ĐSCT có cần thiết không.
* Nhu cầu vận tải hành khách (VTHK) liên tục quá tải trong khoảng 15 gần đây, các sân bay quá tải nhanh hơn tính toán, đường bộ cao tốc cũng quá tải vì lượng xe tăng nhanh.
* Đối với VTHK, đường bộ và hàng không đều có nhược điểm là khối lượng chuyên chở nhỏ. Ngoài ra, hàng không còn có nhược điểm nữa là tổng thời gian đi lại lâu do làm thủ tục, và đi lại giữa Sb và các khu dân cư.
* Địa hình VN hẹp và trải dài, VTHK bằng đường sắt có nhiều ưu thế: (1) khối lượng VC lớn hơn ĐB và HK, (2) thời gian làm thủ tục, và tiếp cận các TP /khu tập trung dân cư nhanh hơn, (3) không phải đi vòng qua biển hoặc lãnh thổ nước khác như máy bay, (4) có thể đón/trả khách trên tuyến với thời gian khoảng 1-2 phút.
Giả sử VN đã có ĐSBN tốc độ 150 KM/h thì chưa cần ĐSCT trong thời điểm hiện nay.
Nếu không làm ĐSCT, thì sẽ luôn phải mở rộng, xây mới các sân bay và các tuyến cao tốc. Hiện nay, đã có nhiều đề xuất mở rộng, làm mới đường bộ CTBN và sân bay, chứng tỏ nhu cầu VTHK còn rất lớn mà hiện trạng ĐB, HK chưa đáp ứng kịp.
* Tất cả các nước phát triển, đều sử dụng cả 3 phương tiện là đường bộ, đường sắt và hàng không để VCHK và hàng hóa để san sẻ khối lượng vận tải và tận dụng thế mạnh của từng loại phương tiện.
* ĐSCT ở một số tuyến, một số nước còn đang lỗ về hiệu quả kinh tế, vậy tại sao họ vẫn đầu tư, hẳn phải có lý do khác, mà chắc chắn không phải vì chạy đua cho oai.
Thực ra thì VN không cần gấp tuyến đường này. Có thì rất tốt nhưng không có thì kinh tế quốc gia vẫn từ từ phát triển được. Nên để yên ổn dư luận, tốt nhất Nhà nước nên đảm nhiệm toàn bộ.
Nhưng phải chuẩn bị tinh thần, nếu Nhà nước cầm cái thì khả năng sẽ mất vài chục năm và đội vốn 2-3 lần. Như tôi đã dẫn dự án ĐSCT đầu tiên của Hàn quốc (Seoul-Busan), Nhà nước đầu tư và thi công, có 365km mà mất những 15 năm và đội vốn 3,5 lần.
