính chính xác, kỷ luật và lạnh lùng là những thứ đã ăn sâu vào gien của người Đức, cộng thêm với việc đại diện cho hình ảnh quốc gia Đức cho nên có thể yên tâm về sự công tâm của vị này khi tư vấn chấm thầu chọn lựa công nghệ, chọn lựa mức độ chuyển giao công nghệ và trong quản lý dự án (dĩ nhiên vẫn phải có giám sát). Các ông Nhật, TQ, Pháp, Đức v.v... tha hồ chào những kiểu công nghệ khác nhau, với trình độ tầm cỡ thế giới như vị này thì thừa sức nắm vững công nghệ và quản lý thi công.
So sánh với nước khác, ví dụ như Pháp chẳng hạn, kỹ thuật đường sắt cũng vào hàng thượng thừa, nhưng với tính cách đàng điếm của mấy anh Pháp thì thôi, cho em xin. Còn vào tay anh Đức này thì ông Siemens nếu mà làm ăn láo nháo nhiều khi bị chính vị này vả cho không trượt phát nào, đấy mới đúng là kiểu của bọn Đức, em làm việc với bọn nó mãi rồi nên còn lạ gì, không có chuyện cả nể trong công việc.
- Các thành phần khác của BQL dự án: Thống đốc NHNN quản lý mảng Tài chính, Bộ trưởng Bộ Xây dựng quản lý mảng cầu, hầm, đường, nhà ga. Các tập đoàn tư nhân anh nào làm được phần nào thì đấu thầu tham gia phần đó.
Đấy, sơ bộ là như thế. Thực ra cái phương án đề xuất này đã có trường hợp gần tương tự ở Hàn Quốc hồi năm 1968 khi HQ bắt đầu làm con đường cao tốc đường bộ đầu tiên, bước khởi đầu cho kỳ tích sông Hán (nhiều báo thường gọi nhầm là kỳ tích sông Hàn). Lúc đó HQ còn đang rất đói rách, mấy ai nghĩ đến cao tốc. Bằng ý chí cá nhân của tổng thống Park Chung Hy, huy động lực lượng cả nước để làm, thành lập Ủy ban xây dựng đường cao tốc do Thủ tướng làm chủ tịch, các tập đoàn như Huyndai thì hỗ trợ và thi công. Chuyên môn thì đã có các nhà khoa học cộng với thuê chuyên gia nước ngoài nếu cần, Park đâu cần biết gì về chuyên môn, chỉ cần có ý chí sắt đá, sẵn sàng thanh trừng mọi cản trở là được. Cuối cùng HQ làm thành công và hiển nhiên công lao của Park sẽ còn được ghi nhận đời đời.
cafef.vn
